Verður opið hjá ykkur á föstudaginn? Svanhildur Bogadóttir skrifar 2. mars 2023 07:00 Borgarstjórinn í Reykjavík, Dagur B. Eggertsson, hefur lagt fram tillögu í borgarráði um að Borgarskjalasafn Reykjavíkur verði lagt niður í núverandi mynd og mun borgarráð afgreiða hana fimmtudaginn 2. mars. Borgarskjalasafn mun ekki renna saman við Þjóðskjalasafn samkvæmt tillögunni, ekki sameinast, heldur verður Borgarskjalasafnið lagt niður og skjölum þess og verkefnum skipt á milli aðila, án þess að það liggi nánar fyrir og án þess að Borgarskjalasafn sjálft fái að koma þar að. Óljósar hugmyndir eru um að Borgarsögusafn taki við miðlun og útibú Borgarbókasafns taki við afgreiðslu úr skjölunum, þar á meðal oft flóknum aðgangi fræðimanna, flóknum leitum fyrir skrifstofur Ráðhúss og aðgangi að barnaverndarmálum. Engin tímalína liggur fyrir, engin greiningarvinna, engin verkefnaáætlun, engar tölur frá ríkinu um hvað pakkinn kosti. Eina tölurnar sem hafa komið fram er að borgin þurfti að borga fyrir sendiferðabíla og geymslugjald. Ekki er vitað hvort ríkið sé til í að taka við safninu og kosta verkefni þess. Fram hefur komið að borgarstjóri leggur fram tillöguna í sparnaðarskyni en starfsemi Borgarskjalasafns kostar um 175 milljónir af ári, þar af eru 60 milljónir húsaleiga til borgarinnar, tölvugjald til borgarinnar 7 milljón og laun tæplega 100 milljónir. Ekki er þá mikill afgangur. Borgaskjalasafn er ánægt í húsakynnum sínum í Grófarhúsi en borgin hefur samþykkt að safnið þurfi að flytja út úr húsinu til að rýma fyrir stærra bókasafni. Kostaður við nýtt húsnæði af þeim sökum er ekki hægt að skilgreina sem kostnað við skjalasafnið. Á Borgarskjalasafni starfa 11 sérfræðingar við sérhæfð verkefni, níu fastráðnir og tveir lausráðnir; sagnfræðingar, skjalfræðingur, upplýsingafræðingur, lögfræðingur, kerfisfræðingur og verkfræðingur. Þeir hafa mikla yfirsýn yfir borgarkerfið og safnkostinn og eru boðnir og búnir að aðstoða fræðimenn, almenning, borgarstofnanir og aðra. Þeir sinna fjölbreyttum verkefnum við að svara fyrirspurnum, veita borgarstofnunum ráðgjöf um skjalastjórn, skrá skjöl, ljósmynda, skanna, ákvarða með aðgang að trúnaðarupplýsingum, vinna að rafrænni langtímavarðveislu, sinna samskiptum við gefendum, miðla á vef safnsins, undirbúa sýningar, hafa eftirlit með skjalavörslu og svo mætti lengi telja. Safnið er á fullri ferð í stafrænni miðlun sem verður nú á nýjum vef, verið er að kortleggja og afgreiða tilkynningar um rafræn kerfi. Fyrstu vörsluskrár úr gagnakerfum fara að berast á þessu ári og síðan önnur í framhaldi af því. Ekki er vitað hvaða upplýsingar var stuðst við í greinargerð með tillögu borgarstjóra. Ekkert samráð hefur verið haft við borgarskjalavörð eða starfsmenn safnsins um tillöguna og borgarstjóri hefur ekki komið á fund starfsmanna til þess að skýra málið nánari og hvað taki við hjá þeim eftir að safnið hefur verið lagt niður. Borgarskjalavörður fékk fyrst að sjá tillögu um niðurlagningu safnsins 5 dögum eftir að hún var lögð fram. Leyndin sem hefur hvílt á tillögunni og öllum málatilbúningi