Ofbeldi gegn mótmælendum örvæntingarfull tilraun til að halda völdum Hallgerður Kolbrún E. Jónsdóttir skrifar 28. janúar 2023 18:31 Mótmælin vegna dauða Möhsu Amini hafa verið hörð og staðið yfir í á fimmta mánuð. Mótmælendur hafa verið beittir mikilli hörku. Getty/Chris McGrath Fjórir hafa verið teknir af lífi fyrir að taka þátt í mótmælum í Íran. Mótmælin eru meðal þeirra verstu sem brotist hafa út síðan klerkaveldið var stofnað fyrir rúmum fjörutíu árum. Framkvæmdastjóri Íslandsdeildar Amnesty segir augljóst að írönsk stjórnvöld hræðist afleiðingar mótmælanna. Áratugir eru síðan ástandið var svona eldfimt í Persaflóaríkinu og mótmælendur hafa kallað eftir því að klerkaveldið verði afnumið, en það var stofnað eftir íslömsku byltinguna árið 1979. Mótmælin hófust í haust eftir að hin tuttugu og tveggj ára gamla Mahsa Amini lést í haldi lögreglu. hún var handtekin fyrir að hafa ekki slæðu, skylduklæðnað íranskra kvenna, nógu þétt bundna á höfðinu. Lögreglumenn eru sakaðir um að hafa myrt hana. Margar íranskar konur hafa síðan tekið niður slæðuna í mótmælaskini, Möhsu til stuðnings, þrátt fyrir hættuna sem því fylgir. Sleppa slæðunni til að sýna föllnum virðingu Konur sem norska fréttastofan TV2 ræddi við í byrjun mánaðar í Tehran, höfuðborg Íran, vildu hvorki sýna andlit sitt né láta nafns síns getið. Margar þeirra, sem hafa lagt slæðuna á hilluna, segja tíma þvingaðs slæðuburðar liðinn. „Ein ástæða þess [að ég ber ekki slæðu] er að allir menn ættu að fá að vera frjálsir. Önnur ástæða er að sýna hinum föllnu virðingu,“ sagði ein kvennanna sem TV2 ræddi við 3. janúar síðastliðinn. Mótmælin hafa nú staðið yfir í á fimmta mánuð og virðist ekki ætla að linna. Mannréttindasamtök hafa lýst yfir miklum áhyggjum vegna framgöngu lögreglu. „Hún hefur notað skotvopn af stuttu færi, misbeitt táragasi, barið fólk með lögreglukylfum harkalega. Hundruðir manna, barna og kvenna hafa særst og tugir látist í mótmælum,“ segir Anna Lúðvíksdóttir, framkvæmdastjóri Íslandsdeildar Amnesty International. Anna segir aðstæður handtekinna mótmælenda hræðilegar.Aðsend Örvæntingarfull tilraun til að halda í völdin Hinn tvítugi Mohammad Mehdi Karami landsliðsmaður í karate og fertugi leikfimiþjálfarinn Sayyed Mohammad Hosseini voru fyrstir til vera teknir af lífi fyrir þátttöku í mótmælunum eftir fljótafgreidd réttarhöld. Síðan hafa hinir tuttugu og tveggja ára gömlu Mohsen Shekari og Majidreza Rahnavard verið aflífaðir. Allir voru þeir sakfelldir fyrir að heyja stríð gegn Guði. „The hands of foreigners were obvious (behind the protests). What America did and various European countries did (was obvious),“ sagði Ayatollah Ali Khamenei, æðsti leiðtogi Íran, í ávarpi á dögunum. Sama hvort mótmælin séu vestrænum ríkjum að kenna eða ekki hafa þau, vegna mannréttindabrota stjórnvalda, lagt viðskiptaþvinganir á írönsk stjórnvöld, enn meiri en þegar voru á, og því mikil togstreita milli Írans og vestrænna ríkja. Spjótum hefur til að mynda verið beint að Írönum með tengsl til Evrópu. Ali Reza Akbari, sem eitt sinn var meðal hæst settu embættismannanna í varnarmálaráðuneyti Íran, var handtekinn en hann á rætur að rekja til Bretlands. Tveimur vikum eftir handtökuna var hann tekinn af lífi, grunaður um njósnir og landráð. Anna segir augljóst að írönsk stjórnvöld hræðist mótmælendur. „Þessi örvæntingarfulla tilraun yfirvalda í Íran að halda í valdið og völdin sín. Þau beita dauðarefsingunni og hafa dæmt fólk til dauða á grundvelli falskra ákæra. Þetta er ótti sem þau eru að reyna að skapa meðal almennings með það að augnamiði að fólk hætti að þora að mótmæla og láta í sér heyra.