Rannsóknirnar komnar heim og meðalbiðtíminn 12,5 dagar Hólmfríður Gísladóttir skrifar 1. september 2023 08:11 Ágúst segist telja leghálsskimanirnar komnar í góðan farveg. Öllum sýnasendingum til Danmerkur var hætt fyrir síðustu áramót og biðtími eftir niðurstöðum úr leghálsskimun er nú 12,5 dagar að meðaltali, ef miðað er við fyrstu sjö mánuði ársins. Þetta segir Ágúst Ingi Ágústsson, yfirlæknir Samhæfingarstöðvar krabbameinsskimana, um stöðu leghálsskimana á Íslandi. Eftir töluvert fjaðrafok og umdeildan flutning rannsóknarhluta verkefnisins til Danmerkur segir hann það tilfinningu sína að verkefnið sé komið í góðan farveg. „Mín tilfinning er að við séum hægt og bítandi að vinna upp það sem tapaðist,“ segir Ágúst um mætingu í skimun og traust kvenna til þjónustunnar. Síðustu staðfestu tölur um mætingu eru frá 2021, þegar hún var 65 prósent, en Ágúst segir sýnatökur hafa verið fleiri í fyrra og enn fleiri í ár þótt staðfestar tölur liggi ekki fyrir. Ráðist var í vitundarvakningarátak og skimanirnar meðal annars auglýstar reglulega á samfélagsmiðlum. Ágúst segir eitt verkefni til viðbótar í undirbúningi og þá séu miklar vonir bundnar við aukna þátttöku eftir að boðanir og niðurstöður fóru að berast konum í gegnum Heilsuveru.is. „Ég held að það sé töluverður ávinningur af þessu og að við náum miklu betur til kvenna, vegna þess að við vitum og vissum allan tímann að það eru miklu færri sem nýta sér Ísland.is. En Heilsuvera; 90 til 95 prósent þekkja þann vettvang,“ segir Ágúst. Margar fá svör í sömu viku Ágúst segir innleiðingu skimunarverkefnisins á heilsugæslunni hafa gengið vel. Það sem af er ári hafa um það bil 52 prósent kvenna mætt í skimun hjá heilsugæslunni en 48 prósent sýna koma frá kvensjúkdómalæknum. Spurður að því hvort þetta sé í samræmi við væntingar segir Ágúst aðkomu kvensjúkdómalækna að verkefninu jákvæða; þeir grípi þær konur sem leita til þeirra og séu vakandi yfir því að taka sýni. Hins vegar minnir hann á að ef konur þurfa eingöngu á skimun að halda sé hagkvæmara að mæta á heilsugæsluna, þar sem skimunin kostar aðeins 500 krónur. Ferlið er nú þannig að samhæfingastöðin safnar sýnum frá heilsugæslustöðvunum og kvensjúkdómalæknum, yfirfara að beiðnir og sýni fari saman og senda áfram á Landspítala. Landspítali skilar niðurstöðum til samhæfingastöðvarinnar, sem fer yfir þær. Þar eru næstu skref ákveðin og niðurstöður sendar til kvenna. „Við höfum enga stjórn á tímanum sem líður frá því að sýni er tekið og þar til það berst okkur, nema ef þau koma frá heilsugæslunni á höfuðborgarsvæðinu. Þar eru daglegar sendingar á milli. En hjá sérfræðilæknum og heilsugæslum úti á landi getur þetta tekið lengri tíma,“ segir Ágúst. Þrátt fyrir að meðalbiðtíminn sé þannig 12,5 dagar frá sýnatöku og þar til niðurstöður liggja fyrir, þá gerist oft að konur fá svar í sömu viku og þær fara í skimun, ekki síst ef aðeins er þörf á HPV rannsókn. Hvetur konur til að mæta og hafa samband ef þær hafa spurningar Nokkuð bið hefur verið eftir nýrri skimunarskrá, sem er enn í útboðsferli. Ágúst segir mikla forvinnu þó hafa verið unna vegna legháls- og brjóstaskimana en ákvörðun um að ráðast í skimanir eftir ristilkrabbameini hafi orðið til þess að stækka umfang verkefnisins og kallað á frekari undirbúningsvinnu. Vel hafi gengið að vinna með þá skimunarskrá sem nú er í notkun. Ágúst segist vilja hvetja konur til að mæta í skimun þegar þær fá boð. „Þær fá boð rafrænt og fá áminningar og ég bara hvet þær til að mæta, sjálfra sinna vegna. Og það er um að gera að nýta sér heilsugæsluna, því það kostar aðeins 500 krónur og þær fá mjög góða þjónustu. Og ef það eru einhverjar fyrirspurnir þá endilega hafið samband við okkur. Hér erum við sérfræðingar í þessu og getum svarað öllum spurningum sem koma upp.