Velferð framar verðstöðugleika: Hvers vegna lífskjör ættu að vera aðalatriðið Eggert Sigurbergsson skrifar 14. febrúar 2025 14:03 Í umræðunni um efnahagsmál er oft lögð áhersla á verðstöðugleika sem mikilvægasta markmiðið. Verðstöðugleiki, þ.e. að halda verðbólgu í skefjum, er vissulega mikilvægur fyrir heilbrigðan efnahag. En er hann mikilvægari en velferð þjóðarinnar? Joseph Stiglitz, nóbelsverðlaunahafi í hagfræði, hefur ítrekað bent á að of mikil áhersla á verðstöðugleika geti leitt til þess að horft sé fram hjá öðrum mikilvægari þáttum, eins og atvinnu, hagvexti og félagslegum jöfnuði. Hann hefur bent á að velferð þjóðarinnar, þ.e. að bæta lífskjör og draga úr ójöfnuði, ætti að vera meginmarkmið efnahagsstjórnar. Hvers vegna skiptir velferð meira máli? Lífskjör: Velferð snýst um að bæta lífskjör fólks. Það felur í sér að hafa aðgang að góðri menntun, heilbrigðisþjónustu, húsnæði og öðrum nauðsynjum. Það felur einnig í sér að hafa tækifæri til að vinna og taka þátt í samfélaginu. Félagslegur jöfnuður: Velferð snýst einnig um að draga úr ójöfnuði í samfélaginu. Það felur í sér að tryggja að allir hafi jöfn tækifæri, óháð bakgrunni þeirra. Hagvöxtur: Þegar velferð er í fyrirrúmi getur það einnig stuðlað að hagvexti. Fólk sem hefur góð lífskjör er líklegra til að vera afkastamikið og taka þátt í efnahagslífinu. Hvað með verðstöðugleika? Verðstöðugleiki er vissulega mikilvægur. Há verðbólga getur rýrt kaupmátt fólks og gert það erfiðara fyrir fyrirtæki að skipuleggja starfsemi sína. En það þýðir ekki að verðstöðugleiki ætti að vera eini mælikvarðinn á árangur efnahagsstjórnar. Niðurstaða Það er mikilvægt að muna að efnahagsstjórn á að þjóna fólkinu, ekki öfugt. Velferð þjóðarinnar á að vera aðalatriðið. Verðstöðugleiki er mikilvægur, en hann ætti ekki að vera á kostnað annarra mikilvægra þátta, eins og atvinnu, hagvaxtar og félagslegs jöfnuðar. Við þurfum að horfa á heildarmyndina og setja velferð fólks í fyrsta sæti. Það er ekki bara rétt, heldur er það líka besta leiðin til að tryggja langtíma velgengni og hamingju samfélagsins. Höfundur lærði Viðskipta- og sjávarútvegsfræði við Háskólann á Akureyri. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Kjaramál Mest lesið Beint og milliliðalaust Jón Steindór Valdimarsson Skoðun Áfengissala: Þrýstingur úr tveimur áttum Ögmundur Jónasson Skoðun Ég er íslensk – en samt séð sem eitthvað annað Sóley Lóa Smáradóttir Skoðun Bókin samsvarar ekki allri þekkingunni Davíð Snær Jónsson Skoðun Enn af ferðum Angelu Müller. Eru erlendir ferðamenn afætur? BJarnheiður Hallsdóttir Skoðun Eitt samfélag fyrir alla Logi Einarsson Skoðun Það er að byrja alvarlegur faraldur sem við þurfum að stoppa strax í dag Steindór Þórarinsson Skoðun Á hvaða ári er Inga Sæland stödd? Snorri Másson Skoðun Hver vill heyra um eitthvað jákvætt sem er gert í skólunum? Rakel Linda Kristjánsdóttir Skoðun Draugagangur í Alaska Hannes Pétursson Skoðun Skoðun Skoðun Beint og milliliðalaust Jón Steindór Valdimarsson skrifar Skoðun Áfengissala: Þrýstingur úr tveimur áttum Ögmundur Jónasson skrifar Skoðun Hver vill heyra um eitthvað jákvætt sem er gert í skólunum? Rakel Linda Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Enn af ferðum Angelu Müller. Eru erlendir ferðamenn afætur? BJarnheiður Hallsdóttir skrifar Skoðun Ég er íslensk – en samt séð sem eitthvað annað Sóley Lóa Smáradóttir skrifar Skoðun Hin yndislega aðlögun Gunnar Hólmsteinn Ársælsson skrifar Skoðun Kristrún slær á puttana á Viðreisn Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Skóli án aðgreiningar: Að gefast upp er ekki valkostur Jóna Guðbjörg Ingólfsdóttir skrifar Skoðun Skóli án aðgreiningar: Að gefast upp er ekki valkostur Jóna Guðbjörg Ingólfsdóttir skrifar Skoðun Er félagsfælnifaraldur í uppsiglingu? Sóley Dröfn Davíðsdóttir skrifar Skoðun Hugleiðing við starfslok kennara í Reykjavík Elín Guðfinna Thorarensen skrifar Skoðun Bílahús í Reykjavíkurborg – aðgengi, lög og ójöfnuður Alma Ýr Ingólfsdóttir,Vilhjálmur Hjálmarsson,Bergur Þorri Benjamínsson,Sigurður Ágúst Sigurðsson skrifar Skoðun Aðild að Evrópusambandinu kallar á breytt vinnubrögð Guðmundur Ragnarsson skrifar Skoðun Það er að byrja alvarlegur faraldur sem við þurfum að stoppa strax í dag Steindór Þórarinsson skrifar Skoðun Stækkun Þjóðleikhússins