„Ennþá í töluverðu óvissuástandi um framvinduna“ Elín Margrét Böðvarsdóttir skrifar 13. október 2024 21:17 Eiríkur Bergmann prófessor í stjórnmálafræði og Heimir Már Pétursson fréttamaður spáðu í spilin um framhaldið í pólitíkinni í ljósi tíðinda dagsins í kvöldfréttum Stöðvar 2. Stöð 2/Sigurjón Eiríkur Bergmann stjórnmálafræðiprófessor lítur svo á að mál Yazans Tamimi og fjölskyldu hans hafi verið „þúfan sem velti hlassinu“ í aðdraganda stjórnarslita. Óvissuástand ríkir þó enn um framhaldið að mati sérfræðinga, en ákvörðun um að slíta ríkisstjórnarsamstarfinu kom ekki á óvart. Eftir vendingar dagsins virðist fátt benda til annars en að alþingiskosningar fari fram fyrir jól. Forseti Íslands mun þó þurfa að leggja sjálfstætt mat á beiðni forsætisráðherra um þingrof. Eiríkur Bergmann og Heimir Már Pétursson fréttamaður spáðu í spilin um framhaldið í kvöldfréttum Stöðvar 2 í ljósi ákvörðunar Bjarna Benediktssonar forsætisráðherra sem hyggst óska eftir því við forseta Íslands að þing verði rofið og boðað til kosninga. Ef vilji Bjarna Benediktssonar forsætisráðherra nær fram að ganga þurfa allir flokkar sem hyggjast bjóða fram að skila framboðslistum fyrir mánaðamót og stefnt að kosningum laugardaginn 30. nóvember. Ennþá í óvissuástandi „Það er ljóst að þessi ákvörðun Bjarna kemur samstarfsflokkunum í opna skjöldu. Það blasir við af öllum viðbrögðum að fólk átti ekki von á þessu,“ segir Eiríkur Bergmann. Hann vísar þar einkum til orða Svandísar Svavarsdóttur og radda innan úr Framsóknarflokknum sem hafa sagt ákvörðun Bjarna hafa komið á óvart. „Þetta upplegg sem hann er að leggja upp með varðandi þingrofið og hvernig boðað er til kosninga það er þá örugglega ekki heldur í neinni sátt þannig að við erum ennþá í töluverðu óvissuástandi um framvinduna í málinu,“ segir Eiríkur. Honum þyki líklegt að forseti vilji ræða við formenn annarra flokka, en þær upplýsingar hafa borist frá skrifstofu forseta Íslands, að gera megi ráð fyrir Halla Tómasdóttir muni ræða við formenn annarra flokka. „Þá gæti alveg birst einhver önnur mynd heldur en að forsætisráðherra leggur upp með. Það er alla veganna ekki útilokað,“ segir Eiríkur. „Stál í stál“ og ekkert annað komið til greina Heimir Már Pétursson fréttamaður segir að þessi niðurstaða hafi ekki komið á óvart, en hann benti á það í fréttum í gær að þessi möguleiki væri líklegur í ljósi þeirrar stöðu sem upp var komin. „Þetta var einfaldlega komið stál í stál. Þegar að annar flokkurinn er búinn að segja „það er engin þörf á að ræða útlendingamálin frekar“ og hinn flokkurinn segir „það verður að gera það frekar“ þá gefur augaleið að ef að hvorugur gefur eftir þá er það búið,“ sagði Heimir. Þá segir hann athyglisvert að Bjarni hafi vakið máls á því á blaðamannafundinum í dag að frumvarp ráðherra Sjálfstæðisflokksins, Guðlaugs Þórs Þórðarsonar, um orkumál hafi setið fast í ríkisstjórn um einhvern tíma. Það séu nýjar fréttir í því að VG hafi komið í veg fyrir afgreiðslu málsins úr ríkisstjórn miðað við það sem fram kom í máli forsætisráðherra í dag. Meðal þeirra mála sem hefur reynst erfitt fyrir ríkisstjórnina er mál Yazans Tamimi og fjölskyldu hans. „Það kemur upp þetta mál með langveikan dreng frá Palestínu sem að í rauninni á endanum má segja að velti