“ Skimun fyrir krabbameini Mistök við greiningu hjá Krabbameinsfélaginu Heilbrigðismál Heilsa Kvenheilsa Mest lesið Hefja söfnun fyrir fjölskyldu Víglunds Innlent Hinn látni erlendur ríkisborgari á þrítugsaldri Innlent Þekkir ekki eina stelpu sem ekki hefur verið áreitt Innlent Borðaði súrdeigsbrauð og mældist með áfengi í útblæstri Innlent Hefur skilning á báðum sjónarmiðum í Heiðmerkurmálinu Innlent Bað um 12 milljónir til að halda tónlistarhátíð í öðru sveitarfélagi Innlent Býður til flugveislu á Reykjavíkurflugvelli Innlent Lækkandi fæðingartíðni er vandamál sem leysist ekki án innflytjenda Innlent Umferðartafir vegna framkvæmda við Kringlumýrarbraut í sumar Innlent Segja ógnarstjórn ríkja á Þjóðminjasafninu Innlent Fleiri fréttir Hefja söfnun fyrir fjölskyldu Víglunds Borðaði súrdeigsbrauð og mældist með áfengi í útblæstri Hefur skilning á báðum sjónarmiðum í Heiðmerkurmálinu Þekkir ekki eina stelpu sem ekki hefur verið áreitt Umferðartafir vegna framkvæmda við Kringlumýrarbraut í sumar Hinn látni erlendur ríkisborgari á þrítugsaldri Býður til flugveislu á Reykjavíkurflugvelli Sóttu veikan mann í rússneskan togara Lækkandi fæðingartíðni er vandamál sem leysist ekki án innflytjenda Rannsókn lokið í manndrápsmáli Lögðu hald á nokkuð magn fíkniefna og hnífa Sláandi tölur: Kyrkingartökum og eltihrellum fer fjölgandi Mætti með steikarhníf á leikskóla Kyrkingartök og elltihrellahegðun fara vaxandi og myndband af áreitni í miðborginni Grill í ljósum logum úti á svölum Vilja endurbyggja verkstæðið en nágrannar mótmæla harðlega Margra kílómetra bílaröð eftir árekstur á Vesturlandsvegi Halda framkvæmdastjóra Félagsbústaða þrátt fyrir alvarlegt vantraust Telja að maðurinn sé fundinn „Þetta er mjög þungt og erfitt“ „Ég vara mjög við því að menn beiti þessu úrræði“ „Verið að búa til óseðjandi kerfi þar sem bátum mun fjölga“ Eldur kviknaði í vörubíl á Reykjanesbraut Bað um 12 milljónir til að halda tónlistarhátíð í öðru sveitarfélagi „Yndisleg kvöldstund í þessum þunga harmi okkar“ Leit hefst á ný eftir hádegi Klúðursleg rannsókn lögreglu leiddi til sýknu skipstjóra Reknir fyrir að vinna ekki nógu mikið Færa boðuð gagnmótmæli gegn rasisma vegna ofbeldisógnar Telja manninn hafa örmagnast við sjósundsæfingar Sjá meira
Þetta segir Ágúst Ingi Ágústsson, yfirlæknir Samhæfingarstöðvar krabbameinsskimana, um stöðu leghálsskimana á Íslandi. Eftir töluvert fjaðrafok og umdeildan flutning rannsóknarhluta verkefnisins til Danmerkur segir hann það tilfinningu sína að verkefnið sé komið í góðan farveg. „Mín tilfinning er að við séum hægt og bítandi að vinna upp það sem tapaðist,“ segir Ágúst um mætingu í skimun og traust kvenna til þjónustunnar. Síðustu staðfestu tölur um mætingu eru frá 2021, þegar hún var 65 prósent, en Ágúst segir sýnatökur hafa verið fleiri í fyrra og enn fleiri í ár þótt staðfestar tölur liggi ekki fyrir. Ráðist var í vitundarvakningarátak og skimanirnar meðal annars auglýstar reglulega á samfélagsmiðlum. Ágúst segir eitt verkefni til viðbótar í undirbúningi og þá séu miklar vonir bundnar við aukna þátttöku eftir að boðanir og niðurstöður fóru að berast konum í gegnum Heilsuveru.is. „Ég held að það sé töluverður ávinningur af þessu og að við náum miklu betur til kvenna, vegna þess að við vitum og vissum allan tímann að það eru miklu færri sem nýta sér Ísland.is. En Heilsuvera; 90 til 95 prósent þekkja þann vettvang,“ segir Ágúst. Margar fá svör í sömu viku Ágúst segir innleiðingu skimunarverkefnisins á heilsugæslunni hafa gengið vel. Það sem af er ári hafa um það bil 52 prósent kvenna mætt í skimun hjá heilsugæslunni en 48 prósent sýna koma frá kvensjúkdómalæknum. Spurður að því hvort þetta sé í samræmi við væntingar segir Ágúst aðkomu kvensjúkdómalækna að verkefninu jákvæða; þeir grípi þær konur sem leita til þeirra og séu vakandi yfir því að taka sýni. Hins vegar minnir hann á að ef konur þurfa eingöngu á skimun að halda sé hagkvæmara að mæta á heilsugæsluna, þar sem skimunin kostar aðeins 500 krónur. Ferlið er nú þannig að samhæfingastöðin