Mikilvægi vel menntaðra leiðsögumanna í ferðaþjónustu á Íslandi Guðmundur Björnsson skrifar 24. ágúst 2023 16:31 Í hjarta Norður-Atlantshafsins, norður við heimskautsbaug er Ísland, land elds og íss, sem laðar til sín sífellt fleiri ferðalanga með töfrandi landslagi og ríkulegum menningararfi. Eftir því sem ferðaþjónustan okkar hefur dafnar, kemur æ betur í ljós að vel menntaðir leiðsögumenn eru hornsteinn hennar, sem gegna mikilvægu hlutverki við náttúruvernd, tryggja öryggi gesta og efla bæði einstaka staðbundna menningu og neytendavernd. Verndarar íslenskrar arfleifðar Auk hins ómótstæðilega og fjölbreytta landslags liggur hinn sanni kjarni Íslands í rótgróinni menningararfleifð þjóðarinnar, sögum af landnámsmönnum og fornum víkingum, staðbundnum þjóðsögum og lifandi listalífi. Leiðsögumenn, sem eru í raun menningarsendiherrar, varpa ljósi á þetta fjölbreytta menningarumhverfi og tryggja að gestir komist í tengsl við hjarta og sál Íslands. Vel menntaður leiðsögumaður miðlar ekki aðeins fróðleik um sögu landsins og hefðir heldur fræðir gesti einnig um menningarsiði og tryggir að samskipti við heimamenn séu auðgandi og byggð á gagnkvæmri virðingu. Með því að túlka og upplýsa um samhengið á milli sögu landsins, landshætti og fólkið sem byggir landið auðga leiðsögumenn hvern sögustað, viðburð eða staðbundið handverk og gera menningarupplifun ferðamanna jafn eftirminnilega og sjónræna fegurð Íslands. Náttúruvernd Hið viðkvæma vistkerfi Íslands er brothætt. Vel upplýstir og menntaðir leiðsögumenn gegna lykilhlutverki við verndun þessara vistkerfisheilda og landslags, auk þess að leiðbeina ferðamönnum um hvernig skuli „Ferðast án ummerkja“. Með því að greina frá mikilvægi hvers náttúruundurs og nauðsyn varðveislu þess, efla þeir virðingu og meðvitund ferðamanna fyrir náttúru landsins. Er það í samræmi við Heimsmarkmið Sameinuðu þjóðanna, sérstaklega markmið 15, sem miðar að sjálfbærri nýtingu vistkerfa. Leiðsögumenn, með áherslu á ábyrga ferðahegðun, gegna því afar mikilvægu hlutverki í því að ná þessu heimsmarkmiði. Öryggið í fyrirrúmi Ófyrirsjáanleg náttúra Íslands getur verið ógnvekjandi og í versta falli skapað lífshættu. En vel menntaðir og þjálfaðir leiðsögumenn, með yfirgripsmikla þekkingu á staðbundnum landslagi og veðurskilyrðum, tryggja að ferðamenn eru öruggir og geta breytt hugsanlegri áhættu í spennandi en samt öruggt ævintýri. Þjónusta, neytendavernd og menningarleg snerting Vanþekking á staðbundnum viðmiðum, venjum og siðum getur haft neikvæð áhrif á upplifun ferðamanna. Með því að beina ferðamönnum að lögmætum fyrirtækjum og ekta staðbundnum vörum og þjónustu, tryggja leiðsögumenn að útgjöld gestanna renni til heimamanna frekar en til tækifærissinnaðra utanaðkomandi milliliða, sem oft hafa skammvinn gróðasjónarmið að leiðarljósi. Leiðsögumenn veita innsýn í íslenska siði og venjur, tryggja raunverulega upplifun og vernd gegn hugsanlegri misnotkun. Þeir virka sem brú milli menningarheima, tryggja þroskandi samskipti milli gesta og nærsamfélagsins, sem leiða til gagnkvæms þakklætis og skilnings. Enn fremur eru leiðsögumenn oft nokkurs konar sáttasemjarar í viðskiptum, hjálpa til við að leysa úr misskilningi og stuðla að heiðarleigum samskiptum. Þetta eftirlitshlutverk tryggir að ferðamenn fái jákvæða og vandræðalausa upplifun, sem styrkir orðspor Íslands sem ferðamannavænn áfangastaður til framtíðar. Sjálfbærni og heimsmarkmiðin Vel menntaðir leiðsögumenn starfa í samræmi