Ráðherra heimilar stöðugt eftirlit lögreglu án rökstudds gruns um glæp Snorri Másson skrifar 4. júní 2021 15:56 Áslaug Arna Sigurbjörnsdóttir dómsmálaráðherra hefur breytt reglugerð um sérstakar rannsóknaraðferðir lögreglunnar í sakamálum. Vísir/Vilhelm Lögregluyfirvöld á Íslandi þurfa ekki lengur rökstuddan grun um að verið sé að fremja alvarlegt lögbrot til þess að beita sérstökum rannsóknaraðferðum á borð við tálbeitur, dulargervi, flugumenn, uppljóstrara og stöðuga eftirför með grunuðum án þeirra vitundar. Nú dugar að lögreglan hafi einfaldlega „grun“ um að verið sé að fremja brotið, en hann þarf ekki lengur að vera „rökstuddur“ eftir að reglugerðarbreyting Áslaugar Örnu Sigurbjörnsdóttur dómsmálaráðherra gekk í gildi 17. maí. Þessi breyting gefur lögreglunni töluvert meira svigrúm til að ráðast í aðgerðir af þessum toga, enda þarf hún ekki lengur að geta sýnt fram á að grunurinn sé rökstuddur. Rökstuddur grunur er tiltölulega skilgreint fyrirbæri sem krefst ákveðinna gagna til að mega heita sem svo. Grunur er aftur á móti mun víðtækara hugtak og auðveldara að sýna fram á að hann sé fyrir hendi. Lögreglan þarf því núna aðeins að segjast hafa grun um alvarlegt brot eða að ásetningur liggi fyrir um alvarlegt brot til þess að mega til dæmis fylgjast með húsnæði fólks og ferðum þeirra. Bæta við brotum á listann Grunurinn þarf að beinast að broti sem varðar átta ára fangelsi, eða brotum gegn ýmsum greinum hegningarlaga, svo sem líkamlegu ofbeldi, þátttöku í skipulagðri glæpastarfsemi eða öðru eins. Um leið og dómsmálaráðherra fjarlægði orðið „rökstuddur“ úr reglugerðinni, bætti hún einnig við brotum sem grunurinn má beinast að til að hægt sé að ráðast í aðgerðirnar. Róttækustu rannsóknaraðgerðir lögreglu eru enn háðar dómsúrskurði, en þó hafa lögreglumenn rúma heimild til að hafa eftirlit með fólki án úrskurðar. Sú heimild hefur nú verið rýmkuð.Vísir/Vilhelm Lögreglan getur eftir breytingarnar beitt umræddum aðferðum, gruni hana að einhver hafi orðið uppvís að eftirfarandi brotum: Njósnum, þátttöku í hryðjuverkasamtökum, mútun opinberra starfsmanna og sjálfsþvætti, sem er tegund peningaþvættis. Þessar heimildir lögreglu hafa verið skilgreindar í reglugerð ráðherra en til að ráðast í enn róttækari rannsóknaraðgerðir þarf dómsúrskurð, eins og til dæmis vegna hlerana. Skygging leyfð vegna einfalds gruns Samkvæmt breytingunum getur lögreglan beitt skyggingu án rökstudds gruns, sem einnig heitir eftirför í daglegu máli. Í henni felst til dæmis „stöðugt eftirlit með mannaferðum um húsnæði eða á öðru afmörkuðu svæði eða á almannafæri með því að fylgjast með ferðum þess sem grunaður er um brot,“ eins og segir í reglugerðinni. Skygging skal, segir í reglugerðinni, að jafnaði vera varðstaða lögreglumanns um húsnæði eða annað afmarkað svæði „eða eftirlit með ferðum þess sem er grunaður um brot, þar með talin eftirför með bifreið eða öðru farartæki.