“ Íran Mannréttindi Mest lesið Fundu Diego heilan á húfi í heimahúsi Innlent Kosningavaktin: Íslendingar ganga að kjörborðinu Innlent Svarar Kára fullum hálsi Innlent Sagðist fjárhagslegur þræll móður barnsins sem hann braut á Innlent Kostaði umdeilda færslu á síðu flokks sem hann er hættur í Innlent Kortleggja neðanjarðarbyrgi vegna hótana Rússa Erlent Vill eyða vantrausti sem sé olía á eld rasisma Innlent Komin með skýra mynd af andláti móðurinnar Innlent Stuðningur við Trump kostaði sambandið við Elon Erlent „Girtu þig nú í brók og horfstu í augu við sjálfan þig“ Innlent Fleiri fréttir SpaceX skýtur kjarnorkuknúnum dróna út í geim Sprengdu tuttugu hús á tveimur mínútum Vildi pening í skiptum fyrir falleg orð í eyru Trumps Metárás á innviði með 188 drónum og fjórum skotflaugum Kortleggja neðanjarðarbyrgi vegna hótana Rússa Ítrekar hótanir um að hækka tolla á Kína, Mexíkó og Kanada Saksóknarar vilja Pelicot í 20 ára fangelsi Annarri ákærunni formlega vísað frá Stuðningur við Trump kostaði sambandið við Elon Saksóknari fellur frá ákærum á hendur Trump Ísrael og Hezbollah sögð við það að gera vopnahlé Ólöglegir og löglegir innflytjendur afar uggandi um framtíð sína Óvæntar niðurstöður í fyrri umferð kosninga í Rúmeníu Scholz verður kanslaraefni Jafnaðarmanna Konur í mestri hættu innan veggja heimilisins Boeing þota hrapaði í garð íbúðarhúss Hezbollah svarar Ísrael með umfangsmikilli loftárás Ráku háttsettan herforingja sem sakaður var um lygar Ása hyggst selja húsið og flytur ásamt börnum sínum „Þetta var mjög skrýtin stemning“ Vargöldin á Haítí versnar hratt Tryggja þróunarríkjum 42 billjónir á ári með samkomulagi á COP29 Uppnám á COP29 er fulltrúar þjóða strunsuðu út Vill einn af höfundum „Project 2025“ við stjórn fjárlagaskrifstofu Jöfnuðu fjölbýlishús við jörðu um miðja nótt Hakkarar komu sér fyrir í kerfum fjölda fjarskiptafyrirtækja Ákærður fyrir að nauðga og myrða þrettán ára stúlku Leita móður ungabarns sem fannst látið á víðavangi Styrkja loftvarnir Norður-Kóreu fyrir hermenn og vopn Bolsonaro og félagar kærðir fyrir valdaránstilraun Sjá meira
Áratugir eru síðan ástandið var svona eldfimt í Persaflóaríkinu og mótmælendur hafa kallað eftir því að klerkaveldið verði afnumið, en það var stofnað eftir íslömsku byltinguna árið 1979. Mótmælin hófust í haust eftir að hin tuttugu og tveggj ára gamla Mahsa Amini lést í haldi lögreglu. hún var handtekin fyrir að hafa ekki slæðu, skylduklæðnað íranskra kvenna, nógu þétt bundna á höfðinu. Lögreglumenn eru sakaðir um að hafa myrt hana. Margar íranskar konur hafa síðan tekið niður slæðuna í mótmælaskini, Möhsu til stuðnings, þrátt fyrir hættuna sem því fylgir. Sleppa slæðunni til að sýna föllnum virðingu Konur sem norska fréttastofan TV2 ræddi við í byrjun mánaðar í Tehran, höfuðborg Íran, vildu hvorki sýna andlit sitt né láta nafns síns getið. Margar þeirra, sem hafa lagt slæðuna á hilluna, segja tíma þvingaðs slæðuburðar liðinn. „Ein ástæða þess [að ég ber ekki slæðu] er að allir menn ættu að fá að vera frjálsir. Önnur ástæða er að sýna hinum föllnu virðingu,“ sagði ein kvennanna sem TV2 ræddi við 3. janúar síðastliðinn. Mótmælin hafa nú staðið yfir í á fimmta mánuð og virðist ekki ætla að linna. Mannréttindasamtök hafa lýst yfir miklum áhyggjum vegna framgöngu lögreglu. „Hún hefur notað skotvopn af stuttu færi, misbeitt táragasi, barið fólk með lögreglukylfum harkalega. Hundruðir manna, barna og kvenna hafa særst og tugir látist í mótmælum,“ segir Anna Lúðvíksdóttir, framkvæmdastjóri Íslandsdeildar Amnesty International. Anna segir aðstæður handtekinna mótmælenda hræðilegar.Aðsend Örvæntingarfull