Rangfærslur um innflytjendur á Norðurlöndum hraktar Ingólfur Shahin skrifar 24. febrúar 2024 10:00 Í vaxandi umræðu um málefni innflytjenda á Íslandi draga sumir upp mynd af innflytjendum sem byrði á samfélaginu og ræða um áhyggjur af efnahagslegu álagi, menningarátökum og öryggisógnum. Í því samhengi er ein algengasta setningin sem heyrist "viljum við virkilega enda eins og nágrannaríki okkar". Þetta orðalag vísar oft til skandinavísku landanna. Hins vegar bendir nánari skoðun á gögnum til þess að innflytjendur hafi í raun auðgað Skandinavíu á margvíslegan hátt, en ekki öfugt. Lítum á staðreyndirnar. Efnahagsleg áhrif Innflytjendur hafa lagt mikið af mörkum til efnahagslífsins í Svíþjóð og Danmörku. Samkvæmt rannsókn Sænsku félagsrannsóknastofnunarinnar frá árinu 2017 eru innflytjendur ábyrgir fyrir næstum fjórðungi af vergri landsframleiðslu Svíþjóðar. Í Danmörku er hlutfall innflytjenda á vinnumarkaði hærra en innfæddra Dana og þeir greiða meira í skatta en þeir fá í bætur. Rannsókn frá 2018 á vegum dönsku hagfræðistofnuninnar leiddi í ljós að innflytjendur efli danska hagkerfið um áætlaða 10 milljarða evra á ári. Að afneita jákvæðum áhrifum innflytjenda á skandinavíska hagkerfið má líkja við stjórnanda sem virðir framlag starfsfólks síns að vettugi. Rétt eins og velgengni fyrirtækja byggir á sameiginlegu átaki vinnuaflsins er hagsæld og framþróun Norðurlanda nátengd framlagi innflytjenda. Arfleifð þeirra er augljós í líflegum borgum, blómlegu efnahagslífi og þeim menningarlega fjölbreyttu samfélögum sem þessar þjóðir eru orðnar. Menningarleg fjölbreytni og nýsköpun Innflytjendur hafa einnig auðgað norræn samfélög með því að kynna ný menningarviðhorf og hefðir. Þess háttar fjölbreytni hefur gert þessi lönd líflegri og kraftmeiri og hún hefur einnig leitt til nýrra listforma, tónlistar, matargerðar, bókmennta og fleira. Til dæmis hefur hin rómaða matargerð Svíþjóðar orðið fyrir áhrifum frá innflytjendum alls staðar að úr heiminum og Kaupmannahöfn er orðin miðstöð alþjóðlegrar matargerðar. Margir af ástsælustu tónlistarmönnum Norðurlanda eru af erlendum uppruna. Allt fólk sem hefur haft tækifæri til að heimsækja þessar þjóðir getur staðfest að það er ánægjuleg upplifun. Margir Íslendingar vilja frekar búa í Kaupmannahöfn og Stokkhólmi en í Reykjavík eða á Akureyri, einfaldlega vegna þess að þeim þykir bæði skemmtilegra og notalegra að búa í menningarlega fjölbreyttum skandinavískum borgum en í hinni tiltölulega einsleitu Reykjavík. Félagsleg samheldni og umburðarlyndi Þrátt fyrir ýmsar áskoranir, sem minnka þó verulega með komandi kynslóðum og kynslóðum innflytjenda sem aðlagast menningunni betur, hafa innflytjendur einnig stuðlað að félagslegri samheldni og umburðarlyndi í Skandinavíu. Innflytjendur hafa tekið virkan þátt í að byggja upp ný hverfi og samfélög og þeir hafa hjálpað til við að brjóta niður félagslegar hindranir. Rannsókn Pew Research Center frá árinu 2015 leiddi í ljós að innflytjendur í Svíþjóð og Danmörku eru líklegri til að styðja umburðarlyndi og fjölbreytileika en innfæddir. Ranghugmyndir um glæpi Einnig er mikilvægt að fjalla um glæpi og rangfærslur um þá. Þó að sumar rannsóknir sýni að glæpatíðni sé hærri meðal innflytjenda má skýringuna oft finna bæði í félags- og hagfræðilegum þáttum og kynþáttafordómum í réttarkerfinu. Rannsókn frá árinu 2021 á vegum Sænska afbrotavarnaráðsins leiddi í ljós að fólk fætt erlendis var 250% líklegra til að vera talið grunað um glæpi en fólk fætt í Svíþjóð sem á tvo innfædda foreldra. Hlutfallið lækkar þó verulega þegar tekið er tillit til aldurs, kyns og lífsskilyrða. Þetta bendir til þess að