Græn orkubylting í landi tækifæranna Þórdís Kolbrún Reykfjörð Gylfadóttir skrifar 28. ágúst 2021 14:30 Loftslagsmál og orkumál eru óaðskiljanlegir málaflokkar. Ísland stendur frammi fyrir einstöku og öfundsverðu tækifæri til að vera áfram leiðandi í grænu orkubyltingunni sem felst í viðleitni þjóða heims til að hverfa frá olíunotkun og taka upp umhverfisvæna orkugjafa. Við getum þó hæglega glatað forystu okkar ef við höfum ekki skýra sýn og látum hug fylgja máli. Græna orkubyltingin kallar á aukna notkun á bæði raforku og rafeldsneyti sem þarf mikla raforku til að framleiða. Áætlað hefur verið að full orkuskipti í samgöngum á landi, haftengdri starfsemi og innanlandsflugi, miðað við núverandi olíunotkun okkar innanlands, kalli á 1.200 megavött af uppsettu afli, sem er rúmlega þriðjungur af öllu uppsettu afli á Íslandi í dag. Þá er ótalið það afl sem þarf til að knýja aðra græna starfsemi sem við viljum sjá vaxa og dafna, til að mynda gagnaver, gróðurhús eða rafeldsneytisframleiðslu til útflutnings, auk þess sem millilandaflug mun án efa færa sig yfir á sjálfbærara eldsneyti á næstu árum. Í nýrri orkustefnu höfum við sett okkur það markmið að verða óháð jarðefnaeldsneyti fyrir árið 2050. Ég vil sjá það gerast fyrr og auðvitað ættum við að ná þeim áfanga fyrst allra þjóða. Við eigum að keyra Ísland á grænni innlendri orku, fremur en að kaupa hana erlendis frá fyrir 80-120 milljarða á ári eins og við gerum í dag. Tækifærið er gríðarstórt efnahagslega og myndi auk þess marka algjör tímamót í umhverfismálum. Erlendir markaðir gera sífellt sterkari kröfur um að vörur séu framleiddar á sjálfbæran hátt með lágu kolefnisspori. Orkuskiptin munu því styrkja stöðu íslenskrar framleiðslu á erlendum mörkuðum og laða hingað bæði nýja framleiðslu og ný fyrirtæki sem vilja byggja alfarið á grænni orku og tengdum tækifærum. Græn nýsköpun í heiminum eykst um 50% á ári og við viljum fá sem mest af þeim umsvifum hingað, með tilheyrandi verðmæta- og atvinnusköpun um allt land. Ísland er sem stendur í efsta sæti á vísitölu MIT-háskólans um græna framtíð. Við stöndum því mjög sterkt að vígi. En aðrar þjóðir eru á hraðferð í átt að sama marki og raunveruleg hætta er á að við glutrum niður forskoti okkar og tækifærum séum við værukær og drögum lappirnar. Einna mestum áhyggjum veldur sú staðreynd að rammaáætlun um nýtingu og vernd orkulinda er augljóslega komin í algjörar ógöngur. Gildandi áætlun er orðin átta ára gömul og fjórði áfangi hennar hefur legið óbættur hjá garði í mörg ár án þess að Alþingi afgreiði hann. Það verður að vera forgangsatriði að breyta þessu.. Við þurfum græna orku til að ná árangri í að draga úr útblæstri og það verður að taka það með í reikninginn þegar efnahags- og samfélagsleg áhrif virkjana eru metin í hverjum landshluta samhliða umhverfisáhrifum. Eðlilegt er að sveitarfélög og íbúar komi í ríkara mæli að því að ákvarða hvar mörkin á milli nýtingar grænna orkukosta og verndunar náttúru liggja. Á sama tíma þurfum við að skapa grænum fjárfestingarverkefnum hagfellt og samkeppnishæft viðskiptaumhverfi og styðja við þá nýsköpun og þróunarverkefni sem þarf til að byltingarkennd umskipti verði að veruleika. Það er í þágu bæði þjóðarhags og loftslagsmála. Græn framtíð sameinar efnahagslega hagsmuni Íslands og umhverfislega hagsmuni mannkyns. Sjálfstæðisflokkurinn vill gera þá grænu framtíð að veruleika með hámarksávinningi fyrir bæði landsmenn og loftslagið. Útrýmum jarðefnaeldsneyti, drögum úr losun, aukum orkuöryggi og orkusjálfstæði Íslands, styrkjum stöðu íslenskrar framleiðslu erlendis, löðum til okkar græn fjárfestingarverkefni, búum til þekkingu og tækni sem við getum bæði nýtt sjálf og flutt út, og sköpum með öllu þessu ómæld verðmæti og spennandi störf. Höfundur er ferðamála-, iðnaðar- og nýsköpunarráðherra og oddviti Sjálfstæðisflokksins í Norðvesturkjördæmi. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Orkumál Loftslagsmál Skoðun: Kosningar 2021 Þórdís Kolbrún R. Gylfadóttir Sjálfstæðisflokkurinn Alþingiskosningar 2021 Mest lesið Rekin út fyrir að vera kennari Álfhildur Leifsdóttir Skoðun Það sem má alls ekki tala um... Ragnar Þór Ingólfsson Skoðun Ert þú áhorfandi ofbeldis? Carmen Maja Valencia Skoðun Börn laga ekki beinbrot Katrín Sigríður J. Steingrímsdóttir Skoðun Er þetta sanngjarnt? Sigríður Clausen Skoðun Fimmtíu og sex Sigmar Guðmundsson Skoðun Niðurskurðurinn sem enginn bað um Halla Gunnarsdóttir Skoðun Það er dýrt að reka ríkissjóð alltaf á yfirdrætti Þórður Snær Júlíusson Skoðun Lenda menn í fangelsi eftir misheppnaða skólagöngu? Elinóra Inga Sigurðardóttir Skoðun Fjöleignarhús og vátryggingar Jónína Þórdís Karlsdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Litlu fyrirtækin – kerfishyggja og skattlagning Eiríkur S. Svavarsson skrifar Skoðun „Þörfin fyrir nýtt upphaf: Af hverju hrista þarf upp í stjórnmálum“ Sigurður Hólmar Jóhannesson skrifar Skoðun Reiknileikni Sambandsins Ragnar Þór Pétursson skrifar Skoðun Vegurinn heim Tinna Rún Snorradóttir skrifar Skoðun Framsókn setur heimilin í fyrsta sæti Sigurður Ingi Jóhannsson skrifar Skoðun Allt mannanna verk - orkuöryggi á Íslandi Ingibjörg Isaksen skrifar Skoðun Hvert er planið? Þorleifur Hallbjörn Ingólfsson skrifar Skoðun Íslenskan heldur velli Stefán Atli Rúnarsson,Jóhann F K Arinbjarnarson skrifar Skoðun Einstaklingur á undir högg að sækja í dómsmáli við hinn sterka Jörgen Ingimar Hansson skrifar Skoðun Ný gömul menntastefna Thelma Rut Haukdal Magnúsdóttir skrifar Skoðun Krafa um árangur í atvinnu- og samgöngumálum Arna Lára Jónsdóttir skrifar Skoðun Viðreisn fjölskyldunnar Heiða Ingimarsdóttir skrifar Skoðun Píratar standa með fólki í vímuefnavanda Lilja Sif Þorsteinsdóttir skrifar Skoðun Lenda menn í fangelsi eftir misheppnaða skólagöngu? Elinóra Inga Sigurðardóttir skrifar Skoðun Andlát ungrar manneskju hefur gáruáhrif á allt samfélagið Sigurþóra Bergsdóttir skrifar Skoðun Báknið burt - hvaða bákn? Reynir Böðvarsson skrifar Skoðun Íþróttir fyrir öll börn! Gunnhildur Jakobsdóttir ,Kolbrún Kristínardóttir skrifar Skoðun Að stela framtíðinni Halldóra Mogensen skrifar Skoðun Vegið að framtíð ungs vísindafólks á Íslandi Katrín Möller,Svava Dögg Jónsdóttir skrifar Skoðun Fjöleignarhús og vátryggingar Jónína Þórdís Karlsdóttir skrifar Skoðun Ert þú áhorfandi ofbeldis? Carmen Maja Valencia skrifar Skoðun Það er dýrt að reka ríkissjóð alltaf á yfirdrætti Þórður Snær Júlíusson skrifar Skoðun Opinber ómöguleiki Guðmundur F. Magnússon skrifar Skoðun Gervigreindin mun gjörbylta öllum samfélögum Áslaug Arna Sigurbjörnsdóttir skrifar Skoðun Dýravelferðarlögin tíu ára Einar Örn Thorlacius skrifar Skoðun Er þetta sanngjarnt? Sigríður Clausen skrifar Skoðun Niðurskurðurinn sem enginn bað um Halla Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Það sem má alls ekki tala um... Ragnar Þór Ingólfsson skrifar Skoðun Síðasti naglinn í borginni Björg Eva Erlendsdóttir,Gunnar Hersveinn skrifar Skoðun Slæm stjórnsýsla heilbrigðismála - dauðans alvara Markús Ingólfur Eiríksson skrifar Sjá meira
