Hljóp berrössuð milli bæja Bryndís Sigurðardóttir skrifar 3. júní 2021 13:31 Í síðustu viku dreymdi mig að ég hlypi allsnakin hér um sveitina og næstu sveitir og bankaði á hvers manns dyr en enginn kom til dyra. Nú veit ég hvernig skuli ráða þennan draum. Ég hef opinberað fyrir alþjóð mín innstu heilbrigðismál; það þarf talsvert að ganga á svo kona geri það. Mín persóna er þó að sjálfsögðu aukaatriði í stóra samhenginu en stundum þarf að tengja raunveruleikann við manneskju, ekki bara excel-skjal og reglur. Sagan í stuttu máli: Ég er fílhraust, stálhraust, og þess vegna kom það mér í opna skjöldu í ágúst 2020 að greinast með frumubreytingar og HPV smit; ég sem er ódauðleg og ekkert slæmt getur gerst hjá mér. Talsverður skellur skal ég segja ykkur. Hafði trassað í nokkur ár að mæta í skimun, þrátt fyrir skammir móður minnar sem hafði lagt mikla áherslu á að við dæturnar mættum í krabbameinsskimanir vegna talsverðrar sögu um krabbamein í fjölskyldunni. Samkvæmt svari frá Krabbameinsfélagi Íslands, sem barst eftir 21 dag, átti ég að mæta aftur í rannsókn eftir 6 mánuði og ég skellti mér aðra rannsókn í janúar. Bið landlækni afsökunar á að hafa mætti mánuði of snemma. Vegna minnar eðlislægu og meðfæddu bjartsýni og óbilandi trúar minnar á því ekkert illt gæti hent mig, var ég sallaróleg þó ekki bærust svör eftir 21 dag, það var jú verið að breyta fyrirkomulaginu og mér datt ekki annað í hug en þetta væri allt í góðum farvegi. Þegar hins vegar voru liðnir 100 dagar fóru að renna á mig tvær grímur; liðnir voru átta mánuðir frá því að mér var tjáð að hugsanlega væri ég með lífshættulegan sjúkdóm, þetta er ekkert grín. Ég hófst handa við að kanna afdrif sýnisins sem tekið var í janúar, og svona í „forbifarten“ get ég upplýst að leghálssýnataka er ekki skemmtisigling og engin hætta á því að konur fari að stunda þetta í óhófi. Með góðra manna hjálp tókst mér að fá upplýsingar í síma um að ekki hefðu greinst frumubreytingar en áfram væri HPV smit og ég átti að koma aftur eftir ár. Á mig voru þá runnar tvær grímur hvað varðar nýtt skipulag og gæði þess og mér fannst ekki endilega að hægt væri að treysta kerfinu. Skellti mér því aftur í það eftirsótta skemmtiatriði að láta taka nýtt sýni, sem kvensjúkdómalæknir tók 12. maí, en þá hafði hann ekki fengið neinar upplýsingar um afdrif sýnisins sem hann tók 12. janúar. Nokkrum dögum seinna berast til hans upplýsingar og hann gerir þau leiðu mistök að senda mér póst um að ekkert hafi greinst í sýninu 12. janúar og ég eigi að koma eftir 5 ár! Tveimur dögum seinna kemur bréf inn á island.is (121 dögum frá sýnatöku 12. janúar) um að sýnið mitt hafi verið rannsakað með tilliti til HPV og hafi reynst jákvætt og ég eigi að koma eftir eitt ár; ekkert um hvort rannsakaðar hafi verið frumubreytingar og þar af leiðandi engar upplýsingar um hvort greinst hafi frumubreytingar. Á þessum tímapunkti var konan að missa kúlið og lái henni hver sem vill. Og hvað svo?! Í Kastljósi þann 2. júní kom í ljós að þrátt fyrir að ákvörðun um flutning krabbameinsskimana frá Krabbameinsfélagi Íslands hafi verið tekin árið 2019 er verið að vinna þarfagreiningu