hefur orðið til þess að skapa óvissu hjá starfsfólki Borgarskjalasafns, borgarstofnunum og almenningi. Fólk spyr starfsmenn hvað verði um okkur og skjölin. Borgarskjalasafn varðveitir skjöl um næstum alla Reykvíkinga, margt af því viðkvæmar upplýsingar. Það má ekki vera óvissa um hvað verði um skjölin og hvernig aðgangi að verði háttað. Þessi óvissa um framtíð safnsins hefur haft þau áhrif að fólk er nú hikandi við að afhenda skjöl sín til safnsins og óljóst er hvar einkaskjalasöfn endi eftir niðurlagningu safnsins. Í gegnum tíðina hafa sumir gefendur tekið fram afhendingu að þeir vilji ekki að skjölin fari á Þjóðskjalasafn eða önnur söfn. Að auki innihalda fjölmörg einkaskjalasöfn trúnaðarmál og gilda sérstök ákvæði um aðgang að þeim. Þar er til að mynda um að ræða skjalasafn Samtakanna ´78, Alnæmissamtökin og söfn stjórnmálamanna, þar sem geta verið viðkvæmar upplýsingar um einstaklinga sem lögfræðingur safnsins sér um afgreiðslu á. Mikilvægt er að skjölin umgangist sérfræðingar sem þekkja og geri sér grein fyrir trúnaði og löggjöf um aðgengi. Fréttaflutningur hefur haft þau áhrif að nokkrir gefendur skjala hafa haft samband við starfsmenn og kannað með að fá skjalasöfn til baka sem þeir afhentu. Þeir spyrja hvenær þeir eigi að koma í síðasta lagi. Við getum ekki svarað því. Starfsmenn hafa verið spurðir hvort safnið verði opið á föstudaginn ef borgarráð samþykkir tillögu um niðurlagningu. Starfsmenn hafa lent í því að vera spurðir hvort þeir hafi fengið uppsagnarbréf eða hvort von sé á því á föstudaginn. Það er óþægilegt að vita ekkert um tímalínu eða hvað framtíðin býr í skauti sér. Þetta snýst þó ekki eingöngu um okkur starfsmennina og framtíð okkar. Þetta snýst fyrst og fremst um skjölin sjálf og þá ábyrgð sem safnið ber á vörslu skjala og að almenningur hafi aðgang að þeim. Við erum alla daga að taka við skjölum og gefa loforð að varðveisla þeirra sé trygg hjá okkur og aðgangur hjá okkur sé í samræmi við lög. Þetta á bæði við um opinber skjöl og einkaskjalasöfn, jafnt viðskiptasamninga, barnaverndarmál, greiningargögn og einkaskjalasöfn sem fólk kemur með til okkar í þeirra trú, að það sé hægt að treysta okkur á Borgarskjalasafni. Skjalasafn þarf að vera stöðug stofnun sem fólk treystir. Það er borgarráð sem mun ákveða á fundi 2. mars hvort Borgarskjalasafnið verði lagt niður. Ákvörðunin er þeirra. Höfundur er borgarskjalavörður. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Reykjavík Borgarstjórn Söfn Lokun Borgarskjalasafns Mest lesið „Við andlát manns lýkur skattskyldu hans“ Þórður Gunnarsson Skoðun Dýrkeyptur aðgangur Stella Guðmundsdóttir Skoðun Sjálfstæðismenn boða víst skattalækkanir á þá efnamestu Haukur V. Alfreðsson Skoðun Íslenskufræðingurinn Sigmundur Davíð Hákon Darri Egilsson Skoðun Aðgangur bannaður Áslaug Arna Sigurbjörnsdóttir Skoðun Viltu borga 200 þús á mánuði eða 600 þús á mánuði af íbúðinni? Hildur Þórðardóttir Skoðun Fellur helsti stuðningsmaður menningarmála af þingi? Magnús Logi Kristinsson Skoðun Almageddon? Eyþór Kristleifsson Skoðun ESB kærir sig ekkert um