Pútín viðurkennir sjálfstæði Luhansk og Donetsk Árni Sæberg skrifar 21. febrúar 2022 19:02 Vladimir Pútín. Mikhail Svetlov/Getty Rússlandsforseti hefur undirritað tilskipun um viðurkenningu Rússlands á sjálfstæði héraðanna Luhansk og Donetsk í austurhluta Úkraínu. Hann sagði í ávarpi í kvöld að Úkraína ætti sér enga sögu um að vera raunveruleg þjóð. „Ég tel nauðsynlegt að taka ákvörðun, sem hefur verið frestað of lengi, um að viðurkenna tafarlaust sjálfstæði og fullveldi alþýðulýðveldisins Donetsk og alþýðulýðveldisins Luhansk.,“ sagði Vladimir Pútín í lok langs ávarps síns til rússnesku þjóðarinnar rétt í þessu. Baldur Þórhallsson, prófessor í stjórnmálafræði við Háskóla Íslands, segir yfirlýsinguna ekki þýða að stríð sé að bresta á. „Ég myndi segja að þessi yfirlýsing þýði það að þessi héröð í Úkraínu séu endanlega komin undir járnhæl ráðamanna í Kreml,“ segir hann í samtali við Vísi. Luhansk og Donetsk hafi verið undir eigin stjórn frá 2014 og notið dyggs stuðnings Rússlands, bæði hernaðarlega og efnahagslega. „Þetta er í raun og veru bara staðfesting á þessum raunveruleika sem hefur verið til staðar síðustu átta ár, að þessi héröð séu undir raunverulegri stjórn Rússa og aðskilnaðarsinna í austurhluta Úkraínu,“ segir Baldur. Það alvarlegasta við ákvörðun Pútíns sé að enn á ný sé Rússland að hrifsa til sín landsvæði Úkraínu en það gerðu þeir síðast á Krímskaga. „Sá öryggissáttmáli sem Rússland samþykkti með aðildarríkjum Atlantshafsbandalagsins eftir lok Kalda stríðsins er ekki lengur virtur af hálfu Rússlands,“ segir Baldur. Þá segir hann að yfirlýsing Pútíns þýði alls ekki að héröðin verði raunveruleg sjálfstæð ríki. „Þau munu í raun ekki vera fúnkerandi sem sjálfstæð ríki. Þau munu ekki fá viðurkenningu þorra ríkja heims, þau munu ekki fá aðild að Sameinuðu þjóðunum. Þannig þetta verða bara lepphéröð rússneskra stjórnvalda,“ segir Baldur að lokum. Leiðtogar óánægðir með Pútín Í tilkynningu frá yfirvöldum í Kreml segir að Vladimir Pútín hafi tjáð leiðtogum Frakklands og Þýskalands að hann myndi viðurkenna sjálfstæði Luhansk og Donetsk, að því er segir í frétt The Guardian. Þá segir að Olaf Scholtz Þýskalandskanslari og Emmanuel Macron Frakklandsforseti hafi lýst yfir vonbrigðum sínum með þróunina en að þeir séu tilbúnir til að halda viðræðum áfram. Scholtz sagði fyrr í dag að viðurkenning sjálfstæðis héraðanna tveggja væri gróft brot á Minsk-samkomulaginu frá 2015 sem ætlað var að stilla friðinn milli Rússlands og Úkraínu. Boris Johnson, forsætisráðherra Englands, segir að viðurkenning sjálfstæðis héraðanna sé klárt brot á alþjóðalögum. „Það er brot gegn sjálfstæði Úkraínu og Minsk-samingnum og ég held að það boði ekki gott,“ segir hann. Ursula von der Leyen, forseti framkvæmdastjórnar Evrópusambandsins, tekur undir með Johnson og segir viðurkenninguna skýrt brot á alþjóðalögum, landhelgi Úkraínu og Minsk-samningnum. „Evrópusambandið og bandamenn þess munu bregðast við af samheldni, hörku og ákveðni í samstöðu með Úkraínu,“ segir hún. Lenín hafi skapað Úkraínu Pútín ávarpaði þjóð sína í kvöld en í ávarpinu fór hann helst farið yfir samskipti Úkraínu og Rússlands í gegn um tíðina. Hann segir Vladimir Lenín hafa verið höfund og skapara Úkraínu og það hafa verið mistök þegar Úkraína fékk sjálfstæði við fall Sovíetríkjanna. 