Ekki bara slagsmál heldur einbeitt árás til að skaða Kolbrún Baldursdóttir skrifar 18. október 2022 12:01 Ekkert okkar hefur farið varhluta af fréttum um aukið ofbeldi meðal ungmenna og fjölgun stunguárása. Lögregla gaf nýverið út yfirlýsingu þar sem hún lýsti áhyggjum yfir auknum vopnaburði meðal ungmenna í miðbæ Reykjavíkur. Orsakir eru bæði flóknar og margslungnar en tengjast oft á tíðum fíkniefnanotkun. Aukin fíkniefnanotkun meðal barna er hins vegar ekki að mælast í niðurstöðum kannanna Rannsókna og greininga. Þvert á móti sýna niðurstöður að íslensk börn hafa verið að koma æ betur út sl. 22 ár og að neysla vímuefna hefur dregist saman og þau hafa ekki greint aukningu á ofbeldi meðal barna. Skilaboðin eru því misvísandi, annars vegar sýna niðurstöður að vímuefnaneysla og vopnaburður ungmenna sé að færast í vöxt og hins vegar að áfengis- og vímuefnaneysla íslenskra ungmenni dragist saman. Hver er raunveruleikinn? Vopn í skólatöskunni Þau vopn sem ungmenni eru að nota í vaxandi mæli eru hnífar, einnig hnúajárn, hamrar og jafnvel öxi. Dæmi eru um að ungmenni gangi um með vopn af þessu tagi í skólanum og eftir skóla. Þau eru einfaldlega geymd í skólatöskunni. Ofbeldisbrotin eru gróf, stunguárásir og skurðir. Þetta eru ekki slagsmál heldur árásir með einbeittan vilja til að skaða, jafnvel stórskaða. Af mörgum ofbeldisbrotum hafa síðan verið teknar ýmist myndir eða myndbönd sem dreift er út á netið með alvarlegum, langvinnum afleiðingum. Gerendur ofbeldis sem setja myndefni af ofbeldi á samfélagsmiðla hugsa oft dæmið ekki til enda. Þau átta sig kannski ekki á því að efnið verður aðgengilegt á netinu um ókomna tíð. Þetta þarf að ræða við börn og minna þau á að fullorðinslífið bíður handan við hornið. Þegar sem dæmi viðkomandi gerandi fer í atvinnuleit þá eru atvik úr fortíðinni sem meitluð í stein. Spyrnum við fótum Sem sálfræðingur til þrjátíu ára og borgarfulltrúi í næstum5. ár er ég eins og margir aðrir uggandi yfir auknum vopnaburði meðal ungmenna. Þess vegna hefur Flokkur fólksins lagt fram tillögu í borgarstjórn um að settur verði á laggirnar starfshópur sem kortleggi aukinn vopnaburð meðal ungmenna í Reykjavík. Hópurinn myndi einnig koma með hugmyndir um hvernig spyrna megi fótum við þessari neikvæðu þróun. Öllum börnum sem beita ofbeldi þarf að hjálpa og hlúa þarf að foreldrum þeirra með ráðgjöf og stuðningi. Mál barna og ungmenna sem beita ofbeldi af einbeittum ásetningi er áfall, ekki aðeins fyrir foreldra og fjölskyldu heldur okkur öll. Í máli af þessu tagi er ekkert einfalt og varast þarf að draga ályktanir eða dæma. Ótal margt kemur vissulega upp í hugann þegar fréttir berast af börnum sem fara út með vopn í hendi til þess eins að skaða, meiða og jafnvel drepa annan einstakling. Hver er áhrifavaldurinn, hvaðan kemur hugmyndin og hvernig spilar áhrifagirni og ögranir þarna inn í. Hvaða tilfinningar eru í gangi? Er reiði, vonleysi og hvar er samkenndin? Langflestir fæðast með tilfinningu um samkennd, að finna til með öðrum þótt það sé vissulega eitthvað misjafnt og þá kannski helst hvernig sú tilfinning er nærð og hvernig hún fær að þróast með einstaklingnum. Það er of mikil einföldun að kenna Netinu og samfélagsmiðlum um þetta allt. Einu sinni var ekkert net og engir samfélagsmiðlar. Þangað viljum