Öllum til hagsbóta að bæta hag nýrra Íslendinga Marta Wieczorek skrifar 9. apríl 2025 19:31 Við vitum öll að íslenskt samfélag er að breytast á áður óþekktum hraða. Við stöndum frammi fyrir áskorunum sem ekki er lengur hægt að loka augunum fyrir ef ekki á illa að fara. Margir íslenskir ríkisborgarar, eins og ég, komu hingað af sjálfviljug vegna aðdáunar á landi og þjóð. Flest viljum við leggja okkar að mörkum til að byggja og styrkja þetta land í samvinnu allra íbúa með frelsi, stolt og lýðræði að leiðarljósi. En þessar hugmyndir sem laða fólk að hinu fallega Íslandi eru smám saman að dofna í ljósi vandamála, áskorana og ekki síst samkeppni – jafnvel baráttu þeirra sem ættu að geta unnið saman að hagsmunum samfélagsins alls. Er það ekki ástæðan fyrir því að fólk ákveður að taka þátt í stjórnmálum? Er það ekki tilgangurinn með því að vera fulltrúi fólks sem ekki hefur sterka rödd í samfélaginu? Þannig vildi ég nýta rödd mína þegar mér gast tækifæri til að sitja um tíma sem varaþingmaður Flokks fólksins á Alþingi í apríl. Á elsta þingi heims, fyrirmyndinni að því hversu miklu er hægt að áorka með því að ræða saman og leita sameiginlegra lausna. Nauðsynlegar umbætur á menntakerfinu Og það er margt sem þarf að ræða. Auk vel þekktra vandamála eins og varðandi húsnæðismarkaðinn, verðbólgu og græðgi bankanna, sem lifa á kostnað lántakenda, eru líka sérstakar áskoranir fyrir ákveðna hópa samfélagsins. Nýleg verkföll kennara hafa sýnt okkur að menntakerfið þarfnast umbóta. Það er ekki lengur í takti við þann veruleika að stór hluti nemenda talar ekki íslensku. Fjölga verður faglærðum kennurum, sálfræðingum og sérfræðingum. Þessir sérfræðingar eru til staðar hér á Íslandi – fleiri en okkur kannski grunar - en því miður tala sumir þeirra ekki íslensku. Þar með er þetta fólk útilokað frá ýmsum störfum, þrátt fyrir að hafa menntun og reynslu sem munað getur um og stytt biðlista eftir þjónustu. Þegar ég kom hingað talaði ég ekki orð í íslensku en fékk samt tækifæri og traust til að nýta mína menntun og reynslu í vinnu með börnum. Hér eru talmeinafræðingar, sálfræðingar og þjálfarar sem gætu hjálpað börnum og foreldrum sem tala sama tungumál – eða að minnsta kosti nægilega góða ensku. Hversu mörg vandamál yrðu leyst með aðstoð menningartengiliða – fólks sem hefur búið hér í mörg ár og kann að brúa bilið milli menningar upprunalandsins síns og íslenskrar menningar? Það er allt annað að fá ráð frá samlöndum sem þegar hafa reynslu af nýja landinu en frá Íslendingi sem er erfitt að treysta til að byrja með, vegna tungumála- og menningarlegra hindrana. Stórbæta þarf túlkaþjónustu Og hvað með börn sem koma frá stríðshrjáðum svæðum? Við hverja eiga þau auðveldara með að tala og opna sig? Treysta þau frekar einhverjum sem þau tala við í gegnum túlka, eða einhverjum sem talar þeirra eigið tungumál og deilir sambærilegri reynslu – jafnvel bara þeirri tilfinningu að vera týndur í nýju landi sem þau skilja ekki? Túlkaþjónusta er annað mál sem Alþingi ætti að setja reglur um – of mörg mikilvæg fundargögn eru þýdd af tilviljanakenndu fólki sem hefur ekki nægjanlegan orðaforða á sérhæfðum sviðum eins og í menntamálum, heilbrigðisþjónustu og félagsmálum. Margir íslenskir ríkisborgarar af erlendum bergi brotnir vilja læra tungumálið en hafa hvorki fjármagn, tíma né orku til þess. Þriggja barna foreldri getur átt erfitt með að finna tíma og kraft til að læra íslensku eftir vinnu – oft eftir aðra eða þriðju vinnu. Íslenska er ekki auðvelt tungumál. Fjárfestum í framtíðinni Væri fjárfesting í ókeypis tungumála- og menningarnámskeiðum á vinnutíma ekki arðbær til lengri tíma litið? Væri ekki betra að fjárfesta í menntun barna og fullorðinna í stað þess að greiða síðar fyrir atvinnuleysi, veikindi og kulnun hjá fólki sem getur ekki haldið út í tvöfaldri og jafnvel þrefaldri vinnu í mörg ár til að tryggja fjölskyldu sinni mannsæmandi líf? Því skiptir ekki máli hvaðan við komum, hvort við