26. desember síðasta árs markaði þrjátíu ára afmæli falls Sovíetríkjanna. Þá segir Rússlandsforseti að engin hefð sé fyrir sjálfstæði Úkraínu. „Úkraínuríki er byggt á því að afneita öllu sem tengist okkur, söguvitund milljóna manna,“ segir hann. Þá segir hann eitt markmiða sinna vera að koma í veg fyrir að Úkraína fái inngöngu í Atlantshafsbandalagið og að Bandaríkin og NATÓ hafi gert Úkraínu að stríðsvelli. Pútín undirritaði rétt í þessu tilskipun um viðurkenningu sjálfstæðis héraðanna ásamt samkomulagi við leiðtoga héraðanna tveggja um vináttu og samstarf þeirra við Rússland. TV then immediately cuts to Putin in the Kremlin signing decrees doing just that, with the separatist leaders in tow.He's also signing agreements about "friendship and mutual aid" with both republics. pic.twitter.com/JkYQDUtQ0I— max seddon (@maxseddon) February 21, 2022 Spennan aukist jafnt og þétt Varnarmálaráðherra Bretlands segir að forseti Rússlands ætli sér að ráðast inn í Úkraínu. Rússlandsher heldur áfram að safnast að landamærum Úkraínu. Utanríkisráðherra segir að verði af leiðtogafundi milli forseta Bandaríkjanna og Rússlands gæti enn verið von fyrir diplómatíska lausn. Spennan milli Úkraínu og Rússlands hélt áfram að aukast í dag þrátt fyrir fregnir af því í morgun að Bandaríkjaforseti hafi í stórum dráttum fallist á leiðtogafund með Rússlandsforseta til að ræða ástandið í Úkraínu. Forsendan væri hins vegar að Rússar réðust ekki inn í landið. Rússlensk stjórnvöld sögðu svo síðar í dag að ekki væri búið að ákveða neitt um fundinn. Hins vegar hittast utanríkisráðherra Rússlands og Frakklands til að ræða stöðuna síðar í vikunni. Utanríkisráðherra, Þórdís Kolbrún R. Gylfadóttir, sem stödd er í Lundúnum til að ræða stöðuna segir jákvætt ef leiðtogarnir ná að hittast en ástandið sé hins vegar þegar orðið grafalvarlegt. Úkraína Átök í Úkraínu Rússland Mest lesið Ríkissjórn Scholz er sprungin Erlent Gert að greiða leigu fyrir afnot af „Hafnarfjarðarhreysinu“ Innlent Varðað við ofsaveðri á Vestfjörðum og Norðurlandi Veður „Við erum í neyðarstöðu akkúrat núna“ Innlent Óskaði Trump til hamingju og ítrekaði friðsamleg valdaskipti Erlent Kosningavaktin: Íslendingar ganga að kjörborðinu Innlent Horfði upp á fimmtán mínútna dauðastríð í bakgarðinum Innlent Vaktin: Forsetakosningar í Bandaríkjunum Erlent „Afskaplega slæmar fréttir fyrir heimshagkerfið“ Innlent „Hann kemur margfalt sterkari til leiks núna” Innlent Fleiri fréttir Ríkissjórn Scholz er sprungin Óskaði Trump til hamingju og ítrekaði friðsamleg valdaskipti Ríkisstjórn Scholz á barmi þess að springa Harris búin að hringja í Trump og undirbýr ávarp Óttast verulegt bakslag á mörgum vígstöðvum Baráttan um Bandaríkin: Donald Trump verður forseti, og hvað svo? Þjóðarleiðtogar kasta kveðju á Trump Trump lýsir yfir sigri: Guð hafi bjargað honum svo hann gæti bjargað Ameríku Andstæðingar þungunarrofs unnu í Flórída Donald Trump forseti á nýjan leik Mikill fögnuður hjá Trump-liðum Repúblikanar ná meirihluta í öldungadeildinni Gætum þurft að bíða í nokkra daga ef ekkert óvænt gerist Netanjahú rekur varnarmálaráðherrann Spurning hvort hræðsluáróður eða jákvæðni nái betur til kjósenda Baráttan um Bandaríkin: Hvað gerist eiginlega í nótt? Mikill viðbúnaður vegna ásakana um svindl í lykilsýslu Arizona Dæmdur í fangelsi fyrir kóranbrennur Vaktin: Forsetakosningar í Bandaríkjunum Bandaríkjamenn ganga að kjörborðinu Útsendarar GRU sagðir hafa sent eldsprengjur með flugvélum Sigurvegarar í keppni Musks ekki valdir af handahófi Pennsylvanía nauðsynleg til að tryggja sigur Réttað yfir átta vegna afhöfðunar kennara í París Rauð veðurviðvörun og 80 flugferðum aflýst eða frestað „Já, maður! Að sjálfsögðu vinnur hann þetta!“ Evrópusamstarf verður að Evrópuvandamáli Forseti Moldóvu hélt velli þrátt fyrir ásakanir um rússnesk afskipti Á lokametrunum í kosningabaráttu Repúblikanar önugir yfir óvæntu atriði Harris í SNL Sjá meira