Loftslagsmál og orkumál eru óaðskiljanlegir málaflokkar. Ísland stendur frammi fyrir einstöku og öfundsverðu tækifæri til að vera áfram leiðandi í grænu orkubyltingunni sem felst í viðleitni þjóða heims til að hverfa frá olíunotkun og taka upp umhverfisvæna orkugjafa. Við getum þó hæglega glatað forystu okkar ef við höfum ekki skýra sýn og látum hug fylgja máli. Græna orkubyltingin kallar á aukna notkun á bæði raforku og rafeldsneyti sem þarf mikla raforku til að framleiða. Áætlað hefur verið að full orkuskipti í samgöngum á landi, haftengdri starfsemi og innanlandsflugi, miðað við núverandi olíunotkun okkar innanlands, kalli á 1.200 megavött af uppsettu afli, sem er rúmlega þriðjungur af öllu uppsettu afli á Íslandi í dag. Þá er ótalið það afl sem þarf til að knýja aðra græna starfsemi sem við viljum sjá vaxa og dafna, til að mynda gagnaver, gróðurhús eða rafeldsneytisframleiðslu til útflutnings, auk þess sem millilandaflug mun án efa færa sig yfir á sjálfbærara eldsneyti á næstu árum. Í nýrri orkustefnu höfum við sett okkur það markmið að verða óháð jarðefnaeldsneyti fyrir árið 2050. Ég vil sjá það gerast fyrr og auðvitað ættum við að ná þeim áfanga fyrst allra þjóða. Við eigum að keyra Ísland á grænni innlendri orku, fremur en að kaupa hana erlendis frá fyrir 80-120 milljarða á ári eins og við gerum í dag. Tækifærið er gríðarstórt efnahagslega og myndi auk þess marka algjör tímamót í umhverfismálum. Erlendir markaðir gera sífellt sterkari kröfur um að vörur séu framleiddar á sjálfbæran hátt með lágu kolefnisspori. Orkuskiptin munu því styrkja stöðu íslenskrar framleiðslu á erlendum mörkuðum og laða hingað bæði nýja framleiðslu og ný fyrirtæki sem vilja byggja alfarið á grænni orku og tengdum tækifærum. Græn nýsköpun í heiminum eykst um 50% á ári og við viljum fá sem mest af þeim umsvifum hingað, með tilheyrandi verðmæta- og atvinnusköpun um allt land. Ísland er sem stendur í efsta sæti á vísitölu MIT-háskólans um græna framtíð. Við stöndum því mjög sterkt að vígi. En aðrar þjóðir eru á hraðferð í átt að sama marki og raunveruleg hætta er á að við glutrum niður forskoti okkar og tækifærum séum við værukær og drögum lappirnar. Einna mestum áhyggjum veldur sú staðreynd að rammaáætlun um nýtingu og vernd orkulinda er augljóslega komin í algjörar ógöngur. Gildandi áætlun er orðin átta ára gömul og fjórði áfangi hennar hefur legið óbættur hjá garði í mörg ár án þess að Alþingi afgreiði hann. Það verður að vera forgangsatriði að breyta þessu.. Við þurfum græna orku til að ná árangri í að draga úr útblæstri og það verður að taka það með í reikninginn þegar efnahags- og samfélagsleg áhrif virkjana eru metin í hverjum landshluta samhliða umhverfisáhrifum. Eðlilegt er að sveitarfélög og íbúar komi í ríkara mæli að því að ákvarða hvar mörkin á milli nýtingar grænna orkukosta og verndunar náttúru liggja. Á sama tíma þurfum við að skapa grænum fjárfestingarverkefnum hagfellt og samkeppnishæft viðskiptaumhverfi og styðja við þá nýsköpun og þróunarverkefni sem þarf til að byltingarkennd umskipti verði að veruleika. Það er í þágu bæði þjóðarhags og loftslagsmála. Græn framtíð sameinar efnahagslega hagsmuni Íslands og umhverfislega hagsmuni mannkyns. Sjálfstæðisflokkurinn vill gera þá grænu framtíð að veruleika með hámarksávinningi fyrir bæði landsmenn og loftslagið. Útrýmum jarðefnaeldsneyti, drögum úr losun, aukum orkuöryggi og orkusjálfstæði Íslands, styrkjum stöðu íslenskrar framleiðslu erlendis, löðum til okkar græn fjárfestingarverkefni, búum til þekkingu og tækni sem við getum bæði nýtt sjálf og flutt út, og sköpum með öllu þessu ómæld verðmæti og spennandi störf. Höfundur er ferðamála-, iðnaðar- og nýsköpunarráðherra og oddviti Sjálfstæðisflokksins í Norðvesturkjördæmi.
Skoðun „Þörfin fyrir nýtt upphaf: Af hverju hrista þarf upp í stjórnmálum“ Sigurður Hólmar Jóhannesson skrifar
Skoðun Einstaklingur á undir högg að sækja í dómsmáli við hinn sterka Jörgen Ingimar Hansson skrifar