Grænlendingar sömdu um Thule-herstöðina án undirskriftar Dana Kristján Már Unnarsson skrifar 1. nóvember 2020 08:14 Sendiherra Bandaríkjanna í Danmörku, Carla Sands, og Kim Kielsen, forsætisráðherra Grænlands, á skjánum fyrir ofan, undirrita Thule-samningana á fjarfundi síðastliðinn miðvikudag. Sendiráð Bandaríkjanna í Danmörku. Samningar sem landsstjórn Grænlands gerði við Bandaríkjastjórn um Thule-herstöðina í vikunni voru án formlegrar aðildar ríkisstjórnar Danmerkur. Þetta er í fyrsta sinn sem slíkt gerist, en Kim Kielsen forsætisráðherra vakti athygli á þessu í frétt KNR. Utanríkisráðherra Danmerkur, Jeppe Kofod, tók þó þátt í þríhliða fjarfundarviðræðum landanna, sem og þjóðaröryggisráðgjafi Bandaríkjaforseta, Robert O'Brien. Danir stóðu hins vegar á hliðarlínunni og það voru aðeins þau Kim Kielsen og Carla Sands, sendiherra Bandaríkjanna í Danmörku, sem undirrituðu samningana, án þess að dönsk stjórnvöld stimpluðu þá formlega með sinni undirskrift. Kim Kielsen glaður í bragði að undirrita samningana, sem færa Grænlendingum á ný miklar tekjur af þjónustu við herstöð bandaríska flughersins á Grænlandi.Naalakkersuisut Þótt Grænland hafi fengið heimastjórn árið 1979, með eigin þingi og ríkisstjórn, er landið ennþá hluti danska konungsríkisins. Grænlendingar hafa síðan fengið aukna sjálfsstjórn og fengið full yfirráð yfir flestum málum. Danska ríkisstjórnin hefur samt haldið eftir stjórn utanríkis- og varnarmála og fram til þessa annast öll samskipti við Bandaríkjamenn vegna Thule-stöðvarinnar. Þannig eru aðeins þrjú ár frá því stjórnin í Kaupmannahöfn greip í taumana þegar Grænlendingar hugðust selja Kínverjum aflagða flotastöð danska hersins á Suður-Grænlandi. En núna virðist staðan vera breytt. Grænlendingar fengu sjálfir að semja við Bandaríkjamenn um eitt hernaðarlega mikilvægasta mannvirki norðurslóða, sjálfa Thule-herstöðina. „Danir hafa falið okkur mikla ábyrgð,“ sagði Kim Kielsen í viðtalinu við KNR á föstudag. „Og það hefur mikla þýðingu fyrir Grænland að Danmörk sé ekki beinn aðili. Ímynd okkar í augum umheimsins er að breytast,“ bætti hann við. Það voru í raun fjórir samningar sem Grænlendingar og Bandaríkjamenn undirrituðu á miðvikudag. Auk samnings, sem færir Grænlandi á ný miklar tekjur af Thule-herstöðinni, var samið um aukið samstarf á sviði viðskipta og menntamála, um samstarf á sviði orku- og námavinnslu og um ferðaþjónustu og náttúruvernd. „Við höfum núna rutt brautina fyrir bein viðskipti og samvinnu við Bandaríkjamenn án þess að hafa Danmörku sem millilið. Og þá höfum við núna tækifæri til að vinna saman að því að móta rammann,“ sagði utanríkisráðherra Grænlands, Steen Lynge. Rifja má upp að viðbrögð Mette Frederiksen, forsætisráðherra Danmerkur, við ósk Donalds Trumps sumarið 2019 um að kaupa Grænland, voru þau að þetta væri ekki mál dönsku ríkisstjórnarinnar. Grænland væri ekki danskt - Grænland væri Grænlendinga, sagði hún. Kim Kielsen var líka ákveðinn í svari sínu til Trumps: „Grænland er ekki til sölu,“ endurtók hann í viðtali við Stöð 2 í Reykjavík í fyrra. Grænlendingar væru þó opnir fyrir viðskiptum við