við Heimsmarkmið SÞ um sjálfbæra þróun, einkum markmið 8 um „góða atvinnu og hagvöxt." Ástundun þeirra eflir ferðaþjónustu á Íslandi og stuðlar að sjálfbærum hagvexti. Að auki er markmið 12, sem stuðlar að „ábyrgri neyslu,“ í takt við áhersluna um sjálfbæra ferðaþjónustu, með áherslu á staðbundið handverk, vistvæna gistingu og sjálfbærar samgöngur Að lokum Vel menntaðir leiðsögumenn á Íslandi eru svo miklu meira en bara upplýsingaveita. Leiðsögumenn eru hliðverðir íslenskrar menningar, varðmenn íslenskrar náttúru og akkeri sem tryggir öllum gestum heilnæma, örugga og ekta íslenska upplifun. Eftir því sem Ísland eflist sem eftirsóttur ferðamannastaður verður fjölþætt hlutverk þessara leiðsögumanna enn mikilvægara, sem gerir þá sannarlega að hjartslætti íslenskrar ferðaþjónustu. Hjá Endurmenntun Háskóla Íslands er hægt að sækja leiðsögunám um áfangastaðinn Ísland fyrir þau sem vilja undirbúa sig undir starf leiðsögumanns samkvæmt Evrópustaðli ÍST EN 15565:2008 (Tourism services – Requirements for the provision of professional tourist guide training and qualification programmes). Þar er megináhersla lögð á hagnýta þekkingu á sviði leiðsagnar með ferðamenn um Ísland í samræmi við fyrrnefndan Evrópustaðal. Námið hentar jafnt þeim sem eru að stíga sín fyrstu skref innan ferðaþjónustunnar og þeim sem hafa veitt ferðamönnum leiðsögn byggt á brjóstvitinu einu saman. Höfundur er ferðamálafræðingur MSc og faglegur umsjónarmaður leiðsögunáms hjá Endurmenntun Háskóla Íslands. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Ferðaþjónusta Guðmundur Björnsson Mest lesið Svona eða hinsegin, hvert okkar verður næst? Unnar Geir Unnarsson Skoðun Ákall til íslenskra stjórnmálamanna Magnús Árni Skjöld Magnússon Skoðun Þurfum við virkilega „leyniþjónustu”? Helen Olafsdóttir Skoðun Byrjað á öfugum enda! Hjálmar Heiðdal Skoðun Þjóðaratkvæðagreiðsla vegna umsóknar um aðild að ESB er stjórnsýslugrín! Júlíus Valsson Skoðun Að hlúa að foreldrum: Forvörn sem skiptir máli Áróra Huld Bjarnadóttir Skoðun Reynisfjara og mannréttindasáttmáli Evrópu Róbert R. Spanó Skoðun Plan Samfylkingar: Svona náum við niður vöxtunum Jóhann Páll Jóhannsson Skoðun Öruggari Reykjavík Svala Hjörleifsdóttir Skoðun Stígum stærri og róttækari græn skref í Reykjavík Líf Magneudóttir Skoðun Skoðun Skoðun Svona eða hinsegin, hvert okkar verður næst? Unnar Geir Unnarsson skrifar Skoðun Reynisfjara og mannréttindasáttmáli Evrópu Róbert R. Spanó skrifar Skoðun Að hlúa að foreldrum: Forvörn sem skiptir máli Áróra Huld Bjarnadóttir skrifar Skoðun Ákall til íslenskra stjórnmálamanna Magnús Árni Skjöld Magnússon skrifar Skoðun Þurfum við virkilega „leyniþjónustu”? Helen Olafsdóttir skrifar Skoðun Byrjað á öfugum enda! Hjálmar Heiðdal skrifar Skoðun Væri ekki hlaupið út aftur Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Gervigreind fyrir alla — en fyrir hvern í raun? Sigvaldi Einarsson skrifar Skoðun Hefur ítrekað hótað okkur áður Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Þjóðaratkvæðagreiðsla vegna umsóknar um aðild að ESB er stjórnsýslugrín! Júlíus Valsson skrifar Skoðun Bandaríkin voru alltaf vondi kallinn Karl Héðinn Kristjánsson skrifar Skoðun Erum við á leiðinni í hnífavesti? Davíð Bergmann skrifar Skoðun Ákall til umhverfis-, orku- og loftslagsráðherra að standa við gefin loforð Laura Sólveig Lefort Scheefer,Snorri Hallgrímsson,Sigurlaug Eir Beck Þórsdóttir,Jóhanna Malen Skúladóttir,Ida Karólína Harris,Antonia Hamann,Julien