tilraun til að halda í völdin Hinn tvítugi Mohammad Mehdi Karami landsliðsmaður í karate og fertugi leikfimiþjálfarinn Sayyed Mohammad Hosseini voru fyrstir til vera teknir af lífi fyrir þátttöku í mótmælunum eftir fljótafgreidd réttarhöld. Síðan hafa hinir tuttugu og tveggja ára gömlu Mohsen Shekari og Majidreza Rahnavard verið aflífaðir. Allir voru þeir sakfelldir fyrir að heyja stríð gegn Guði. „The hands of foreigners were obvious (behind the protests). What America did and various European countries did (was obvious),“ sagði Ayatollah Ali Khamenei, æðsti leiðtogi Íran, í ávarpi á dögunum. Sama hvort mótmælin séu vestrænum ríkjum að kenna eða ekki hafa þau, vegna mannréttindabrota stjórnvalda, lagt viðskiptaþvinganir á írönsk stjórnvöld, enn meiri en þegar voru á, og því mikil togstreita milli Írans og vestrænna ríkja. Spjótum hefur til að mynda verið beint að Írönum með tengsl til Evrópu. Ali Reza Akbari, sem eitt sinn var meðal hæst settu embættismannanna í varnarmálaráðuneyti Íran, var handtekinn en hann á rætur að rekja til Bretlands. Tveimur vikum eftir handtökuna var hann tekinn af lífi, grunaður um njósnir og landráð. Anna segir augljóst að írönsk stjórnvöld hræðist mótmælendur. „Þessi örvæntingarfulla tilraun yfirvalda í Íran að halda í valdið og völdin sín. Þau beita dauðarefsingunni og hafa dæmt fólk til dauða á grundvelli falskra ákæra. Þetta er ótti sem þau eru að reyna að skapa meðal almennings með það að augnamiði að fólk hætti að þora að mótmæla og láta í sér heyra.“
Íran Mannréttindi Mest lesið Fundu Diego heilan á húfi í heimahúsi Innlent Kosningavaktin: Íslendingar ganga að kjörborðinu Innlent Svarar Kára fullum hálsi Innlent Sagðist fjárhagslegur þræll móður barnsins sem hann braut á Innlent Kostaði umdeilda færslu á síðu flokks sem hann er hættur í Innlent Kortleggja neðanjarðarbyrgi vegna hótana Rússa Erlent Vill eyða vantrausti sem sé olía á eld rasisma Innlent Komin með skýra mynd af andláti móðurinnar Innlent Stuðningur við Trump kostaði sambandið við Elon Erlent „Girtu þig nú í brók og horfstu í augu við sjálfan þig“ Innlent Fleiri fréttir SpaceX skýtur kjarnorkuknúnum dróna út í geim Sprengdu tuttugu hús á tveimur mínútum Vildi pening í skiptum fyrir falleg orð í eyru Trumps Metárás á innviði með 188 drónum og fjórum skotflaugum Kortleggja neðanjarðarbyrgi vegna hótana Rússa Ítrekar hótanir um að hækka tolla á Kína, Mexíkó og Kanada Saksóknarar vilja Pelicot í 20 ára fangelsi Annarri ákærunni formlega vísað frá Stuðningur við Trump kostaði sambandið við Elon Saksóknari fellur frá ákærum á hendur Trump Ísrael og Hezbollah sögð við það að gera vopnahlé Ólöglegir og löglegir innflytjendur afar uggandi um framtíð sína Óvæntar niðurstöður í fyrri umferð kosninga í Rúmeníu Scholz verður kanslaraefni Jafnaðarmanna Konur í mestri hættu innan veggja heimilisins Boeing þota hrapaði í garð íbúðarhúss Hezbollah svarar Ísrael með umfangsmikilli loftárás Ráku háttsettan herforingja sem sakaður var um lygar Ása hyggst selja húsið og flytur ásamt börnum sínum „Þetta var mjög skrýtin stemning“ Vargöldin á Haítí versnar hratt Tryggja þróunarríkjum 42 billjónir á ári með samkomulagi á COP29 Uppnám á COP29 er fulltrúar þjóða strunsuðu út Vill einn af höfundum „Project 2025“ við stjórn fjárlagaskrifstofu Jöfnuðu fjölbýlishús við jörðu um miðja nótt Hakkarar komu sér fyrir í kerfum fjölda fjarskiptafyrirtækja Ákærður fyrir að nauðga og myrða þrettán ára stúlku Leita móður ungabarns sem fannst látið á víðavangi Styrkja loftvarnir Norður-Kóreu fyrir hermenn og vopn Bolsonaro og félagar kærðir fyrir valdaránstilraun Sjá meira