Segjum upp 157 læknum! Teitur Guðmundsson skrifar 10. desember 2011 06:00 Nýverið var birt skýrsla Boston Consulting Group og úttekt þeirra á heilbrigðiskerfi okkar Íslendinga sem er aðgengileg á vef velferðarráðuneytisins. Þar koma fram ýmsar gagnlegar upplýsingar og er vert að hrósa þeim fyrir sín störf sem fóru fram á tiltölulega stuttum tíma en gefa engu að síður ágæta mynd af aðstæðum, vandamálum og tækifærum varðandi heilbrigðisþjónustu þvert yfir landið. Það er augljóst að glöggt er gests augað og þegar pólitískum hagsmunum og kjördæmapoti sleppir að ekki sé minnst á sérhagsmuni fæst nokkuð skýr mynd af ástandi mála. Ég er þó handviss um að ýmislegt má gagnrýna í þessari vinnu, en heilt yfir er framsetningin skýr og tillögurnar miðað við gefin markmið róttækar en málefnalegar. Meðal þess sem kemur fram er afburðagóður árangur okkar íslendinga á hinum ýmsu sviðum í alþjóðlegum samanburði, en slíkt höfum við vitað og stært okkur af með réttu undanfarin ár. Nægir þar að nefna lifun eftir hjartaáföll, 5 ára dánartíðni brjóstakrabbameins og ristilkrabbameina. Þá erum við með hátt hlutfall nýrnaþega, ágætan árangur við skurðaðgerðir, einn lægsta burðarmálsdauða í heimi og svona mætti lengi telja. Allur þessi árangur er til kominn vegna þrotlausrar og óeigingjarnar vinnu fagfólks í heilbrigðisstéttum og auðvitað vegna þess að við höfum fram til þessa haft nokkuð óheftan aðgang að góðri heilbrigðisþjónustu, opinberri sem einkarekinni, og þeim lyfjum sem nauðsynleg eru. Í skýrslunni kemur hins vegar einnig fram gagnrýni og þá sérstaklega á skipulag og flæði sjúklinga innan kerfisins, innra gæðastarf í tengslum við tölvukerfi, gagnaöflun og úrvinnslu, auk þess að tekið er sérstaklega á málefnum eldri borgara og skipulagi öldrunarþjónustu. Þá hafa höfundar áhyggjur af því að það vanti heildarsýn í kerfinu, við ofnotum sérgreinalæknaþjónustu, bráðamóttökur sjúkrahúsa og læknavaktir umfram samanburðarþjóðir. Það er áhyggjuefni fyrir íslendinga í þeirri hagræðingarkröfu sem hefur blasað við okkur síðastliðin ár og þeirri staðreynd að við þurfum að breyta kerfinu ef útkomur okkar versna, eða hvað? Höfundar skýrslunnar leggja fram nokkrar áhugaverðar hugmyndir í þeirri viðleitni að lýsa þeirri hagræðingarkröfu sem unnið var með fyrir fjárlög 2012. Ein þeirra hugmynda er að segja upp 157 læknum, eða 314 hjúkrunarfræðingum, draga úr greiðsluþáttöku lyfja um 23% og ýmislegt fleira mætti telja. Rætt er um tilvísunarkerfi, að draga úr þjónustu barnalækna á höfuðborgarsvæðinu og færa þjónustu þeirra til heimilislækna svo eitthvað sé nefnt. Þessar tillögur lýsa vandanum vel, við þurfum því að hagræða innan kerfisins áfram og leggja línur með hvað skuli gera hvar, hvernig og af hverjum. Þarna munu sérhagsmunir vega þungt og vafalítið mun sú virka hótun að fagfólk flýji land og leiti betri kjara vera stöðugt uppi við. Það er auðvitað ekki mögulegt að segja upp 157 læknum, hvað þá heldur 314 hjúkrunarfræðingum. Hins vegar má vissulega auka framleiðni, nýta upplýsingatækni og þá einnig fjarlækningar og stuðning í þessu skyni. Þá er nauðsynlegt að fræða almenning betur um hvert hann geti leitað, jafnvel nýta hjúkrunarfræðinga í símaveri sem leiðbeina um bestu úrlausn hverju sinni og forgangsraða sjúklingum innan kerfisins líkt og gerist á bráðamóttöku sjúkrahúsa. Allt þetta höfum við gert um 25 ára skeið núna hjá Heilsuvernd og með vef okkar www.doktor.is, en betur má ef duga skal. Undirritaður hefur lagt fram tillögur við velferðarráðuneyti um nýtingu úrræða í þessu skyni sem þegar eru til staðar auk þess að bjóðast til að aðstoða eftir fremsta megni um samtengingu sjúkraskráa á landsvísu sem er eitt helsta baráttumál lækna um árabil. Með samstilltu átaki munum við fjölga en ekki fækka læknum á Íslandi og á sama tíma varðveita skilvirkni og gæði þjónustunnar að teknu tilliti til hagkvæmnissjónarmiða. Þannig veitum við öllum landsmönnum bestu mögulegu heilbrigðisþjónustu sem völ er á hverju sinni. Höfundur er læknir. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Teitur Guðmundsson Mest lesið Ísrael – brostnir draumar og lygar Ingibjörg Þóra Haraldsdóttir Skoðun Ætla þau að halda áfram að grafa sína eigin gröf? Kolbrún Áslaugar Baldursdóttir Skoðun Þú ert búin að eyðileggja líf mitt!!! Sandra Ósk Jóhannsdóttir Skoðun Þegar hið smáa verður risastórt Sigurjón Þórðarson Skoðun Landið talar Davíð Arnar Oddgeirsson Skoðun Halldór 26.07.2025 Halldór Vertu drusla! Álfhildur Leifsdóttir,Hólmfríður Jennýjar Árnadóttir Skoðun Tekur sér stöðu með Evrópusambandinu Hjörtur J. Guðmundsson Skoðun Að þröngva lífsskoðun upp á annað fólk Sævar Þór Jónsson Skoðun Ein af hverjum fjórum Silja Höllu Egilsdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Landið talar Davíð Arnar Oddgeirsson skrifar Skoðun Ætla þau að halda áfram að grafa sína eigin gröf? Kolbrún Áslaugar Baldursdóttir skrifar Skoðun Ísrael – brostnir draumar og lygar Ingibjörg Þóra Haraldsdóttir skrifar Skoðun Ein af hverjum fjórum Silja Höllu Egilsdóttir skrifar Skoðun Vertu drusla! Álfhildur Leifsdóttir,Hólmfríður Jennýjar Árnadóttir skrifar Skoðun Þegar hið smáa verður risastórt Sigurjón Þórðarson skrifar Skoðun Þú ert búin að eyðileggja líf mitt!!! Sandra Ósk Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Tekur sér stöðu með Evrópusambandinu Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Feluleikur ríkisstjórnarinnar? Lárus Guðmundsson skrifar Skoðun Ég heiti Elísa og ég er Drusla Elísa Rún Svansdóttir skrifar Skoðun Grindavík má enn bíða Gísli Stefánsson skrifar Skoðun Aðventukerti og aðgangshindranir Kristín María Birgisdóttir skrifar Skoðun Lífið í tjaldi á Gaza Viðar Hreinsson,Israa Saed skrifar Skoðun Gaza og sjálfbærni mennskunnar Elva Rakel Jónsdóttir skrifar Skoðun Börnin og hungursneyðin í Gaza Sverrir Ólafsson skrifar Skoðun Kynbundið ofbeldi Sigríður Ingibjörg Ingadóttir,Steinunn Bragadóttir skrifar Skoðun Aðdragandi aðildar þarf umboð Erna Bjarnadóttir skrifar Skoðun Yfirlýsing frá Kára Stefánssyni um hrakfarir hans í samskiptum við íhaldssaman blaðamann Kári Stefánsson skrifar Skoðun Þétting byggðar er ekki vandamálið Dóra Björt Guðjónsdóttir skrifar Skoðun Þrengt að þjóðarleikvanginum Þorvaldur Örlygsson skrifar Skoðun Ert þú drusla? Katrín Sigríður J. Steingrímsdóttir,Elísa Rún Svansdóttir,Lilja Íris Long Birnudóttir,Lísa Margrét Gunnarsdóttir,Margrét Baldursdóttir,Silja Höllu Egilsdóttir skrifar Skoðun Sameiginleg yfirlýsing 28 ríkja um málefni Palestínu, hvers virði er hún? Einar Ólafsson skrifar Skoðun Alltof mörg sveitarfélög á Íslandi! Gunnar Alexander Ólafsson skrifar Skoðun Öryggi betur tryggt – fangelsismál færð til nútímans Þorbjörg Sigríður Gunnlaugsdóttir skrifar Skoðun Lýðheilsan að veði? Willum Þór Þórsson skrifar Skoðun Evrópusambandsaðild - valdefling íslensks almennings Magnús Árni Skjöld Magnússon skrifar Skoðun Köllum Skjöld Íslands réttu nafni: Rasískt götugengi Ian McDonald skrifar Skoðun Hverjir eru komnir með nóg? Nichole Leigh Mosty skrifar Skoðun Að leigja okkar eigin innviði Halldóra Mogensen skrifar Skoðun Málþóf sem valdníðsla Einar G. Harðarson skrifar Sjá meira
Nýverið var birt skýrsla Boston Consulting Group og úttekt þeirra á heilbrigðiskerfi okkar Íslendinga sem er aðgengileg á vef velferðarráðuneytisins. Þar koma fram ýmsar gagnlegar upplýsingar og er vert að hrósa þeim fyrir sín störf sem fóru fram á tiltölulega stuttum tíma en gefa engu að síður ágæta mynd af aðstæðum, vandamálum og tækifærum varðandi heilbrigðisþjónustu þvert yfir landið. Það er augljóst að glöggt er gests augað og þegar pólitískum hagsmunum og kjördæmapoti sleppir að ekki sé minnst á sérhagsmuni fæst nokkuð skýr mynd af ástandi mála. Ég er þó handviss um