Fótbolti

Besta frammistaða leikmanna í sögu EM

Ingvi Þór Sæmundsson skrifar
Nokkrar af stjörnum EM í gegnum tíðina.
Nokkrar af stjörnum EM í gegnum tíðina. vísir

Sextánda Evrópumótið í fótbolta karla hefst í dag með leik Ítalíu og Tyrklands á Ólympíuleikvanginum í Róm. Í tilefni af því að EM er að fara af stað valdi Vísir bestu frammistöðu leikmanna á einstökum mótum í sögu keppninnar.

5. Wayne Rooney á EM 2004

Wayne Rooney í leiknum örlagaríka gegn Portúgal á EM 2004.getty/liewig christian

Í sögu enska landsliðsins eru mörg sár hvað ef augnablik. Eitt þeirra er hvað ef Rooney hefði ekki þurft að fara meiddur af velli í leiknum gegn Portúgal í átta liða úrslitum á EM 2004. Fram að því hafði Rooney verið ekkert minna en stórkostlegur.

Flest fótboltaáhugafólk kannaðist eflaust við Rooney en á EM 2004 heilsaði hann heimsbyggðinni formlega. Til viðbótar við frábæra tækni og skothörku bjó þetta átján ára mannbarn yfir ótrúlegum íþróttaeiginleikum, var bæði snöggur og nógu sterkur til að hrista nánast alla varnarmenn af sér.

Í fyrsta leik Englands á EM fór Rooney illa með frönsku vörnina og fiskaði vítaspyrnu sem David Beckham klúðraði. Englendingar fengu það í bakið þegar Zinedine Zidane skoraði tvö mörk í uppbótartíma. Þetta var samt bara lognið á undan storminum hjá Rooney.

Hann skoraði tvö mörk í sigrum á Sviss, 3-0, og Króatíu, 4-2, tvö með þrumuskotum, eitt með skalla og svo eitt eftir að hafa sloppið í gegn. Auk þess að skora fjögur mörk í riðlakeppninni lagði Rooney upp eitt mark.

Eftir tæpan hálftíma í leiknum gegn Portúgal, í stöðunni 1-0 fyrir England, dundi svo ógæfan yfir þegar Rooney fótbrotnaði. Englendingar féllu út í vítaspyrnukeppni, að sjálfsögðu, en hefðu hæglega getað farið alla leið ef Rooney hefði ekki meiðst.

4. Zinedine Zidane á EM 2000

Zinedine Zidane með Pep Guardiola á hælunum í leik Frakklands og Spánar á EM 2000.getty/Shaun Botterill

Zidane varð heimsmeistari með Frökkum 1998 og valinn besti leikmaðurinn á HM 2006 en EM 2000 var besta stórmótið hans á ferlinum.

Zidane lagði upp eitt mark í riðlakeppninni en var hvíldur í síðasta leiknum gegn Hollendingum. Hann fór svo almennilega í gang í næstu tveimur leikjum.

Bestu leikir Zidanes á EM voru í átta liða úrslitunum gegn Spáni og undanúrslitunum gegn Portúgal. Hann skoraði með skoti beint úr aukaspyrnu í 2-1 sigri á Spánverjum og var ískaldur á vítapunktinum á ögurstundu og skoraði sigurmark Frakka gegn Portúgölum, 2-1. Í báðum leikjunum sýndi hann svo magnaða boltatækni og yfirvegun undir pressu.

Zidane hafði hægar um sig í úrslitaleiknum þar sem Frakkar unnu Ítali, 2-1, en það var ekki hægt að líta framhjá honum í valinu á besta leikmanni mótsins.

3. Peter Schmeichel á EM 1992

Peter Schmeichel ver víti frá Marco van Basten í undanúrslitum EM 1992.getty/Simon Bruty

Sigur Dana á EM 1992 er einn sá óvæntasti hjá liði á stórmóti í fótboltasögunni. Aðdragandann þekkja flestir. Eftir að Júgóslavíu var meinuð þátttaka á EM vegna borgarastyrjaldarinnar í landinu var Danmörk kölluð til sem varaþjóð. Og varaþjóðin fór alla leið og varð Evrópumeistari.

Schmeichel, sem var þarna nýbúinn að klára sitt fyrsta tímabil með Manchester United, var stórkostlegur á EM og átti kannski bestu frammistöðu markvarðar á stórmóti. Schmeichel, sem varði vanalega aldrei vítaspyrnur, varði meðal annars víti frá Marco van Basten í vítaspyrnukeppninni gegn Hollandi í undanúrslitunum. 