við ekki fara aftur. Alnetið er komið til að vera með sínum kostum og ókostum. Allt of stór hópur barna er á samfélagsmiðlum sem hafa ekki aldur til þess og eftirlit foreldra með börnum á netmiðlum er mismunandi. Ráðgjöf og hvatning til foreldra að standa í lappirnar með reglur skiptir sköpum þegar kemur að Netinu og samfélagsmiðlunum. Kaup og sala fíkniefna fer einnig að mestu fram á samskiptaforritum netsins eftir því sem rannsóknir sýna. Því má jafnframt velta upp í hversu miklum mæli vopnasala til barna undir aldri fer fram á netinu. Veit það einhver? Reykjavík á að vera leiðandi Reykjavíkurborg, stærsta sveitarfélag landsins á að vera leiðandi í þessu sem öðru. Leggja þarf línur, hefja umræðuna og markvissa vinnu til að sporna við þessari þróun. Sú tillaga sem Flokkur fólksins leggur fram í borgarstjórn í dag 18. október er liður í því að fá upp á borð hugmyndir að fjölbreyttum aðgerðum sem hafa það að markmiði að ná til barna, foreldra og annarra sem tengjast börnum í daglegu starfi þeirra. Sú neikvæða þróun sem hér er lýst kallar enn frekar á að Reykjavíkurborg hraði innleiðingarferli Barnasáttmála Sameinuðu þjóðanna. Höfundur er sálfræðingur og oddviti Flokks fólksins í borgarstjórn Reykjavíkur. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Kolbrún Baldursdóttir Flokkur fólksins Reykjavík Borgarstjórn Börn og uppeldi Mest lesið Sjálfstæðismenn boða víst skattalækkanir á þá efnamestu Haukur V. Alfreðsson Skoðun Almageddon? Eyþór Kristleifsson Skoðun Viltu borga 200 þús á mánuði eða 600 þús á mánuði af íbúðinni? Hildur Þórðardóttir Skoðun Fellur helsti stuðningsmaður menningarmála af þingi? Magnús Logi Kristinsson Skoðun Það sem ekki má fjalla um fyrir kosningar til Alþingis Árni Jensson Skoðun ESB kærir sig ekkert um Ísland í jólagjöf Ole Anton Bieltvedt Skoðun Betri Strætó 2025 og (svo) Borgarlína Dagur B. Eggertsson Skoðun Vímuefnið VONÍUM Haraldur Ingi Haraldsson Skoðun Afvegaleidd umræða um áskoranir heilbrigðiskerfisins Áslaug Arna Sigurbjörnsdóttir Skoðun Óstjórn í húsnæðismálum Ragnar Þór Ingólfsson Skoðun Skoðun Skoðun Það er kominn verðmiði á fangelsið en hvað má ungmenni í alvarlegum vanda kosta? Davíð Bergmann skrifar Skoðun Hinn opni tékki samgöngusáttmálans – ljósastýring og Sundabraut Eiríkur S. Svavarsson skrifar Skoðun Eru sumir heppnari en aðrir? Anna Kristín Jensdóttir skrifar Skoðun Við þurfum stjórnmálamenn sem skilja mikilvægi stærstu atvinnugreinar landsins Aðalheiður Ósk Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Kallað eftir fyrirsjáanleika í opinberum framkvæmdum Þorsteinn Víglundsson ,Jónína Guðmundsdóttir,Karl Andreassen skrifar Skoðun Sjálfstætt fólk Kristín Linda Jónsdóttir skrifar Skoðun Óstjórn í húsnæðismálum Ragnar Þór Ingólfsson skrifar Skoðun Arfur stjórnmálanna 2024 Elvar Eyvindsson skrifar Skoðun Kjósum rétt(indi) fyrir fatlað fólk! Unnur Helga Óttarsdóttir,Anna Lára Steindal skrifar Skoðun Frelsi er allra, ekki fárra útvaldra Jón Óskar Sólnes skrifar Skoðun Menntun og tækifæri: Hvað veljum við fyrir Ísland? Kolbrún Halldórsdóttir skrifar Skoðun Eyðimerkurganga kosningabaráttunnar? Viðar Hreinsson skrifar Skoðun Krónan eða evran? Kostir og gallar Hilmar Þór Hilmarsson skrifar Skoðun Kjóstu meiri árangur Bryndís Haraldsdóttir skrifar Skoðun Hvaða hlekkur