Ísland í jólagjöf Ole Anton Bieltvedt Skoðun Hvers vegna hefur frammistöðu íslenskra nemenda í PISA farið hrakandi? Jón Páll Haraldsson,Linda Heiðarsdóttir,Ómar Örn Magnússon Skoðun Skoðun Skoðun Nýtanleg verðmætasköpun um allt land Jóhann Frímann Arinbjarnarson skrifar Skoðun Geðrænn vandi barna og ungmenna Eldur S. Kristinsson skrifar Skoðun Það er kominn verðmiði á fangelsið en hvað má ungmenni í alvarlegum vanda kosta? Davíð Bergmann skrifar Skoðun Hinn opni tékki samgöngusáttmálans – ljósastýring og Sundabraut Eiríkur S. Svavarsson skrifar Skoðun Eru sumir heppnari en aðrir? Anna Kristín Jensdóttir skrifar Skoðun Við þurfum stjórnmálamenn sem skilja mikilvægi stærstu atvinnugreinar landsins Aðalheiður Ósk Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Kallað eftir fyrirsjáanleika í opinberum framkvæmdum Þorsteinn Víglundsson ,Jónína Guðmundsdóttir,Karl Andreassen skrifar Skoðun Sjálfstætt fólk Kristín Linda Jónsdóttir skrifar Skoðun Óstjórn í húsnæðismálum Ragnar Þór Ingólfsson skrifar Skoðun Arfur stjórnmálanna 2024 Elvar Eyvindsson skrifar Skoðun Kjósum rétt(indi) fyrir fatlað fólk! Unnur Helga Óttarsdóttir,Anna Lára Steindal skrifar Skoðun Frelsi er allra, ekki fárra útvaldra Jón Óskar Sólnes skrifar Skoðun Menntun og tækifæri: Hvað veljum við fyrir Ísland? Kolbrún Halldórsdóttir skrifar Skoðun Eyðimerkurganga kosningabaráttunnar? Viðar Hreinsson skrifar Skoðun Krónan eða evran? Kostir og gallar Hilmar Þór Hilmarsson skrifar Skoðun Kjóstu meiri árangur Bryndís Haraldsdóttir skrifar Skoðun Hvaða hlekkur ert þú í keðjunni? Ellý Tómasdóttir skrifar Skoðun Laxeldið verður ekki stöðvað Kristinn H. Gunnarsson skrifar Skoðun Þroskamerki þjóðar Tómas Torfason skrifar Skoðun Afvegaleidd umræða um áskoranir heilbrigðiskerfisins Áslaug Arna Sigurbjörnsdóttir skrifar Skoðun Var stytting náms til stúdentsprófs í þágu ungmenna? Sigurður E. Sigurjónsson skrifar Skoðun Það sem ekki má fjalla um fyrir kosningar til Alþingis Árni Jensson skrifar Skoðun Launafólk sýndi ábyrgð – Hvað með bankana og fjármagnseigendur? Finnbjörn A. Hermannsson skrifar Skoðun Sjálfstæðar konur? Sonja Ýr Þorbergsdóttir skrifar Skoðun Fullveldinu er fórnað með aðild að Evrópusambandinu Anton Guðmundsson skrifar Skoðun Endurhugsum dæmið, endurnýtum textíl Guðbjörg Rut Pálmadóttir skrifar Skoðun Betri Strætó 2025 og (svo) Borgarlína Dagur B. Eggertsson skrifar Skoðun Um kosningar, gulrætur og verðbólgu Jean-Rémi Chareyre skrifar Skoðun Gæti aukin einkavæðing og skólaval í grunnskólakerfinu bætt námsárangur og aukið jafnrétti? Jón Páll Haraldsson,Linda Heiðarsdóttir,Ómar Örn Magnússon skrifar Skoðun Fellur helsti stuðningsmaður menningarmála af þingi? Magnús Logi Kristinsson skrifar Sjá meira