að ýmislegt má gagnrýna í þessari vinnu, en heilt yfir er framsetningin skýr og tillögurnar miðað við gefin markmið róttækar en málefnalegar. Meðal þess sem kemur fram er afburðagóður árangur okkar íslendinga á hinum ýmsu sviðum í alþjóðlegum samanburði, en slíkt höfum við vitað og stært okkur af með réttu undanfarin ár. Nægir þar að nefna lifun eftir hjartaáföll, 5 ára dánartíðni brjóstakrabbameins og ristilkrabbameina. Þá erum við með hátt hlutfall nýrnaþega, ágætan árangur við skurðaðgerðir, einn lægsta burðarmálsdauða í heimi og svona mætti lengi telja. Allur þessi árangur er til kominn vegna þrotlausrar og óeigingjarnar vinnu fagfólks í heilbrigðisstéttum og auðvitað vegna þess að við höfum fram til þessa haft nokkuð óheftan aðgang að góðri heilbrigðisþjónustu, opinberri sem einkarekinni, og þeim lyfjum sem nauðsynleg eru. Í skýrslunni kemur hins vegar einnig fram gagnrýni og þá sérstaklega á skipulag og flæði sjúklinga innan kerfisins, innra gæðastarf í tengslum við tölvukerfi, gagnaöflun og úrvinnslu, auk þess að tekið er sérstaklega á málefnum eldri borgara og skipulagi öldrunarþjónustu. Þá hafa höfundar áhyggjur af því að það vanti heildarsýn í kerfinu, við ofnotum sérgreinalæknaþjónustu, bráðamóttökur sjúkrahúsa og læknavaktir umfram samanburðarþjóðir. Það er áhyggjuefni fyrir íslendinga í þeirri hagræðingarkröfu sem hefur blasað við okkur síðastliðin ár og þeirri staðreynd að við þurfum að breyta kerfinu ef útkomur okkar versna, eða hvað? Höfundar skýrslunnar leggja fram nokkrar áhugaverðar hugmyndir í þeirri viðleitni að lýsa þeirri hagræðingarkröfu sem unnið var með fyrir fjárlög 2012. Ein þeirra hugmynda er að segja upp 157 læknum, eða 314 hjúkrunarfræðingum, draga úr greiðsluþáttöku lyfja um 23% og ýmislegt fleira mætti telja. Rætt er um tilvísunarkerfi, að draga úr þjónustu barnalækna á höfuðborgarsvæðinu og færa þjónustu þeirra til heimilislækna svo eitthvað sé nefnt. Þessar tillögur lýsa vandanum vel, við þurfum því að hagræða innan kerfisins áfram og leggja línur með hvað skuli gera hvar, hvernig og af hverjum. Þarna munu sérhagsmunir vega þungt og vafalítið mun sú virka hótun að fagfólk flýji land og leiti betri kjara vera stöðugt uppi við. Það er auðvitað ekki mögulegt að segja upp 157 læknum, hvað þá heldur 314 hjúkrunarfræðingum. Hins vegar má vissulega auka framleiðni, nýta upplýsingatækni og þá einnig fjarlækningar og stuðning í þessu skyni. Þá er nauðsynlegt að fræða almenning betur um hvert hann geti leitað, jafnvel nýta hjúkrunarfræðinga í símaveri sem leiðbeina um bestu úrlausn hverju sinni og forgangsraða sjúklingum innan kerfisins líkt og gerist á bráðamóttöku sjúkrahúsa. Allt þetta höfum við gert um 25 ára skeið núna hjá Heilsuvernd og með vef okkar www.doktor.is, en betur má ef duga skal. Undirritaður hefur lagt fram tillögur við velferðarráðuneyti um nýtingu úrræða í þessu skyni sem þegar eru til staðar auk þess að bjóðast til að aðstoða eftir fremsta megni um samtengingu sjúkraskráa á landsvísu sem er eitt helsta baráttumál lækna um árabil. Með samstilltu átaki munum við fjölga en ekki fækka læknum á Íslandi og á sama tíma varðveita skilvirkni og gæði þjónustunnar að teknu tilliti til hagkvæmnissjónarmiða. Þannig veitum við öllum landsmönnum bestu mögulegu heilbrigðisþjónustu sem völ er á hverju sinni. Höfundur er læknir.
Skoðun Yfirlýsing frá Kára Stefánssyni um hrakfarir hans í samskiptum við íhaldssaman blaðamann Kári Stefánsson skrifar
Skoðun Ert þú drusla? Katrín Sigríður J. Steingrímsdóttir,Elísa Rún Svansdóttir,Lilja Íris Long Birnudóttir,Lísa Margrét Gunnarsdóttir,Margrét Baldursdóttir,Silja Höllu Egilsdóttir skrifar
Skoðun Sameiginleg yfirlýsing 28 ríkja um málefni Palestínu, hvers virði er hún? Einar Ólafsson skrifar
Skoðun Öryggi betur tryggt – fangelsismál færð til nútímans Þorbjörg Sigríður Gunnlaugsdóttir skrifar