innflytjendur séu ekki í eðli sínu líklegri til að fremja glæpi heldur standi þeir frammi fyrir stærri áskorunum sem geta leitt til hærri glæpatíðni. Kaupmannahöfn, sem oft er notuð sem dæmi um borg sem innflytjendur hafa skemmt, var nýlega valin öruggasta borg heims af rannsóknardeild The Economist. Ákærur fyrir hryðjuverk Það er einnig mikilvægt að muna að meirihluti stærstu hryðjuverka í Skandinavíu hafa í gegnum tíðina verið framin af hægri öfgafólki. Þekktari atvik á borð við árásirnar í Noregi árið 2011 sem kostuðu 77 manns lífið og aðrar áberandi aðgerðir hægri öfgafólks undirstrika þessa ógn. Æsilegar yfirlýsingar stjórnmálamanna og lýðskrum eru eldsneyti á bál hægri öfgafólks, nokkuð sem þeir ættu að hafa í huga þegar þeir fara með rangfærslur um innflytjendur. Áskoranir og efling aðlögunar Þótt óumdeilt sé að innflutningur fólks hafi haft margvíslegan ávinning í för með sér í Skandinavíu er mikilvægt að viðurkenna að þar hefur einnig verið þörf á að takast á við erfiðar áskoranir. Aðlögun hefur ekki alltaf verið auðveld og sumir innflytjendur hafa þurft að þola mismunun og félagslega útilokun. Því er brýnt að leggja áherslu á að þróa skilvirka aðlögunarstefnu sem hjálpar innflytjendum að taka fullan þátt í samfélaginu. Með því að viðurkenna jákvætt framlag innflytjenda og takast á við áskoranir með skilvirkri aðlögunarstefnu getur Ísland áfram notið góðs af öflugu atvinnulífi knúnu áfram af fjölbreytni og krafti alla íbúa landsins. Félagslegur hreyfanleiki er undirstaða farsællar innflytjendastefnu. Skrímslavæðing innflytjenda mun eingöngu leiða til erfiðari aðlögunar að samfélaginu og skaða landið okkar til lengri tíma litið. Höfundur er frumkvöðull. Heimildir ●"Efnahagsleg áhrif innflytjenda í Svíþjóð" Sænska félagsrannsóknastofnunin (2017) ●"Innflytjendur efla danskan efnahag um 10 milljarða evra á ári" Danska hagrannsóknastofnunin (2018) ●"Innflytjendamál og félagsleg samheldni: Gögn frá 19 löndum" Pew rannsóknarmiðstöðin (2015) ●Samræmingaraðili framkvæmdastjórnar Evrópusambandsins gegn hryðjuverkum. (2022). 2021 Skýrsla ESB um hryðjuverk og þróun. ●https://safecities.economist.com/ Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Innflytjendamál Danmörk Reykjavík Akureyri Svíþjóð Mest lesið Bob Marley og íslenskar kosningar Gísli Hvanndal Jakobsson Skoðun Örvæntingarfullur maður sker út grasker Þórður Snær Júlíusson Skoðun Ég var barnið sem vildi ekki taka í höndina á kennaranum sínum Fida Abu Libdeh Skoðun Sjálfstæðisflokkur hækkar kostnað heimilanna Kristrún Frostadóttir Skoðun Gerum þetta að kosningamáli Ágúst Ólafur Ágústsson Skoðun Ölmusuhagkerfið Unnur Rán Reynisdóttir Skoðun Eru vaxtarmörkin vandinn? Dóra Björt Guðjónsdóttir Skoðun Stóri grænþvotturinn Heiðrún Lind Marteinsdóttir Skoðun Fyrirmyndarstjórn Viðreisnar og Samfylkingar á Reykjavíkurborg? Diljá Mist Einarsdóttir Skoðun Búum til „vandamál“ – leysum það með samræmdum prófum Árelía Eydís Guðmundsdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Draumastarfið Arnfríður Hermannsdóttir skrifar Skoðun Hjartsláttur sjávarbyggðanna Lilja Rafney Magnúsdóttir skrifar Skoðun Erum við tilbúin til að bæta menntakerfið okkar? Jónína Einarsdóttir skrifar Skoðun Eru vaxtarmörkin vandinn? Dóra Björt Guðjónsdóttir skrifar Skoðun Búum til „vandamál“ – leysum það með samræmdum prófum Árelía Eydís Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Þöggun Guðbjörg Ása Jóns Huldudóttir,Margrét Kristín Blöndal,Margrét Rut Eddudóttir,Lukka Sigurðardóttir,Sigtryggur Ari Jóhannsson,Halldóra Jóhanna Hafsteins Âû skrifar Skoðun Ölmusuhagkerfið Unnur Rán Reynisdóttir skrifar Skoðun