Leigjendur fordæma stjórnarsáttmálann Anita Da Silva Bjarnadóttir, Guðmundur Hrafn Arngrímsson, Gunnar Smári Egilsson, Vilborg Bjarkadóttir og Yngvi Ómar Sighvatsson skrifa 28. nóvember 2021 17:01 Í nýjum stjórnarsáttmála ríkisstjórnar Sjálfstæðisflokks, Framsóknarflokks og Vinstri hreyfingarinnar græns framboðs er ekki að finna neina stefnubreytingu í húsnæðismálum. Ríkisstjórnin ætlar að halda áfram óbreyttri stefnu sem hefur ýtt undir hækkun húsnæðiskostnaðar, haldið tug þúsundum fjölskyldna á ótryggum okurmarkaði leiguhúsnæðis og fjölda fólks alfarið utan húsnæðismarkaðar. Félagsfundur Samtaka leigjenda, sem haldinn var í gær, krafði ríkisstjórnina um stefnubreytingu í húsnæðismálum. Fundurinn hvatti til stórátaks í uppbyggingu húsnæðis og að leigjendur yrðu varðir fyrir okri og óöryggi. Hár húsnæðiskostnaður er helsta einstaka ástæða fjárhagserfiðleika fjölskyldna og fátæktar á Íslandi samkvæmt fjölmörgum rannsóknum. Það er einnig viðurkennt um allan heim að dýrt og ótryggt húsnæði grefur undan öllum öðrum félagslegum aðgerðum. Því eru öflug og traust húsnæðisstefna grunnur að öllum félagslegum aðgerðum stjórnvalda. Ríkisstjórn sem ekki gætir að húsnæðismálum er ríkisstjórn sem ekki gætir að félagslegu öryggi í samfélaginu. Stjórn Samtaka leigjenda fordæmir þessa vanrækslu ríkisstjórnarinnar. Sú húsnæðisstefna sem ríkisstjórnir síðustu áratuga hafa fylgt hefur magnað upp brask og okur á húsnæðismarkaði, keyrt upp söluverð og útilokað því fjölda fjölskyldna frá því að eignast íbúðir. Og þá skiptir engu þótt til aðgerðanna sé ætíð blásið undir því yfirskyni að markmiðið sé að tryggja fólki húsnæði. Niðurstaðan hefur orðið þveröfug, það hefur aldrei verið fleira fólk á Íslandi sem ekki getur keypt sér húsnæði. Húsnæðiseklan, sem þessari stefna getur af sér, hefur líka skrúfað upp leiguverð svo tugir þúsunda fjölskyldna bera íþyngjandi húsnæðiskostnað, í mörgum tilfellum 50, 60 eða 70 prósent af ráðstöfunarfé fólks. Það er langt umfram hættumörk. Í eðlilegu samfélagi ættu allar bjöllur að klingja. Við búum við hættuástand í húsnæðismálum. Húsnæðismarkaðurinn einkennist af stjórnleysi þar sem fólk og fyrirtæki í gróðasókn ráða ferðinni. Markaðurinn er aðlagaður að kröfum þessa aðila um hagnað en ekki þörfum almennings fyrir öruggt og ódýrt húsnæði. Þau sem eiga fé og hafa aðgengi að lánsfé níðast innan þessa kerfis á þeim sem standa verr efnahagslega. Þetta er siðlaust ástand og klár afleiðing húsnæðisstefnu stjórnvalda undangenginna áratuga, stefnu sem þessi ríkisstjórn ætlar sér að framlengja næstu fjögur árin. Ríkisstjórn sömu flokka lofaði við undirritun kjarasamninga 2019 að ákvæði húsaleigulaga yrðu endurskoðuð til að bæta réttarstöðu leigjenda, meðal annars hvað varðar vernd leigjenda þegar kemur að hækkun leigufjárhæðar. Einnig að stuðningur við hagsmunasamtök leigjenda yrði aukinn. Sem er skrítið orðalag því sá stuðningur hefur enginn verið. Ríkisstjórnin sveik þessi loforð sín. Nú endurtaka ráðherrarnir hluta þessa loforð, um endurskoðun húsaleigulaga, en sleppa