Grínið er heilun fyrir samfélag í erfiðleikum Aðalheiður Ámundadóttir skrifar 7. maí 2019 07:15 Fanndís Birna Logadóttir, nemi í stjórnmálafræði. Fréttablaðið/Sigtryggur Ari Pólitískt grín getur haft áhrif á samfélagið og þá oftast til að hjálpa borgurum í erfiðum aðstæðum. Þetta er meðal niðurstaðna BA-ritgerðar Fanndísar Birnu Logadóttur í stjórnmálafræði, sem fjallar um pólitískt grín á Íslandi. Í ritgerðinni er þróun bæði Áramótaskaupsins og Spaugstofunnar lýst en báðir þættirnir eiga sameiginlegt að hafa gengið í marga áratugi og þróast úr saklausri skemmtun með söngatriðum og aulahúmor yfir í beittari ádeilu. Fanndís dvelur sérstaklega við hrunið og áhrif þess á grínþættina tvo. Þættirnir urðu rammpólitískir og virkilega beittir. Fanndís segir þættina hafa verið losun fyrir samfélagið og veitt landsmönnum útrás. Í þáttunum í kringum hrunið megi bera kennsl á ýmsar tilfinningar, bæði reiði og vonleysi. Einnig er vikið að tabúunum þremur sem losnað hefur um í seinni tíð, embætti forseta Íslands, trúarbrögðum og kynferðismálum. Fjallað er um viðkvæmni við gríni um forsetann í embættistíð Vigdísar Finnbogadóttur og greint frá því að allt hafi orðið vitlaust þegar Vigdís birtist í fyrsta skipti í Áramótaskaupi árið 1994. Í atriðinu er forsetinn að panta pitsu með erlendu áleggi. Gríninu var ekki vel tekið og mun leikstjóri Skaupsins hafa fengið símtal frá sjálfri Vigdísi vegna atriðisins. Embætti forsetans væri ekki til að grínast með. Einnig segir frá því í ritgerðinni að Spaugstofumenn hafi ekki þorað annað en að klippa út atriði í þætti um þjóðvegahátíðina svokölluðu þann 17. júní 1994 sem sýna átti Vigdísi Finnbogadóttur fasta í umferðarteppu á milli Reykjavíkur og Þingvalla. Atriðið var því ekki sýnt. Fanndís tók viðtöl við landsþekkta grínara við vinnslu ritgerðarinnar og í þeim kemur söknuður til Spaugstofunnar fram og vonir til að þátturinn endurfæðist í einhverri mynd. „Það væri auðvitað ótrúlega skemmtilegt að fá aftur landsþekkta grínara í vikulegum þáttum,“ segir Fanndís. Hún segir ótrúlega breiðan aldurshóp hafa horft á Spaugstofuna og að þátturinn hafi haft mikið gildi fyrir sig sem barn. „Ég man að þegar ég var barn þá vissi ég hvað var að gerast í samfélaginu af því að Spaugstofan hafði tekið það fyrir.“ Aðspurð segir Fanndís samfélagsmiðlana hafa að nokkru leyti tekið hlutverk Spaugstofunnar yfir og vísar til þeirrar íþróttar Íslendinga að tísta og snappa á skoplegan hátt um málefni líðandi stundar um leið og þau koma upp. Hún heldur þó í vonina um vikulegan grínþátt og vísar til þátta á borð við Saturday Night Live í Bandaríkjunum sem enn lifa þrátt fyrir samfélagsmiðlana. Áramótaskaupið Birtist í Fréttablaðinu Mest lesið Biden hikandi og hás í fyrri kappræðum kosninganna Erlent Á sér engar málsbætur vegna hrottafenginna brota gegn eiginkonu Innlent Hvorugt þeirra man eftir slysinu Innlent Hart tekist á um öldungaráð borgarinnar Innlent Hörður Ellert dæmdur fyrir ítrekuð brot gegn stjúpdóttur sinni Innlent Dýrara að taka strætó til Hornafjarðar en að fljúga til Parísar Innlent Bein