Íslenskur landbúnaður – uppbygging til framtíðar Ragnheiður I. Þórarinsdóttir skrifar 13. október 2020 11:31 Framtíð og tækifæri í íslenskum landbúnaði eru fjölmörg Framtíð og tækifæri í íslenskum landbúnaði eru fjölmörg, framþróun í tækni hefur verið hröð á undanförnum árum og brýnt að við eflum innviði okkar til þess að Ísland verði í forystu á þessu sviði. Landbúnaðarháskóli Íslands samþykkti nýja stefnu til fimm ára fyrir rúmu ári síðan sem m.a. byggir á sáttmála ríkissstjórnarinnar, enda gegnir Landbúnaðarháskólinn lykilhlutverki á þeim sviðum sem varða helstu áskoranir heimsbyggðarinnar, fæðuöryggi, nýtingu náttúruauðlinda, skipulagsmál, umhverfis- og loftslagsmál. Í kjölfarið var nýtt skipurit skólans samþykkt og þrjár fagdeildir stofnaðar, Ræktun & fæða, Náttúra & skógur og Skipulag & hönnun. Allar þrjár deildir bjóða upp á starfsmenntanám á framhaldsskólastigi, grunnnám til BSc gráðu og framhaldsnám til MSc og PhD gráðu. Rannsóknir, menntun og nýsköpunarstarf á sviði sjálfbærrar mætvælaframleiðslu, ræktunar, skipulags, nýtingar lands, sem og verndun umhverfis eru órjúfanlegir þættir í því að takast á við áskoranir nútímans og er vegferð í átt að betri framtíð. Nýting þeirra tækifæra sem felast í framsókn skólans eru því afar mikilvæg fyrir land og þjóð. Fjölgun nemenda og sérfræðinga við Landbúnaðarháskóla Íslands Í nýrri stefnu Landbúnaðarháskóla Íslands er lögð áhersla á að stórauka rannsóknir, nýsköpun, alþjóðlegt samstarf og samstarf við hagaðila í því skyni að efla kennslu og innviði skólans. Áhersla hefur verið á verkefni sem snúa að sjálfbærni, fjölgun nemenda og vísindamanna við skólann og eflingu stoðþjónustu. Alþjóðlegir samkeppnissjóðir sem bjóða styrki til rannsókna og nýsköpunar á ofangreindum lykilsviðum eru að stækka og Landbúnaðarháskólinn er hér í mikilli framsókn. Umsóknum um rannsókna- og nýsköpunarstyrki frá starfsmönnum skólans hefur fjölgað jafnt og þétt og hafa skilað umtalsverðum árangri. Þeir styrkir hafa m.a. nýst til þess að fjölga doktorsnemendum við skólann, samhliða því sem nýir sérfræðingar hafa verið ráðnir til starfa og stoðþjónustan hefur verið efld. Nemendum hefur fjölgað jafnt og þétt á öllum skólastigum. Haustið 2019 varð mesta fjölgunin á sviði umhverfisvísinda og skógfræði og haustið 2020 fjölgaði nemendum á öllum brautum. Þetta er sérstaklega jákvæð þróun og nú er brýnt fyrir skólann að fá stuðning ríkisstjórnarinnar til að styðja við uppbyggingu innviða. Sterkir innviðir eru forsenda þess að Landbúnaðarháskólinn sé samkeppnisfær og geti nýtt sér þau sóknarfæri sem standa til boða. Með góðri aðstöðu löðum við að okkur unga fólkið til náms, fáum nýja sérfræðinga til starfa, byggjum upp samstarf og nýsköpun og fáum til þess fjármagn sem oftar en ekki er í formi gjaldeyristekna. Unnið er að fjölmörgum verkefnum og verkefnahugmyndum innan Landbúnaðarháskólans en hér eru dregin upp þrjú brýn verkefni til