Í fréttatilkynningu frá Orkuveitunni segir að Einar Þorsteinsson borgarstjóri, Sævar Freyr Þráinsson, forstjóri Orkuveitunnar, og Sólrún Kristjánsdóttir, framkvæmdastjóru Veitna, hafi undirritað samningana í Rafstöðinni við Elliðaár í dag.
Svaraði ekki kostnaði að laga rafstöðina
Rafstöðin hafi verið tekin í notkun sumarið 1921 en síðast hafi verið framleitt í henni rafmagn árið 2014. Það ár hafi aðrennslispípa virkjunarinnar bilað og verið metin ónýt. Raforkuframleiðsla hafi verið mjög lítil undir það síðasta og ekki hafi þótt svara kostnaði að hefja hana að nýju.
Orkuveitan muni áfram reka áningar- og fræðslustaðinn Elliðaárstöð í húsunum við Rafstöðina en í samkomulagi Orkuveitunnar og Reykjavíkurborgar sé meðal annars kveðið á um hvernig staðið verður að niðurlagningu annarra raforkumannvirkja, sem öll séu friðuð. Þá skili Orkuveitan vatnsréttindum, þar með talið veiðirétti, til Reykjavíkurborgar.
Ný brú yfir Árbæjarstíflu
Í samráði við Minjavernd og Húsafriðunarnefnd muni Orkuveitan láta hanna nýja greiðari gönguleið yfir Árbæjarstíflu. Talsverður hluti stífluveggjarins verði samhliða fjarlægður en elstu hlutar stíflunnar muni standa áfram. Stífluhringurinn, ein fjölfarnasta göngu- og hlaupaleiðin um þetta vinsælasta útvistarsvæði höfuðborgarsvæðisins, muni þannig halda sér.
Komið verði í veg fyrir að hætta stafi af stíflunni í leysingum með því að vatn hætti að safnast við hana og rennsli um hana verði greitt. Jafnframt verði unnið að úrbótum á umferðaröryggi um Rafstöðvarveg, með fram aðrennslispípu virkjunarinnar, með samþættri hönnun fyrir gangandi, hjólandi og akandi umferð. Unnið verði að deiliskipulagi vegna breytinganna á þessu ári.
Þá hafi samkomulag tekist um kostnaðarhlutdeild Veitna í byggingu nýrrar brúar í stað hitaveitustokkanna sem lágu þvert yfir dalinn niður af Ártúnshöfða. Hitaveituæðarnar sem voru í stokkunum hafi verið lagðar undir botn Elliðaánna fyrir nokkrum árum og stokkarnir fjarlægðir. Reykjavíkurborg hafi látið hanna nýjar brýr og gönguleið í þeirra stað og Veitur muni greiða um tvo þriðju hluta byggingarkostnaðar.
Í tengslum við fyrirhugaðar breytingar á Rofabæ verði einng ráðist í endurbætur frárennslis yfirborðsvatns af götum sem næst liggja Elliðaánum. Blágrænum lausnum verði beitt til að sía óhreinindi úr vatninu áður en það seytlar í farveg Elliðaánna. Veitur, sem reka fráveituna í borginni, muni standa straum af kostnaði við það umhverfisverkefni.
Fylgja lögum en líka einstakt tækifæri
Í tilkynningu segir að Elliðaárdalur hafi mótast mjög af raforkuvinnslunni, sem þar hófst þegar konungshjón Íslands ræstu fyrstu vélar Rafstöðvarinnar 27. júní 1921. Það hafi svo verið starfsfólk Rafmagnsveitu Reykjavíkur, forvera Orkuveitunnar, sem hóf skógrækt í dalnum 1951, á 30 ára afmæli Rafstöðvarinnar.
Þegar raforkuvinnslu er hætt beri virkjunarfyrirtækinu skylda samkvæmt vatnalögum til að færa umhverfi til fyrra horfs sem kostur er. Nú sé Elliðaárdalur ekki holt og mói eins og snemma á síðustu öld heldur vinsælasta útivistarsvæði höfuðborgarsvæðisins, samkvæmt nýrri könnun Sambands sveitarfélaga á höfuðborgarsvæðinu.
„Það er því einstakt verkefni sem blasir við Orkuveitunni og Reykjavíkurborg að leitast við að uppfylla ákvæði vatnalaganna um leið og staðinn er vörður um minjagildi mannvirkja, útivistargildi dalsins og ekki síst lífríkið í dalnum og ánum, þar sem laxveiði hefur verið stunduð frá alda öðli.“
