Innviðir og orkuskipti Sigurður Ingi Friðleifsson skrifar 16. ágúst 2024 13:00 Ýmsir setja fyrir sig innviðaleysi þegar ákvörðun er tekin um að kaupa nýjan bensín- eða dísilbíl. Velja sem sagt að kaupa glænýjan olíuknúin bíl þrátt fyrir tæknilega yfirburði rafbíla, lægri kostnað rafbíla og meiri samfélagsávinning rafbíla (sjá fyrri greinar): https://www.visir.is/g/20242595786d/10-taekni-legir-yfir-burdir-rafbila https://www.visir.is/g/20242584083d/ahugaverdar-akvardanir https://www.visir.is/g/20212194936d/samfelagsbillinn Er algert hleðsluinnviðaleysi? Við erum á skrítnum tímum og því miður virðist eina umræðan sem nær í gegn í fjöl- eða samfélagsmiðlum vera annað hvort upphrópanir eða útgildi. Setningin „ það eru engir innviðir fyrir rafbíla“ er stunduð kastað fram sem staðreynd. Þó að innviðir þurfi að batna, sem þeir munu gera, þá er alveg ljóst að nú þegar er til staðar grunnur að hraðhleðsluneti eins og sjá má á myndinni. Staðsetning hraðhleðslustöðva.Aðsend Meint innviðaleysi er því miður notað sem rök gegn kaupum á rafbílum og því er mikilvægt að taka aðeins raunstöðuna. Í fyrsta lagi hefur ýmislegt breyst á síðustu tíu árum og mun halda áfram að breytast. Fyrstu hraðhleðslustöðvar landsins opnuðu fyrir aðeins tíu árum og voru þá bara 50 kW í afli. Nú eru hundruð hraðhleðslutengla og flestar stöðvar sem settar eru upp núna eru 150-400 kW. Sem sagt stöðugt fleiri staðir og stöðugt hraðari hleðsla. Meðaldrægni rafbíla hefur líka aukist mikið á þessum tíu árum þar sem í upphafi voru flestir bílar með um 200 km hámarksdrægni en nú eru þeir með 400-500 km hámarksdrægni. Flestir rafbílar í dag komast lengra til að hlaða hraðar á mun fleiri stöðum. Ríkið hefur, í gegnum Orkusjóð, stutt rækilega við uppbyggingu hleðslustöðva um allt land og fjölmörg verkefni eru í pípunum á næstunni. Miðað við fyrirliggjandi uppbyggingaráætlanir verður hvergi lengra á milli hraðhleðslustöðva en um 90 km og langoftast mun styttra. Í raun er bara einn leggur eftir þar sem vegalengd milli stöðva er meira en 100 km og það er Mývatn-Egilsstaðir sem klárast að öllum líkindum á næsta ári. Ef þú kaupir nýjar rafbíl núna er líklegast að hann sé með 300-500 km drægni og þá er varla mikil áhætta að leggja af stað í langferð vitandi að hvergi er meira en 100 km í næstu hraðhleðslustöð þar sem þú getur bætt á bílinn 100-200 km á 10-20 mínútum. Er það of erfitt? Hraðhleðslutengjum á hverjum stað fjölgar líka stöðugt sem minnkar áhættuna á biðröð eða bilunum. Til dæmis voru fyrir örfáum árum voru fjögur hraðhleðslutengi á Akureyri en eru nú um fjörtíu. Vegstyttingar hafa líka komið sterkar inn eins Vaðlaheiði, sunnanverðir Vestfirðir og bráðum á Hornafjörður og Öxi. Þetta er staðan núna sem mun svo bara batna og batna. Hnökrar Við erum stödd í upphafi samgöngu byltingar og það er ekkert nema eðlilegt að eitthvað vesen verði á þeirri vegferð. Að láta einstaka hnökra gera okkur fráhverf orkuskiptum er jafnvitlaust og að gefast upp og hætta leik ef við lendum eitt núll undir í fótboltaleik þegar 