uppbyggingar innviða sem lögð hefur verið áhersla á. Jarðræktarmiðstöð á Hvanneyri Brýn þörf er á uppbyggingu á aðstöðu til jarðræktarrannsókna. Hér eru miklir hagsmunir í húfi enda um undirstöðu landbúnaðar að ræða. Á undanförnum misserum hafa fengist styrkir frá Innviðasjóði Rannís og fyrrum nemendum skólans til endurnýjunar á tækjabúnaði. Nú þarf nauðsynlega að byggja nýtt hús undir jarðræktarmiðstöð og bæta tækjabúnað enn frekar ekki síst með áherslu á útiræktun grænmetis. Landbúnaðarháskólinn fékk nýverið myndarlegan arf frá fyrrum kennara skólans, Magnúsi Óskarssyni, til að byggja aðstöðu fyrir jarðræktarrannsóknir. Kallað hefur verið eftir stuðningi frá ríkinu til að það geti orðið að veruleika strax á næsta ári. Hestamiðstöð á Mið-Fossum Íslenski hesturinn er mikilvæg stoð í íslenskum landbúnaði. Frá árinu 2006 hefur Landbúnaðarháskólinn leigt reiðhöll og tengda aðstöðu á Mið-Fossum sem er í 5 mínútna akstursfjarlægð frá Hvanneyri. Þar er úrvals aðstaða til kennslu og annarrar starfsemi skólans á sviði reiðmennsku og umhirðu hrossa. Aðstaðan er afar vel nýtt af nemendum skólans og sóknarfæri mikil þegar búið er að tryggja umráðarétt skólans til framtíðar. Garðyrkja á Reykjum í Ölfusi Með aukinni áherslu á hollustu og lýðheilsu verður vægi garðyrkjuframleiðslu sífellt mikilvægara. Efla þarf til stórsóknar á þessu sviði og koma þekkingu, tækninýtingu og nýsköpun á par við það sem best þekkist í heiminum. Innviðir að Reykjum í Ölfusi hafa ekki hlotið viðhald sem skyldi og uppbygging aðstöðu til garðyrkjurannsókna hefur verið afar takmörkuð síðustu tvo áratugi. Að undanförnu hefur verið unnið að því að bæta húsakost á Reykjum, en mikið vatnstjón varð þar síðsumars sem eyðilagði skólastofur og mötuneyti. Auk þess eru mörg hús á Reykjum afar gömul og að hruni komin. Bráðnauðsynlegt er að fé verði sett til þess að ljúka þeim lagfæringum og til áframhaldandi uppbyggingar á sviði garðyrkju, en það er trú margra að íslensk garðyrkja geti orðið ein af útflutningsstoðum okkar til framtíðar. Áhrif Covid-19 Þessi þrjú brýnu uppbyggingarverkefni voru ásamt fleirum lögð fram nokkuð áður en Covid-19 skall á og þeir ráðherrar og þingmenn sem heimsóttu skólann lýstu yfir ánægju sinni og stuðningi við þessar hugmyndir. Það er skiljanlegt að Covid-19 hafi síðan haft áhrif. Við höfum hins vegar lært það af Covid-19 að undirstaða búsetu okkar á Íslandi og helstu tækifæri okkar til framtíðar liggja í landbúnaði og matvælaframleiðslu. Hér þurfum við því að standa saman og tryggja að stefnumörkun og aðgerðir haldist í hendur í gegnum alla virðiskeðjuna. Stuðningur við uppbyggingu innviða við Landbúnaðarháskóla Íslands mun skila sér margfalt tilbaka í aukinni samkeppnishæfni og verðmætasköpun lands og þjóðar. Höfundur er rektor Landbúnaðarháskóla Íslands. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Landbúnaður Skóla - og menntamál Borgarbyggð Ölfus Mest lesið Valdatafl Skák og Mát! Lárus Guðmundsson Skoðun Miðflokkurinn: fjarverandi í landi tækifæranna Lilja Hrund Lúðvíksdóttir Skoðun Er rúmdýnan þín hægt og rólega að murka úr þér líftóruna? Gunnar Dan Wiium Skoðun Íslensk kjör á íslenskum vinnumarkaði Kristrún Frostadóttir Skoðun Riddarar kærleikans Halla Tómasdóttir Skoðun Það sem „gleymist“ að segja Sigmar Guðmundsson Skoðun Viðbrögð við vanlíðan ungmenna Sandra Björk Birgisdóttir Skoðun Við getum ekki beðið í 131 ár Jódís Skúladóttir Skoðun Nýtt upphaf hjá Vinstri grænum Hólmfríður Jennýjar Árnadóttir Skoðun Þegar Joe Camel varð jafngóður vinur barnanna og Mikki mús Eyrún Magnúsdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Laxalús og varnir gegn henni Jón Sveinsson skrifar Skoðun En hér er ég ekkert... Nichole Leigh Mosty skrifar Skoðun Við getum ekki beðið í 131 ár Jódís Skúladóttir skrifar Skoðun Nýtt upphaf hjá Vinstri grænum Hólmfríður Jennýjar Árnadóttir skrifar Skoðun Íslensk kjör á íslenskum vinnumarkaði Kristrún Frostadóttir skrifar Skoðun Viðbrögð við vanlíðan ungmenna Sandra Björk Birgisdóttir skrifar Skoðun Valdatafl Skák og Mát! Lárus Guðmundsson skrifar Skoðun FO: Hvernig getur þú skipt sköpum fyrir konur í Súdan? Áslaug Eva Björnsdóttir skrifar Skoðun Tvö útspil Pírata fyrir notendur heilbrigðiskerfisins Halldóra Mogensen,Eva Sjöfn Helgadóttir skrifar Skoðun Miðflokkurinn: fjarverandi í landi tækifæranna Lilja Hrund Lúðvíksdóttir skrifar Skoðun Við stöndum saman með réttindum táknmálsins! Mordekaí Elí Esrason skrifar Skoðun Það sem „gleymist“ að segja Sigmar Guðmundsson skrifar Skoðun Hvar er fótspor stjórnvalda gegn vinnumansali? Þorbjörrg Sigríður Gunnlaugsdóttir skrifar Skoðun Þegar Joe Camel varð jafngóður vinur barnanna og Mikki mús Eyrún Magnúsdóttir skrifar Skoðun Riddarar kærleikans Halla Tómasdóttir skrifar Skoðun Um mennsku og samfélag Bolli Pétur Bollason skrifar Skoðun Er rúmdýnan þín hægt og rólega að murka úr þér líftóruna? Gunnar Dan Wiium skrifar Skoðun Sársaukafull vaxtarmörk Berglind Ósk Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Skynsemi Miðflokksins Ása Lind Finnbogadóttir skrifar Skoðun Tölum íslensku Kolbrún Áslaugar Baldursdóttir skrifar Skoðun Er Miðflokkurinn fyrir ungt fólk? Anton Sveinn McKee skrifar Skoðun Svarar ekki kostnaði að bjarga sjálfum sér Kári Helgason skrifar Skoðun Um orkuskort, auðlindir og endurvinnslu Guðríður Eldey Arnardóttir skrifar Skoðun Er padda í vaskinum? Vilborg Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Neikvæð samskipti barna og ungmenna á samfélagsmiðlunum Þórarinn Torfi Finnbogason skrifar Skoðun Rannsökum og ræðum menntakerfið Kolbrún Þ. Pálsdóttir skrifar Skoðun Kæra sig ekki um evruna Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Opið bréf til fjölmiðla Magnús Guðmundsson skrifar Skoðun Horfið á möguleikana í samfélagslegri ábyrgð Guðmundur Ingi Þóroddsson skrifar Skoðun Aftur til fortíðar Birta Karen Tryggvadóttir skrifar Sjá meira
