Baneitruð ástarbréf Björn Ingi Hrafnsson skrifar 14. janúar 2009 00:01 Hinn 21. október síðastliðinn skýrði Fréttablaðið frá því í forsíðufrétt, að svo gæti farið að stærstur hluti krafna Seðlabankans vegna veðlána í endurhverfum viðskiptum gæti tapast: „Svo virðist sem langstærstur hluti lánakrafna Seðlabanka Íslands í endurhverfum viðskiptum við banka og fjármálastofnanir hér á landi hafi tapast við hrun bankanna síðustu daga. Við meðferð skilanefnda Landsbankans, Glitnis og Kaupþings yfir í ný félög urðu kröfur Seðlabankans eftir í gömlu félögunum og má væntanlega afskrifa þær að mestu eða öllu leyti. Gríðarlegar kröfur hvíla aukinheldur á öðrum fjármálastofnunum, einkum þó Icebank - nýja Sparisjóðabankanum - vegna samskonar viðskipta og gegn veðum í öðrum bönkum sem eru orðin verðlítil. Heimildir Fréttablaðsins herma að þær nemi vart undir 150 milljörðum króna, eða fimmtánföldu eiginfé Icebank. Samanlagt tap Seðlabankans og þar með íslenska ríkisins vegna þessara viðskipta gæti því numið um 300 til 350 milljörðum króna." Í fréttinni kom jafnframt fram, að gríðarlegt útlánatap Seðlabankans af þessum sökum veikti mjög fjárhagslega stöðu hans og Alþingi þyrfti jafnvel að leggja honum til umtalsvert nýtt fé á næstunni. Eigið fé Seðlabankans var í árslok 2007 um 91 milljarður króna. Seðlabankinn brást við frétt blaðsins með yfirlýsingu 21. október þar sem sagði að bankinn leitaðist, eins og aðrir seðlabankar, við að auðvelda starfsemi innlendra fjármálafyrirtækja með fyrirgreiðslu sinni í þeirri fjármálakreppu sem riðið hefði yfir heiminn. „Seðlabankinn fylgdi í því efni fordæmi annarra seðlabanka og jók fyrirgreiðslu sína og þar með áhættu. Hann gekk þó ekki jafn langt og þeir seðlabankar sem lengst gengu," sagði enn fremur í yfirlýsingunni. Þetta er fróðlegt að rifja upp nú þegar fréttir berast af því að samkomulag hafði náðst í fyrradag um framsal krafna Seðlabankans á fjármálafyrirtæki til ríkissjóðs. Í stuttri tilkynningu frá fjármálaráðuneytinu, sem sannarlega lætur ekki mikið yfir sér, segir: „Á grundvelli heimildar í fjáraukalögum fyrir árið 2008 sem samþykkt var á Alþingi 22. desember sl. var í dag gert samkomulag um að Seðlabanki Íslands framselji ríkissjóði kröfur á fjármálafyrirtæki að fjárhæð 345 milljarðar króna. Gegn yfirtöku krafnanna greiðir ríkissjóður 270 milljarða króna með verðtryggðu skuldabréfi til 5 ára, með 2,5 prósent ársvöxtum." Hvað þýðir þetta á mannamáli? Jú, Seðlabankinn hefur metið það svo að kröfur hans á hendur fjármálafyrirtækjunum vegna þessara veðlána séu verðlausar að mestu ef ekki öllu leyti. Jafnframt að hann yrði að ganga mjög hart fram í að reyna að innheimta það sem hann gæti af þessu kröfum og keyra þá væntanlega flest þau fjármálafyrirtæki sem eru enn uppistandandi í þrot. Þess vegna er farin sú leið að fjármálaráðuneytið yfirtaki kröfurnar, því það hefur frjálsari hendur um samninga og afskriftir en Seðlabankinn. Fróðlegt verður að fylgjast með framhaldi þessa máls. Mun fjármálaráðuneytið láta sverfa til stáls gegn fjármálafyrirtækjum sem það á kröfur á? Verður farið út í hreinar og beinar afskriftir gegn þessum tilteknu fyrirtækjum? Ef svo er, er þá ekki komið fordæmi um skuldaniðurfellingu og afskriftir fyrir önnur fyrirtæki í landinu sem glíma nú við gríðarlega skuldsetningu og algjöran skort á hvers konar