80 mínútur eru eftir. Það verða bilanir og einstaka sinnum einhver bið en það er einungis við sérstakar aðstæður alveg eins og það getur verið pínu röð í blómabúð á konudaginn þó flesta aðra daga fáir þú afgreiðslu strax. Ofmat á þörf Byggðarsamsetning íslands er afar sérstök þar sem þrír fjórðu hlutar íbúa búa á einu horni landsins. Þetta þýðir að langflestir fara allar sínar daglegu ferðir innan 100 km radíusar. Á vef Orkuseturs má finna drægnireikni sem sýnir hversu langt er hægt að ferðast miðað við gefna drægni. Á myndinni má sjá það svæði sem hægt er að fara, fram og til baka, án hleðslu miðað við 250 km drægni. Þetta sýnir að rafbíll getur léttilega þvælst um þetta svæði án sértækar hleðslu en til hægðarauka er þó samt fjöldi hraðhleðslustöðva innan þessa svæðis. Aðsend Bílar eru ekki einota dagvara og þegar fólk fjárfestir í glænýjum bíl þá er oftast stefnan að eiga hann næstu 3-10 ár. Það er næsta öruggt að innviðir munu áfram batna næstu árin og gera langferðir á rafbíl enn auðveldari. Að mörgu leyti mætti segja að meiri áhætta sé í kaupum á glænýjum jarðefnaeldsneytisbílum þar sem erfitt er að meta hversu auðvelt verður að endurselja þá á næstu 10 árum og hvort bensínstöðvum haldi áfram að fækka. Höfundur er sviðsstjóri orkuskipta og loftslagsmála hjá Orkustofnun. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Sigurður Ingi Friðleifsson Mest lesið Örvæntingarfullur maður sker út grasker Þórður Snær Júlíusson Skoðun Ég var barnið sem vildi ekki taka í höndina á kennaranum sínum Fida Abu Libdeh Skoðun Bob Marley og íslenskar kosningar Gísli Hvanndal Jakobsson Skoðun Gerum þetta að kosningamáli Ágúst Ólafur Ágústsson Skoðun Stóri grænþvotturinn Heiðrún Lind Marteinsdóttir Skoðun Vitsmunaleg vanstilling í boði ungra Sjálfstæðiskvenna Erna Mist Skoðun Sjálfstæðisflokkur hækkar kostnað heimilanna Kristrún Frostadóttir Skoðun Kjaftæði Elliði Vignisson Skoðun Hvar er mannúðin? Davíð Sól Pálsson Skoðun Falleinkunn fyrrum forseta Vilhjálmur Þorsteinsson,Viktor Orri Valgarðsson Skoðun Skoðun Skoðun Fyrirmyndarstjórn Viðreisnar og Samfylkingar á Reykjavíkurborg? Diljá Mist Einarsdóttir skrifar Skoðun Sjálfstæðisflokkur hækkar kostnað heimilanna Kristrún Frostadóttir skrifar Skoðun Hvar er mannúðin? Davíð Sól Pálsson skrifar Skoðun Gerum þetta að kosningamáli Ágúst Ólafur Ágústsson skrifar Skoðun Stóri grænþvotturinn Heiðrún Lind Marteinsdóttir skrifar Skoðun Örvæntingarfullur maður sker út grasker Þórður Snær Júlíusson skrifar Skoðun Vill íslenska þjóðin halda í einmenninguna? Matthildur Björnsdóttir skrifar Skoðun Inngilding eða „aðskilnaður“? Jasmina Vajzović Crnac skrifar Skoðun Vonin má aldrei deyja Guðmunda G. Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Ég var barnið sem vildi ekki taka í höndina á kennaranum sínum Fida Abu Libdeh skrifar Skoðun Um áhrif niðurskurðar á fjárlögum 2025 til kvikmyndagerðar og lista Steingrímur Dúi Másson skrifar Skoðun Bob Marley og íslenskar kosningar Gísli Hvanndal Jakobsson skrifar Skoðun Fólk eða fífl? Anna Gunndís Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Eru til lausnir við mönnunarvanda heilsugæslunnar? Gunnlaugur Már Briem skrifar Skoðun Er eitthvað mál að handtaka börn? Elsa Bára Traustadóttir skrifar Skoðun Er ferðaþjónusta útlendingavandamál? Halla Signý Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Íslenska kerfið framleiðir afbrotamenn Ágústa Ágústsdóttir skrifar Skoðun Ekki fokka þessu upp! Gunnar Dan Wiium skrifar Skoðun Kosningaloforð og hvað svo? Björn Snæbjörnsson skrifar Skoðun Fólk, fjárfestingar og framfarir Baldur Thorlacius skrifar Skoðun Húsnæðis- og skipulagsmál Anna Sofía Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Falleinkunn fyrrum forseta Vilhjálmur Þorsteinsson,Viktor Orri Valgarðsson skrifar Skoðun Séreignarsparnaður nauðsynlegur valkostur til að létta greiðslubyrði Kolbrún Halldórsdóttir skrifar Skoðun Skattlögð þegar við þénum, eigum og eyðum Aron H. Steinsson skrifar Skoðun Kjaftæði Elliði Vignisson skrifar Skoðun Vitsmunaleg vanstilling í boði ungra Sjálfstæðiskvenna Erna Mist skrifar Skoðun Lítið gert úr áhyggjum íbúa Ölfuss og annarra landsmanna Ása Berglind Hjálmarsdóttir skrifar Skoðun Kyrrstöðuna verður að rjúfa! Lausn fyrir verðandi innviðaráðherra Sigþór Sigurðsson skrifar Skoðun Íslenskan og menningararfurinn Sólveig Dagmar Þórisdóttir skrifar Skoðun Mannúðlegri úrræði Guðrún Hafsteinsdóttir skrifar Sjá meira
Ýmsir setja fyrir sig innviðaleysi þegar ákvörðun er tekin um að kaupa nýjan bensín- eða dísilbíl. Velja sem sagt að kaupa glænýjan olíuknúin bíl þrátt fyrir tæknilega yfirburði rafbíla, lægri kostnað rafbíla og meiri samfélagsávinning rafbíla (sjá fyrri greinar): https://www.visir.is/g/20242595786d/10-taekni-legir-yfir-burdir-rafbila https://www.visir.is/g/20242584083d/ahugaverdar-akvardanir https://www.visir.is/g/20212194936d/samfelagsbillinn Er algert hleðsluinnviðaleysi? Við erum á skrítnum tímum og því miður virðist eina umræðan sem nær í gegn í fjöl- eða samfélagsmiðlum vera annað hvort upphrópanir eða útgildi. Setningin „ það eru engir innviðir fyrir rafbíla“ er stunduð kastað fram sem staðreynd. Þó að innviðir þurfi að batna, sem þeir munu gera, þá er alveg ljóst að nú þegar er til staðar grunnur að hraðhleðsluneti eins og sjá má á myndinni. Staðsetning hraðhleðslustöðva.Aðsend Meint innviðaleysi er því miður notað sem rök gegn kaupum á rafbílum og því er mikilvægt að taka aðeins raunstöðuna. Í fyrsta lagi hefur ýmislegt breyst á síðustu tíu árum og mun halda áfram að breytast. Fyrstu hraðhleðslustöðvar landsins opnuðu fyrir aðeins tíu árum og voru þá bara 50 kW í afli. Nú eru hundruð hraðhleðslutengla og flestar stöðvar sem settar eru upp núna eru 150-400 kW. Sem sagt stöðugt fleiri staðir og stöðugt hraðari hleðsla. Meðaldrægni rafbíla hefur líka aukist mikið á þessum tíu árum þar sem í upphafi voru flestir bílar með um 200 km hámarksdrægni en nú eru þeir með 400-500 km hámarksdrægni. Flestir rafbílar í dag komast lengra til að hlaða hraðar á mun fleiri stöðum. Ríkið hefur, í gegnum Orkusjóð, stutt