er löngu tímabær Lilja Björk Haraldsdóttir skrifar Skoðun Evrópusambandið eykur varnir gegn netógnum með öflugu regluverki Þórdís Rafnsdóttir skrifar Skoðun Von í Vonarskarði Þuríður Helga Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Þjóð gegn þjóðarmorði Finnbjörn A. Hermannsson,Guðrún Margrét Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Hvað er eiginlega málið með þessa þéttingu?? Einar Sveinbjörn Guðmundsson skrifar Skoðun Mikilvægi aðgengis og algildrar hönnunar að byggingum í dag og til framtíðar Þuríður harpa Sigurðardóttir skrifar Skoðun Eitt próf á ári – er það snemmtæk íhlutun? Íris E. Gísladóttir skrifar Skoðun Þegar öllu er á botninn hvolft Ingólfur Sverrisson skrifar Skoðun Kynbundin áhrif barneigna á atvinnuþátttöku og tekjur Sigríður Ingibjörg Ingadóttir,Steinunn Bragadóttir skrifar Skoðun Viltu finna milljarð? - Frá gráu svæði í gagnsæi Gunnar Pétur Haraldsson skrifar Skoðun Ný sókn í menntamálum – tækifæri eða hliðarskref? Ingibjörg Isaksen skrifar Skoðun Á hvaða ári er Inga Sæland stödd? Snorri Másson skrifar Skoðun Eru börn innviðir? Hjördís Eva Þórðardóttir skrifar Skoðun Háskólaþorpið Bifröst og fólkið sem gleymdist Margrét Jónsdóttir Njarðvík skrifar Skoðun Körfubolti á tímum þjóðarmorðs Bjarni Þór Sigurbjörnsson skrifar Skoðun Draugagangur í Alaska Hannes Pétursson skrifar Sjá meira
Í umræðunni um efnahagsmál er oft lögð áhersla á verðstöðugleika sem mikilvægasta markmiðið. Verðstöðugleiki, þ.e. að halda verðbólgu í skefjum, er vissulega mikilvægur fyrir heilbrigðan efnahag. En er hann mikilvægari en velferð þjóðarinnar? Joseph Stiglitz, nóbelsverðlaunahafi í hagfræði, hefur ítrekað bent á að of mikil áhersla á verðstöðugleika geti leitt til þess að horft sé fram hjá öðrum mikilvægari þáttum, eins og atvinnu, hagvexti og félagslegum jöfnuði. Hann hefur bent á að velferð þjóðarinnar, þ.e. að bæta lífskjör og draga úr ójöfnuði, ætti að vera meginmarkmið efnahagsstjórnar. Hvers vegna skiptir velferð meira máli? Lífskjör: Velferð snýst um að bæta lífskjör fólks. Það felur í sér að hafa aðgang að góðri menntun, heilbrigðisþjónustu, húsnæði og öðrum nauðsynjum. Það felur einnig í sér að hafa tækifæri til að vinna og taka þátt í samfélaginu. Félagslegur jöfnuður: Velferð snýst einnig um að draga úr ójöfnuði í samfélaginu. Það felur í sér að tryggja að allir hafi jöfn tækifæri, óháð bakgrunni þeirra. Hagvöxtur: Þegar velferð er í fyrirrúmi getur það einnig stuðlað að hagvexti. Fólk sem hefur góð lífskjör er líklegra til að vera afkastamikið og taka þátt í efnahagslífinu. Hvað með verðstöðugleika? Verðstöðugleiki er vissulega mikilvægur. Há verðbólga getur rýrt kaupmátt fólks og gert það erfiðara fyrir fyrirtæki að skipuleggja starfsemi sína. En það þýðir ekki að verðstöðugleiki ætti að vera eini mælikvarðinn á árangur efnahagsstjórnar. Niðurstaða Það er mikilvægt að muna að efnahagsstjórn á að þjóna fólkinu, ekki öfugt. Velferð þjóðarinnar á að vera aðalatriðið. Verðstöðugleiki er mikilvægur, en hann ætti ekki að vera á kostnað annarra mikilvægra þátta, eins og atvinnu, hagvaxtar og félagslegs jöfnuðar. Við þurfum að horfa á heildarmyndina og setja velferð fólks í fyrsta sæti. Það er ekki bara rétt, heldur er það líka besta leiðin til að tryggja langtíma velgengni og hamingju samfélagsins. Höfundur lærði Viðskipta- og sjávarútvegsfræði við Háskólann á Akureyri.
Það er að byrja alvarlegur faraldur sem við þurfum að stoppa strax í dag Steindór Þórarinsson Skoðun
Skoðun Hver vill heyra um eitthvað jákvætt sem er gert í skólunum? Rakel Linda Kristjánsdóttir skrifar
Skoðun Enn af ferðum Angelu Müller. Eru erlendir ferðamenn afætur? BJarnheiður Hallsdóttir skrifar
Skoðun Bílahús í Reykjavíkurborg – aðgengi, lög og ójöfnuður Alma Ýr Ingólfsdóttir,Vilhjálmur Hjálmarsson,Bergur Þorri Benjamínsson,Sigurður Ágúst Sigurðsson skrifar
Skoðun Það er að byrja alvarlegur faraldur sem við þurfum að stoppa strax í dag Steindór Þórarinsson skrifar
Skoðun Mikilvægi aðgengis og algildrar hönnunar að byggingum í dag og til framtíðar Þuríður harpa Sigurðardóttir skrifar
Skoðun Kynbundin áhrif barneigna á atvinnuþátttöku og tekjur Sigríður Ingibjörg Ingadóttir,Steinunn Bragadóttir skrifar
Það er að byrja alvarlegur faraldur sem við þurfum að stoppa strax í dag Steindór Þórarinsson Skoðun