tölum með hreim eða ekki. Það sem sameinar okkur er ástin á þessu landi. Sumir hafa elskað það í áratugi, aðrir í nokkur ár, en okkur er öllum annt um framtíð þess. Börnin okkar vaxa hér upp og munu sameiginlega fara inn á vinnumarkað framtíðarinnar. Það er undir okkur komið hvernig við undirbúum þau fyrir það. Höfundur er varaþingmaður Flokks fólksins Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Flokkur fólksins Innflytjendamál Íslensk tunga Mest lesið D-vítamín mín besta forvörn Auður Elisabet Jóhannsdóttir Skoðun Við vitum alveg upphafið Guðný Níelsen Skoðun Ríkisstofnun rassskellt Björn Ólafsson Skoðun Leiðréttingin leiðrétt Sigurgeir Brynjar Kristgeirsson Skoðun Varalitur á skattagrísinum Helgi Brynjarsson Skoðun Hugrekki getur af sér hugrekki Þorbjörg Þorvaldsdóttir Skoðun Mun mannkynið lifa af gervigreindina? Björgmundur Örn Guðmundsson Skoðun Mikilvægt skref til sáttar Guðmundur Ari Sigurjónsson Skoðun Það er flókið að eiga næstum 500 milljarða króna á Íslandi Þórður Snær Júlíusson Skoðun Hvað skiptir okkur mestu máli? Dóra Guðrún Guðmundsdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Mun mannkynið lifa af gervigreindina? Björgmundur Örn Guðmundsson skrifar Skoðun Ríkisstofnun rassskellt Björn Ólafsson skrifar Skoðun Gjaldfrjálsar skólamáltíðir – margþættur ávinningur Ludvig Guðmundsson,Guðrún E. Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Orkuöflun á eyjaklösum - Vestmannaeyjar og Orkneyjar Gísli Stefánsson skrifar Skoðun Hugrekki getur af sér hugrekki Þorbjörg Þorvaldsdóttir skrifar Skoðun D-vítamín mín besta forvörn Auður Elisabet Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Húmanisminn í kærleikanum og kærleikurinn í húmanismanum Arndís Anna Kristínardóttir Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Helför gyðinga gegn íbúum Palestínu Birgir Dýrfjörð skrifar Skoðun Leiðréttingin leiðrétt Sigurgeir Brynjar Kristgeirsson skrifar Skoðun Hvað skiptir okkur mestu máli? Dóra Guðrún Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Mikilvægt skref til sáttar Guðmundur Ari Sigurjónsson skrifar Skoðun Staðið með þjóðinni Hanna Katrín Friðriksson skrifar Skoðun Við vitum alveg upphafið Guðný Níelsen skrifar Skoðun Betri nýting á tíma og fjármunum Reykjavíkurborgar 3/3 Magnea Gná Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Varalitur á skattagrísinum Helgi Brynjarsson skrifar Skoðun Við eigum ekki efni á vonleysi né uppgjöf Magnús Magnússon skrifar Skoðun Hingað og ekki lengra Kolbrún Áslaugar Baldursdóttir skrifar Skoðun Hagsmunir heildarinnar - Kafli eitt: Tómlæti Íslendinga Hannes Örn Blandon skrifar Skoðun Þegar líða fer að jólum Ísak Hilmarsson skrifar Skoðun Svansvottaðar íbúðir – fjárfesting í lífsgæðum Bergþóra Góa Kvaran skrifar Skoðun D-vítamín mín besta forvörn Auður Elisabet Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Hættulegt tal Sjálfstæðisflokksins og Viðskiptaráðs Guðni Freyr Öfjörð skrifar Skoðun Þetta má ekki gerast aftur! - Álag á útsvar Sveinn Ægir Birgisson skrifar Skoðun Meistaragráða í lífsreynslu Elín Ebba Ásmundsdóttir skrifar Skoðun Stjórnvöld, Óskar á heima hér! Þóra Andrésdóttir skrifar Skoðun Dvel þú í draumahöll Hugrún Sigurjónsdóttir skrifar Skoðun Níðingsverk Jón Daníelsson skrifar Skoðun Umhverfi, heilsa og skólamáltíðir Stefán Jón Hafstein skrifar Skoðun Æji nei innflytjendur Davíð Aron Routley skrifar Skoðun Stríðsglæpir sem munu ekki gleymast! Hjálmtýr Heiðdal skrifar Sjá meira