því að nefna leigubremsu eða stuðning við samtök leigjenda. Þetta er ekki hægt að skilja öðruvísi en svo að ríkisstjórnin ætli ekki, eftir athugun máls, að standa við loforð sín gagnvart verkalýðshreyfingunni og leigjendum um leigubremsu og stuðning við samtök leigjenda. Staðan er því sú að orð, undirritaðar yfirlýsingar og heit ráðherranna gagnvart leigjendum hafa ekkert gildi. Og ríkisstjórnin ætlar sér ekki að gera neitt til að lina þjáningar fjölskyldna sem eru fórnarlömb húsnæðisstefnu undangenginna ára. Stjórn samtaka leigjenda á Íslandi fordæma því stjórnarsáttmála nýrrar ríkisstjórnarinnar. Það er óafsakanlegt að setja saman sáttmála ríkisstjórnar í nóvember 2021 án þess að kynna aðgerðir til að bæta stöðu og réttindi leigjenda og boða stórfellda uppbyggingu öruggs og ódýrs húsnæðis. Og stjórnarsáttmáli íslensku ríkisstjórnarinnar sker sig í þessu frá sáttmálum nýrra ríkisstjórna í Þýskalandi og Noregi, sem myndaðar voru í haust. Þar voru kynntar öflugar opinberar aðgerðir til að styrkja húsnæðiskerfin og stöðu leigjenda þótt staðan á húsnæðismarkaði þessara landa sé miklum mun skárri en á Íslandi. Staða íslenskra leigjenda í samanburði við leigjendur í næstu löndum mun því enn versna í tíð þessara ríkisstjórnar. Höfundar eiga sæti í stjórn Samtaka leigjenda á Íslandi. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Leigumarkaður Skoðun: Kosningar 2021 Alþingi Húsnæðismál Gunnar Smári Egilsson Ríkisstjórn Katrínar Jakobsdóttur Mest lesið Carbfix: Stærsta framlag Íslands í loftslagsmálum heimsins Sævar Freyr Þráinsson Skoðun Fögnum á degi líffræðilegrar fjölbreytni Rannveig Magnúsdóttir,Ragnhildur Guðmundsdóttir,Skúli Skúlason,Ole Sandberg,Sæunn Júlía Sigurjónsdóttir Skoðun Mengum meira Heiðar Guðjónsson Skoðun Hvað verður um Kára? Helga Sigrún Harðardóttir Skoðun Sigmundi Davíð svarað Björn Bjarnason Skoðun Coda Terminal hefur ekki áhrif á neysluvatnsból höfuðborgarsvæðisins Sigrún Tómasdóttir Skoðun Af hverju leka gluggar fyrr en áður? Böðvar Bjarnason Skoðun Ferðatryggingar og val á kreditkorti Svandís Edda Hólm Jónudóttir Skoðun Að óttast blokkir Ásta Logadóttir Skoðun Halldór 05.07.2024 Halldór Skoðun Skoðun Carbfix: Stærsta framlag Íslands í loftslagsmálum heimsins Sævar Freyr Þráinsson skrifar Skoðun Sigmundi Davíð svarað Björn Bjarnason skrifar Skoðun Coda Terminal hefur ekki áhrif á neysluvatnsból höfuðborgarsvæðisins Sigrún Tómasdóttir skrifar Skoðun Líf og dauði leikur á hnífsegg Áslaug Arna Sigurbjörnsdóttir skrifar Skoðun Mengum meira Heiðar Guðjónsson skrifar Skoðun Hvað verður um Kára? Helga Sigrún Harðardóttir skrifar Skoðun Að eiga tertuna og borða hana líka – svar til formanns Hildur Sverrisdóttir skrifar Skoðun Hik er sama og tap Ingólfur Sverrisson skrifar Skoðun Af hverju leka gluggar fyrr en áður? Böðvar Bjarnason skrifar Skoðun Hluta þjóðarinnar hent út í kuldann – hinn baðar sig í sólinni Ole Anton Bieltvedt skrifar Skoðun Að óttast blokkir Ásta Logadóttir skrifar Skoðun Engin gúrka hjá Blaðamannafélaginu Sigríður Dögg Auðunsdóttir,Freyja