Í fréttum Stöðvar 2 voru sýndar myndir Ragnars Axelssonar ljósmyndara, sem flaug yfir Grímsvötn í dag. Sjá má vök komna á vötnin og gufumekki stíga þaðan upp.
Íshellan yfir vötnunum hefur sigið um tíu metra á síðustu tveimur vikum en í Jarðvísindastofnun Háskóla Íslands sér Helgi Björnsson jöklafræðingur á mælitækjum hvernig hlaupið er að vaxa.
„Svo rís þetta með þessum hraða upp og er komið núna í 800 rúmmetra á sekúndu,“ segir Helgi um leið og hann bendir á línuritið.
Hlaupvatnið rennur um rásir undir Skeiðarárjökli og í dag mátti sjá skýr merki þess að það væri byrjað að spretta undan jökulsporðinum. Og meðan Ragnar flaug þarna yfir í dag settum við hann í beint símasamband við Helga til að lýsa rennslinu.
„Ég held að það sé að koma í báðar, bæði Gígjukvísl og svo í Skeiðará. Það er að koma þarna upp undan við fjallið austast,“ sagði Ragnar úr flugvélinni.
„En það er ekkert niður í gamla Skeiðarárfarveginn, er það?“ spurði Helgi.
„Jaa, það gæti gert það,“ svaraði Ragnar.
Næst jöklinum fylgdi hlaupið gamla farvegi Skeiðarár en okkur virtist það síðan rennu meðfram jaðri Skeiðarárjökuls og yfir í Gígjukvísl. Þar var áin í dag greinilega farin að bólgna út og breiða úr sér.
En verður þetta stórt hlaup í sögulegu samhengi?
„Nei, það er ekki mikið í Grímsvötnum, - ekki eins og var. Það er einn rúmkílómetri en hér áður fyrr voru þeir þrír.
Þannig að við erum að tala um að það gæti kannski á viku, eða rúmlega það, náð þrjú-fjögurþúsund teningsmetrum á sekúndu, sem er lítið. Því að hlaupið í Gjálpargosinu var fimmtíu. En þetta fer rólega af stað,“ svarar Helgi.
En stóra spurningin er: Fylgir þessu eldgos, eins og gerðist í hlaupinu árið 2004?
„Þá var sem sé vatnsborðið í Grímsvötnum búið að falla niður um, held ég, tuttugu metra þegar gosið kom upp. Núna hefur vatnsborðið fallið um tíu metra. Þannig að það er kannski ekki alveg komið að þessum punkti,“ svarar Páll Einarsson jarðeðlisfræðingur en tekur fram að það sé ekkert víst að gos verði.
„Gosin í Grímsvötnum eiga sér venjulega greinilegan aðdraganda, svona skammtíma aðdraganda. Það er að segja; það kemur venjulega skjálftahrina rétt á undan, áður en eldgos brýst upp.
Þannig að það má nú reikna með að þess verði nú vart áður en gosið brýst upp. En það er ekkert slíkt ennþá sjáanlegt,“ segir Páll.
Hér má sjá frétt Stöðvar 2:
Hér er Gjálpargosið árið 1996 rifjað upp en það sópaði burt brúnni yfir Gígju og tók hluta Skeiðarárbrúar:
