Áfengi Guðmundur Steingrímsson skrifar 28. janúar 2019 07:00 Setningar sem falla þegar fólk er að reyna að sannfæra sjálft sig um að það eigi ekki í vandræðum með áfengisneyslu sína eru oft spaugilegar, þótt nöturlegar séu þær einnig. Fátt er jafn afkáralegt og fólk í markvissri afneitun. Menn sem mæta blekölvaðir heim til sín og pissa í skóskápinn vakna ringlaðir daginn eftir og halda því fram að skápahurðin sé alltof nálægt klósetthurðinni, og sérstaklega sé erfitt að sjá muninn í myrkri. Náð er í verkfærakassann. Ég man eftir manni í veislu sem hló glaðhlakkalega að óförum sínum við áfengisneyslu kvöldið áður — þar sem hann hafði endað ofan í skurði, bókstaflega, og dáið — og reyndi að gera að því grín. Mér er í fersku minni andartakið þegar hann hvissaði í miðri sögunni upp fyrstu bjórdós kvöldsins, hlæjandi með roða í kinnum. Ör. En smá efi í augum. Síðar um kvöldið fannst hann liggjandi áfengisdauður inni á salerni með buxurnar á hælunum, búinn að gera upp á bak. Bókstaflega.Dularfullar orsakir Hann fór í meðferð og hefur lokið keppni. Aðrir halda áfram, gallharðir. Ótal leiðir er hægt að fara til að teygja raunveruleikann í átt að fullkominni sjálfsmynd, þar sem ekkert er að. Neysla mín er ekki málið. Það er eitthvað annað sem gengur hér á. Eitthvað dularfullt. Það má alltaf smella í yfirlýsingu. „Svo óheppilega vildi til við skipulagðan gleðskap í gærkvöldi að við hóflega drykkju áfengis sótti að mér svimi sem ég tengi við járnskort. Ég ákvað því um miðbik kvölds að leggja mig um stundarsakir á salernisgólfi gestgjafanna. Sökum þess að mér láðist að loka að mér er ekki ólíklegt að einhverjir veislugesta kunni að hafa borið mig augum. Einnig hef ég orðið þess áskynja að í aðdraganda svimans séu líkur á að hönd mín hafi lent í andliti annarra gesta með þeim afleiðingum að þeir hafi mögulega hlotið áverka. Því er einnig haldið fram að óvarleg orð hafi fallið af minni hálfu í garð sumra gesta, einkum kvenna, og að ég hafi rutt veisluföngum af borðum með ótæpilegum hávaða og á einhverjum tímapunkti berað kynfæri mín um stund. Hafi slíkt gerst, er mér ljúft að biðjast afsökunar verði þess óskað. Málinu er lokið af minni hálfu. Hyggst ég nú leita mér aðstoðar við umræddum járnskorti.” Reiði og undrun Það er óneitanlega til vitnis um það hversu viðsjárvert eitur áfengi er, að fólk getur til dæmis vaknað við gnauðandi vind og hádegisfréttir einhvers staðar í ókunnugu húsi uppi í Kjós á þriðjudegi eftir fimm daga fyllerí sem kannski hófst í útgáfuhófi ljóðabókar hjá vini á fimmtudagseftirmiðdegi, og samt hugsað að það eigi ekki beinlínis við áfengisvandamál að stríða. Ekki þannig. Þetta var tilfallandi. Snúið er vörn í sókn. Má ekki detta í það? Það gerðist hvort sem er ekkert merkilegt þessa fimm daga. Og hvað með það þótt það séu myndbönd af manni út um allt á Facebook að heilsa skólabörnum í strætó með nasistakveðju? Kann fólk ekki að taka gríni? Og hvaða rugl er það að reka mann upp úr sundlaug þótt maður brýni aðeins raustina við skemmtilegar rökræður um pólitík á sunnudagsmorgni? Má fólk ekki sýna tilfinningar lengur? Svo er hægt að vera undrandi. Ja, hérna. Ég skil bara ekkert hvað gerðist! Um leið og ég steig inn á barinn hætti ég að muna?… Hetjur Ég skal ekki segja. Í lífinu, og kannski einkum og sér í lagi þegar kemur að áfengisneyslu, verður hver og einn að bera ábyrgð á sjálfum sér. Það eru skilmálarnir, kjósi maður að drekka. Og þetta er hægara sagt en gert. Allt sitt líf jafnvel getur fólk strögglað við það að reyna að horfast í augu við eigin misnotkun á áfengi en það bara tekst alls ekki. Ótal vitnisburðir eru til um það hvernig enginn getur sigrað þessa baráttu nema maður sjálfur, með eigin vilja að vopni. Og ef fólk telur sig ekki eiga í vanda, nú þá það. Hitt veit ég. Mikið rosalega dáist ég að þeim manneskjum sem hafa náð að átta sig á hvað breyskleikinn getur verið djúpur og alltumlykjandi, og hvað hægt er að vera mikill asni stundum og hvað áfengi getur gert mann að miklum fávita. Fólk sem tekur stjórn á eigin lífi, tekur stjórn á neyslu sinni, viðurkennir galla sína, kennir ekki öðrum um og sýnir hugrekki gagnvart meinsemdum eigin hugarþels. Þetta fólk: Hinir einlægu og auðmjúku sigurvegarar í öllum þessum persónubundnu en oft langvarandi styrjöldum sálarlífsins. Það er sterkt fólk. Hetjur. Það er svo sterkt, að það ætti jafnvel erindi á þing. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Birtist í Fréttablaðinu Guðmundur Steingrímsson Upptökur á Klaustur bar Mest lesið Spilling á Íslandi: Erum við að missa tökin? Ágústa Árnadóttir Skoðun Sleppum brúnni og förum betri leið framhjá Selfossi Elliði Vignisson Skoðun Háskóli Íslands er ekki að sinna skyldum sínum Silja Höllu Egilsdóttir Skoðun Einstakur atburður og viðbúnaður Marinó G. Njálsson Skoðun Smábátar eru þjóðhagslega hagkvæmari en togarar Kjartan Sveinsson Skoðun Foreldrar eru sérfræðingar í sínum börnum Valdimar Víðisson Skoðun Að dansa í regninu Lóa Björk Ólafsdóttir Skoðun Dauðarefsing Pírata Sigurjón Þórðarson Skoðun Framtíðarkvíði er ekki gott veganesti Sigurður Páll Jónsson Skoðun Af hverju erum við að þessu? Kjartan Sveinn Guðmundsson Skoðun Skoðun Skoðun Framtíðarkvíði er ekki gott veganesti Sigurður Páll Jónsson skrifar Skoðun Spilling á Íslandi: Erum við að missa tökin? Ágústa Árnadóttir skrifar Skoðun Orkan á Vestfjörðum Þorsteinn Másson skrifar Skoðun Smábátar eru þjóðhagslega hagkvæmari en togarar Kjartan Sveinsson skrifar Skoðun Foreldrar eru sérfræðingar í sínum börnum Valdimar Víðisson skrifar Skoðun Vísindin vakna til nýsköpunar! Einar Mäntylä skrifar Skoðun Risastórt lýðheilsumál sem Alþingi hunsar Sigurður Hólmar Jóhannesson skrifar Skoðun Þess vegna býð ég mig fram Guðmundur Ingi Guðbrandsson skrifar Skoðun Sleppum brúnni og förum betri leið framhjá Selfossi Elliði Vignisson skrifar Skoðun Einstakur atburður og viðbúnaður Marinó G. Njálsson skrifar Skoðun Framboð er eina leiðin Eiríkur St. Eiríksson skrifar Skoðun Háskóli Íslands er ekki að sinna skyldum sínum Silja Höllu