Nayet-Pelletier skrifar Skoðun Kæfandi klámhögg sveitarstjóra Jón Trausti Reynisson skrifar Skoðun Klár fyrir Verslunarmannahelgina? Ágúst Mogensen skrifar Skoðun Vegið að börnum í pólitískri aðför að ferðaþjónustunni Einar Freyr Elínarson skrifar Skoðun Hið tæra illa Gunnar Hólmsteinn Ársælsson skrifar Skoðun Ferðamannaiðnaður? Nei, ferðaþjónusta! Guðmundur Björnsson skrifar Skoðun Hæðarveiki og lyf Ari Trausti Guðmundsson skrifar Skoðun Landsvirkjun hafin yfir lög Björg Eva Erlendsdóttir skrifar Skoðun Fjárskipti við slit óvígðrar sambúðar: Meginreglur og frávik Sveinn Ævar Sveinsson skrifar Skoðun Þau eru framtíðin – en fá ekki að njóta nútímans Sigurður Kári skrifar Skoðun Greiðsla með Vísakorti tryggir ekki endurgreiðslu – forfallatryggingar gagnslausar þegar mest á reynir Erna Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Hvers vegna þegir kristin, vestræn menning? Ómar Torfason skrifar Skoðun Trump les tölvupóstinn þinn Mörður Áslaugarson skrifar Skoðun „Já, hvað með bara að skjóta hann!“ Þórhildur Hjaltadóttir skrifar Skoðun Heimar sem þurfa nýja umræðu! Sigurður Árni Reynisson skrifar Skoðun Sársauki annarra og samúðarþreyta Guðrún Jónsdóttir skrifar Skoðun Í minningu sonar – og allra þeirra sem aldrei komu heim Kristín Dýrfjörð,Friðrik Þór Guðmundsson skrifar Skoðun Alþjóðalög eða lögleysa? Urður Hákonardóttir skrifar Sjá meira
Í hjarta Norður-Atlantshafsins, norður við heimskautsbaug er Ísland, land elds og íss, sem laðar til sín sífellt fleiri ferðalanga með töfrandi landslagi og ríkulegum menningararfi. Eftir því sem ferðaþjónustan okkar hefur dafnar, kemur æ betur í ljós að vel menntaðir leiðsögumenn eru hornsteinn hennar, sem gegna mikilvægu hlutverki við náttúruvernd, tryggja öryggi gesta og efla bæði einstaka staðbundna menningu og neytendavernd. Verndarar íslenskrar arfleifðar Auk hins ómótstæðilega og fjölbreytta landslags liggur hinn sanni kjarni Íslands í rótgróinni menningararfleifð þjóðarinnar, sögum af landnámsmönnum og fornum víkingum, staðbundnum þjóðsögum og lifandi listalífi. Leiðsögumenn, sem eru í raun menningarsendiherrar, varpa ljósi á þetta fjölbreytta menningarumhverfi og tryggja að gestir komist í tengsl við hjarta og sál Íslands. Vel menntaður leiðsögumaður miðlar ekki aðeins fróðleik um sögu landsins og hefðir heldur fræðir gesti einnig um menningarsiði og tryggir að samskipti við heimamenn séu auðgandi og byggð á gagnkvæmri virðingu. Með því að túlka og upplýsa um samhengið á milli sögu landsins, landshætti og fólkið sem byggir landið auðga leiðsögumenn hvern sögustað, viðburð eða staðbundið handverk og gera menningarupplifun ferðamanna jafn eftirminnilega og sjónræna fegurð Íslands. Náttúruvernd Hið viðkvæma vistkerfi Íslands er brothætt. Vel upplýstir og menntaðir leiðsögumenn gegna lykilhlutverki við verndun þessara vistkerfisheilda og landslags, auk þess að leiðbeina ferðamönnum um hvernig skuli „Ferðast án ummerkja“. Með því að greina frá mikilvægi hvers náttúruundurs og nauðsyn varðveislu þess, efla þeir virðingu og meðvitund ferðamanna fyrir náttúru landsins. Er það í samræmi við Heimsmarkmið Sameinuðu þjóðanna, sérstaklega markmið 15, sem miðar að sjálfbærri nýtingu vistkerfa. Leiðsögumenn, með áherslu á ábyrga ferðahegðun, gegna því afar mikilvægu hlutverki í því að ná þessu heimsmarkmiði. Öryggið í fyrirrúmi Ófyrirsjáanleg náttúra Íslands getur verið ógnvekjandi og í versta falli skapað lífshættu. En vel menntaðir og þjálfaðir