Framtíð menntunar er í einkarekstri Unnar Þór Sæmundsson skrifar 19. desember 2024 10:32 Á undanförnum árum hefur þátttaka einkaaðila í rekstri leikskóla í Reykjavík aukist þó nokkuð. Samkvæmt nýlegum tölum fjölgaði börnum á sjálfstætt starfandi leikskólum um 13% á sama tíma og börnum fækkaði um 9% á leikskólum undir stjórn Reykjavíkurborgar (2014–2022). Þessi þróun endurspeglar aukna eftirspurn foreldra eftir fjölbreyttum valkostum í menntun og umönnun barna sinna. Kostir aukins einkareksturs í leikskólum Einkarekstur í leikskólum hefur leitt til fjölgunar leikskólaplássa sem dregur úr biðlistum og eykur aðgengi að þjónustu. Þetta er sérstaklega mikilvægt í ljósi þess að mörg börn eldri en tveggja og hálfs árs eru á biðlista eftir leikskólaplássi í Reykjavík. Auk þess stuðlar fjölbreytni í rekstrarformi að nýsköpun og sveigjanleika í starfi leikskóla sem getur mætt ólíkum þörfum barna og foreldra. Framtak fyrirtækja: Alvotech og Arion banki Nýlega hafa fyrirtæki á borð við Alvotech og Arion banka stigið fram með áform um að koma á fót leikskólum og dagvistunarúrræðum fyrir börn starfsfólkssins. Alvotech hyggst stofna þrjá leikskóla á höfuðborgarsvæðinu til að bregðast við leikskólavanda starfsmanna.Sömuleiðis hefur Arion banki tilkynnt um opnun daggæslu fyrir börn starfsfólks í höfuðstöðvum bankans. Þetta framtak er lofsvert og sýnir hvernig einkaaðilar geta stuðlað að lausnum í samfélaginu með því að bæta þjónustu við fjölskyldur í nærumhverfi þeirra. Með auknum einkarekstri skapast tækifæri til að bæta þjónustu við fjölskyldur í þeirra nærumhverfi. Einkareknir leik- og grunnskólar geta betur aðlagað sig að sértækum þörfum samfélagsins, boðið upp á sérhæfð námsúrræði og stuðlað að nánara samstarfi við foreldra og aðra aðila í nærsamfélaginu. Þetta getur leitt til aukinnar ánægju meðal foreldra og bætts námsárangurs hjá börnum. Einkarekstur í grunnskólum: Næsta skref? Þrátt fyrir að einkarekstur sé algengari á leikskólastigi hefur hann einnig verið að ryðja sér til rúms í grunnskólum. Nokkrir sjálfstætt reknir grunnskólar með staðfestan þjónustusamning starfa nú þegar á höfuðborgarsvæðinu. Aukin þátttaka einkaaðila í grunnskólum gæti stuðlað að meiri fjölbreytni í kennsluaðferðum og námsframboði sem myndi auka valmöguleika foreldra og nemenda. Áskoranir og ábyrgð Þrátt fyrir marga kosti fylgja auknum einkarekstri einnig áskoranir. Tryggja þarf að gæði menntunar og aðbúnaður séu ávallt í fyrirrúmi, óháð rekstrarformi. Því er mikilvægt að hafa virkt eftirlit og skýrar reglur sem tryggja jafnræði og gæði í allri skólastarfsemi. Sveitarfélögin ráða því alfarið hvort að mismunum í þessu stigum menntakerfisins sé viðhaldið. Það eru sveitarfélögin sem þráast við að niðurgreiða einkarekna menntastofnanir. Þó ber að varast að regluverkið og þær kvaðir sem settar eru á einkarekna starfsemi í menntakerfinu séu ekki of takmarkandi og bindi hendur einkaaðila um of, stjórnvöld vita nefnilega ekki alltaf best. Aukin þátttaka einkaaðila í leik- og grunnskólastarfi í Reykjavík býður upp á fjölmörg tækifæri til að bæta menntun og þjónustu við börn og foreldra. Framtak fyrirtækja eins og Alvotech og Arion banka er sérstaklega ánægjulegt og sýnir hvernig samvinna einkaaðila og opinberra aðila getur leitt til lausna sem koma samfélaginu