Við vitum öll að íslenskt samfélag er að breytast á áður óþekktum hraða. Við stöndum frammi fyrir áskorunum sem ekki er lengur hægt að loka augunum fyrir ef ekki á illa að fara. Margir íslenskir ríkisborgarar, eins og ég, komu hingað af sjálfviljug vegna aðdáunar á landi og þjóð. Flest viljum við leggja okkar að mörkum til að byggja og styrkja þetta land í samvinnu allra íbúa með frelsi, stolt og lýðræði að leiðarljósi. En þessar hugmyndir sem laða fólk að hinu fallega Íslandi eru smám saman að dofna í ljósi vandamála, áskorana og ekki síst samkeppni – jafnvel baráttu þeirra sem ættu að geta unnið saman að hagsmunum samfélagsins alls. Er það ekki ástæðan fyrir því að fólk ákveður að taka þátt í stjórnmálum? Er það ekki tilgangurinn með því að vera fulltrúi fólks sem ekki hefur sterka rödd í samfélaginu? Þannig vildi ég nýta rödd mína þegar mér gast tækifæri til að sitja um tíma sem varaþingmaður Flokks fólksins á Alþingi í apríl. Á elsta þingi heims, fyrirmyndinni að því hversu miklu er hægt að áorka með því að ræða saman og leita sameiginlegra lausna. Nauðsynlegar umbætur á menntakerfinu Og það er margt sem þarf að ræða. Auk vel þekktra vandamála eins og varðandi húsnæðismarkaðinn, verðbólgu og græðgi bankanna, sem lifa á kostnað lántakenda, eru líka sérstakar áskoranir fyrir ákveðna hópa samfélagsins. Nýleg verkföll kennara hafa sýnt okkur að menntakerfið þarfnast umbóta. Það er ekki lengur í takti við þann veruleika að stór hluti nemenda talar ekki íslensku. Fjölga verður faglærðum kennurum, sálfræðingum og sérfræðingum. Þessir sérfræðingar eru til staðar hér á Íslandi – fleiri en okkur kannski grunar - en því miður tala sumir þeirra ekki íslensku. Þar með er þetta fólk útilokað frá ýmsum störfum, þrátt fyrir að hafa menntun og reynslu sem munað getur um og stytt biðlista eftir þjónustu. Þegar ég kom hingað talaði ég ekki orð í íslensku en fékk samt tækifæri og traust til að nýta mína menntun og reynslu í vinnu með börnum. Hér eru talmeinafræðingar, sálfræðingar og þjálfarar sem gætu hjálpað börnum og foreldrum sem tala sama tungumál – eða að minnsta kosti nægilega góða ensku. Hversu mörg vandamál yrðu leyst með aðstoð menningartengiliða – fólks sem hefur búið hér í mörg ár og kann að brúa bilið milli menningar upprunalandsins síns og íslenskrar menningar? Það er allt annað að fá ráð frá samlöndum sem þegar hafa reynslu af nýja landinu en frá Íslendingi sem er erfitt að treysta til að byrja með, vegna tungumála- og menningarlegra hindrana. Stórbæta þarf túlkaþjónustu Og hvað með börn sem koma frá stríðshrjáðum svæðum? Við hverja eiga þau auðveldara með að tala og opna sig? Treysta þau frekar einhverjum sem þau tala við í gegnum túlka, eða einhverjum sem talar þeirra eigið tungumál og deilir sambærilegri reynslu – jafnvel bara þeirri tilfinningu að vera týndur í nýju landi sem þau skilja ekki? Túlkaþjónusta er annað mál sem Alþingi ætti að setja reglur um – of mörg mikilvæg fundargögn eru þýdd af tilviljanakenndu fólki sem hefur ekki nægjanlegan orðaforða á sérhæfðum sviðum eins og í menntamálum, heilbrigðisþjónustu og félagsmálum. Margir íslenskir ríkisborgarar af erlendum bergi brotnir vilja læra tungumálið en hafa hvorki fjármagn, tíma né orku til þess. Þriggja barna foreldri getur átt erfitt með að finna tíma og kraft til að læra íslensku eftir vinnu – oft eftir aðra eða þriðju vinnu. Íslenska er ekki auðvelt tungumál. Fjárfestum í framtíðinni Væri fjárfesting í ókeypis tungumála- og menningarnámskeiðum á vinnutíma ekki arðbær til lengri tíma litið? Væri ekki betra að fjárfesta í menntun barna og fullorðinna í stað þess að greiða síðar fyrir atvinnuleysi, veikindi og kulnun hjá fólki sem getur ekki haldið út í tvöfaldri og jafnvel þrefaldri vinnu í mörg ár til að tryggja fjölskyldu sinni mannsæmandi líf? Því skiptir ekki máli hvaðan við komum, hvort við tölum með hreim eða ekki. Það sem sameinar okkur er ástin á þessu landi. Sumir hafa elskað það í áratugi, aðrir í nokkur ár, en okkur er öllum annt um framtíð þess. Börnin okkar vaxa hér upp og munu sameiginlega fara inn á vinnumarkað framtíðarinnar. Það er undir okkur komið hvernig við undirbúum þau fyrir það. Höfundur er varaþingmaður Flokks fólksins
Skoðun Gjaldfrjálsar skólamáltíðir – margþættur ávinningur Ludvig Guðmundsson,Guðrún E. Gunnarsdóttir skrifar
Skoðun Húmanisminn í kærleikanum og kærleikurinn í húmanismanum Arndís Anna Kristínardóttir Gunnarsdóttir skrifar