leiðsögumenn, með yfirgripsmikla þekkingu á staðbundnum landslagi og veðurskilyrðum, tryggja að ferðamenn eru öruggir og geta breytt hugsanlegri áhættu í spennandi en samt öruggt ævintýri. Þjónusta, neytendavernd og menningarleg snerting Vanþekking á staðbundnum viðmiðum, venjum og siðum getur haft neikvæð áhrif á upplifun ferðamanna. Með því að beina ferðamönnum að lögmætum fyrirtækjum og ekta staðbundnum vörum og þjónustu, tryggja leiðsögumenn að útgjöld gestanna renni til heimamanna frekar en til tækifærissinnaðra utanaðkomandi milliliða, sem oft hafa skammvinn gróðasjónarmið að leiðarljósi. Leiðsögumenn veita innsýn í íslenska siði og venjur, tryggja raunverulega upplifun og vernd gegn hugsanlegri misnotkun. Þeir virka sem brú milli menningarheima, tryggja þroskandi samskipti milli gesta og nærsamfélagsins, sem leiða til gagnkvæms þakklætis og skilnings. Enn fremur eru leiðsögumenn oft nokkurs konar sáttasemjarar í viðskiptum, hjálpa til við að leysa úr misskilningi og stuðla að heiðarleigum samskiptum. Þetta eftirlitshlutverk tryggir að ferðamenn fái jákvæða og vandræðalausa upplifun, sem styrkir orðspor Íslands sem ferðamannavænn áfangastaður til framtíðar. Sjálfbærni og heimsmarkmiðin Vel menntaðir leiðsögumenn starfa í samræmi við Heimsmarkmið SÞ um sjálfbæra þróun, einkum markmið 8 um „góða atvinnu og hagvöxt." Ástundun þeirra eflir ferðaþjónustu á Íslandi og stuðlar að sjálfbærum hagvexti. Að auki er markmið 12, sem stuðlar að „ábyrgri neyslu,“ í takt við áhersluna um sjálfbæra ferðaþjónustu, með áherslu á staðbundið handverk, vistvæna gistingu og sjálfbærar samgöngur Að lokum Vel menntaðir leiðsögumenn á Íslandi eru svo miklu meira en bara upplýsingaveita. Leiðsögumenn eru hliðverðir íslenskrar menningar, varðmenn íslenskrar náttúru og akkeri sem tryggir öllum gestum heilnæma, örugga og ekta íslenska upplifun. Eftir því sem Ísland eflist sem eftirsóttur ferðamannastaður verður fjölþætt hlutverk þessara leiðsögumanna enn mikilvægara, sem gerir þá sannarlega að hjartslætti íslenskrar ferðaþjónustu. Hjá Endurmenntun Háskóla Íslands er hægt að sækja leiðsögunám um áfangastaðinn Ísland fyrir þau sem vilja undirbúa sig undir starf leiðsögumanns samkvæmt Evrópustaðli ÍST EN 15565:2008 (Tourism services – Requirements for the provision of professional tourist guide training and qualification programmes). Þar er megináhersla lögð á hagnýta þekkingu á sviði leiðsagnar með ferðamenn um Ísland í samræmi við fyrrnefndan Evrópustaðal. Námið hentar jafnt þeim sem eru að stíga sín fyrstu skref innan ferðaþjónustunnar og þeim sem hafa veitt ferðamönnum leiðsögn byggt á brjóstvitinu einu saman. Höfundur er ferðamálafræðingur MSc og faglegur umsjónarmaður leiðsögunáms hjá Endurmenntun Háskóla Íslands.
Skoðun Þjóðaratkvæðagreiðsla vegna umsóknar um aðild að ESB er stjórnsýslugrín! Júlíus Valsson skrifar
Skoðun Ákall til umhverfis-, orku- og loftslagsráðherra að standa við gefin loforð Laura Sólveig Lefort Scheefer,Snorri Hallgrímsson,Sigurlaug Eir Beck Þórsdóttir,Jóhanna Malen Skúladóttir,Ida Karólína Harris,Antonia Hamann,Julien Nayet-Pelletier skrifar
Skoðun Fjárskipti við slit óvígðrar sambúðar: Meginreglur og frávik Sveinn Ævar Sveinsson skrifar
Skoðun Greiðsla með Vísakorti tryggir ekki endurgreiðslu – forfallatryggingar gagnslausar þegar mest á reynir Erna Guðmundsdóttir skrifar
Skoðun Í minningu sonar – og allra þeirra sem aldrei komu heim Kristín Dýrfjörð,Friðrik Þór Guðmundsson skrifar