þessari ríkisstjórn. Það er þúfan sem að veltir hlassinu ef svo má segja að einhverju leyti. Því stigmögnunin hún fer í rauninni af stað svolítið eftir þessa ákvörðun,“ sagði Eiríkur. Bjarni Benediktsson vildi þó ekki fallast á það að eitthvað eitt mál hafi verið dropinn sem fyllti mælinn þegar hann var spurður um það á blaðamannafundinum í dag. Hvað segja lögin? Samkvæmt 24. grein stjórnarskrár getur forseti Íslands rofið Alþingi, og skal þá stofnað til nýrra kosninga, áður en 45 dagar eru liðnir frá því er gert var kunnugt um þingrofið. Þá skal Alþingi koma saman eigi síðar en tíu vikum eftir að þing var rofið. Gangi áætlanir Bjarna Benediktssonar eftir og Halla Tómasdóttir fellst á beiðni hans um þingrof miðað við þá tímalínu sem Bjarni leggur upp með, yrði að öllum líkindum stefnt að alþingiskosningum þann 30. nóvember. Samkvæmt kosningalögum er gert ráð fyrir því að þegar alþingiskosningar fara fram eftir tilkynningu um þingrof þurfi öll framboð að vera tilkynnt eigi síðar en klukkan tólf á hádegi þrjátíu dögum fyrir kjördag. Þannig myndu allir flokkar sem hyggjast bjóða fram að skila inn framboðslistum til landskjörstjórnar í síðasta lagi fimmtudaginn 31. október sem er eftir um tvær og hálfa viku. Ríkisstjórn Bjarna Benediktssonar Alþingiskosningar 2024 Sjálfstæðisflokkurinn Framsóknarflokkurinn Vinstri græn Mál Yazans Mest lesið Nítján ára ferðamaður fannst látinn Erlent Fagnar „hugrökkum hetjum“ Bandaríkjahers en skrifar um þarmaflóruna á sautjánda júní Innlent Tilkynnt um hóp pilta í grunsamlegum erindagjörðum Innlent Íbúðin í rúst eftir Airbnb-gesti Innlent Boltaleikir bannaðir á skólalóðinni eftir klukkan tíu Innlent Gul viðvörun: Brýna fyrir fólki á húsbílum að vara sig á vindinum Innlent Banamaður ráðherra fær að stíga fæti út fyrir fangelsið Erlent Skæður hakkarahópur herjar á framlínustarfsmenn Innlent Hegseth hafi logið því að gengið sé á vopnabirgðir Bandaríkjanna Erlent Vill meira frá ríkinu, annars gætu nemar þurft að borga meira Innlent Fleiri fréttir Á hundrað og þrjátíu á sextíu götu Gul viðvörun: Brýna fyrir fólki á húsbílum að vara sig á vindinum Boltaleikir bannaðir á skólalóðinni eftir klukkan tíu Leggja til 80 milljónum árlega í nýja líkbrennslu Hinn stungni á batavegi en stungumennirnir ófundnir Mikill áhugi á ræktun rabarbara með tilkomu Rabarbarafélags Íslands Málþófið endurspegli ráðaleysi minnihlutans gagnvart samstíga stjórn Vill meira frá ríkinu, annars gætu nemar þurft að borga meira Stutt í land í þinginu og spenna fyrir landsleik Yfirgangur hins opinbera, þrátefli á þinginu og fráleit þjóðaratkvæðagreiðsla Ætla að knýja Flatey með sólarorku Fagnar „hugrökkum hetjum“ Bandaríkjahers en skrifar um þarmaflóruna á sautjánda júní Tilkynnt um hóp pilta í grunsamlegum erindagjörðum Skæður hakkarahópur herjar á framlínustarfsmenn „Býsna margt orðið grænmerkt“ Fjarlægðu sprengju við Keflavíkurflugvöll Leitar að eiganda trúlofunarhrings sem fannst í fjöru Á þriðja tug látnir í Texas og netþrjótar herja á flugfélög Nikkurnar þandar á Reyðarfirði alla helgina Íbúðin í rúst eftir Airbnb-gesti Konan er fundin Þriggja leitað vegna stunguárásar í miðbænum Björguðu göngukonu í sjálfheldu við Hrafntinnusker Mótorhjólakappi fluttur á sjúkrahús eftir að hafa fipast við akstur Tuttugu þingmenn mættu ekki á þingfund Vilja að nemendur borgi allt að 180 þúsund til að skrá sig Búið að boða til nýs fundar Kerecis bjargaði lífi skallaarnar í tæka tíð fyrir fjórða júlí Lögregla hleypti manni inn sem hafði læst sig úti Lítill munur á bitum bitmýs og lúsmýs Sjá meira