Steingrímsdóttir skrifar Skoðun Stórnotendur eru kjölfestan í íslenska raforkukerfinu Guðríður Eldey Arnardóttir skrifar Skoðun Ert þú í góðu netsambandi? Áslaug Arna Sigurbjörnsdóttir skrifar Skoðun Evrópa og myrkrið framundan Hilmar Þór Hilmarsson skrifar Skoðun Heilræði fyrir Nýhaldið Sigmundur Davíð Gunnlaugsson skrifar Skoðun Glútenlaust gull á grillið Anna Gunndís Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Kaupin á eyrinni Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Lokunaruppboð í Kauphöllinni Baldur Thorlacius skrifar Skoðun Viðreisn mun leggja fram tillögu um íbúakosningu um Coda Terminal verkefnið í Hafnarfirði Jón Ingi Hákonarson skrifar Skoðun Ferðatryggingar og val á kreditkorti Svandís Edda Hólm Jónudóttir skrifar Skoðun Af hverju að byggja Coda Terminal? Ólafur Elínarson,Sandra Ósk Snæbjörnsdóttir skrifar Skoðun Hljóð úr horni Ingólfur Sverrisson skrifar Skoðun ESB fyrir almenning Oddný G. Harðardóttir skrifar Skoðun Strámaðurinn mikli Kristján Hreinsson skrifar Skoðun Árið er 2024 Halla Signý Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Samkeppni í nýju ljósi Páll Hermannsson skrifar Skoðun Það er verið að grafa dýpri fátæktargjá Rúnar Sigurjónsson skrifar Skoðun „Hæ ástin, þarf að millifæra, getur þú samþykkt beiðnina?“ Heiðrún Jónsdóttir skrifar Skoðun Algeng þvæla um Evrópusambandið Jón Frímann Jónsson skrifar Sjá meira
Í nýjum stjórnarsáttmála ríkisstjórnar Sjálfstæðisflokks, Framsóknarflokks og Vinstri hreyfingarinnar græns framboðs er ekki að finna neina stefnubreytingu í húsnæðismálum. Ríkisstjórnin ætlar að halda áfram óbreyttri stefnu sem hefur ýtt undir hækkun húsnæðiskostnaðar, haldið tug þúsundum fjölskyldna á ótryggum okurmarkaði leiguhúsnæðis og fjölda fólks alfarið utan húsnæðismarkaðar. Félagsfundur Samtaka leigjenda, sem haldinn var í gær, krafði ríkisstjórnina um stefnubreytingu í húsnæðismálum. Fundurinn hvatti til stórátaks í uppbyggingu húsnæðis og að leigjendur yrðu varðir fyrir okri og óöryggi. Hár húsnæðiskostnaður er helsta einstaka ástæða fjárhagserfiðleika fjölskyldna og fátæktar á Íslandi samkvæmt fjölmörgum rannsóknum. Það er einnig viðurkennt um allan heim að dýrt og ótryggt húsnæði grefur undan öllum öðrum félagslegum aðgerðum. Því eru öflug og traust húsnæðisstefna grunnur að öllum félagslegum aðgerðum stjórnvalda. Ríkisstjórn sem ekki gætir að húsnæðismálum er ríkisstjórn sem ekki gætir að félagslegu öryggi í samfélaginu. Stjórn Samtaka leigjenda fordæmir þessa vanrækslu ríkisstjórnarinnar. Sú húsnæðisstefna sem ríkisstjórnir síðustu áratuga hafa fylgt hefur magnað upp brask og okur á húsnæðismarkaði, keyrt upp söluverð og útilokað því fjölda fjölskyldna frá því að eignast íbúðir. Og þá skiptir engu þótt til aðgerðanna sé ætíð blásið undir því yfirskyni að markmiðið sé að tryggja fólki húsnæði. Niðurstaðan hefur orðið þveröfug, það hefur aldrei verið fleira fólk á Íslandi sem ekki getur keypt sér húsnæði. Húsnæðiseklan, sem þessari stefna getur af sér, hefur líka skrúfað upp leiguverð svo tugir