lánsfjármagni? Það er of ódýr leið að gagnrýna banka og fjármálastofnanir fyrir að hafa nýtt sér aðgang að „ástarbréfum" Seðlabankans með þessum hætti. Auðvitað nýttu menn sér aðgang að fjármagni, úr því hann var í boði. Jafnljóst er að Seðlabankinn verður ekki einn dreginn til ábyrgðar, því hann var vitaskuld að reyna eftir fremsta megni að sinna hlutverki sínu sem banki bankanna og var, ef eitthvað er, harkalega gagnrýndur fyrir að ganga ekki nógu rösklega fram í þeim efnum. En þegar allt er tekið saman, fer auðvitað ekki milli mála að ástarbréfin reyndust eitruð blanda þegar upp var staðið. Allir aðilar málsins bera þar mikla ábyrgð. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Markaðir Viðskipti Mest lesið Líf eftir afplánun Eva Sóley Kristjánsdóttir Skoðun Þjónn, það er bakslag í beinasoðinu mínu Hlédís Maren Guðmundsdóttir Skoðun Hvers virði er starfsleyfið okkar? Eva Hauksdóttir,Katrín Sigurðardóttir,Laufey Elísabet Gissurardóttir,Steinunn Bergmann,Þóra Leósdóttir Skoðun Ég hef… Karólína Helga Símonardóttir Skoðun Fáni okkar allra Hörður Lárusson Skoðun Ákall til stjórnvalda - Ekki skattleggja útivist og áhugamál enn frekar Arnar Þór Hafsteinsson Skoðun Séríslensk hávaxtastefna Sigurjón Þórðarson Skoðun Er kominn tími til að loka álverinu á Grundartanga og kísilverinu á Húsavík – fyrir framtíð íslands? Sigvaldi Einarsson Skoðun Mér var sagt að þegja á meðan fréttatíminn var Haukur Brynjarsson Skoðun Leikur að lýðræðinu Ása Valdís Árnadóttir,Björn Kristinn Pálmarsson,Smári Bergmann Kolbeinsson Skoðun Skoðun Skoðun Skuggahliðar á þéttingu byggðar Þórarinn Hjaltason skrifar Skoðun Er ofbeldi gagnvart eldri borgurum vandamál á Íslandi? Björn Snæbjörnsson,Sigurður Ágúst Sigurðsson skrifar Skoðun Jöfn skipting skulda og eigna í sambúð Sævar Þór Jónsson skrifar Skoðun Samstaða - afl sem breytir samfélaginu Heiða Björg Hilmarsdóttir skrifar Skoðun Er kominn tími til að loka álverinu á Grundartanga og kísilverinu á Húsavík – fyrir framtíð íslands? Sigvaldi Einarsson skrifar Skoðun Ólögleg veðmálastarfsemi á Íslandi Hákon Skúlason skrifar Skoðun Bætum fleiri stólum við borðið Ingibjörg Lilja Þórmundsdóttir skrifar Skoðun Hvers virði er starfsleyfið okkar? Eva Hauksdóttir,Katrín Sigurðardóttir,Laufey Elísabet Gissurardóttir,Steinunn Bergmann,Þóra Leósdóttir skrifar Skoðun Pyrrosar sigur Helgi Tómasson skrifar Skoðun Ákall til stjórnvalda - Ekki skattleggja útivist og áhugamál enn frekar Arnar Þór Hafsteinsson skrifar Skoðun Mér var sagt að þegja á meðan fréttatíminn var Haukur Brynjarsson skrifar Skoðun Allt fyrir Brussel og Nató, hitt reddast einhvern veginn Davíð Bergmann skrifar Skoðun Forljót grá hús Hjalti Andrason skrifar Skoðun Líf eftir afplánun Eva Sóley Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Fáni okkar allra Hörður Lárusson skrifar Skoðun Séríslensk hávaxtastefna Sigurjón Þórðarson skrifar Skoðun Leikur að lýðræðinu Ása Valdís Árnadóttir,Björn Kristinn Pálmarsson,Smári Bergmann Kolbeinsson skrifar Skoðun Ég hef… Karólína Helga Símonardóttir skrifar Skoðun Vísindin geta læknað krabbamein en ekki grænmetissafar og kaffistólpípur Dögg Guðmundsdóttir,Guðrún Nanna Egilsdóttir,Vilborg Kolbrún Vilmundardóttir skrifar Skoðun Þöggun, hroki og afneitun voru móttökur Samfylkingarinnar til okkar Elín A. Eyfjörð Ármannsdóttir skrifar Skoðun Er yfirvöldum