„Ég tel nauðsynlegt að taka ákvörðun, sem hefur verið frestað of lengi, um að viðurkenna tafarlaust sjálfstæði og fullveldi alþýðulýðveldisins Donetsk og alþýðulýðveldisins Luhansk.,“ sagði Vladimir Pútín í lok langs ávarps síns til rússnesku þjóðarinnar rétt í þessu. Baldur Þórhallsson, prófessor í stjórnmálafræði við Háskóla Íslands, segir yfirlýsinguna ekki þýða að stríð sé að bresta á. „Ég myndi segja að þessi yfirlýsing þýði það að þessi héröð í Úkraínu séu endanlega komin undir járnhæl ráðamanna í Kreml,“ segir hann í samtali við Vísi. Luhansk og Donetsk hafi verið undir eigin stjórn frá 2014 og notið dyggs stuðnings Rússlands, bæði hernaðarlega og efnahagslega. „Þetta er í raun og veru bara staðfesting á þessum raunveruleika sem hefur verið til staðar síðustu átta ár, að þessi héröð séu undir raunverulegri stjórn Rússa og aðskilnaðarsinna í austurhluta Úkraínu,“ segir Baldur. Það alvarlegasta við ákvörðun Pútíns sé að enn á ný sé Rússland að hrifsa til sín landsvæði Úkraínu en það gerðu þeir síðast á Krímskaga. „Sá öryggissáttmáli sem Rússland samþykkti með aðildarríkjum Atlantshafsbandalagsins eftir lok Kalda stríðsins er ekki lengur virtur af hálfu Rússlands,“ segir Baldur. Þá segir hann að yfirlýsing Pútíns þýði alls ekki að héröðin verði raunveruleg sjálfstæð ríki. „Þau munu í raun ekki vera fúnkerandi sem sjálfstæð ríki. Þau munu ekki fá viðurkenningu þorra ríkja heims, þau munu ekki fá aðild að Sameinuðu þjóðunum. Þannig þetta verða bara lepphéröð rússneskra stjórnvalda,“ segir Baldur að lokum. Leiðtogar óánægðir með Pútín Í tilkynningu frá yfirvöldum í Kreml segir að Vladimir Pútín hafi tjáð leiðtogum Frakklands og Þýskalands að hann myndi viðurkenna sjálfstæði Luhansk og Donetsk, að því er segir í frétt The Guardian. Þá segir að Olaf Scholtz Þýskalandskanslari og Emmanuel Macron Frakklandsforseti hafi lýst yfir vonbrigðum sínum með þróunina en að þeir séu tilbúnir til að halda viðræðum áfram. Scholtz sagði fyrr í dag að viðurkenning sjálfstæðis héraðanna tveggja væri gróft brot á Minsk-samkomulaginu frá 2015 sem ætlað var að stilla friðinn milli Rússlands og Úkraínu. Boris Johnson, forsætisráðherra Englands, segir að viðurkenning sjálfstæðis héraðanna sé klárt brot á alþjóðalögum. „Það er brot gegn sjálfstæði Úkraínu og Minsk-samingnum og ég held að það boði ekki gott,“ segir hann. Ursula von der Leyen, forseti framkvæmdastjórnar Evrópusambandsins, tekur undir með Johnson og segir viðurkenninguna skýrt brot á alþjóðalögum, landhelgi Úkraínu og Minsk-samningnum. „Evrópusambandið og bandamenn þess munu bregðast við af samheldni, hörku og ákveðni í samstöðu með Úkraínu,“ segir hún. Lenín hafi skapað Úkraínu Pútín ávarpaði þjóð sína í kvöld en í ávarpinu fór hann helst farið yfir samskipti Úkraínu og Rússlands í gegn um tíðina. Hann segir Vladimir Lenín hafa verið höfund og skapara Úkraínu og það hafa verið mistök þegar Úkraína fékk sjálfstæði við fall Sovíetríkjanna. 