Egilsdóttir skrifar Skoðun Verðmætasköpun og kennarar Davíð Már Sigurðsson skrifar Skoðun Nýjar lausnir gegn ofbeldi Drífa Snædal skrifar Skoðun Lögin um það sem er bannað Helgi Brynjarsson skrifar Skoðun Að dansa í regninu Lóa Björk Ólafsdóttir skrifar Skoðun Dauðarefsing Pírata Sigurjón Þórðarson skrifar Skoðun Af hverju erum við að þessu? Kjartan Sveinn Guðmundsson skrifar Skoðun Upplýsingaóreiða í boði orkugeirans og Landsvirkjunar Snæbjörn Guðmundsson skrifar Skoðun Úrskurðargrautur lögmanna Ómar R. Valdimarsson skrifar Skoðun Er vitlaust gefið í stjórnmálum? Reynir Böðvarsson skrifar Skoðun Hinn langi USArmur Ísraels Ingólfur Steinsson skrifar Skoðun Kveðja frá Heimssýn til landsfundar VG 2024 Haraldur Ólafsson skrifar Skoðun Þjóðaróperan á Alþingi í nær 70 ár Finnur Bjarnason,Þórunn Sigurðardóttir skrifar Skoðun Um Ölfusárbrú og veggjöld Haukur Arnþórsson skrifar Skoðun Af fordómum gervigreindar, Gísla Marteini og því sem þú getur gert til að hafa áhrif! Lilja Dögg Jónsdóttir,Hafsteinn Einarsson skrifar Skoðun Ég var með alþingismanni í meðferð Gísli Hvanndal Jakobsson skrifar Skoðun Stytting námstíma til stúdentsprófs: Sjónarhorn menntarannsókna Elsa Eiríksdóttir,Guðrún Ragnarsdóttir,María Jónasdóttir,Valgerður S. Bjarnadóttir skrifar Skoðun Tækifæri til að efla Kötlu jarðvang Einar Freyr Elínarson skrifar Skoðun Samfélagslögregla á „sterum“ Davíð Bergmann skrifar Sjá meira
Setningar sem falla þegar fólk er að reyna að sannfæra sjálft sig um að það eigi ekki í vandræðum með áfengisneyslu sína eru oft spaugilegar, þótt nöturlegar séu þær einnig. Fátt er jafn afkáralegt og fólk í markvissri afneitun. Menn sem mæta blekölvaðir heim til sín og pissa í skóskápinn vakna ringlaðir daginn eftir og halda því fram að skápahurðin sé alltof nálægt klósetthurðinni, og sérstaklega sé erfitt að sjá muninn í myrkri. Náð er í verkfærakassann. Ég man eftir manni í veislu sem hló glaðhlakkalega að óförum sínum við áfengisneyslu kvöldið áður — þar sem hann hafði endað ofan í skurði, bókstaflega, og dáið — og reyndi að gera að því grín. Mér er í fersku minni andartakið þegar hann hvissaði í miðri sögunni upp fyrstu bjórdós kvöldsins, hlæjandi með roða í kinnum. Ör. En smá efi í augum. Síðar um kvöldið fannst hann liggjandi áfengisdauður inni á salerni með buxurnar á hælunum, búinn að gera upp á bak. Bókstaflega.Dularfullar orsakir Hann fór í meðferð og hefur lokið keppni. Aðrir halda áfram, gallharðir. Ótal leiðir er hægt að fara til að teygja raunveruleikann í átt að fullkominni sjálfsmynd, þar sem ekkert er að. Neysla mín er ekki málið. Það er eitthvað annað sem gengur hér á. Eitthvað dularfullt. Það má alltaf smella í yfirlýsingu. „Svo óheppilega vildi til við skipulagðan gleðskap í gærkvöldi að við hóflega drykkju áfengis sótti að mér svimi sem ég tengi við járnskort. Ég ákvað því um miðbik kvölds að leggja mig um stundarsakir á salernisgólfi gestgjafanna. Sökum þess að mér láðist að loka að mér er ekki ólíklegt að einhverjir veislugesta kunni að hafa