Bandaríkjamenn, sagði Kim, en tók skýrt fram að það væru grænlenska þingið og landsstjórnin sem réðu ferðinni. Danskir stjórnmálaskýrendur spáðu því að Bandaríkjastjórn myndi í framhaldinu reyna að vinna hug og hjörtu Grænlendinga og komast þannig til áhrifa á Grænlandi með „sjarma“ aðferðinni. Sendiherrann Carla Sands, þekkt sjónvarpsleikkona, auðug ekkja og rausnarlegur stuðningsmaður Trumps, tók þannig strax að sýna málefnum Grænlands mikinn áhuga, fór í heimsókn til Nuuk og bauð Kim Kielsen einnig heim til sín í sendiherrabústaðinn í Kaupmannahöfn. Um líkt leyti var tilkynnt um stofnun bandarískrar ræðismannsskrifstofu í Nuuk. Í framhaldinu fylgdi samningur Bandaríkjastjórnar og Grænlands síðastliðið vor um 12 milljón dollara efnahagsstuðning til ýmissa borgaralegra verkefna á Grænlandi. Það olli uppnámi meðal danskra stjórnmálamanna, sem sögðu aðgerð Bandaríkjamanna ögrandi og til þess gerða að reka fleyg í ríkjasamband Danmerkur og Grænlands. Aukið hernaðarlegt mikilvægi Íslands í augum Bandaríkjamanna hefur einnig birst með ýmsum hætti á undanförnum misserum, eins og með lendingu B-2 sprengjuþotunnar í fyrra: Grænland Norðurslóðir Danmörk Bandaríkin NATO Varnarmál Tengdar fréttir Aðmíráll viðrar hugmynd um sveit bandarískra kafbátarleitarflugvéla á Íslandi Bandarískur aðmíráll viðrar möguleika á að staðsetja kafbátaleitarflugsveit á Íslandi til þess að fylgjast með vaxandi umsvifum rússneskra kafbáta í Norður-Atlantshafi og hugsanlega koma að hafnarframkvæmdum fyrir leit og björgun á Austurlandi. 31. október 2020 13:06 Grænlendingar kynna olíuleit norðan Íslands Grænlensk stjórnvöld hafa kynnt umhverfismat vegna fyrirhugaðrar olíuleitar við Austur-Grænland, beint norður af Íslandi. Matsskýrslan fjallar meðal annars um áhrif olíuleka á lífríki sjávar milli Íslands og Grænlands. 11. september 2020 22:35 Ameríski ræðismaðurinn verður í höfuðstöðvum danska hersins Bandaríska ræðismannsskrifstofan á Grænlandi verður staðsett í höfuðstöðvum danska hersins í Nuuk. Skrifstofan verður opnuð á þessu ári en nánari tímasetning hefur ekki verið tilkynnt. 26. apríl 2020 08:32 Mest lesið Guðrún Björk Kristmundsdóttir hjá Bæjarins beztu er látin Innlent „Þú þaggar ekki í okkur, Dagur“ Innlent Sérsveitin vaktaði heimili Snorra og fjölskyldu í nótt Innlent „Okkur er ekkert mannlegt óviðkomandi“ Innlent Þjóðarsorg lýst yfir í Portgúal Erlent Lögregla tók hús á Skorrdælingum sem fjölgar í aðdraganda kosninga Innlent Vinna að lista yfir vini og samstarfsmenn Epstein Erlent „Furðuutanríkisstefna“ Trump hafi rekið Indland í fangið á Kínverjum Erlent Spinna samsæriskenningar vegna óvenjumargra andláta frambjóðenda Erlent Svikahrappurinn gripinn glóðvolgur og grunaður um fleiri svik Innlent Fleiri fréttir Spinna samsæriskenningar vegna óvenjumargra andláta frambjóðenda Biðja hæstarétt um flýtimeðferð vegna tolla Höfundur Father Ted handtekinn fyrir að hvetja til ofbeldis gegn trans fólki Allir íbúar munu geta höfðað mál vegna þungunarrofslyfja Vinna að lista yfir vini og samstarfsmenn Epstein Mjótt á munum í Noregi og líkur á flókinni stjórnarmyndun Mótmæla