Framtíð og tækifæri í íslenskum landbúnaði eru fjölmörg Framtíð og tækifæri í íslenskum landbúnaði eru fjölmörg, framþróun í tækni hefur verið hröð á undanförnum árum og brýnt að við eflum innviði okkar til þess að Ísland verði í forystu á þessu sviði. Landbúnaðarháskóli Íslands samþykkti nýja stefnu til fimm ára fyrir rúmu ári síðan sem m.a. byggir á sáttmála ríkissstjórnarinnar, enda gegnir Landbúnaðarháskólinn lykilhlutverki á þeim sviðum sem varða helstu áskoranir heimsbyggðarinnar, fæðuöryggi, nýtingu náttúruauðlinda, skipulagsmál, umhverfis- og loftslagsmál. Í kjölfarið var nýtt skipurit skólans samþykkt og þrjár fagdeildir stofnaðar, Ræktun & fæða, Náttúra & skógur og Skipulag & hönnun. Allar þrjár deildir bjóða upp á starfsmenntanám á framhaldsskólastigi, grunnnám til BSc gráðu og framhaldsnám til MSc og PhD gráðu. Rannsóknir, menntun og nýsköpunarstarf á sviði sjálfbærrar mætvælaframleiðslu, ræktunar, skipulags, nýtingar lands, sem og verndun umhverfis eru órjúfanlegir þættir í því að takast á við áskoranir nútímans og er vegferð í átt að betri framtíð. Nýting þeirra tækifæra sem felast í framsókn skólans eru því afar mikilvæg fyrir land og þjóð. Fjölgun nemenda og sérfræðinga við Landbúnaðarháskóla Íslands Í nýrri stefnu Landbúnaðarháskóla Íslands er lögð áhersla á að stórauka rannsóknir, nýsköpun, alþjóðlegt samstarf og samstarf við hagaðila í því skyni að efla kennslu og innviði skólans. Áhersla hefur verið á verkefni sem snúa að sjálfbærni, fjölgun nemenda og vísindamanna við skólann og eflingu stoðþjónustu. Alþjóðlegir samkeppnissjóðir sem bjóða styrki til rannsókna og nýsköpunar á ofangreindum lykilsviðum eru að stækka og Landbúnaðarháskólinn er hér í mikilli framsókn. Umsóknum um rannsókna- og nýsköpunarstyrki frá starfsmönnum skólans hefur fjölgað jafnt og þétt og hafa skilað umtalsverðum árangri. Þeir styrkir hafa m.a. nýst til þess að fjölga doktorsnemendum við skólann, samhliða því sem nýir sérfræðingar hafa verið ráðnir til starfa og stoðþjónustan hefur verið efld. Nemendum hefur fjölgað jafnt og þétt á öllum skólastigum. Haustið 2019 varð mesta fjölgunin á sviði umhverfisvísinda og skógfræði og haustið 2020 fjölgaði nemendum á öllum brautum. Þetta er sérstaklega jákvæð þróun og nú er brýnt fyrir skólann að fá stuðning ríkisstjórnarinnar til að styðja við uppbyggingu innviða. Sterkir innviðir eru forsenda þess að Landbúnaðarháskólinn sé samkeppnisfær og geti nýtt sér þau sóknarfæri sem standa til boða. Með góðri aðstöðu löðum við að okkur unga fólkið til náms, fáum nýja sérfræðinga til starfa, byggjum upp samstarf og nýsköpun og fáum til þess fjármagn sem oftar en ekki er í formi gjaldeyristekna. Unnið er að fjölmörgum verkefnum og verkefnahugmyndum innan Landbúnaðarháskólans en hér eru dregin upp þrjú brýn verkefni til uppbyggingar innviða sem lögð hefur verið áhersla á. Jarðræktarmiðstöð á Hvanneyri Brýn