Innlent

Halda upp á afmæli fyrstu stóru flugvélar Íslendinga

Kristján Már Unnarsson skrifar
Tómas Dagur Helgason, formaður Þristavinafélagsins.
Tómas Dagur Helgason, formaður Þristavinafélagsins. Stefán Ingvarsson

Íslenskir flugáhugamenn undirbúa núna afmælisveislu fyrir flugvél. Ein ástsælasta flugvél landsins varð nefnilega áttræð í gær og verður tímamótunum fagnað í Flugsafni Íslands á Akureyri um næstu helgi.

Í fréttum Stöðvar 2 var heilsað upp á félaga úr Þristavinafélaginu sem sátu í Perlunni í morgun með útsýni yfir Reykjavíkurflugvöll og módel af gripnum sem allt snýst um, þristinn Pál Sveinsson.

„Það stendur mikið til. Vélin varð áttatíu ára í gær, 1. október. Þá voru áttatíu ár síðan hún kom út úr verksmiðjunni á Long Beach í Kaliforníu,“ segir Tómas Dagur Helgason, formaður Þristavinafélagsins.

Félagar í Þristavinafélaginu spjalla saman í Perlunni á Öskjuhlíð.Stefán Ingvarsson

Þetta eintak fór beint til bandaríska hersins á Íslandi en komst í eigu Flugfélags Íslands eftir stríð sem Gljáfaxi TF-ISH árið 1946. Herútgáfan var kölluð C-47 eða Douglas Dakota. Borgaralega útgáfan fékk heitið Douglas DC-3.

„Þessi einstaka vél er fyrsti þristurinn og fyrsta svona stóra vélin sem Íslendingar eignast,“ segir Tómas Dagur og vekur athygli á því að hún hefur alla tíð verið staðsett á Íslandi, fyrst hjá hernum en síðan hjá íslenskum aðilum.

Arngrímur Jóhannsson, stofnandi Flugfélagsins Atlanta, minnist þess að hún var fyrsta vélin sem hann flaug sem atvinnuflugmaður.

Arngrímur Jóhannsson við Pál Sveinsson á Akureyrarflugvelli í sumar. Þetta var fyrsta flugvélin sem hann flaug sem atvinnuflugmaður árið 1966.Egill Aðalsteinsson

„Já, 1966. Þá var ég ráðinn til Flugfélagsins og þá flaug ég þessari,“ segir Arngrímur og bætir við að Flugfélagið hafi þá átt þrjá þrista; Gljáfaxa TF-ISH, Gunnfaxa TF-ISB og Glófaxa TF-ISA.

„Þó að þær væru eins flugvélar þá voru þær allar með sinn karakter, mismunandi eiginleika, og þessi var sú besta,“ segir Arngrímur.

Flugnördar viðurkenna að hjartað slær örar þegar minnst er á hana.

Þrír þristar á Reykjavíkurflugvelli árið 2017. Sá fremsti, í litum Flugfélags Íslands, er reyndar flugmódel.KMU

„Flugvélin öll er þess eðlis. Það er eiginlega vonlaust að lýsa þessu fyrir fólki sem ekki skilur þetta. En þetta er.. ég ætla að leyfa mér að nota orðið „unique“ flugvél í flotanum,“ segir Tómas Dagur.

Hún er varðveitt á Flugsafni Íslands á Akureyri og þar hefst afmælisdagskrá næstkomandi laugardag klukkan 14.

„Það verða þar nokkur erindi. Bæði farið yfir sögu þessarar flugvélar og sögu hennar í landgræðslunni. Og yfir sögu þristsins í flugsögu Íslendinga.“

Þristurinn Páll Sveinsson á Reykjavíkurflugvelli árið 2019. Flugvélin hefur eftir það ekki komið til Reykjavíkur heldur setið óflughæf á Akureyrarflugvelli.Vilhelm Gunnarsson

Hún hefur ekkert flogið í fjögur ár, flaug síðast árið 2019. Þá kom covid en draumurinn er að gera hana flughæfa á ný, helst fyrir næsta sumar. Til þess segir Tómas að vanti 14 til 16 milljónir króna.

„Icelandair hefur verið okkar aðalstyrktaraðili og við erum að leita þangað. En við þurfum væntanlega einhverja fleiri aðila líka til þess að styrkja okkur. Og væri bara frábært ef einhverjir sæju sér fært að leggja okkur lið.“

Flugmódel af TF-NPK í litum Landgræðslunnar.Stefán Ingvarsson

Eftir að farþegaflugi lauk var hún gefin til landgræðsluflugs sem hún sinnti í þrjá áratugi sem TF-NPK.

„Það má eiginlega segja - við höfum nú gjarnan sagt það – nú er verið að tala um kolefnisjöfnuð og annað slíkt. Ef einhver flugvél hefur kolefnisjafnað sig, þá er það þessi flugvél,“ segir formaður Þristavinafélagsins.

Hér má sjá frétt Stöðvar 2:


Tengdar fréttir

Páll komst loksins á stefnumót í kvöld

Íslenskir þristavinir glöddust innilega þegar Páll Sveinsson lenti á Reykjavíkurflugvelli laust upp úr klukkan sjö í kvöld. Fara þarf áratugi aftur í tímann til að finna dæmi um svo marga þrista samtímis á flugvellinum.




Fleiri fréttir

Sjá meira


×