Borgarstjórinn í Reykjavík, Dagur B. Eggertsson, hefur lagt fram tillögu í borgarráði um að Borgarskjalasafn Reykjavíkur verði lagt niður í núverandi mynd og mun borgarráð afgreiða hana fimmtudaginn 2. mars. Borgarskjalasafn mun ekki renna saman við Þjóðskjalasafn samkvæmt tillögunni, ekki sameinast, heldur verður Borgarskjalasafnið lagt niður og skjölum þess og verkefnum skipt á milli aðila, án þess að það liggi nánar fyrir og án þess að Borgarskjalasafn sjálft fái að koma þar að. Óljósar hugmyndir eru um að Borgarsögusafn taki við miðlun og útibú Borgarbókasafns taki við afgreiðslu úr skjölunum, þar á meðal oft flóknum aðgangi fræðimanna, flóknum leitum fyrir skrifstofur Ráðhúss og aðgangi að barnaverndarmálum. Engin tímalína liggur fyrir, engin greiningarvinna, engin verkefnaáætlun, engar tölur frá ríkinu um hvað pakkinn kosti. Eina tölurnar sem hafa komið fram er að borgin þurfti að borga fyrir sendiferðabíla og geymslugjald. Ekki er vitað hvort ríkið sé til í að taka við safninu og kosta verkefni þess. Fram hefur komið að borgarstjóri leggur fram tillöguna í sparnaðarskyni en starfsemi Borgarskjalasafns kostar um 175 milljónir af ári, þar af eru 60 milljónir húsaleiga til borgarinnar, tölvugjald til borgarinnar 7 milljón og laun tæplega 100 milljónir. Ekki er þá mikill afgangur. Borgaskjalasafn er ánægt í húsakynnum sínum í Grófarhúsi en borgin hefur samþykkt að safnið þurfi að flytja út úr húsinu til að rýma fyrir stærra bókasafni. Kostaður við nýtt húsnæði af þeim sökum er ekki hægt að skilgreina sem kostnað við skjalasafnið. Á Borgarskjalasafni starfa 11 sérfræðingar við sérhæfð verkefni, níu fastráðnir og tveir lausráðnir; sagnfræðingar, skjalfræðingur, upplýsingafræðingur, lögfræðingur, kerfisfræðingur og verkfræðingur. Þeir hafa mikla yfirsýn yfir borgarkerfið og safnkostinn og eru boðnir og búnir að aðstoða fræðimenn, almenning, borgarstofnanir og aðra. Þeir sinna fjölbreyttum verkefnum við að svara fyrirspurnum, veita borgarstofnunum ráðgjöf um skjalastjórn, skrá skjöl, ljósmynda, skanna, ákvarða með aðgang að trúnaðarupplýsingum, vinna að rafrænni langtímavarðveislu, sinna samskiptum við gefendum, miðla á vef safnsins, undirbúa sýningar, hafa eftirlit með skjalavörslu og svo mætti lengi telja. Safnið er á fullri ferð í stafrænni miðlun sem verður nú á nýjum vef, verið er að kortleggja og afgreiða tilkynningar um rafræn kerfi. Fyrstu vörsluskrár úr gagnakerfum fara að berast á þessu ári og síðan önnur í framhaldi af því. Ekki er vitað hvaða upplýsingar var stuðst við í greinargerð með tillögu borgarstjóra. Ekkert samráð hefur verið haft við borgarskjalavörð eða starfsmenn safnsins um tillöguna og borgarstjóri hefur ekki komið á fund starfsmanna til þess að skýra málið nánari og hvað taki við hjá þeim eftir að safnið hefur verið lagt niður. Borgarskjalavörður fékk fyrst að sjá tillögu um niðurlagningu safnsins 5 dögum eftir að hún var lögð fram. Leyndin sem hefur hvílt á tillögunni og öllum málatilbúningi hefur orðið til þess að skapa óvissu hjá starfsfólki Borgarskjalasafns, borgarstofnunum og almenningi. Fólk spyr starfsmenn hvað verði um okkur og skjölin. Borgarskjalasafn varðveitir skjöl um næstum alla Reykvíkinga, margt af því viðkvæmar upplýsingar. Það má ekki vera óvissa um hvað verði um skjölin og hvernig aðgangi að verði háttað. Þessi óvissa um framtíð safnsins hefur haft þau áhrif að fólk er nú hikandi við að afhenda