öllu til góða. Með réttri stefnumótun og eftirliti getum við nýtt þessa þróun til að skapa fjölbreyttara og sveigjanlegra menntakerfi sem mætir þörfum allra. Höfundur er formaður Pírata í Reykjavík. Heimildir: Einkarekstur leiðir til fjölgunar leikskólaplássa í Reykjavík. - Morgunblaðið, 13. apríl 2024. (https://www.mbl.is/frettir/innlent/2024/04/13/einkarekstur_leidir_fjolgun_a_leikskolum) Gögn um biðlista fyrir leikskólapláss í Reykjavík. - Reykjavíkurborg, Gagnahlaðborð. (https://gagnahladbord.reykjavik.is/malaflokkur/leikskolar) Einkareknir grunnskólar með þjónustusamninga. -Menntamálastofnun. (https://mms.is/einkareknir-grunnskolar-med-stadfestan-thjonustusamnin) Alvotech ætlar að byggja þrjá leikskóla í Reykjavík fyrir starfsfólk sitt: „Við vildum finna lausnir“. DV, 13. desember 2024. (https://www.dv.is/frettir/2024/12/13/alvotech-aetlar-ad-byggja-thrjar-leikskola-reykjavik-fyrir-starfsfolk-sitt-vid-vildum-finna-lausnir) Daggæsla fyrir börn starfsmanna. Vísir, 14. nóvember 2024. (https://www.visir.is/k/a532cce1-cb20-4be5-8de3-f98b22c2305b-1731612154480/daggaesla-fyrir-born-starfsmanna) Stefna að því að reisa þrjá leikskóla fyrir allt að 100 börn. Morgunblaðið, 13. desember 2024. (https://www.mbl.is/frettir/innlent/2024/12/13/stefna_ad_thvi_ad_reisa_thrja_leikskola) Borgarstjóri biðlaði til atvinnulífsins vegna leikskólavandans. Vísir, 13. desember 2024.(https://www.visir.is/g/20242663697d/borgar-stjori-bidladi-til-at-vinnu-lifsins-vegna-leikskolavandans) Alvotech stofnar þrjá leikskóla til að mæta vanda starfsmanna. Vísir, 13. desember 2024. (https://www.visir.is/g/20242663660d/alvotech-stofnar-thrja-leik-skola-til-ad-maeta-vanda-starfs-manna) Alvotech taki þátt í uppbyggingu en Reykjavík reki skólann. Vísir, 13. desember 2024. (https://www.visir.is/g/20242663911d/alvotech-taki-thatt-i-upp-byggingu-en-reykja-vik-reki-skolann) Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Skóla- og menntamál Alvotech Leikskólar Arion banki Píratar Mest lesið Varalitur á skattagrísinum Helgi Brynjarsson Skoðun Við vitum alveg upphafið Guðný Níelsen Skoðun Betri nýting á tíma og fjármunum Reykjavíkurborgar 3/3 Magnea Gná Jóhannsdóttir Skoðun Það er flókið að eiga næstum 500 milljarða króna á Íslandi Þórður Snær Júlíusson Skoðun Það er betra fyrir okkur öll að Háskóli Íslands efli fjarnám Darri Rafn Hólmarsson Skoðun Níðingsverk Jón Daníelsson Skoðun Þegar líða fer að jólum Ísak Hilmarsson Skoðun Stríðsglæpir sem munu ekki gleymast! Hjálmtýr Heiðdal Skoðun 5.maí Alþjóðadagur ljósmæðra Unnur Berglind Friðriksdóttir Skoðun Staðið með þjóðinni Hanna Katrín Friðriksson Skoðun Skoðun Skoðun Staðið með þjóðinni Hanna Katrín Friðriksson skrifar Skoðun Við vitum alveg upphafið Guðný Níelsen skrifar Skoðun Betri nýting á tíma og fjármunum Reykjavíkurborgar 3/3 Magnea Gná Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Varalitur á skattagrísinum Helgi Brynjarsson skrifar Skoðun Við eigum ekki efni á vonleysi né uppgjöf Magnús Magnússon skrifar Skoðun Hingað og ekki lengra Kolbrún Áslaugar Baldursdóttir skrifar Skoðun Hagsmunir heildarinnar - Kafli eitt: Tómlæti Íslendinga Hannes Örn Blandon skrifar Skoðun Þegar líða fer að jólum Ísak Hilmarsson skrifar Skoðun Svansvottaðar íbúðir – fjárfesting í lífsgæðum Bergþóra Góa Kvaran