Eftir vendingar dagsins virðist fátt benda til annars en að alþingiskosningar fari fram fyrir jól. Forseti Íslands mun þó þurfa að leggja sjálfstætt mat á beiðni forsætisráðherra um þingrof. Eiríkur Bergmann og Heimir Már Pétursson fréttamaður spáðu í spilin um framhaldið í kvöldfréttum Stöðvar 2 í ljósi ákvörðunar Bjarna Benediktssonar forsætisráðherra sem hyggst óska eftir því við forseta Íslands að þing verði rofið og boðað til kosninga. Ef vilji Bjarna Benediktssonar forsætisráðherra nær fram að ganga þurfa allir flokkar sem hyggjast bjóða fram að skila framboðslistum fyrir mánaðamót og stefnt að kosningum laugardaginn 30. nóvember. Ennþá í óvissuástandi „Það er ljóst að þessi ákvörðun Bjarna kemur samstarfsflokkunum í opna skjöldu. Það blasir við af öllum viðbrögðum að fólk átti ekki von á þessu,“ segir Eiríkur Bergmann. Hann vísar þar einkum til orða Svandísar Svavarsdóttur og radda innan úr Framsóknarflokknum sem hafa sagt ákvörðun Bjarna hafa komið á óvart. „Þetta upplegg sem hann er að leggja upp með varðandi þingrofið og hvernig boðað er til kosninga það er þá örugglega ekki heldur í neinni sátt þannig að við erum ennþá í töluverðu óvissuástandi um framvinduna í málinu,“ segir Eiríkur. Honum þyki líklegt að forseti vilji ræða við formenn annarra flokka, en þær upplýsingar hafa borist frá skrifstofu forseta Íslands, að gera megi ráð fyrir Halla Tómasdóttir muni ræða við formenn annarra flokka. „Þá gæti alveg birst einhver önnur mynd heldur en að forsætisráðherra leggur upp með. Það er alla veganna ekki útilokað,“ segir Eiríkur. „Stál í stál“ og ekkert annað komið til greina Heimir Már Pétursson fréttamaður segir að þessi niðurstaða hafi ekki komið á óvart, en hann benti á það í fréttum í gær að þessi möguleiki væri líklegur í ljósi þeirrar stöðu sem upp var komin. „Þetta var einfaldlega komið stál í stál. Þegar að annar flokkurinn er búinn að segja „það er engin þörf á að ræða útlendingamálin frekar“ og hinn flokkurinn segir „það verður að gera það frekar“ þá gefur augaleið að ef að hvorugur gefur eftir þá er það búið,“ sagði Heimir. Þá segir hann athyglisvert að Bjarni hafi vakið máls á því á blaðamannafundinum í dag að frumvarp ráðherra Sjálfstæðisflokksins, Guðlaugs Þórs Þórðarsonar, um orkumál hafi setið fast í ríkisstjórn um einhvern tíma. Það séu nýjar fréttir í því að VG hafi komið í veg fyrir afgreiðslu málsins úr ríkisstjórn miðað við það sem fram kom í máli forsætisráðherra í dag. Meðal þeirra mála sem hefur reynst erfitt fyrir ríkisstjórnina er mál Yazans Tamimi og fjölskyldu hans. „Það kemur upp þetta mál með langveikan dreng frá Palestínu sem að í rauninni á endanum má segja að velti þessari ríkisstjórn. Það er þúfan sem að veltir hlassinu ef svo má segja að einhverju leyti. Því stigmögnunin hún fer í rauninni af stað svolítið eftir þessa ákvörðun,“ sagði Eiríkur. Bjarni Benediktsson vildi þó ekki fallast á það að eitthvað eitt mál hafi verið dropinn sem fyllti mælinn þegar