rækilega við uppbyggingu hleðslustöðva um allt land og fjölmörg verkefni eru í pípunum á næstunni. Miðað við fyrirliggjandi uppbyggingaráætlanir verður hvergi lengra á milli hraðhleðslustöðva en um 90 km og langoftast mun styttra. Í raun er bara einn leggur eftir þar sem vegalengd milli stöðva er meira en 100 km og það er Mývatn-Egilsstaðir sem klárast að öllum líkindum á næsta ári. Ef þú kaupir nýjar rafbíl núna er líklegast að hann sé með 300-500 km drægni og þá er varla mikil áhætta að leggja af stað í langferð vitandi að hvergi er meira en 100 km í næstu hraðhleðslustöð þar sem þú getur bætt á bílinn 100-200 km á 10-20 mínútum. Er það of erfitt? Hraðhleðslutengjum á hverjum stað fjölgar líka stöðugt sem minnkar áhættuna á biðröð eða bilunum. Til dæmis voru fyrir örfáum árum voru fjögur hraðhleðslutengi á Akureyri en eru nú um fjörtíu. Vegstyttingar hafa líka komið sterkar inn eins Vaðlaheiði, sunnanverðir Vestfirðir og bráðum á Hornafjörður og Öxi. Þetta er staðan núna sem mun svo bara batna og batna. Hnökrar Við erum stödd í upphafi samgöngu byltingar og það er ekkert nema eðlilegt að eitthvað vesen verði á þeirri vegferð. Að láta einstaka hnökra gera okkur fráhverf orkuskiptum er jafnvitlaust og að gefast upp og hætta leik ef við lendum eitt núll undir í fótboltaleik þegar 80 mínútur eru eftir. Það verða bilanir og einstaka sinnum einhver bið en það er einungis við sérstakar aðstæður alveg eins og það getur verið pínu röð í blómabúð á konudaginn þó flesta aðra daga fáir þú afgreiðslu strax. Ofmat á þörf Byggðarsamsetning íslands er afar sérstök þar sem þrír fjórðu hlutar íbúa búa á einu horni landsins. Þetta þýðir að langflestir fara allar sínar daglegu ferðir innan 100 km radíusar. Á vef Orkuseturs má finna drægnireikni sem sýnir hversu langt er hægt að ferðast miðað við gefna drægni. Á myndinni má sjá það svæði sem hægt er að fara, fram og til baka, án hleðslu miðað við 250 km drægni. Þetta sýnir að rafbíll getur léttilega þvælst um þetta svæði án sértækar hleðslu en til hægðarauka er þó samt fjöldi hraðhleðslustöðva innan þessa svæðis. Aðsend Bílar eru ekki einota dagvara og þegar fólk fjárfestir í glænýjum bíl þá er oftast stefnan að eiga hann næstu 3-10 ár. Það er næsta öruggt að innviðir munu áfram batna næstu árin og gera langferðir á rafbíl enn auðveldari. Að mörgu leyti mætti segja að meiri áhætta sé í kaupum á glænýjum jarðefnaeldsneytisbílum þar sem erfitt er að meta hversu auðvelt verður að endurselja þá á næstu 10 árum og hvort bensínstöðvum haldi áfram að fækka. Höfundur er sviðsstjóri orkuskipta og loftslagsmála hjá Orkustofnun.
Skoðun Fyrirmyndarstjórn Viðreisnar og Samfylkingar á Reykjavíkurborg? Diljá Mist Einarsdóttir skrifar
Skoðun Um áhrif niðurskurðar á fjárlögum 2025 til kvikmyndagerðar og lista Steingrímur Dúi Másson skrifar
Skoðun Séreignarsparnaður nauðsynlegur valkostur til að létta greiðslubyrði Kolbrún Halldórsdóttir skrifar
Skoðun Lítið gert úr áhyggjum íbúa Ölfuss og annarra landsmanna Ása Berglind Hjálmarsdóttir skrifar