ert þú í keðjunni? Ellý Tómasdóttir skrifar Skoðun Laxeldið verður ekki stöðvað Kristinn H. Gunnarsson skrifar Skoðun Þroskamerki þjóðar Tómas Torfason skrifar Skoðun Afvegaleidd umræða um áskoranir heilbrigðiskerfisins Áslaug Arna Sigurbjörnsdóttir skrifar Skoðun Var stytting náms til stúdentsprófs í þágu ungmenna? Sigurður E. Sigurjónsson skrifar Skoðun Það sem ekki má fjalla um fyrir kosningar til Alþingis Árni Jensson skrifar Skoðun Launafólk sýndi ábyrgð – Hvað með bankana og fjármagnseigendur? Finnbjörn A. Hermannsson skrifar Skoðun Sjálfstæðar konur? Sonja Ýr Þorbergsdóttir skrifar Skoðun Fullveldinu er fórnað með aðild að Evrópusambandinu Anton Guðmundsson skrifar Skoðun Endurhugsum dæmið, endurnýtum textíl Guðbjörg Rut Pálmadóttir skrifar Skoðun Betri Strætó 2025 og (svo) Borgarlína Dagur B. Eggertsson skrifar Skoðun Um kosningar, gulrætur og verðbólgu Jean-Rémi Chareyre skrifar Skoðun Gæti aukin einkavæðing og skólaval í grunnskólakerfinu bætt námsárangur og aukið jafnrétti? Jón Páll Haraldsson,Linda Heiðarsdóttir,Ómar Örn Magnússon skrifar Skoðun Fellur helsti stuðningsmaður menningarmála af þingi? Magnús Logi Kristinsson skrifar Skoðun Sjálfstæðismenn boða víst skattalækkanir á þá efnamestu Haukur V. Alfreðsson skrifar Skoðun Vímuefnið VONÍUM Haraldur Ingi Haraldsson skrifar Sjá meira
Ekkert okkar hefur farið varhluta af fréttum um aukið ofbeldi meðal ungmenna og fjölgun stunguárása. Lögregla gaf nýverið út yfirlýsingu þar sem hún lýsti áhyggjum yfir auknum vopnaburði meðal ungmenna í miðbæ Reykjavíkur. Orsakir eru bæði flóknar og margslungnar en tengjast oft á tíðum fíkniefnanotkun. Aukin fíkniefnanotkun meðal barna er hins vegar ekki að mælast í niðurstöðum kannanna Rannsókna og greininga. Þvert á móti sýna niðurstöður að íslensk börn hafa verið að koma æ betur út sl. 22 ár og að neysla vímuefna hefur dregist saman og þau hafa ekki greint aukningu á ofbeldi meðal barna. Skilaboðin eru því misvísandi, annars vegar sýna niðurstöður að vímuefnaneysla og vopnaburður ungmenna sé að færast í vöxt og hins vegar að áfengis- og vímuefnaneysla íslenskra ungmenni dragist saman. Hver er raunveruleikinn? Vopn í skólatöskunni Þau vopn sem ungmenni eru að nota í vaxandi mæli eru hnífar, einnig hnúajárn, hamrar og jafnvel öxi. Dæmi eru um að ungmenni gangi um með vopn af þessu tagi í skólanum og eftir skóla. Þau eru einfaldlega geymd í skólatöskunni. Ofbeldisbrotin eru gróf, stunguárásir og skurðir. Þetta eru ekki slagsmál heldur árásir með einbeittan vilja til að skaða, jafnvel stórskaða. Af mörgum ofbeldisbrotum hafa síðan verið teknar ýmist myndir eða myndbönd sem dreift er út á netið með alvarlegum, langvinnum afleiðingum. Gerendur ofbeldis sem setja myndefni af ofbeldi á samfélagsmiðla hugsa oft dæmið ekki til enda. Þau átta sig kannski ekki á því að efnið verður aðgengilegt á netinu um ókomna tíð. Þetta þarf að ræða við börn og minna þau á að fullorðinslífið bíður handan við hornið. Þegar sem dæmi viðkomandi gerandi fer í atvinnuleit þá eru atvik úr fortíðinni sem meitluð í stein. Spyrnum við fótum Sem sálfræðingur til þrjátíu ára og borgarfulltrúi í næstum5. ár er ég eins og margir aðrir uggandi yfir auknum vopnaburði meðal ungmenna. Þess vegna hefur Flokkur fólksins lagt fram tillögu í borgarstjórn um