Hann geymdi hins vegar sína bestu frammistöðu þar til í úrslitaleiknum gegn Þýskalandi þar sem hann mætti leiks í nýjum og glæsilegum búningi. Schmeichel varði tvisvar ótrúlega frá Jürgen Klinsmann, fyrst þrumuskalla af stuttu færi og svo skot sem stefndi í fjærhornið en hann náði að teygja sig í.

Ekki voru veitt verðlaun fyrir besta leikmanninn á EM 1992 en þau hefðu átt að falla Schmeichel í skaut. Hann var svo í 5. sæti í kjörinu á Gullboltanum.

2. Marco van Basten á EM 1988

Marco Van Basten skorar sitt annað mark af þremur gegn Englandi á EM 1988.getty/Peter Robinson

Van Basten spilaði aðeins á þremur stórmótum á alltof stuttum ferli og skoraði bara á einu þeirra, EM 1988. Og þar var hann líka besti leikmaður mótsins og markahæsti leikmaður þess. Fimmta og síðasta mark hans á EM 1988 er svo eitt frægasta mark fótboltasögunnar.

Van Basten kom haltrandi inn í mótið og byrjaði á bekknum þar sem Holland tapaði fyrir Sovétríkjunum, 0-1. Rinus Michels, þjálfari Hollands, setti hann í byrjunarliðið fyrir leikinn gegn Englandi og Van Basten þakkaði traustið með þrennu.

Í undanúrslitaleiknum gegn erkióvinunum í Vestur-Þýskalandi fiskaði Van Basten vítaspyrnu sem Ronald Koeman skoraði úr og skoraði svo sigurmarkið tveimur mínútum fyrir leikslok.

Í úrslitaleiknum gegn Sovétríkjunum lagði hann upp mark fyrir Ruud Gullit og skoraði svo með stórkostlegu skoti á lofti úr þröngu færi í upphafi seinni hálfleiks. Þetta var fyrsti, og er enn eini, sigur Hollands á stórmóti.

Hollenska tríóið hjá AC Milan var í efstu þremur sætunum í kjörinu á Gullboltanum. Frank Rikjaard var í 3. sæti, Gullit í 2. sætinu og Van Basten að sjálfsögðu í því fyrsta.

1. Michel Platini á EM 1984

Michel Platini fagnar sigurmarki sínu gegn Portúgal í undanúrslitum á EM 1984.getty/Pool PERRIN

Fyrir utan Diego Maradona á HM 1986 er frammistaða Platinis á EM 1984 sú besta hjá leikmanni á stórmóti. Hann skoraði níu mörk í fimm leikjum á mótinu og leiddi Frakka til Evrópumeistaratitils á heimavelli.

Platini skoraði eina markið þegar Frakkar unnu sterkt danskt lið í fyrsta leik sínum á mótinu. Hann gerði svo þrennu í næstu tveimur leikjum, 5-0 sigri á Belgum og 3-2 sigri á Júgóslövum. Í undanúrslitunum skoraði hann sigurmarkið gegn Portúgölum, 3-2, mínútu fyrir lok framlengingarinnar. Og í úrslitaleiknum kom hann Frökkum á bragðið í 2-0 sigri á Spánverjum.

Mörk Platinis á EM 1984 voru í öllum regnbogans litum. Hann skoraði tvær fullkomnar þrennur, fimm mörk með hægri, tvö með vinstri, tvö með skalla, fjögur fyrir utan vítateig og fimm innan vítateigs.

Um miðjan 9. áratug stóð enginn fótboltamaður Platini framar. Hann var fékk Gullboltann þrjú ár í röð, var markakóngur ítölsku úrvalsdeildarinnar þrjú ár í röð, þrátt fyrir að vera miðjumaður að upplagi, vann ítalska meistaratitilinn og Meistaradeildina og var bestur og markahæstur á EM. Ekki amalegt það.


EM 2020 verður sýnt á Stöð 2 Sport EM 2020 sem er hluti af Sportpakkanum, Stóra pakkanum og Risapakkanum. EM 2020 verður einnig hægt að kaupa stakt á kr. 6.990 en fyrir viðskiptavini með aðra áskrift en ofangreindar frá Stöð 2 kostar áskriftin kr. 3.990.




Fleiri fréttir

Sjá meira


×