skrifar Skoðun Hættulegt tal Sjálfstæðisflokksins og Viðskiptaráðs Guðni Freyr Öfjörð skrifar Skoðun Þetta má ekki gerast aftur! - Álag á útsvar Sveinn Ægir Birgisson skrifar Skoðun Meistaragráða í lífsreynslu Elín Ebba Ásmundsdóttir skrifar Skoðun Stjórnvöld, Óskar á heima hér! Þóra Andrésdóttir skrifar Skoðun Dvel þú í draumahöll Hugrún Sigurjónsdóttir skrifar Skoðun Níðingsverk Jón Daníelsson skrifar Skoðun Umhverfi, heilsa og skólamáltíðir Stefán Jón Hafstein skrifar Skoðun Æji nei innflytjendur Davíð Aron Routley skrifar Skoðun Stríðsglæpir sem munu ekki gleymast! Hjálmtýr Heiðdal skrifar Skoðun Samstaða, kjarkur og þor Björn Snæbjörnsson skrifar Skoðun Það er betra fyrir okkur öll að Háskóli Íslands efli fjarnám Darri Rafn Hólmarsson skrifar Skoðun Yfirfull fangelsi, brostið kerfi Guðmundur Ingi Þóroddsson skrifar Skoðun Þegar rafmagn hættir að vera sjálfsagður hlutur Árni B. Möller skrifar Skoðun Það er flókið að eiga næstum 500 milljarða króna á Íslandi Þórður Snær Júlíusson skrifar Skoðun Lýðræði og framtíð RÚV: Tími til breytinga? Erling Valur Ingason skrifar Skoðun 5.maí Alþjóðadagur ljósmæðra Unnur Berglind Friðriksdóttir skrifar Skoðun Endurnýjun hugarfarsins Bjarni Karlsson skrifar Skoðun Ferðamenn: Vanmetnir skattgreiðendur í íslensku hagkerfi Þórir Garðarsson skrifar Skoðun Góð vísa... Ole Anton Bieltvedt skrifar Skoðun Við höfum ekki efni á tvískinnungi SFS Vala Árnadóttir skrifar Skoðun Hvað getum við lært af Víetnamstríðinu? Einar Magnússon skrifar Sjá meira
Á undanförnum árum hefur þátttaka einkaaðila í rekstri leikskóla í Reykjavík aukist þó nokkuð. Samkvæmt nýlegum tölum fjölgaði börnum á sjálfstætt starfandi leikskólum um 13% á sama tíma og börnum fækkaði um 9% á leikskólum undir stjórn Reykjavíkurborgar (2014–2022). Þessi þróun endurspeglar aukna eftirspurn foreldra eftir fjölbreyttum valkostum í menntun og umönnun barna sinna. Kostir aukins einkareksturs í leikskólum Einkarekstur í leikskólum hefur leitt til fjölgunar leikskólaplássa sem dregur úr biðlistum og eykur aðgengi að þjónustu. Þetta er sérstaklega mikilvægt í ljósi þess að mörg börn eldri en tveggja og hálfs árs eru á biðlista eftir leikskólaplássi í Reykjavík. Auk þess stuðlar fjölbreytni í rekstrarformi að nýsköpun og sveigjanleika í starfi leikskóla sem getur mætt ólíkum þörfum barna og foreldra. Framtak fyrirtækja: Alvotech og Arion banki Nýlega hafa fyrirtæki á borð við Alvotech og Arion banka stigið fram með áform um að koma á fót leikskólum og dagvistunarúrræðum fyrir börn starfsfólkssins. Alvotech hyggst stofna þrjá leikskóla á höfuðborgarsvæðinu til að bregðast við leikskólavanda starfsmanna.Sömuleiðis hefur Arion banki tilkynnt um opnun daggæslu fyrir börn starfsfólks í höfuðstöðvum bankans. Þetta framtak er lofsvert og sýnir hvernig einkaaðilar geta stuðlað að lausnum í samfélaginu með því að bæta þjónustu við fjölskyldur í nærumhverfi þeirra. Með auknum einkarekstri skapast tækifæri til að bæta þjónustu við fjölskyldur í þeirra nærumhverfi. Einkareknir leik- og grunnskólar geta betur aðlagað sig að sértækum þörfum samfélagsins, boðið upp á sérhæfð námsúrræði og stuðlað að nánara samstarfi við foreldra og aðra aðila í nærsamfélaginu. Þetta getur leitt til aukinnar ánægju meðal foreldra og bætts námsárangurs hjá börnum. Einkarekstur