verkefnisins núna í sumar, sumarið 2021! Það að einhver mér allsendis ókunnur læknir skrifi mér bréf frá Heilsugæslunni í Hamraborg, sem vel að merkja ég hef aldrei mætt á, um að umrætt sýni frá 12. maí sé skilgreint sem „ofskimun“ og verði ekki rannsakað er að mínu mati stórfurðulegt en að landlæknir orði þetta eins og haft er eftir henni á Visi.is í dag að „Konur geti ekki pantað sér skimun að eigin ósk“ finnst mér hreinlega móðgandi og niðurlægjandi. Elsku landlæknir Alma Möller, Svandís Svavarsdóttir frábærasti heilbrigðisráðherra í sögu landsins og Óskar Reykdalsson stórkostlegi læknir og forstjóri Heilsugæslu Reykjavíkursvæðisins: Ég þori að fullyrða að konur fara ekki að taka upp á því storma í leghálsskimanir að óþörfu. Sýnið nú auðmýkt og viðurkennið að þetta verkefni hefur klúðrast „big tæm“ og hefur ekki þjónað okkur konum með fullnægjandi hætti. Kerfið er í rugli og ef konur treysta ekki niðurstöðum sýna í þessu ástandi, rannsakið aftur. Biðjið okkur afsökunar, ekki vaða í fjölmiðla með yfirlýsingar um að þetta sé í lagi. Mamma myndi orða það þannig að þið ættuð frekar að skammast ykkar. Ps. Ég hef óskað eftir að fá leghálssýnið mitt frá 12. maí afhent. Það verður hluti af listaverki sem heitir „Computer Says No“. Höfundur er sölustjóri og kona. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Skimun fyrir krabbameini Heilbrigðismál Heilsugæsla Mest lesið Tjáningarfrelsi, gagnrýni og Snorri Másson Birgir Orri Ásgrímsson Skoðun Súrdeigsbrauð, ilmkjarnaolíur og Samtökin 78 Snorri Másson Skoðun Um spretthóp og lestrarkennslu. Hvatning til mennta- og barnamálaráðherra um faglega starfshætti Auður Soffíu Björgvinsdóttir Skoðun Fjölskyldan fyrst Hólmfríður Jennýjar Árnadóttir Skoðun Verður það að vera Ísrael? Hjörtur J. Guðmundsson Skoðun Stórstraumsfjara mæld - HMS ráðþrota Magnús Guðmundsson Skoðun Þögnin sem skapaði ótta – arfleifð Þórarins í Sameyki Sigríður Svanborgardóttir Skoðun Erum við að lengja dauðann en ekki lífið? Ágúst Ólafur Ágústsson Skoðun Hver borgar fyrir ódýrar lóðir? Sara Björg Sigurðardóttir Skoðun Mikill munur á aðgengi að líknarmeðferð í Evrópu Kristín Lára Ólafsdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Barnasáttmáli fyrir öll börn Guðný Björk Eydal,Paola Carenas skrifar Skoðun Ójafnvægið sem heimurinn býr við – og skellur á Bakka Erna Bjarnadóttir skrifar Skoðun Bensínstöðvardíll og Birkimelur Helgi Áss Grétarsson skrifar Skoðun Trollveiðar og veiðiráðgjöf Magnús Jónsson skrifar Skoðun Gríðarlegir hagsmunir í húfi Sigurður Ingi Jóhannsson skrifar Skoðun Skynsamleg forgangsröðun fjár Ragnhildur Jónsdóttir skrifar Skoðun Eins skýrt og það verður Jóna Hlíf Halldórsdóttir skrifar Skoðun Tjáningarfrelsi, gagnrýni og Snorri Másson Birgir Orri Ásgrímsson skrifar Skoðun Að sameinast fjölskyldu sinni Guðrún Brynjólfsdóttir skrifar Skoðun Þögnin sem skapaði ótta – arfleifð Þórarins í Sameyki Sigríður Svanborgardóttir skrifar Skoðun Súrdeigsbrauð, ilmkjarnaolíur og Samtökin 78 Snorri Másson skrifar Skoðun Eru forvarnir í hættu? Dagbjört Harðardóttir skrifar Skoðun Tveir alþingismenn og Gaza Sverrir Agnarsson skrifar Skoðun Hver borgar fyrir ódýrar lóðir? Sara Björg Sigurðardóttir skrifar Skoðun Erum við að lengja dauðann en ekki lífið? Ágúst Ólafur Ágústsson skrifar Skoðun Mikill munur á aðgengi að líknarmeðferð í Evrópu Kristín Lára Ólafsdóttir skrifar Skoðun Sumarið verður nýtt vel til uppbyggingar snjóflóðavarna Jóhann Páll Jóhannsson skrifar Skoðun Verður það að vera Ísrael? Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Dýravernd - frumbyggjahættir Árni Stefán Árnason skrifar Skoðun Stórstraumsfjara mæld - HMS ráðþrota Magnús Guðmundsson skrifar Skoðun Sýnum fordómum ekki umburðarlyndi Snorri Sturluson skrifar Skoðun Landbúnaður á tímamótum – Við þurfum nýja stefnu Guðjón Sigurbjartsson skrifar Skoðun Sjómenn til hamingju! Lilja Rafney Magnúsdóttir skrifar Skoðun Leyfum mennskunni að sigra Anna Hildur Hildibrandsdóttir skrifar Skoðun Fjölskyldan fyrst Hólmfríður Jennýjar Árnadóttir skrifar Skoðun Hvað er markaðsverð á fiski? Sverrir Haraldsson skrifar Skoðun Tími til kerfisbundinna breytinga í samfélagstúlkun – ákall til stjórnvalda Anna Karen Svövudóttir skrifar Skoðun Fæðing Ísraels - Líkum misþyrmt BIrgir Dýrfjörð skrifar Skoðun Við eigum allt. Af hverju finnst okkur samt vanta eitthvað? Valentina Klaas skrifar Skoðun Um spretthóp og lestrarkennslu. Hvatning til mennta- og barnamálaráðherra um faglega starfshætti Auður Soffíu Björgvinsdóttir skrifar Sjá meira
Í síðustu viku dreymdi mig að ég hlypi allsnakin hér um sveitina og næstu sveitir og bankaði á hvers manns dyr en enginn kom til dyra. Nú veit ég hvernig skuli ráða þennan draum. Ég hef opinberað fyrir alþjóð mín innstu heilbrigðismál; það þarf talsvert að ganga á svo kona geri það. Mín persóna er þó að sjálfsögðu aukaatriði í stóra samhenginu en stundum þarf að tengja raunveruleikann við manneskju, ekki bara excel-skjal og reglur. Sagan í stuttu máli: Ég er fílhraust, stálhraust, og þess vegna kom það mér í opna skjöldu í ágúst 2020 að greinast með frumubreytingar og HPV smit; ég sem er ódauðleg og ekkert slæmt getur gerst hjá mér. Talsverður skellur skal ég segja ykkur. Hafði trassað í nokkur ár að mæta í skimun, þrátt fyrir skammir móður minnar sem hafði lagt mikla áherslu á að við dæturnar mættum í krabbameinsskimanir vegna talsverðrar sögu um krabbamein í fjölskyldunni. Samkvæmt svari frá Krabbameinsfélagi Íslands, sem barst eftir 21 dag, átti ég að mæta aftur í rannsókn eftir 6 mánuði og ég skellti mér aðra rannsókn í janúar. Bið landlækni afsökunar á að hafa mætti mánuði of snemma. Vegna minnar eðlislægu og meðfæddu bjartsýni og óbilandi trúar minnar á því ekkert illt gæti hent mig, var ég sallaróleg þó ekki bærust svör eftir 21 dag, það var jú verið að breyta fyrirkomulaginu og mér datt ekki annað í hug en þetta væri allt í góðum farvegi. Þegar hins vegar voru liðnir 100 dagar fóru að renna á mig tvær grímur; liðnir voru átta mánuðir frá því að mér var tjáð að hugsanlega væri ég með lífshættulegan sjúkdóm, þetta er ekkert grín. Ég hófst handa við að kanna afdrif sýnisins sem tekið var í janúar, og svona í „forbifarten“ get ég upplýst að leghálssýnataka er ekki skemmtisigling og engin hætta