hugmyndum um innlimun nær alls Vesturbakkans Þjóðarsorg lýst yfir í Portgúal Pútín og Xi ræddu ódauðleika í gegnum líffæragjöf „Furðuutanríkisstefna“ Trump hafi rekið Indland í fangið á Kínverjum Fimmtán látnir hið minnsta eftir að kláfur fór út af sporinu Ætla að fella niður bólusetningarskyldu í Flórída Segja tilraunir með „fljúgandi Chernobyl“ hafnar Drekinn beraði vígtennurnar Tók dóttur sína og erfingja með til Kína Felldu ellefu í árás á bát meintra smyglara frá Venesúela Fjallar um afstöðu Elísabetar til Brexit og hvernig Kamilla varðist árás Kína sendir skilaboð til Bandaríkjanna og Trump svarar um hæl Vilja gera Úkraínu að tormeltum „stálbroddgelti“ Telja nú að enginn raðsundlaugarkúkari hafi verið á ferð Mátti ekki nota hermenn til löggæslu í Los Angeles „Rússar eru upp á náð Kínverja komnir“ Setja tæpar tvær billjónir í freigátur frá Bretlandi Að minnsta kosti fjórtánhundrað látnir í Afganistan Erfiður mánuður í vændum fyrir Repúblikana Vilja viðurkenna Palestínu en með skilyrðum Leiðtogar Rússlands, Írans og Norður-Kóreu viðstaddir kínverska hersýningu „Þetta er skipulag að fjöldabrottflutningum, markaðssett sem þróunaráætlun“ Talíbanar óska eftir aðstoð alþjóðasamfélagsins Vélmenni hlaðin sprengiefnum rífi niður byggingar Sjá meira
Samningar sem landsstjórn Grænlands gerði við Bandaríkjastjórn um Thule-herstöðina í vikunni voru án formlegrar aðildar ríkisstjórnar Danmerkur. Þetta er í fyrsta sinn sem slíkt gerist, en Kim Kielsen forsætisráðherra vakti athygli á þessu í frétt KNR. Utanríkisráðherra Danmerkur, Jeppe Kofod, tók þó þátt í þríhliða fjarfundarviðræðum landanna, sem og þjóðaröryggisráðgjafi Bandaríkjaforseta, Robert O'Brien. Danir stóðu hins vegar á hliðarlínunni og það voru aðeins þau Kim Kielsen og Carla Sands, sendiherra Bandaríkjanna í Danmörku, sem undirrituðu samningana, án þess að dönsk stjórnvöld stimpluðu þá formlega með sinni undirskrift. Kim Kielsen glaður í bragði að undirrita samningana, sem færa Grænlendingum á ný miklar tekjur af þjónustu við herstöð bandaríska flughersins á Grænlandi.Naalakkersuisut Þótt Grænland hafi fengið heimastjórn árið 1979, með eigin þingi og ríkisstjórn, er landið ennþá hluti danska konungsríkisins. Grænlendingar hafa síðan fengið aukna sjálfsstjórn og fengið full yfirráð yfir flestum málum. Danska ríkisstjórnin hefur samt haldið eftir stjórn utanríkis- og varnarmála og fram til þessa annast öll samskipti við Bandaríkjamenn vegna Thule-stöðvarinnar. Þannig eru aðeins þrjú ár frá því stjórnin í Kaupmannahöfn greip í taumana þegar Grænlendingar hugðust selja Kínverjum aflagða flotastöð danska hersins á Suður-Grænlandi. En núna virðist staðan vera breytt. Grænlendingar fengu sjálfir að semja við Bandaríkjamenn um eitt hernaðarlega mikilvægasta mannvirki norðurslóða, sjálfa Thule-herstöðina. „Danir hafa falið okkur mikla ábyrgð,“ sagði Kim Kielsen í viðtalinu við KNR á föstudag. „Og það hefur mikla þýðingu fyrir Grænland að Danmörk sé ekki beinn aðili. Ímynd okkar í augum umheimsins er að breytast,“ bætti hann við. Það voru í raun fjórir samningar sem Grænlendingar og Bandaríkjamenn