“ Lögreglan má þá einnig sigla undir fölsku flaggi á netinu til þess að komast í samband við mögulega brotamenn. Hún má einnig stunda það sem heitir afhending undir eftirliti, þegar það liggur til dæmis fyrir að einstaklingur sé á leið með glæpsamlegan varning til annars, til þess að afla upplýsinga um viðtakandann. Hér má sjá breytingar ráðherra í heild sinni. Þær voru fyrst birtar í Stjórnartíðindum á miðvikudag en breytingar á stjórnvaldsfyrirmælum fara fyrst að hafa réttaráhrif eftir birtingu þar. Breytingarnar voru undirritaðar af ráðherra 17. maí en tilkynning um þær hefur ekki verið birt á vef ráðuneytisins eins og oft er gert þegar tíðindi verða í sama anda. Dómsmál Lögreglan Ríkisstjórn Katrínar Jakobsdóttur Tengdar fréttir Deilir áhyggjum lögreglu af albönsku mafíunni Dómsmálaráðherra tekur undir áhyggjur lögreglu um að albanska mafían fari að láta til sín taka hér á landi. Það þurfi með öllum mætti að tryggja öryggi borgaranna með því að styrkja lögregluna. 4. maí 2021 17:44 Lögreglumönnum hafi ekki fækkað en fjöldi ómenntaðra aukist Dómsmálaráðherra segir að fjöldi lögreglumanna hafi staðið í stað en raunin er að hlutfall ómenntaðra lögreglumanna hefur aukist gífurlega á síðustu árum. Ráðherra segir hins vegar ástæðulaust að hafa áhyggjur af stöðu lögreglunnar. 29. janúar 2020 18:30 Mest lesið Munu hlýða kröfu landsfundar verði tillaga um stjórnarslit samþykkt Innlent Munu ekki láta af herferð vegna launaþjófnaðarins Innlent Orlof húsmæðra: Barn síns tíma eða liður í jafnrétti? Innlent Ákveðinn hópur hafi unnið að niðurstöðunni undir yfirborðinu Innlent Kertavaka til minningar um konur sem hafa dáið vegna kynbundins ofbeldis Innlent Loksins mega hommar gefa blóð Innlent Segir valsað um sjúkraskrána eins og á rölti um Kringluna Innlent Fimm bíla árekstur á Vesturlandsvegi Innlent Vill hætta við nýja brú yfir Ölfusá og spara milljarða króna Innlent 21 árs konu bjargað á Gasa tíu árum eftir að henni var rænt Erlent Fleiri fréttir Kertavaka til minningar um konur sem hafa dáið vegna kynbundins ofbeldis Munu hlýða kröfu landsfundar verði tillaga um stjórnarslit samþykkt Munu ekki láta af herferð vegna launaþjófnaðarins Orlof húsmæðra: Barn síns tíma eða liður í jafnrétti? Ákveðinn hópur hafi unnið að niðurstöðunni undir yfirborðinu „Öllum ljóst að Ölfusárbrú verði að rísa“ Loksins mega hommar gefa blóð Blóðgjöf samkynhneigðra karla leyfð og ósáttar húsmæður Fimm bíla árekstur á Vesturlandsvegi Nefndin deili ekki við þá sem gagnrýna hana á „mis málefnalegan hátt“ Bein útsending: Ávarp fráfarandi formanns Vinstri grænna Nágrannaerjur í Kópavogi: Ekki sýnt fram á að ákveðin tré valdi verulegum óþægindum Segir valsað um sjúkraskrána eins og á rölti um Kringluna Ábendingarnar verði teknar alvarlega Hætta rannsókn á mútumálinu á Selfossi Þrettán fengið samtals 512 eldri orlofsdaga greidda við starfslok Ökumanns hvítrar Teslu enn leitað Starfsfólk Ítalíu vill bíl Eflingar burt „Hönnun er í raun og veru allt í kringum okkur“ Rjúpnaveiðitímabilið 25 til 58 dagar eftir svæðum Vill hætta við nýja brú yfir Ölfusá og spara milljarða króna Níu ára stúlka sem féll niður loftræstistokk á rétt á skaðabótum „Laxaastmi“ tekinn alvarlega fyrir vestan Loftmyndir opna nýtt og einstakt þrívíddarkort af Íslandi Býst við þremur áminningum til og hjólar í lögmannanefnd List í anda frægustu orða Vigdísar og allar slaufurnar á sama stað Stilltu til friðar í slagsmálum fyrir utan skemmtistað Lögmaður eiginkonunnar fyrrverandi segir lögreglu ljúga Vísar orðum Jóns um nýja Ölfusárbrú á bug Þrír í haldi í fíkniefnamáli Sjá meira