útsending: „Óvinsælustu frambjóðendur sem boðið hefur verið upp á“ Erlent Rúntað um Reykjavík í Tesla Cybertruck Bílar Efndu til gjörnings við Lækjartorg Innlent Endurvekja gamlan draum um heilsulind í Perlunni Innlent Fleiri fréttir Heimta aukafund og „myndarlega“ vaxtalækkun Hækka fargjöld í strætó Dýrara að taka strætó til Hornafjarðar en að fljúga til Parísar Hörður Ellert dæmdur fyrir ítrekuð brot gegn stjúpdóttur sinni Hart tekist á um öldungaráð borgarinnar Efndu til gjörnings við Lækjartorg Á sér engar málsbætur vegna hrottafenginna brota gegn eiginkonu Væru með helmingi færri þingmenn Tveir féllu af sæþotu við Seltjarnarnes Sigldu um allan Breiðafjörð vegna lítils báts með bilað stýri Erfið staða Sjálfstæðisflokksins og Cybertruck mættur til Íslands Hvorugt þeirra man eftir slysinu Endurvekja gamlan draum um heilsulind í Perlunni Fjölga leikskólaplássum í miðbænum Hefja innflutning á Ozempic til að bregðast við skorti Endurtekið efni á Stöð 2 vegna rafmagnsbrunans Ferðaþjónustan þurfi að hætta þessu væli Fimm ár fyrir tilraun til manndráps á aðfangadag Íbúar Grafarvogs óánægðir með þéttingaráform Heildarkostnaður við varnargarða nærri sjö milljarðar Segja aðgerðir lögreglu úr hófi og vilja miskabætur Fastagestur á níræðisaldri káfaði á konu í sundi Muni styrkja bæinn og starfsemi skólans gríðarlega Sanna stefnir á þing Eldsupptök enn ekki skýr Vilhjálmur kallar eftir tafarlausri vaxtalækkun Semja um 27 milljarða króna Tækniskóla í Hafnarfirði Segir íslenskuna dauðadæmda Guðrún boðar lokuð búsetuúrræði strax í haust Íslenskir jöklar minnka um fjörutíu ferkílómetra á ári Sjá meira
Pólitískt grín getur haft áhrif á samfélagið og þá oftast til að hjálpa borgurum í erfiðum aðstæðum. Þetta er meðal niðurstaðna BA-ritgerðar Fanndísar Birnu Logadóttur í stjórnmálafræði, sem fjallar um pólitískt grín á Íslandi. Í ritgerðinni er þróun bæði Áramótaskaupsins og Spaugstofunnar lýst en báðir þættirnir eiga sameiginlegt að hafa gengið í marga áratugi og þróast úr saklausri skemmtun með söngatriðum og aulahúmor yfir í beittari ádeilu. Fanndís dvelur sérstaklega við hrunið og áhrif þess á grínþættina tvo. Þættirnir urðu rammpólitískir og virkilega beittir. Fanndís segir þættina hafa verið losun fyrir samfélagið og veitt landsmönnum útrás. Í þáttunum í kringum hrunið megi bera kennsl á ýmsar tilfinningar, bæði reiði og vonleysi. Einnig er vikið að tabúunum þremur sem losnað hefur um í seinni tíð, embætti forseta Íslands, trúarbrögðum og kynferðismálum. Fjallað er um viðkvæmni við gríni um forsetann í embættistíð Vigdísar Finnbogadóttur og greint frá því að allt hafi orðið vitlaust þegar Vigdís birtist í fyrsta skipti í Áramótaskaupi árið 1994. Í atriðinu er forsetinn að panta pitsu með erlendu áleggi. Gríninu var ekki vel tekið og mun leikstjóri Skaupsins hafa fengið símtal frá sjálfri Vigdísi vegna atriðisins. Embætti forsetans væri ekki til að grínast með. Einnig segir frá því í ritgerðinni að Spaugstofumenn hafi ekki þorað annað en að klippa út atriði í þætti um þjóðvegahátíðina svokölluðu þann 17. júní 