undirrituðu á miðvikudag. Auk samnings, sem færir Grænlandi á ný miklar tekjur af Thule-herstöðinni, var samið um aukið samstarf á sviði viðskipta og menntamála, um samstarf á sviði orku- og námavinnslu og um ferðaþjónustu og náttúruvernd. „Við höfum núna rutt brautina fyrir bein viðskipti og samvinnu við Bandaríkjamenn án þess að hafa Danmörku sem millilið. Og þá höfum við núna tækifæri til að vinna saman að því að móta rammann,“ sagði utanríkisráðherra Grænlands, Steen Lynge. Rifja má upp að viðbrögð Mette Frederiksen, forsætisráðherra Danmerkur, við ósk Donalds Trumps sumarið 2019 um að kaupa Grænland, voru þau að þetta væri ekki mál dönsku ríkisstjórnarinnar. Grænland væri ekki danskt - Grænland væri Grænlendinga, sagði hún. Kim Kielsen var líka ákveðinn í svari sínu til Trumps: „Grænland er ekki til sölu,“ endurtók hann í viðtali við Stöð 2 í Reykjavík í fyrra. Grænlendingar væru þó opnir fyrir viðskiptum við Bandaríkjamenn, sagði Kim, en tók skýrt fram að það væru grænlenska þingið og landsstjórnin sem réðu ferðinni. Danskir stjórnmálaskýrendur spáðu því að Bandaríkjastjórn myndi í framhaldinu reyna að vinna hug og hjörtu Grænlendinga og komast þannig til áhrifa á Grænlandi með „sjarma“ aðferðinni. Sendiherrann Carla Sands, þekkt sjónvarpsleikkona, auðug ekkja og rausnarlegur stuðningsmaður Trumps, tók þannig strax að sýna málefnum Grænlands mikinn áhuga, fór í heimsókn til Nuuk og bauð Kim Kielsen einnig heim til sín í sendiherrabústaðinn í Kaupmannahöfn. Um líkt leyti var tilkynnt um stofnun bandarískrar ræðismannsskrifstofu í Nuuk. Í framhaldinu fylgdi samningur Bandaríkjastjórnar og Grænlands síðastliðið vor um 12 milljón dollara efnahagsstuðning til ýmissa borgaralegra verkefna á Grænlandi. Það olli uppnámi meðal danskra stjórnmálamanna, sem sögðu aðgerð Bandaríkjamanna ögrandi og til þess gerða að reka fleyg í ríkjasamband Danmerkur og Grænlands. Aukið hernaðarlegt mikilvægi Íslands í augum Bandaríkjamanna hefur einnig birst með ýmsum hætti á undanförnum misserum, eins og með lendingu B-2 sprengjuþotunnar í fyrra:
Grænland Norðurslóðir Danmörk Bandaríkin NATO Varnarmál Tengdar fréttir Aðmíráll viðrar hugmynd um sveit bandarískra kafbátarleitarflugvéla á Íslandi Bandarískur aðmíráll viðrar möguleika á að staðsetja kafbátaleitarflugsveit á Íslandi til þess að fylgjast með vaxandi umsvifum rússneskra kafbáta í Norður-Atlantshafi og hugsanlega koma að hafnarframkvæmdum fyrir leit og björgun á Austurlandi. 31. október 2020 13:06 Grænlendingar kynna olíuleit norðan Íslands Grænlensk stjórnvöld hafa kynnt umhverfismat vegna fyrirhugaðrar olíuleitar við Austur-Grænland, beint norður af Íslandi. Matsskýrslan fjallar meðal annars um áhrif olíuleka á lífríki sjávar milli Íslands og Grænlands. 11. september 2020 22:35 Ameríski ræðismaðurinn verður í höfuðstöðvum danska hersins Bandaríska ræðismannsskrifstofan á Grænlandi verður staðsett í höfuðstöðvum danska hersins í Nuuk. Skrifstofan verður opnuð á þessu ári en nánari tímasetning hefur ekki verið tilkynnt. 