safnar sýnum frá heilsugæslustöðvunum og kvensjúkdómalæknum, yfirfara að beiðnir og sýni fari saman og senda áfram á Landspítala. Landspítali skilar niðurstöðum til samhæfingastöðvarinnar, sem fer yfir þær. Þar eru næstu skref ákveðin og niðurstöður sendar til kvenna. „Við höfum enga stjórn á tímanum sem líður frá því að sýni er tekið og þar til það berst okkur, nema ef þau koma frá heilsugæslunni á höfuðborgarsvæðinu. Þar eru daglegar sendingar á milli. En hjá sérfræðilæknum og heilsugæslum úti á landi getur þetta tekið lengri tíma,“ segir Ágúst. Þrátt fyrir að meðalbiðtíminn sé þannig 12,5 dagar frá sýnatöku og þar til niðurstöður liggja fyrir, þá gerist oft að konur fá svar í sömu viku og þær fara í skimun, ekki síst ef aðeins er þörf á HPV rannsókn. Hvetur konur til að mæta og hafa samband ef þær hafa spurningar Nokkuð bið hefur verið eftir nýrri skimunarskrá, sem er enn í útboðsferli. Ágúst segir mikla forvinnu þó hafa verið unna vegna legháls- og brjóstaskimana en ákvörðun um að ráðast í skimanir eftir ristilkrabbameini hafi orðið til þess að stækka umfang verkefnisins og kallað á frekari undirbúningsvinnu. Vel hafi gengið að vinna með þá skimunarskrá sem nú er í notkun. Ágúst segist vilja hvetja konur til að mæta í skimun þegar þær fá boð. „Þær fá boð rafrænt og fá áminningar og ég bara hvet þær til að mæta, sjálfra sinna vegna. Og það er um að gera að nýta sér heilsugæsluna, því það kostar aðeins 500 krónur og þær fá mjög góða þjónustu. Og ef það eru einhverjar fyrirspurnir þá endilega hafið samband við okkur. Hér erum við sérfræðingar í þessu og getum svarað öllum spurningum sem koma upp.“
Skimun fyrir krabbameini Mistök við greiningu hjá Krabbameinsfélaginu Heilbrigðismál Heilsa Kvenheilsa Mest lesið Hefja söfnun fyrir fjölskyldu Víglunds Innlent Hinn látni erlendur ríkisborgari á þrítugsaldri Innlent Þekkir ekki eina stelpu sem ekki hefur verið áreitt Innlent Borðaði súrdeigsbrauð og mældist með áfengi í útblæstri Innlent Hefur skilning á báðum sjónarmiðum í Heiðmerkurmálinu Innlent Bað um 12 milljónir til að halda tónlistarhátíð í öðru sveitarfélagi Innlent Býður til flugveislu á Reykjavíkurflugvelli Innlent Lækkandi fæðingartíðni er vandamál sem leysist ekki án innflytjenda Innlent Umferðartafir vegna framkvæmda við Kringlumýrarbraut í sumar Innlent Segja ógnarstjórn ríkja á Þjóðminjasafninu Innlent Fleiri fréttir Hefja söfnun fyrir fjölskyldu Víglunds Borðaði súrdeigsbrauð og mældist með áfengi í útblæstri Hefur skilning á báðum sjónarmiðum í Heiðmerkurmálinu Þekkir ekki eina stelpu sem ekki hefur verið áreitt Umferðartafir vegna framkvæmda við Kringlumýrarbraut í sumar Hinn látni erlendur ríkisborgari á þrítugsaldri Býður til flugveislu á Reykjavíkurflugvelli Sóttu veikan mann í rússneskan togara Lækkandi fæðingartíðni er vandamál sem leysist ekki án innflytjenda Rannsókn lokið í manndrápsmáli Lögðu hald á nokkuð magn fíkniefna og hnífa Sláandi tölur: Kyrkingartökum og eltihrellum fer fjölgandi Mætti með steikarhníf á leikskóla Kyrkingartök og elltihrellahegðun fara vaxandi og myndband af áreitni í miðborginni Grill í ljósum logum úti á svölum Vilja endurbyggja verkstæðið en nágrannar mótmæla harðlega Margra kílómetra bílaröð eftir árekstur á Vesturlandsvegi Halda framkvæmdastjóra Félagsbústaða þrátt fyrir alvarlegt vantraust Telja að maðurinn sé fundinn „Þetta er mjög þungt og erfitt“ „Ég vara mjög við því að menn beiti þessu úrræði“ „Verið að búa til óseðjandi kerfi þar sem bátum mun fjölga“ Eldur kviknaði í vörubíl á Reykjanesbraut Bað um 12 milljónir til að halda tónlistarhátíð í öðru sveitarfélagi „Yndisleg kvöldstund í þessum þunga harmi okkar“ Leit hefst á ný eftir hádegi Klúðursleg rannsókn lögreglu leiddi til sýknu skipstjóra Reknir fyrir að vinna ekki nógu mikið Færa boðuð gagnmótmæli gegn rasisma vegna ofbeldisógnar Telja manninn hafa örmagnast við sjósundsæfingar Sjá meira