hann var spurður um það á blaðamannafundinum í dag. Hvað segja lögin? Samkvæmt 24. grein stjórnarskrár getur forseti Íslands rofið Alþingi, og skal þá stofnað til nýrra kosninga, áður en 45 dagar eru liðnir frá því er gert var kunnugt um þingrofið. Þá skal Alþingi koma saman eigi síðar en tíu vikum eftir að þing var rofið. Gangi áætlanir Bjarna Benediktssonar eftir og Halla Tómasdóttir fellst á beiðni hans um þingrof miðað við þá tímalínu sem Bjarni leggur upp með, yrði að öllum líkindum stefnt að alþingiskosningum þann 30. nóvember. Samkvæmt kosningalögum er gert ráð fyrir því að þegar alþingiskosningar fara fram eftir tilkynningu um þingrof þurfi öll framboð að vera tilkynnt eigi síðar en klukkan tólf á hádegi þrjátíu dögum fyrir kjördag. Þannig myndu allir flokkar sem hyggjast bjóða fram að skila inn framboðslistum til landskjörstjórnar í síðasta lagi fimmtudaginn 31. október sem er eftir um tvær og hálfa viku.
Ríkisstjórn Bjarna Benediktssonar Alþingiskosningar 2024 Sjálfstæðisflokkurinn Framsóknarflokkurinn Vinstri græn Mál Yazans Mest lesið Nítján ára ferðamaður fannst látinn Erlent Fagnar „hugrökkum hetjum“ Bandaríkjahers en skrifar um þarmaflóruna á sautjánda júní Innlent Tilkynnt um hóp pilta í grunsamlegum erindagjörðum Innlent Íbúðin í rúst eftir Airbnb-gesti Innlent Boltaleikir bannaðir á skólalóðinni eftir klukkan tíu Innlent Gul viðvörun: Brýna fyrir fólki á húsbílum að vara sig á vindinum Innlent Banamaður ráðherra fær að stíga fæti út fyrir fangelsið Erlent Skæður hakkarahópur herjar á framlínustarfsmenn Innlent Hegseth hafi logið því að gengið sé á vopnabirgðir Bandaríkjanna Erlent Vill meira frá ríkinu, annars gætu nemar þurft að borga meira Innlent Fleiri fréttir Á hundrað og þrjátíu á sextíu götu Gul viðvörun: Brýna fyrir fólki á húsbílum að vara sig á vindinum Boltaleikir bannaðir á skólalóðinni eftir klukkan tíu Leggja til 80 milljónum árlega í nýja líkbrennslu Hinn stungni á batavegi en stungumennirnir ófundnir Mikill áhugi á ræktun rabarbara með tilkomu Rabarbarafélags Íslands Málþófið endurspegli ráðaleysi minnihlutans gagnvart samstíga stjórn Vill meira frá ríkinu, annars gætu nemar þurft að borga meira Stutt í land í þinginu og spenna fyrir landsleik Yfirgangur hins opinbera, þrátefli á þinginu og fráleit þjóðaratkvæðagreiðsla Ætla að knýja Flatey með sólarorku Fagnar „hugrökkum hetjum“ Bandaríkjahers en skrifar um þarmaflóruna á sautjánda júní Tilkynnt um hóp pilta í grunsamlegum erindagjörðum Skæður hakkarahópur herjar á framlínustarfsmenn „Býsna margt orðið grænmerkt“ Fjarlægðu sprengju við Keflavíkurflugvöll Leitar að eiganda trúlofunarhrings sem fannst í fjöru Á þriðja tug látnir í Texas og netþrjótar herja á flugfélög Nikkurnar þandar á Reyðarfirði alla helgina Íbúðin í rúst eftir Airbnb-gesti Konan er fundin Þriggja leitað vegna stunguárásar í miðbænum Björguðu göngukonu í sjálfheldu við Hrafntinnusker Mótorhjólakappi fluttur á sjúkrahús eftir að hafa fipast við akstur Tuttugu þingmenn mættu ekki á þingfund Vilja að nemendur borgi allt að 180 þúsund til að skrá sig Búið að boða til nýs fundar Kerecis bjargaði lífi skallaarnar í tæka tíð fyrir fjórða júlí Lögregla hleypti manni inn sem hafði læst sig úti Lítill munur á bitum bitmýs og lúsmýs Sjá meira