26. desember síðasta árs markaði þrjátíu ára afmæli falls Sovíetríkjanna. Þá segir Rússlandsforseti að engin hefð sé fyrir sjálfstæði Úkraínu. „Úkraínuríki er byggt á því að afneita öllu sem tengist okkur, söguvitund milljóna manna,“ segir hann. Þá segir hann eitt markmiða sinna vera að koma í veg fyrir að Úkraína fái inngöngu í Atlantshafsbandalagið og að Bandaríkin og NATÓ hafi gert Úkraínu að stríðsvelli. Pútín undirritaði rétt í þessu tilskipun um viðurkenningu sjálfstæðis héraðanna ásamt samkomulagi við leiðtoga héraðanna tveggja um vináttu og samstarf þeirra við Rússland. TV then immediately cuts to Putin in the Kremlin signing decrees doing just that, with the separatist leaders in tow.He's also signing agreements about "friendship and mutual aid" with both republics. pic.twitter.com/JkYQDUtQ0I— max seddon (@maxseddon) February 21, 2022 Spennan aukist jafnt og þétt Varnarmálaráðherra Bretlands segir að forseti Rússlands ætli sér að ráðast inn í Úkraínu. Rússlandsher heldur áfram að safnast að landamærum Úkraínu. Utanríkisráðherra segir að verði af leiðtogafundi milli forseta Bandaríkjanna og Rússlands gæti enn verið von fyrir diplómatíska lausn. Spennan milli Úkraínu og Rússlands hélt áfram að aukast í dag þrátt fyrir fregnir af því í morgun að Bandaríkjaforseti hafi í stórum dráttum fallist á leiðtogafund með Rússlandsforseta til að ræða ástandið í Úkraínu. Forsendan væri hins vegar að Rússar réðust ekki inn í landið. Rússlensk stjórnvöld sögðu svo síðar í dag að ekki væri búið að ákveða neitt um fundinn. Hins vegar hittast utanríkisráðherra Rússlands og Frakklands til að ræða stöðuna síðar í vikunni. Utanríkisráðherra, Þórdís Kolbrún R. Gylfadóttir, sem stödd er í Lundúnum til að ræða stöðuna segir jákvætt ef leiðtogarnir ná að hittast en ástandið sé hins vegar þegar orðið grafalvarlegt.
Úkraína Átök í Úkraínu Rússland Mest lesið Ríkissjórn Scholz er sprungin Erlent Gert að greiða leigu fyrir afnot af „Hafnarfjarðarhreysinu“ Innlent Varðað við ofsaveðri á Vestfjörðum og Norðurlandi Veður „Við erum í neyðarstöðu akkúrat núna“ Innlent Óskaði Trump til hamingju og ítrekaði friðsamleg valdaskipti Erlent Kosningavaktin: Íslendingar ganga að kjörborðinu Innlent Horfði upp á fimmtán mínútna dauðastríð í bakgarðinum Innlent Vaktin: Forsetakosningar í Bandaríkjunum Erlent „Afskaplega slæmar fréttir fyrir heimshagkerfið“ Innlent „Hann kemur margfalt sterkari til leiks núna” Innlent Fleiri fréttir Ríkissjórn Scholz er sprungin Óskaði Trump til hamingju og ítrekaði friðsamleg valdaskipti Ríkisstjórn Scholz á barmi þess að springa Harris búin að hringja í Trump og undirbýr ávarp Óttast verulegt bakslag á mörgum vígstöðvum Baráttan um Bandaríkin: Donald Trump verður forseti, og hvað svo? Þjóðarleiðtogar kasta kveðju á Trump Trump lýsir yfir sigri: Guð hafi bjargað honum svo hann gæti bjargað Ameríku Andstæðingar þungunarrofs unnu í Flórída Donald Trump forseti á nýjan leik Mikill fögnuður hjá Trump-liðum Repúblikanar ná meirihluta í öldungadeildinni Gætum þurft að bíða í nokkra daga ef ekkert óvænt gerist Netanjahú rekur varnarmálaráðherrann Spurning hvort hræðsluáróður eða jákvæðni nái betur til kjósenda Baráttan um Bandaríkin: Hvað gerist eiginlega í nótt? Mikill viðbúnaður vegna ásakana um svindl í lykilsýslu Arizona Dæmdur í fangelsi fyrir kóranbrennur Vaktin: Forsetakosningar í Bandaríkjunum Bandaríkjamenn ganga að kjörborðinu Útsendarar GRU sagðir hafa sent eldsprengjur með flugvélum Sigurvegarar í keppni Musks ekki valdir af handahófi Pennsylvanía nauðsynleg til að tryggja sigur Réttað yfir átta vegna afhöfðunar kennara í París Rauð veðurviðvörun og 80 flugferðum aflýst eða frestað „Já, maður! Að sjálfsögðu vinnur hann þetta!“ Evrópusamstarf verður að Evrópuvandamáli Forseti Moldóvu hélt velli þrátt fyrir ásakanir um rússnesk afskipti Á lokametrunum í kosningabaráttu Repúblikanar önugir yfir óvæntu atriði Harris í SNL Sjá meira