Nú dugar að lögreglan hafi einfaldlega „grun“ um að verið sé að fremja brotið, en hann þarf ekki lengur að vera „rökstuddur“ eftir að reglugerðarbreyting Áslaugar Örnu Sigurbjörnsdóttur dómsmálaráðherra gekk í gildi 17. maí. Þessi breyting gefur lögreglunni töluvert meira svigrúm til að ráðast í aðgerðir af þessum toga, enda þarf hún ekki lengur að geta sýnt fram á að grunurinn sé rökstuddur. Rökstuddur grunur er tiltölulega skilgreint fyrirbæri sem krefst ákveðinna gagna til að mega heita sem svo. Grunur er aftur á móti mun víðtækara hugtak og auðveldara að sýna fram á að hann sé fyrir hendi. Lögreglan þarf því núna aðeins að segjast hafa grun um alvarlegt brot eða að ásetningur liggi fyrir um alvarlegt brot til þess að mega til dæmis fylgjast með húsnæði fólks og ferðum þeirra. Bæta við brotum á listann Grunurinn þarf að beinast að broti sem varðar átta ára fangelsi, eða brotum gegn ýmsum greinum hegningarlaga, svo sem líkamlegu ofbeldi, þátttöku í skipulagðri glæpastarfsemi eða öðru eins. Um leið og dómsmálaráðherra fjarlægði orðið „rökstuddur“ úr reglugerðinni, bætti hún einnig við brotum sem grunurinn má beinast að til að hægt sé að ráðast í aðgerðirnar. Róttækustu rannsóknaraðgerðir lögreglu eru enn háðar dómsúrskurði, en þó hafa lögreglumenn rúma heimild til að hafa eftirlit með fólki án úrskurðar. Sú heimild hefur nú verið rýmkuð.Vísir/Vilhelm Lögreglan getur eftir breytingarnar beitt umræddum aðferðum, gruni hana að einhver hafi orðið uppvís að eftirfarandi brotum: Njósnum, þátttöku í hryðjuverkasamtökum, mútun opinberra starfsmanna og sjálfsþvætti, sem er tegund peningaþvættis. Þessar heimildir lögreglu hafa verið skilgreindar í reglugerð ráðherra en til að ráðast í enn róttækari rannsóknaraðgerðir þarf dómsúrskurð, eins og til dæmis vegna hlerana. Skygging leyfð vegna einfalds gruns Samkvæmt breytingunum getur lögreglan beitt skyggingu án rökstudds gruns, sem einnig heitir eftirför í daglegu máli. Í henni felst til dæmis „stöðugt eftirlit með mannaferðum um húsnæði eða á öðru afmörkuðu svæði eða á almannafæri með því að fylgjast með ferðum þess sem grunaður er um brot,“ eins og segir í reglugerðinni. Skygging skal, segir í reglugerðinni, að jafnaði vera varðstaða lögreglumanns um húsnæði eða annað afmarkað svæði „eða eftirlit með ferðum þess sem er grunaður um brot, þar með talin eftirför með bifreið eða öðru farartæki.“ Lögreglan má þá einnig sigla undir fölsku flaggi á netinu til þess að komast í samband við mögulega brotamenn. Hún má einnig stunda það sem heitir afhending undir eftirliti, þegar það liggur til dæmis fyrir að einstaklingur sé á leið með glæpsamlegan varning til annars, til þess að afla upplýsinga um viðtakandann. Hér má sjá breytingar ráðherra í heild sinni. Þær voru fyrst birtar í Stjórnartíðindum á miðvikudag en breytingar á stjórnvaldsfyrirmælum fara fyrst að hafa réttaráhrif eftir birtingu þar. Breytingarnar voru undirritaðar af ráðherra 17. maí en tilkynning um þær hefur ekki verið birt á vef ráðuneytisins eins og oft er gert þegar tíðindi verða í sama anda.