1994 sem sýna átti Vigdísi Finnbogadóttur fasta í umferðarteppu á milli Reykjavíkur og Þingvalla. Atriðið var því ekki sýnt. Fanndís tók viðtöl við landsþekkta grínara við vinnslu ritgerðarinnar og í þeim kemur söknuður til Spaugstofunnar fram og vonir til að þátturinn endurfæðist í einhverri mynd. „Það væri auðvitað ótrúlega skemmtilegt að fá aftur landsþekkta grínara í vikulegum þáttum,“ segir Fanndís. Hún segir ótrúlega breiðan aldurshóp hafa horft á Spaugstofuna og að þátturinn hafi haft mikið gildi fyrir sig sem barn. „Ég man að þegar ég var barn þá vissi ég hvað var að gerast í samfélaginu af því að Spaugstofan hafði tekið það fyrir.“ Aðspurð segir Fanndís samfélagsmiðlana hafa að nokkru leyti tekið hlutverk Spaugstofunnar yfir og vísar til þeirrar íþróttar Íslendinga að tísta og snappa á skoplegan hátt um málefni líðandi stundar um leið og þau koma upp. Hún heldur þó í vonina um vikulegan grínþátt og vísar til þátta á borð við Saturday Night Live í Bandaríkjunum sem enn lifa þrátt fyrir samfélagsmiðlana.
Áramótaskaupið Birtist í Fréttablaðinu Mest lesið Biden hikandi og hás í fyrri kappræðum kosninganna Erlent Á sér engar málsbætur vegna hrottafenginna brota gegn eiginkonu Innlent Hvorugt þeirra man eftir slysinu Innlent Hart tekist á um öldungaráð borgarinnar Innlent Hörður Ellert dæmdur fyrir ítrekuð brot gegn stjúpdóttur sinni Innlent Dýrara að taka strætó til Hornafjarðar en að fljúga til Parísar Innlent Bein útsending: „Óvinsælustu frambjóðendur sem boðið hefur verið upp á“ Erlent Rúntað um Reykjavík í Tesla Cybertruck Bílar Efndu til gjörnings við Lækjartorg Innlent Endurvekja gamlan draum um heilsulind í Perlunni Innlent Fleiri fréttir Heimta aukafund og „myndarlega“ vaxtalækkun Hækka fargjöld í strætó Dýrara að taka strætó til Hornafjarðar en að fljúga til Parísar Hörður Ellert dæmdur fyrir ítrekuð brot gegn stjúpdóttur sinni Hart tekist á um öldungaráð borgarinnar Efndu til gjörnings við Lækjartorg Á sér engar málsbætur vegna hrottafenginna brota gegn eiginkonu Væru með helmingi færri þingmenn Tveir féllu af sæþotu við Seltjarnarnes Sigldu um allan Breiðafjörð vegna lítils báts með bilað stýri Erfið staða Sjálfstæðisflokksins og Cybertruck mættur til Íslands Hvorugt þeirra man eftir slysinu Endurvekja gamlan draum um heilsulind í Perlunni Fjölga leikskólaplássum í miðbænum Hefja innflutning á Ozempic til að bregðast við skorti Endurtekið efni á Stöð 2 vegna rafmagnsbrunans Ferðaþjónustan þurfi að hætta þessu væli Fimm ár fyrir tilraun til manndráps á aðfangadag Íbúar Grafarvogs óánægðir með þéttingaráform Heildarkostnaður við varnargarða nærri sjö milljarðar Segja aðgerðir lögreglu úr hófi og vilja miskabætur Fastagestur á níræðisaldri káfaði á konu í sundi Muni styrkja bæinn og starfsemi skólans gríðarlega Sanna stefnir á þing Eldsupptök enn ekki skýr Vilhjálmur kallar eftir tafarlausri vaxtalækkun Semja um 27 milljarða króna Tækniskóla í Hafnarfirði Segir íslenskuna dauðadæmda Guðrún boðar lokuð búsetuúrræði strax í haust Íslenskir jöklar minnka um fjörutíu ferkílómetra á ári Sjá meira