Hildur Björnsdóttir, oddviti sjálfstæðismanna í borgarstjórn Reykjavíkur, lýsti Carbfix sem „áhættuatriði fyrir skattgreiðendur“ í viðtali við Ríkisútvarpið í gærkvöldi. Vísaði Hildur til óvissu um framtíð Coda Terminal, kolefnisförgunarmiðstöðvar Carbfix í Straumsvík, eftir að ákveðið var að hún færi í íbúakosningu í Hafnarfirði.
Þá vitnaði oddvitinn til þess að 68 milljarðar króna af almannafé ætti að fara í uppbyggingu Carbfix á næstu fjórum árum.
Við þetta gerir Orkuveita Reykjavíkur athugasemdir í yfirlýsingu fyrir hönd Gylfa Magnússonar, stjórnarformanns hennar. Fram kemur í fjárhagsspá Orkuveitunnar fyrir árin 2024 og 2028, þaðan sem talan um að fjárfest verði í Carbfix fyrir 68 milljarða til 2028 er fengin, að afla eigi 61,2 milljarða króna í nýtt hlutafé fyrir Carbfix og Ljósleiðarann, annað dótturfélag Orkuveitunnar.
„Mikilvægt er að halda því til haga að þetta fjármagn mun ekki koma úr sjóðum eða efnahag Orkuveitunnar. Líkt og fram hefur komið eiga fjárfestingar Carbfix að fjármagnast að lang stærstum hluta með innkomu nýs hlutafjár og svo með lántöku Carbfix, án aðkomu eða ábyrgðar Orkuveitunnar,“ segir í yfirlýsingunni.
Það hafi legið fyrir frá upphafi að Orkuveitan fjármagnaði ekki verkefni af þessari stærðargráðu af eigin efnahag þrátt fyrir að líklegt væri að verulegur fjárhagslegur ávinningur yrði af Carbfix-verkefninu.
Orkuveitan leggur fram uppfærða fjárhagsáætlun á næstunni. Í yfirlýsingu hennar segir að tölurnar sem komu fram í fjárhagsspánni sem var birt í fyrra verði endurskoðaðar þar.
Kveðið á um kolefnisbindingu í lögum um Orkuveituna
Þá lýsti Hildur þeirri skoðun sinni að Orkuveitan væri komin langt út fyrir kjarnahlutverk sitt með Carbfix. Þetta er sagt alrangt í yfirlýsingu Orkuveitunnar.
Þannig kemur fram í lögum um Orkuveitu Reykjavíkur sem tóku gildi árið 2014 að fyrirtækið og dótturfélög þess stundi ekki aðeins vinnslu og sölu á rafmagni og heitu vatni heldur starfsemi sem tengist kjarnastarfsemi þess, þar með talið geymslu koltvísýrings og annarra vatnsleysanlegra gastegunda í jörðu.
Carbfix þróaði tækni sem er notuð til þess að dæla brennisteinsvetni og koltvísýringi úr gufu sem kemur upp í jarðvarmavirkjunum Orkuveitunnar á Hellisheiði og á Nesjavöllum í jörðu þar sem hann binst í jörð. Coda Terminal í Hafnarfirði er ætlað að nota sömu tækni til að farga fljótandi koltvísýringi frá iðnaði í Evrópu í jörðu.
Töluverð andstaða hefur verið við áformin um Coda Terminal í Hafnarfirði. Halldór Þorgeirsson, formaður Loftslagsráðs, lýsti áhyggjum af því að umræða um Coda Terminal hefði farið út af sporinu og að hún hefði ekki verið fagleg í viðtali við Vísi í síðasta mánuði. Þar lýsti hann Carbfix sem einu merkasta framlagi Íslands til baráttunar gegn loftslagsbreytingum af völdum manna.
Hið opinbera eigi ekki að sinna starfsemi Carbfix
Hildur segir í skriflegum skilaboðum til Vísis að kjarnahlutverk Orkuveitunnar sé að sjá borgarbúum fyrir vatni og orku.
„Staðreyndin er auðvitað sú að í sögulegu samhengi hefur Orkuveitan farið út af sporinu í starfsemi sinni, ráðist í verkefni sem þjóna ekki þörfum borgarbúa og slíkar ákvarðanir hafa alltaf dregið dilk á eftir sér,” segir hún.
Orkuveitan hafi lánað Carbfix mikið fé og því fylgi áhætta. Sjálf telji hún ekki að starfsemi Carbfix eigi að vera í höndum hins opinbera. Fjárfestar þurfi að taka við henni og fleiri verkefnum í rekstri samstæðu Orkuveitunnar.
„Það er mín grundvallarafstaða að fyrirtæki í opinberri eigu eigi hvorki að vera í samkeppnisrekstri, né heldur áhættufrekum fjárfestingum á reikning skattgreiðenda. Það er ljóst að Orkuveitusamstæðan hefur blásið út á undanförnum árum og það er tímabært að stíga á bremsuna og finna aftur kjarnann í starfseminni. Sem er í grunninn sá að sjá borgarbúum fyrir heitu vatni og orku. Punktur,” segir borgarfulltrúinn.
Fréttin var uppfærð með viðbrögðum Hildar.