þörf er á uppbyggingu á aðstöðu til jarðræktarrannsókna. Hér eru miklir hagsmunir í húfi enda um undirstöðu landbúnaðar að ræða. Á undanförnum misserum hafa fengist styrkir frá Innviðasjóði Rannís og fyrrum nemendum skólans til endurnýjunar á tækjabúnaði. Nú þarf nauðsynlega að byggja nýtt hús undir jarðræktarmiðstöð og bæta tækjabúnað enn frekar ekki síst með áherslu á útiræktun grænmetis. Landbúnaðarháskólinn fékk nýverið myndarlegan arf frá fyrrum kennara skólans, Magnúsi Óskarssyni, til að byggja aðstöðu fyrir jarðræktarrannsóknir. Kallað hefur verið eftir stuðningi frá ríkinu til að það geti orðið að veruleika strax á næsta ári. Hestamiðstöð á Mið-Fossum Íslenski hesturinn er mikilvæg stoð í íslenskum landbúnaði. Frá árinu 2006 hefur Landbúnaðarháskólinn leigt reiðhöll og tengda aðstöðu á Mið-Fossum sem er í 5 mínútna akstursfjarlægð frá Hvanneyri. Þar er úrvals aðstaða til kennslu og annarrar starfsemi skólans á sviði reiðmennsku og umhirðu hrossa. Aðstaðan er afar vel nýtt af nemendum skólans og sóknarfæri mikil þegar búið er að tryggja umráðarétt skólans til framtíðar. Garðyrkja á Reykjum í Ölfusi Með aukinni áherslu á hollustu og lýðheilsu verður vægi garðyrkjuframleiðslu sífellt mikilvægara. Efla þarf til stórsóknar á þessu sviði og koma þekkingu, tækninýtingu og nýsköpun á par við það sem best þekkist í heiminum. Innviðir að Reykjum í Ölfusi hafa ekki hlotið viðhald sem skyldi og uppbygging aðstöðu til garðyrkjurannsókna hefur verið afar takmörkuð síðustu tvo áratugi. Að undanförnu hefur verið unnið að því að bæta húsakost á Reykjum, en mikið vatnstjón varð þar síðsumars sem eyðilagði skólastofur og mötuneyti. Auk þess eru mörg hús á Reykjum afar gömul og að hruni komin. Bráðnauðsynlegt er að fé verði sett til þess að ljúka þeim lagfæringum og til áframhaldandi uppbyggingar á sviði garðyrkju, en það er trú margra að íslensk garðyrkja geti orðið ein af útflutningsstoðum okkar til framtíðar. Áhrif Covid-19 Þessi þrjú brýnu uppbyggingarverkefni voru ásamt fleirum lögð fram nokkuð áður en Covid-19 skall á og þeir ráðherrar og þingmenn sem heimsóttu skólann lýstu yfir ánægju sinni og stuðningi við þessar hugmyndir. Það er skiljanlegt að Covid-19 hafi síðan haft áhrif. Við höfum hins vegar lært það af Covid-19 að undirstaða búsetu okkar á Íslandi og helstu tækifæri okkar til framtíðar liggja í landbúnaði og matvælaframleiðslu. Hér þurfum við því að standa saman og tryggja að stefnumörkun og aðgerðir haldist í hendur í gegnum alla virðiskeðjuna. Stuðningur við uppbyggingu innviða við Landbúnaðarháskóla Íslands mun skila sér margfalt tilbaka í aukinni samkeppnishæfni og verðmætasköpun lands og þjóðar. Höfundur er rektor Landbúnaðarháskóla Íslands.
Skoðun Tvö útspil Pírata fyrir notendur heilbrigðiskerfisins Halldóra Mogensen,Eva Sjöfn Helgadóttir skrifar
Skoðun Neikvæð samskipti barna og ungmenna á samfélagsmiðlunum Þórarinn Torfi Finnbogason skrifar