borið mig augum. Einnig hef ég orðið þess áskynja að í aðdraganda svimans séu líkur á að hönd mín hafi lent í andliti annarra gesta með þeim afleiðingum að þeir hafi mögulega hlotið áverka. Því er einnig haldið fram að óvarleg orð hafi fallið af minni hálfu í garð sumra gesta, einkum kvenna, og að ég hafi rutt veisluföngum af borðum með ótæpilegum hávaða og á einhverjum tímapunkti berað kynfæri mín um stund. Hafi slíkt gerst, er mér ljúft að biðjast afsökunar verði þess óskað. Málinu er lokið af minni hálfu. Hyggst ég nú leita mér aðstoðar við umræddum járnskorti.” Reiði og undrun Það er óneitanlega til vitnis um það hversu viðsjárvert eitur áfengi er, að fólk getur til dæmis vaknað við gnauðandi vind og hádegisfréttir einhvers staðar í ókunnugu húsi uppi í Kjós á þriðjudegi eftir fimm daga fyllerí sem kannski hófst í útgáfuhófi ljóðabókar hjá vini á fimmtudagseftirmiðdegi, og samt hugsað að það eigi ekki beinlínis við áfengisvandamál að stríða. Ekki þannig. Þetta var tilfallandi. Snúið er vörn í sókn. Má ekki detta í það? Það gerðist hvort sem er ekkert merkilegt þessa fimm daga. Og hvað með það þótt það séu myndbönd af manni út um allt á Facebook að heilsa skólabörnum í strætó með nasistakveðju? Kann fólk ekki að taka gríni? Og hvaða rugl er það að reka mann upp úr sundlaug þótt maður brýni aðeins raustina við skemmtilegar rökræður um pólitík á sunnudagsmorgni? Má fólk ekki sýna tilfinningar lengur? Svo er hægt að vera undrandi. Ja, hérna. Ég skil bara ekkert hvað gerðist! Um leið og ég steig inn á barinn hætti ég að muna?… Hetjur Ég skal ekki segja. Í lífinu, og kannski einkum og sér í lagi þegar kemur að áfengisneyslu, verður hver og einn að bera ábyrgð á sjálfum sér. Það eru skilmálarnir, kjósi maður að drekka. Og þetta er hægara sagt en gert. Allt sitt líf jafnvel getur fólk strögglað við það að reyna að horfast í augu við eigin misnotkun á áfengi en það bara tekst alls ekki. Ótal vitnisburðir eru til um það hvernig enginn getur sigrað þessa baráttu nema maður sjálfur, með eigin vilja að vopni. Og ef fólk telur sig ekki eiga í vanda, nú þá það. Hitt veit ég. Mikið rosalega dáist ég að þeim manneskjum sem hafa náð að átta sig á hvað breyskleikinn getur verið djúpur og alltumlykjandi, og hvað hægt er að vera mikill asni stundum og hvað áfengi getur gert mann að miklum fávita. Fólk sem tekur stjórn á eigin lífi, tekur stjórn á neyslu sinni, viðurkennir galla sína, kennir ekki öðrum um og sýnir hugrekki gagnvart meinsemdum eigin hugarþels. Þetta fólk: Hinir einlægu og auðmjúku sigurvegarar í öllum þessum persónubundnu en oft langvarandi styrjöldum sálarlífsins. Það er sterkt fólk. Hetjur. Það er svo sterkt, að það ætti jafnvel erindi á þing.
Skoðun Af fordómum gervigreindar, Gísla Marteini og því sem þú getur gert til að hafa áhrif! Lilja Dögg Jónsdóttir,Hafsteinn Einarsson skrifar
Skoðun Stytting námstíma til stúdentsprófs: Sjónarhorn menntarannsókna Elsa Eiríksdóttir,Guðrún Ragnarsdóttir,María Jónasdóttir,Valgerður S. Bjarnadóttir skrifar