26. apríl 2020 08:32 Mest lesið Guðrún Björk Kristmundsdóttir hjá Bæjarins beztu er látin Innlent „Þú þaggar ekki í okkur, Dagur“ Innlent Sérsveitin vaktaði heimili Snorra og fjölskyldu í nótt Innlent „Okkur er ekkert mannlegt óviðkomandi“ Innlent Þjóðarsorg lýst yfir í Portgúal Erlent Lögregla tók hús á Skorrdælingum sem fjölgar í aðdraganda kosninga Innlent Vinna að lista yfir vini og samstarfsmenn Epstein Erlent „Furðuutanríkisstefna“ Trump hafi rekið Indland í fangið á Kínverjum Erlent Spinna samsæriskenningar vegna óvenjumargra andláta frambjóðenda Erlent Svikahrappurinn gripinn glóðvolgur og grunaður um fleiri svik Innlent Fleiri fréttir Spinna samsæriskenningar vegna óvenjumargra andláta frambjóðenda Biðja hæstarétt um flýtimeðferð vegna tolla Höfundur Father Ted handtekinn fyrir að hvetja til ofbeldis gegn trans fólki Allir íbúar munu geta höfðað mál vegna þungunarrofslyfja Vinna að lista yfir vini og samstarfsmenn Epstein Mjótt á munum í Noregi og líkur á flókinni stjórnarmyndun Mótmæla hugmyndum um innlimun nær alls Vesturbakkans Þjóðarsorg lýst yfir í Portgúal Pútín og Xi ræddu ódauðleika í gegnum líffæragjöf „Furðuutanríkisstefna“ Trump hafi rekið Indland í fangið á Kínverjum Fimmtán látnir hið minnsta eftir að kláfur fór út af sporinu Ætla að fella niður bólusetningarskyldu í Flórída Segja tilraunir með „fljúgandi Chernobyl“ hafnar Drekinn beraði vígtennurnar Tók dóttur sína og erfingja með til Kína Felldu ellefu í árás á bát meintra smyglara frá Venesúela Fjallar um afstöðu Elísabetar til Brexit og hvernig Kamilla varðist árás Kína sendir skilaboð til Bandaríkjanna og Trump svarar um hæl Vilja gera Úkraínu að tormeltum „stálbroddgelti“ Telja nú að enginn raðsundlaugarkúkari hafi verið á ferð Mátti ekki nota hermenn til löggæslu í Los Angeles „Rússar eru upp á náð Kínverja komnir“ Setja tæpar tvær billjónir í freigátur frá Bretlandi Að minnsta kosti fjórtánhundrað látnir í Afganistan Erfiður mánuður í vændum fyrir Repúblikana Vilja viðurkenna Palestínu en með skilyrðum Leiðtogar Rússlands, Írans og Norður-Kóreu viðstaddir kínverska hersýningu „Þetta er skipulag að fjöldabrottflutningum, markaðssett sem þróunaráætlun“ Talíbanar óska eftir aðstoð alþjóðasamfélagsins Vélmenni hlaðin sprengiefnum rífi niður byggingar Sjá meira
Aðmíráll viðrar hugmynd um sveit bandarískra kafbátarleitarflugvéla á Íslandi Bandarískur aðmíráll viðrar möguleika á að staðsetja kafbátaleitarflugsveit á Íslandi til þess að fylgjast með vaxandi umsvifum rússneskra kafbáta í Norður-Atlantshafi og hugsanlega koma að hafnarframkvæmdum fyrir leit og björgun á Austurlandi. 31. október 2020 13:06
Grænlendingar kynna olíuleit norðan Íslands Grænlensk stjórnvöld hafa kynnt umhverfismat vegna fyrirhugaðrar olíuleitar við Austur-Grænland, beint norður af Íslandi. Matsskýrslan fjallar meðal annars um áhrif olíuleka á lífríki sjávar milli Íslands og Grænlands. 11. september 2020 22:35
Ameríski ræðismaðurinn verður í höfuðstöðvum danska hersins Bandaríska ræðismannsskrifstofan á Grænlandi verður staðsett í höfuðstöðvum danska hersins í Nuuk. Skrifstofan verður opnuð á þessu ári en nánari tímasetning hefur ekki verið tilkynnt. 26. apríl 2020 08:32