Dómsmál Lögreglan Ríkisstjórn Katrínar Jakobsdóttur Tengdar fréttir Deilir áhyggjum lögreglu af albönsku mafíunni Dómsmálaráðherra tekur undir áhyggjur lögreglu um að albanska mafían fari að láta til sín taka hér á landi. Það þurfi með öllum mætti að tryggja öryggi borgaranna með því að styrkja lögregluna. 4. maí 2021 17:44 Lögreglumönnum hafi ekki fækkað en fjöldi ómenntaðra aukist Dómsmálaráðherra segir að fjöldi lögreglumanna hafi staðið í stað en raunin er að hlutfall ómenntaðra lögreglumanna hefur aukist gífurlega á síðustu árum. Ráðherra segir hins vegar ástæðulaust að hafa áhyggjur af stöðu lögreglunnar. 29. janúar 2020 18:30 Mest lesið Munu hlýða kröfu landsfundar verði tillaga um stjórnarslit samþykkt Innlent Munu ekki láta af herferð vegna launaþjófnaðarins Innlent Orlof húsmæðra: Barn síns tíma eða liður í jafnrétti? Innlent Ákveðinn hópur hafi unnið að niðurstöðunni undir yfirborðinu Innlent Kertavaka til minningar um konur sem hafa dáið vegna kynbundins ofbeldis Innlent Loksins mega hommar gefa blóð Innlent Segir valsað um sjúkraskrána eins og á rölti um Kringluna Innlent Fimm bíla árekstur á Vesturlandsvegi Innlent Vill hætta við nýja brú yfir Ölfusá og spara milljarða króna Innlent 21 árs konu bjargað á Gasa tíu árum eftir að henni var rænt Erlent Fleiri fréttir Kertavaka til minningar um konur sem hafa dáið vegna kynbundins ofbeldis Munu hlýða kröfu landsfundar verði tillaga um stjórnarslit samþykkt Munu ekki láta af herferð vegna launaþjófnaðarins Orlof húsmæðra: Barn síns tíma eða liður í jafnrétti? Ákveðinn hópur hafi unnið að niðurstöðunni undir yfirborðinu „Öllum ljóst að Ölfusárbrú verði að rísa“ Loksins mega hommar gefa blóð Blóðgjöf samkynhneigðra karla leyfð og ósáttar húsmæður Fimm bíla árekstur á Vesturlandsvegi Nefndin deili ekki við þá sem gagnrýna hana á „mis málefnalegan hátt“ Bein útsending: Ávarp fráfarandi formanns Vinstri grænna Nágrannaerjur í Kópavogi: Ekki sýnt fram á að ákveðin tré valdi verulegum óþægindum Segir valsað um sjúkraskrána eins og á rölti um Kringluna Ábendingarnar verði teknar alvarlega Hætta rannsókn á mútumálinu á Selfossi Þrettán fengið samtals 512 eldri orlofsdaga greidda við starfslok Ökumanns hvítrar Teslu enn leitað Starfsfólk Ítalíu vill bíl Eflingar burt „Hönnun er í raun og veru allt í kringum okkur“ Rjúpnaveiðitímabilið 25 til 58 dagar eftir svæðum Vill hætta við nýja brú yfir Ölfusá og spara milljarða króna Níu ára stúlka sem féll niður loftræstistokk á rétt á skaðabótum „Laxaastmi“ tekinn alvarlega fyrir vestan Loftmyndir opna nýtt og einstakt þrívíddarkort af Íslandi Býst við þremur áminningum til og hjólar í lögmannanefnd List í anda frægustu orða Vigdísar og allar slaufurnar á sama stað Stilltu til friðar í slagsmálum fyrir utan skemmtistað Lögmaður eiginkonunnar fyrrverandi segir lögreglu ljúga Vísar orðum Jóns um nýja Ölfusárbrú á bug Þrír í haldi í fíkniefnamáli Sjá meira
Deilir áhyggjum lögreglu af albönsku mafíunni Dómsmálaráðherra tekur undir áhyggjur lögreglu um að albanska mafían fari að láta til sín taka hér á landi. Það þurfi með öllum mætti að tryggja öryggi borgaranna með því að styrkja lögregluna. 4. maí 2021 17:44
Lögreglumönnum hafi ekki fækkað en fjöldi ómenntaðra aukist Dómsmálaráðherra segir að fjöldi lögreglumanna hafi staðið í stað en raunin er að hlutfall ómenntaðra lögreglumanna hefur aukist gífurlega á síðustu árum. Ráðherra segir hins vegar ástæðulaust að hafa áhyggjur af stöðu lögreglunnar. 29. janúar 2020 18:30