á því að konur fari að stunda þetta í óhófi. Með góðra manna hjálp tókst mér að fá upplýsingar í síma um að ekki hefðu greinst frumubreytingar en áfram væri HPV smit og ég átti að koma aftur eftir ár. Á mig voru þá runnar tvær grímur hvað varðar nýtt skipulag og gæði þess og mér fannst ekki endilega að hægt væri að treysta kerfinu. Skellti mér því aftur í það eftirsótta skemmtiatriði að láta taka nýtt sýni, sem kvensjúkdómalæknir tók 12. maí, en þá hafði hann ekki fengið neinar upplýsingar um afdrif sýnisins sem hann tók 12. janúar. Nokkrum dögum seinna berast til hans upplýsingar og hann gerir þau leiðu mistök að senda mér póst um að ekkert hafi greinst í sýninu 12. janúar og ég eigi að koma eftir 5 ár! Tveimur dögum seinna kemur bréf inn á island.is (121 dögum frá sýnatöku 12. janúar) um að sýnið mitt hafi verið rannsakað með tilliti til HPV og hafi reynst jákvætt og ég eigi að koma eftir eitt ár; ekkert um hvort rannsakaðar hafi verið frumubreytingar og þar af leiðandi engar upplýsingar um hvort greinst hafi frumubreytingar. Á þessum tímapunkti var konan að missa kúlið og lái henni hver sem vill. Og hvað svo?! Í Kastljósi þann 2. júní kom í ljós að þrátt fyrir að ákvörðun um flutning krabbameinsskimana frá Krabbameinsfélagi Íslands hafi verið tekin árið 2019 er verið að vinna þarfagreiningu verkefnisins núna í sumar, sumarið 2021! Það að einhver mér allsendis ókunnur læknir skrifi mér bréf frá Heilsugæslunni í Hamraborg, sem vel að merkja ég hef aldrei mætt á, um að umrætt sýni frá 12. maí sé skilgreint sem „ofskimun“ og verði ekki rannsakað er að mínu mati stórfurðulegt en að landlæknir orði þetta eins og haft er eftir henni á Visi.is í dag að „Konur geti ekki pantað sér skimun að eigin ósk“ finnst mér hreinlega móðgandi og niðurlægjandi. Elsku landlæknir Alma Möller, Svandís Svavarsdóttir frábærasti heilbrigðisráðherra í sögu landsins og Óskar Reykdalsson stórkostlegi læknir og forstjóri Heilsugæslu Reykjavíkursvæðisins: Ég þori að fullyrða að konur fara ekki að taka upp á því storma í leghálsskimanir að óþörfu. Sýnið nú auðmýkt og viðurkennið að þetta verkefni hefur klúðrast „big tæm“ og hefur ekki þjónað okkur konum með fullnægjandi hætti. Kerfið er í rugli og ef konur treysta ekki niðurstöðum sýna í þessu ástandi, rannsakið aftur. Biðjið okkur afsökunar, ekki vaða í fjölmiðla með yfirlýsingar um að þetta sé í lagi. Mamma myndi orða það þannig að þið ættuð frekar að skammast ykkar. Ps. Ég hef óskað eftir að fá leghálssýnið mitt frá 12. maí afhent. Það verður hluti af listaverki sem heitir „Computer Says No“. Höfundur er sölustjóri og kona.
Um spretthóp og lestrarkennslu. Hvatning til mennta- og barnamálaráðherra um faglega starfshætti Auður Soffíu Björgvinsdóttir Skoðun
Skoðun Tími til kerfisbundinna breytinga í samfélagstúlkun – ákall til stjórnvalda Anna Karen Svövudóttir skrifar
Skoðun Um spretthóp og lestrarkennslu. Hvatning til mennta- og barnamálaráðherra um faglega starfshætti Auður Soffíu Björgvinsdóttir skrifar
Um spretthóp og lestrarkennslu. Hvatning til mennta- og barnamálaráðherra um faglega starfshætti Auður Soffíu Björgvinsdóttir Skoðun