í grunnskólum: Næsta skref? Þrátt fyrir að einkarekstur sé algengari á leikskólastigi hefur hann einnig verið að ryðja sér til rúms í grunnskólum. Nokkrir sjálfstætt reknir grunnskólar með staðfestan þjónustusamning starfa nú þegar á höfuðborgarsvæðinu. Aukin þátttaka einkaaðila í grunnskólum gæti stuðlað að meiri fjölbreytni í kennsluaðferðum og námsframboði sem myndi auka valmöguleika foreldra og nemenda. Áskoranir og ábyrgð Þrátt fyrir marga kosti fylgja auknum einkarekstri einnig áskoranir. Tryggja þarf að gæði menntunar og aðbúnaður séu ávallt í fyrirrúmi, óháð rekstrarformi. Því er mikilvægt að hafa virkt eftirlit og skýrar reglur sem tryggja jafnræði og gæði í allri skólastarfsemi. Sveitarfélögin ráða því alfarið hvort að mismunum í þessu stigum menntakerfisins sé viðhaldið. Það eru sveitarfélögin sem þráast við að niðurgreiða einkarekna menntastofnanir. Þó ber að varast að regluverkið og þær kvaðir sem settar eru á einkarekna starfsemi í menntakerfinu séu ekki of takmarkandi og bindi hendur einkaaðila um of, stjórnvöld vita nefnilega ekki alltaf best. Aukin þátttaka einkaaðila í leik- og grunnskólastarfi í Reykjavík býður upp á fjölmörg tækifæri til að bæta menntun og þjónustu við börn og foreldra. Framtak fyrirtækja eins og Alvotech og Arion banka er sérstaklega ánægjulegt og sýnir hvernig samvinna einkaaðila og opinberra aðila getur leitt til lausna sem koma samfélaginu öllu til góða. Með réttri stefnumótun og eftirliti getum við nýtt þessa þróun til að skapa fjölbreyttara og sveigjanlegra menntakerfi sem mætir þörfum allra. Höfundur er formaður Pírata í Reykjavík. Heimildir: Einkarekstur leiðir til fjölgunar leikskólaplássa í Reykjavík. - Morgunblaðið, 13. apríl 2024. (https://www.mbl.is/frettir/innlent/2024/04/13/einkarekstur_leidir_fjolgun_a_leikskolum) Gögn um biðlista fyrir leikskólapláss í Reykjavík. - Reykjavíkurborg, Gagnahlaðborð. (https://gagnahladbord.reykjavik.is/malaflokkur/leikskolar) Einkareknir grunnskólar með þjónustusamninga. -Menntamálastofnun. (https://mms.is/einkareknir-grunnskolar-med-stadfestan-thjonustusamnin) Alvotech ætlar að byggja þrjá leikskóla í Reykjavík fyrir starfsfólk sitt: „Við vildum finna lausnir“. DV, 13. desember 2024. (https://www.dv.is/frettir/2024/12/13/alvotech-aetlar-ad-byggja-thrjar-leikskola-reykjavik-fyrir-starfsfolk-sitt-vid-vildum-finna-lausnir) Daggæsla fyrir börn starfsmanna. Vísir, 14. nóvember 2024. (https://www.visir.is/k/a532cce1-cb20-4be5-8de3-f98b22c2305b-1731612154480/daggaesla-fyrir-born-starfsmanna) Stefna að því að reisa þrjá leikskóla fyrir allt að 100 börn. Morgunblaðið, 13. desember 2024. (https://www.mbl.is/frettir/innlent/2024/12/13/stefna_ad_thvi_ad_reisa_thrja_leikskola) Borgarstjóri biðlaði til atvinnulífsins vegna leikskólavandans. Vísir, 13. desember 2024.(https://www.visir.is/g/20242663697d/borgar-stjori-bidladi-til-at-vinnu-lifsins-vegna-leikskolavandans) Alvotech stofnar þrjá leikskóla til að mæta vanda starfsmanna. Vísir, 13. desember 2024. (https://www.visir.is/g/20242663660d/alvotech-stofnar-thrja-leik-skola-til-ad-maeta-vanda-starfs-manna) Alvotech taki þátt í uppbyggingu en Reykjavík reki skólann. Vísir, 13. desember 2024. (https://www.visir.is/g/20242663911d/alvotech-taki-thatt-i-upp-byggingu-en-reykja-vik-reki-skolann)