Fyrirmyndarstjórn Viðreisnar og Samfylkingar á Reykjavíkurborg? Diljá Mist Einarsdóttir skrifar Skoðun Sjálfstæðisflokkur hækkar kostnað heimilanna Kristrún Frostadóttir skrifar Skoðun Hvar er mannúðin? Davíð Sól Pálsson skrifar Skoðun Gerum þetta að kosningamáli Ágúst Ólafur Ágústsson skrifar Skoðun Stóri grænþvotturinn Heiðrún Lind Marteinsdóttir skrifar Skoðun Örvæntingarfullur maður sker út grasker Þórður Snær Júlíusson skrifar Skoðun Vill íslenska þjóðin halda í einmenninguna? Matthildur Björnsdóttir skrifar Skoðun Inngilding eða „aðskilnaður“? Jasmina Vajzović Crnac skrifar Skoðun Vonin má aldrei deyja Guðmunda G. Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Ég var barnið sem vildi ekki taka í höndina á kennaranum sínum Fida Abu Libdeh skrifar Skoðun Um áhrif niðurskurðar á fjárlögum 2025 til kvikmyndagerðar og lista Steingrímur Dúi Másson skrifar Skoðun Bob Marley og íslenskar kosningar Gísli Hvanndal Jakobsson skrifar Skoðun Fólk eða fífl? Anna Gunndís Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Eru til lausnir við mönnunarvanda heilsugæslunnar? Gunnlaugur Már Briem skrifar Skoðun Er eitthvað mál að handtaka börn? Elsa Bára Traustadóttir skrifar Skoðun Er ferðaþjónusta útlendingavandamál? Halla Signý Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Íslenska kerfið framleiðir afbrotamenn Ágústa Ágústsdóttir skrifar Skoðun Ekki fokka þessu upp! Gunnar Dan Wiium skrifar Skoðun Kosningaloforð og hvað svo? Björn Snæbjörnsson skrifar Skoðun Fólk, fjárfestingar og framfarir Baldur Thorlacius skrifar Skoðun Húsnæðis- og skipulagsmál Anna Sofía Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Falleinkunn fyrrum forseta Vilhjálmur Þorsteinsson,Viktor Orri Valgarðsson skrifar Skoðun Séreignarsparnaður nauðsynlegur valkostur til að létta greiðslubyrði Kolbrún Halldórsdóttir skrifar Sjá meira
Í vaxandi umræðu um málefni innflytjenda á Íslandi draga sumir upp mynd af innflytjendum sem byrði á samfélaginu og ræða um áhyggjur af efnahagslegu álagi, menningarátökum og öryggisógnum. Í því samhengi er ein algengasta setningin sem heyrist "viljum við virkilega enda eins og nágrannaríki okkar". Þetta orðalag vísar oft til skandinavísku landanna. Hins vegar bendir nánari skoðun á gögnum til þess að innflytjendur hafi í raun auðgað Skandinavíu á margvíslegan hátt, en ekki öfugt. Lítum á staðreyndirnar. Efnahagsleg áhrif Innflytjendur hafa lagt mikið af mörkum til efnahagslífsins í Svíþjóð og Danmörku. Samkvæmt rannsókn Sænsku félagsrannsóknastofnunarinnar frá árinu 2017 eru innflytjendur ábyrgir fyrir næstum fjórðungi af vergri landsframleiðslu Svíþjóðar. Í Danmörku er hlutfall innflytjenda á vinnumarkaði hærra en innfæddra Dana og þeir greiða meira í skatta en þeir fá í bætur. Rannsókn frá 2018 á vegum dönsku hagfræðistofnuninnar leiddi í ljós að innflytjendur efli danska hagkerfið um áætlaða 10 milljarða evra á ári. Að afneita jákvæðum áhrifum innflytjenda á skandinavíska hagkerfið má líkja við stjórnanda sem virðir framlag starfsfólks síns að vettugi. Rétt eins og velgengni fyrirtækja byggir á sameiginlegu átaki vinnuaflsins er hagsæld og framþróun Norðurlanda nátengd framlagi innflytjenda. Arfleifð þeirra er augljós í líflegum borgum, blómlegu efnahagslífi og þeim menningarlega fjölbreyttu samfélögum sem þessar þjóðir eru orðnar. Menningarleg fjölbreytni og nýsköpun Innflytjendur hafa einnig auðgað norræn samfélög með því að kynna ný menningarviðhorf og hefðir. Þess háttar fjölbreytni hefur gert þessi lönd líflegri og kraftmeiri og hún hefur einnig leitt til nýrra listforma, tónlistar, matargerðar, bókmennta og fleira. Til dæmis hefur hin rómaða