skjöl sín til safnsins og óljóst er hvar einkaskjalasöfn endi eftir niðurlagningu safnsins. Í gegnum tíðina hafa sumir gefendur tekið fram afhendingu að þeir vilji ekki að skjölin fari á Þjóðskjalasafn eða önnur söfn. Að auki innihalda fjölmörg einkaskjalasöfn trúnaðarmál og gilda sérstök ákvæði um aðgang að þeim. Þar er til að mynda um að ræða skjalasafn Samtakanna ´78, Alnæmissamtökin og söfn stjórnmálamanna, þar sem geta verið viðkvæmar upplýsingar um einstaklinga sem lögfræðingur safnsins sér um afgreiðslu á. Mikilvægt er að skjölin umgangist sérfræðingar sem þekkja og geri sér grein fyrir trúnaði og löggjöf um aðgengi. Fréttaflutningur hefur haft þau áhrif að nokkrir gefendur skjala hafa haft samband við starfsmenn og kannað með að fá skjalasöfn til baka sem þeir afhentu. Þeir spyrja hvenær þeir eigi að koma í síðasta lagi. Við getum ekki svarað því. Starfsmenn hafa verið spurðir hvort safnið verði opið á föstudaginn ef borgarráð samþykkir tillögu um niðurlagningu. Starfsmenn hafa lent í því að vera spurðir hvort þeir hafi fengið uppsagnarbréf eða hvort von sé á því á föstudaginn. Það er óþægilegt að vita ekkert um tímalínu eða hvað framtíðin býr í skauti sér. Þetta snýst þó ekki eingöngu um okkur starfsmennina og framtíð okkar. Þetta snýst fyrst og fremst um skjölin sjálf og þá ábyrgð sem safnið ber á vörslu skjala og að almenningur hafi aðgang að þeim. Við erum alla daga að taka við skjölum og gefa loforð að varðveisla þeirra sé trygg hjá okkur og aðgangur hjá okkur sé í samræmi við lög. Þetta á bæði við um opinber skjöl og einkaskjalasöfn, jafnt viðskiptasamninga, barnaverndarmál, greiningargögn og einkaskjalasöfn sem fólk kemur með til okkar í þeirra trú, að það sé hægt að treysta okkur á Borgarskjalasafni. Skjalasafn þarf að vera stöðug stofnun sem fólk treystir. Það er borgarráð sem mun ákveða á fundi 2. mars hvort Borgarskjalasafnið verði lagt niður. Ákvörðunin er þeirra. Höfundur er borgarskjalavörður.
Hvers vegna hefur frammistöðu íslenskra nemenda í PISA farið hrakandi? Jón Páll Haraldsson,Linda Heiðarsdóttir,Ómar Örn Magnússon Skoðun
Skoðun Það er kominn verðmiði á fangelsið en hvað má ungmenni í alvarlegum vanda kosta? Davíð Bergmann skrifar
Skoðun Hinn opni tékki samgöngusáttmálans – ljósastýring og Sundabraut Eiríkur S. Svavarsson skrifar
Skoðun Við þurfum stjórnmálamenn sem skilja mikilvægi stærstu atvinnugreinar landsins Aðalheiður Ósk Guðmundsdóttir skrifar
Skoðun Kallað eftir fyrirsjáanleika í opinberum framkvæmdum Þorsteinn Víglundsson ,Jónína Guðmundsdóttir,Karl Andreassen skrifar
Skoðun Afvegaleidd umræða um áskoranir heilbrigðiskerfisins Áslaug Arna Sigurbjörnsdóttir skrifar
Skoðun Launafólk sýndi ábyrgð – Hvað með bankana og fjármagnseigendur? Finnbjörn A. Hermannsson skrifar
Skoðun Gæti aukin einkavæðing og skólaval í grunnskólakerfinu bætt námsárangur og aukið jafnrétti? Jón Páll Haraldsson,Linda Heiðarsdóttir,Ómar Örn Magnússon skrifar
Hvers vegna hefur frammistöðu íslenskra nemenda í PISA farið hrakandi? Jón Páll Haraldsson,Linda Heiðarsdóttir,Ómar Örn Magnússon Skoðun