þúsunda fjölskyldna bera íþyngjandi húsnæðiskostnað, í mörgum tilfellum 50, 60 eða 70 prósent af ráðstöfunarfé fólks. Það er langt umfram hættumörk. Í eðlilegu samfélagi ættu allar bjöllur að klingja. Við búum við hættuástand í húsnæðismálum. Húsnæðismarkaðurinn einkennist af stjórnleysi þar sem fólk og fyrirtæki í gróðasókn ráða ferðinni. Markaðurinn er aðlagaður að kröfum þessa aðila um hagnað en ekki þörfum almennings fyrir öruggt og ódýrt húsnæði. Þau sem eiga fé og hafa aðgengi að lánsfé níðast innan þessa kerfis á þeim sem standa verr efnahagslega. Þetta er siðlaust ástand og klár afleiðing húsnæðisstefnu stjórnvalda undangenginna áratuga, stefnu sem þessi ríkisstjórn ætlar sér að framlengja næstu fjögur árin. Ríkisstjórn sömu flokka lofaði við undirritun kjarasamninga 2019 að ákvæði húsaleigulaga yrðu endurskoðuð til að bæta réttarstöðu leigjenda, meðal annars hvað varðar vernd leigjenda þegar kemur að hækkun leigufjárhæðar. Einnig að stuðningur við hagsmunasamtök leigjenda yrði aukinn. Sem er skrítið orðalag því sá stuðningur hefur enginn verið. Ríkisstjórnin sveik þessi loforð sín. Nú endurtaka ráðherrarnir hluta þessa loforð, um endurskoðun húsaleigulaga, en sleppa því að nefna leigubremsu eða stuðning við samtök leigjenda. Þetta er ekki hægt að skilja öðruvísi en svo að ríkisstjórnin ætli ekki, eftir athugun máls, að standa við loforð sín gagnvart verkalýðshreyfingunni og leigjendum um leigubremsu og stuðning við samtök leigjenda. Staðan er því sú að orð, undirritaðar yfirlýsingar og heit ráðherranna gagnvart leigjendum hafa ekkert gildi. Og ríkisstjórnin ætlar sér ekki að gera neitt til að lina þjáningar fjölskyldna sem eru fórnarlömb húsnæðisstefnu undangenginna ára. Stjórn samtaka leigjenda á Íslandi fordæma því stjórnarsáttmála nýrrar ríkisstjórnarinnar. Það er óafsakanlegt að setja saman sáttmála ríkisstjórnar í nóvember 2021 án þess að kynna aðgerðir til að bæta stöðu og réttindi leigjenda og boða stórfellda uppbyggingu öruggs og ódýrs húsnæðis. Og stjórnarsáttmáli íslensku ríkisstjórnarinnar sker sig í þessu frá sáttmálum nýrra ríkisstjórna í Þýskalandi og Noregi, sem myndaðar voru í haust. Þar voru kynntar öflugar opinberar aðgerðir til að styrkja húsnæðiskerfin og stöðu leigjenda þótt staðan á húsnæðismarkaði þessara landa sé miklum mun skárri en á Íslandi. Staða íslenskra leigjenda í samanburði við leigjendur í næstu löndum mun því enn versna í tíð þessara ríkisstjórnar. Höfundar eiga sæti í stjórn Samtaka leigjenda á Íslandi.
Fögnum á degi líffræðilegrar fjölbreytni Rannveig Magnúsdóttir,Ragnhildur Guðmundsdóttir,Skúli Skúlason,Ole Sandberg,Sæunn Júlía Sigurjónsdóttir Skoðun
Skoðun Coda Terminal hefur ekki áhrif á neysluvatnsból höfuðborgarsvæðisins Sigrún Tómasdóttir skrifar
Skoðun Viðreisn mun leggja fram tillögu um íbúakosningu um Coda Terminal verkefnið í Hafnarfirði Jón Ingi Hákonarson skrifar
Fögnum á degi líffræðilegrar fjölbreytni Rannveig Magnúsdóttir,Ragnhildur Guðmundsdóttir,Skúli Skúlason,Ole Sandberg,Sæunn Júlía Sigurjónsdóttir Skoðun