alveg sama um fólk á bifhjólum? Njáll Gunnlaugsson skrifar Skoðun Ekki mamman í hópnum - leiðtoginn í hópnum Katrín Ásta Sigurjónsdóttir skrifar Skoðun Rannsóknarnefnd styrjalda Gunnar Einarsson skrifar Skoðun Börn eiga ekki heima í fangelsi Tótla I. Sæmundsdóttir skrifar Skoðun Aðförin að einkabílnum eða bara meira frelsi? Kristín Hrefna Halldórsdóttir skrifar Skoðun Kvöld sem er ekki bara fyrir börnin Alicja Lei skrifar Skoðun Verkakonur samtímans – og nýtt skeið í kvennabaráttu! Guðrún Margrét Guðmundsdóttir,Aleksandra Leonardsdóttir skrifar Skoðun Málið er dautt (A Modest Proposal) skrifar Skoðun Femínísk utanríkisstefna: aukin samstaða og aðgerðir Guillaume Bazard skrifar Skoðun Hagsmunir flugrekstrar á Íslandi eru miklir Jóhannes Bjarni Guðmundsson skrifar Sjá meira
Hinn 21. október síðastliðinn skýrði Fréttablaðið frá því í forsíðufrétt, að svo gæti farið að stærstur hluti krafna Seðlabankans vegna veðlána í endurhverfum viðskiptum gæti tapast: „Svo virðist sem langstærstur hluti lánakrafna Seðlabanka Íslands í endurhverfum viðskiptum við banka og fjármálastofnanir hér á landi hafi tapast við hrun bankanna síðustu daga. Við meðferð skilanefnda Landsbankans, Glitnis og Kaupþings yfir í ný félög urðu kröfur Seðlabankans eftir í gömlu félögunum og má væntanlega afskrifa þær að mestu eða öllu leyti. Gríðarlegar kröfur hvíla aukinheldur á öðrum fjármálastofnunum, einkum þó Icebank - nýja Sparisjóðabankanum - vegna samskonar viðskipta og gegn veðum í öðrum bönkum sem eru orðin verðlítil. Heimildir Fréttablaðsins herma að þær nemi vart undir 150 milljörðum króna, eða fimmtánföldu eiginfé Icebank. Samanlagt tap Seðlabankans og þar með íslenska ríkisins vegna þessara viðskipta gæti því numið um 300 til 350 milljörðum króna." Í fréttinni kom jafnframt fram, að gríðarlegt útlánatap Seðlabankans af þessum sökum veikti mjög fjárhagslega stöðu hans og Alþingi þyrfti jafnvel að leggja honum til umtalsvert nýtt fé á næstunni. Eigið fé Seðlabankans var í árslok 2007 um 91 milljarður króna. Seðlabankinn brást við frétt blaðsins með yfirlýsingu 21. október þar sem sagði að bankinn leitaðist, eins og aðrir seðlabankar, við að auðvelda starfsemi innlendra fjármálafyrirtækja með fyrirgreiðslu sinni í þeirri fjármálakreppu sem riðið hefði yfir heiminn. „Seðlabankinn fylgdi í því efni fordæmi annarra seðlabanka og jók fyrirgreiðslu sína og þar með áhættu. Hann gekk þó ekki jafn langt og þeir seðlabankar sem lengst gengu," sagði enn fremur í yfirlýsingunni. Þetta er fróðlegt að rifja upp nú þegar fréttir berast af því að samkomulag hafði náðst í fyrradag um framsal krafna Seðlabankans á fjármálafyrirtæki til ríkissjóðs. Í stuttri tilkynningu frá fjármálaráðuneytinu, sem sannarlega lætur ekki mikið yfir sér, segir: „Á grundvelli heimildar í fjáraukalögum fyrir árið 2008 sem samþykkt var á Alþingi 22. desember sl. var í dag gert samkomulag um að Seðlabanki Íslands framselji ríkissjóði kröfur á fjármálafyrirtæki að fjárhæð 345 milljarðar króna. Gegn yfirtöku krafnanna greiðir ríkissjóður 270 milljarða króna með verðtryggðu skuldabréfi til 5 ára, með 2,5 prósent ársvöxtum." Hvað þýðir þetta á mannamáli? Jú, Seðlabankinn hefur metið það svo að kröfur hans á hendur fjármálafyrirtækjunum vegna þessara veðlána séu verðlausar að mestu ef ekki öllu leyti. Jafnframt að hann yrði að ganga mjög