að settur verði á laggirnar starfshópur sem kortleggi aukinn vopnaburð meðal ungmenna í Reykjavík. Hópurinn myndi einnig koma með hugmyndir um hvernig spyrna megi fótum við þessari neikvæðu þróun. Öllum börnum sem beita ofbeldi þarf að hjálpa og hlúa þarf að foreldrum þeirra með ráðgjöf og stuðningi. Mál barna og ungmenna sem beita ofbeldi af einbeittum ásetningi er áfall, ekki aðeins fyrir foreldra og fjölskyldu heldur okkur öll. Í máli af þessu tagi er ekkert einfalt og varast þarf að draga ályktanir eða dæma. Ótal margt kemur vissulega upp í hugann þegar fréttir berast af börnum sem fara út með vopn í hendi til þess eins að skaða, meiða og jafnvel drepa annan einstakling. Hver er áhrifavaldurinn, hvaðan kemur hugmyndin og hvernig spilar áhrifagirni og ögranir þarna inn í. Hvaða tilfinningar eru í gangi? Er reiði, vonleysi og hvar er samkenndin? Langflestir fæðast með tilfinningu um samkennd, að finna til með öðrum þótt það sé vissulega eitthvað misjafnt og þá kannski helst hvernig sú tilfinning er nærð og hvernig hún fær að þróast með einstaklingnum. Það er of mikil einföldun að kenna Netinu og samfélagsmiðlum um þetta allt. Einu sinni var ekkert net og engir samfélagsmiðlar. Þangað viljum við ekki fara aftur. Alnetið er komið til að vera með sínum kostum og ókostum. Allt of stór hópur barna er á samfélagsmiðlum sem hafa ekki aldur til þess og eftirlit foreldra með börnum á netmiðlum er mismunandi. Ráðgjöf og hvatning til foreldra að standa í lappirnar með reglur skiptir sköpum þegar kemur að Netinu og samfélagsmiðlunum. Kaup og sala fíkniefna fer einnig að mestu fram á samskiptaforritum netsins eftir því sem rannsóknir sýna. Því má jafnframt velta upp í hversu miklum mæli vopnasala til barna undir aldri fer fram á netinu. Veit það einhver? Reykjavík á að vera leiðandi Reykjavíkurborg, stærsta sveitarfélag landsins á að vera leiðandi í þessu sem öðru. Leggja þarf línur, hefja umræðuna og markvissa vinnu til að sporna við þessari þróun. Sú tillaga sem Flokkur fólksins leggur fram í borgarstjórn í dag 18. október er liður í því að fá upp á borð hugmyndir að fjölbreyttum aðgerðum sem hafa það að markmiði að ná til barna, foreldra og annarra sem tengjast börnum í daglegu starfi þeirra. Sú neikvæða þróun sem hér er lýst kallar enn frekar á að Reykjavíkurborg hraði innleiðingarferli Barnasáttmála Sameinuðu þjóðanna. Höfundur er sálfræðingur og oddviti Flokks fólksins í borgarstjórn Reykjavíkur.
Skoðun Það er kominn verðmiði á fangelsið en hvað má ungmenni í alvarlegum vanda kosta? Davíð Bergmann skrifar
Skoðun Hinn opni tékki samgöngusáttmálans – ljósastýring og Sundabraut Eiríkur S. Svavarsson skrifar
Skoðun Við þurfum stjórnmálamenn sem skilja mikilvægi stærstu atvinnugreinar landsins Aðalheiður Ósk Guðmundsdóttir skrifar
Skoðun Kallað eftir fyrirsjáanleika í opinberum framkvæmdum Þorsteinn Víglundsson ,Jónína Guðmundsdóttir,Karl Andreassen skrifar
Skoðun Afvegaleidd umræða um áskoranir heilbrigðiskerfisins Áslaug Arna Sigurbjörnsdóttir skrifar
Skoðun Launafólk sýndi ábyrgð – Hvað með bankana og fjármagnseigendur? Finnbjörn A. Hermannsson skrifar
Skoðun Gæti aukin einkavæðing og skólaval í grunnskólakerfinu bætt námsárangur og aukið jafnrétti? Jón Páll Haraldsson,Linda Heiðarsdóttir,Ómar Örn Magnússon skrifar