hart fram í að reyna að innheimta það sem hann gæti af þessu kröfum og keyra þá væntanlega flest þau fjármálafyrirtæki sem eru enn uppistandandi í þrot. Þess vegna er farin sú leið að fjármálaráðuneytið yfirtaki kröfurnar, því það hefur frjálsari hendur um samninga og afskriftir en Seðlabankinn. Fróðlegt verður að fylgjast með framhaldi þessa máls. Mun fjármálaráðuneytið láta sverfa til stáls gegn fjármálafyrirtækjum sem það á kröfur á? Verður farið út í hreinar og beinar afskriftir gegn þessum tilteknu fyrirtækjum? Ef svo er, er þá ekki komið fordæmi um skuldaniðurfellingu og afskriftir fyrir önnur fyrirtæki í landinu sem glíma nú við gríðarlega skuldsetningu og algjöran skort á hvers konar lánsfjármagni? Það er of ódýr leið að gagnrýna banka og fjármálastofnanir fyrir að hafa nýtt sér aðgang að „ástarbréfum" Seðlabankans með þessum hætti. Auðvitað nýttu menn sér aðgang að fjármagni, úr því hann var í boði. Jafnljóst er að Seðlabankinn verður ekki einn dreginn til ábyrgðar, því hann var vitaskuld að reyna eftir fremsta megni að sinna hlutverki sínu sem banki bankanna og var, ef eitthvað er, harkalega gagnrýndur fyrir að ganga ekki nógu rösklega fram í þeim efnum. En þegar allt er tekið saman, fer auðvitað ekki milli mála að ástarbréfin reyndust eitruð blanda þegar upp var staðið. Allir aðilar málsins bera þar mikla ábyrgð.
Hvers virði er starfsleyfið okkar? Eva Hauksdóttir,Katrín Sigurðardóttir,Laufey Elísabet Gissurardóttir,Steinunn Bergmann,Þóra Leósdóttir Skoðun
Ákall til stjórnvalda - Ekki skattleggja útivist og áhugamál enn frekar Arnar Þór Hafsteinsson Skoðun
Er kominn tími til að loka álverinu á Grundartanga og kísilverinu á Húsavík – fyrir framtíð íslands? Sigvaldi Einarsson Skoðun
Leikur að lýðræðinu Ása Valdís Árnadóttir,Björn Kristinn Pálmarsson,Smári Bergmann Kolbeinsson Skoðun
Skoðun Er ofbeldi gagnvart eldri borgurum vandamál á Íslandi? Björn Snæbjörnsson,Sigurður Ágúst Sigurðsson skrifar
Skoðun Er kominn tími til að loka álverinu á Grundartanga og kísilverinu á Húsavík – fyrir framtíð íslands? Sigvaldi Einarsson skrifar
Skoðun Hvers virði er starfsleyfið okkar? Eva Hauksdóttir,Katrín Sigurðardóttir,Laufey Elísabet Gissurardóttir,Steinunn Bergmann,Þóra Leósdóttir skrifar
Skoðun Ákall til stjórnvalda - Ekki skattleggja útivist og áhugamál enn frekar Arnar Þór Hafsteinsson skrifar
Skoðun Leikur að lýðræðinu Ása Valdís Árnadóttir,Björn Kristinn Pálmarsson,Smári Bergmann Kolbeinsson skrifar
Skoðun Vísindin geta læknað krabbamein en ekki grænmetissafar og kaffistólpípur Dögg Guðmundsdóttir,Guðrún Nanna Egilsdóttir,Vilborg Kolbrún Vilmundardóttir skrifar
Skoðun Þöggun, hroki og afneitun voru móttökur Samfylkingarinnar til okkar Elín A. Eyfjörð Ármannsdóttir skrifar
Skoðun Verkakonur samtímans – og nýtt skeið í kvennabaráttu! Guðrún Margrét Guðmundsdóttir,Aleksandra Leonardsdóttir skrifar
Hvers virði er starfsleyfið okkar? Eva Hauksdóttir,Katrín Sigurðardóttir,Laufey Elísabet Gissurardóttir,Steinunn Bergmann,Þóra Leósdóttir Skoðun
Ákall til stjórnvalda - Ekki skattleggja útivist og áhugamál enn frekar Arnar Þór Hafsteinsson Skoðun
Er kominn tími til að loka álverinu á Grundartanga og kísilverinu á Húsavík – fyrir framtíð íslands? Sigvaldi Einarsson Skoðun
Leikur að lýðræðinu Ása Valdís Árnadóttir,Björn Kristinn Pálmarsson,Smári Bergmann Kolbeinsson Skoðun