matargerð Svíþjóðar orðið fyrir áhrifum frá innflytjendum alls staðar að úr heiminum og Kaupmannahöfn er orðin miðstöð alþjóðlegrar matargerðar. Margir af ástsælustu tónlistarmönnum Norðurlanda eru af erlendum uppruna. Allt fólk sem hefur haft tækifæri til að heimsækja þessar þjóðir getur staðfest að það er ánægjuleg upplifun. Margir Íslendingar vilja frekar búa í Kaupmannahöfn og Stokkhólmi en í Reykjavík eða á Akureyri, einfaldlega vegna þess að þeim þykir bæði skemmtilegra og notalegra að búa í menningarlega fjölbreyttum skandinavískum borgum en í hinni tiltölulega einsleitu Reykjavík. Félagsleg samheldni og umburðarlyndi Þrátt fyrir ýmsar áskoranir, sem minnka þó verulega með komandi kynslóðum og kynslóðum innflytjenda sem aðlagast menningunni betur, hafa innflytjendur einnig stuðlað að félagslegri samheldni og umburðarlyndi í Skandinavíu. Innflytjendur hafa tekið virkan þátt í að byggja upp ný hverfi og samfélög og þeir hafa hjálpað til við að brjóta niður félagslegar hindranir. Rannsókn Pew Research Center frá árinu 2015 leiddi í ljós að innflytjendur í Svíþjóð og Danmörku eru líklegri til að styðja umburðarlyndi og fjölbreytileika en innfæddir. Ranghugmyndir um glæpi Einnig er mikilvægt að fjalla um glæpi og rangfærslur um þá. Þó að sumar rannsóknir sýni að glæpatíðni sé hærri meðal innflytjenda má skýringuna oft finna bæði í félags- og hagfræðilegum þáttum og kynþáttafordómum í réttarkerfinu. Rannsókn frá árinu 2021 á vegum Sænska afbrotavarnaráðsins leiddi í ljós að fólk fætt erlendis var 250% líklegra til að vera talið grunað um glæpi en fólk fætt í Svíþjóð sem á tvo innfædda foreldra. Hlutfallið lækkar þó verulega þegar tekið er tillit til aldurs, kyns og lífsskilyrða. Þetta bendir til þess að innflytjendur séu ekki í eðli sínu líklegri til að fremja glæpi heldur standi þeir frammi fyrir stærri áskorunum sem geta leitt til hærri glæpatíðni. Kaupmannahöfn, sem oft er notuð sem dæmi um borg sem innflytjendur hafa skemmt, var nýlega valin öruggasta borg heims af rannsóknardeild The Economist. Ákærur fyrir hryðjuverk Það er einnig mikilvægt að muna að meirihluti stærstu hryðjuverka í Skandinavíu hafa í gegnum tíðina verið framin af hægri öfgafólki. Þekktari atvik á borð við árásirnar í Noregi árið 2011 sem kostuðu 77 manns lífið og aðrar áberandi aðgerðir hægri öfgafólks undirstrika þessa ógn. Æsilegar yfirlýsingar stjórnmálamanna og lýðskrum eru eldsneyti á bál hægri öfgafólks, nokkuð sem þeir ættu að hafa í huga þegar þeir fara með rangfærslur um innflytjendur. Áskoranir og efling aðlögunar Þótt óumdeilt sé að innflutningur fólks hafi haft margvíslegan ávinning í för með sér í Skandinavíu er mikilvægt að viðurkenna að þar hefur einnig verið þörf á að takast á við erfiðar áskoranir. Aðlögun hefur ekki alltaf verið auðveld og sumir innflytjendur hafa þurft að þola mismunun og félagslega útilokun. Því er brýnt að leggja áherslu á að þróa skilvirka aðlögunarstefnu sem hjálpar innflytjendum að taka fullan þátt í samfélaginu. Með því að viðurkenna jákvætt framlag innflytjenda og takast á við áskoranir með skilvirkri aðlögunarstefnu getur Ísland áfram notið góðs af öflugu atvinnulífi knúnu áfram af fjölbreytni og krafti alla íbúa landsins. Félagslegur hreyfanleiki er undirstaða farsællar innflytjendastefnu. Skrímslavæðing innflytjenda mun eingöngu leiða til erfiðari aðlögunar að samfélaginu og skaða landið okkar til lengri tíma litið. Höfundur er frumkvöðull. Heimildir ●"Efnahagsleg áhrif innflytjenda í Svíþjóð" Sænska félagsrannsóknastofnunin (2017) ●"Innflytjendur efla danskan efnahag um 10 milljarða evra á ári" Danska hagrannsóknastofnunin (2018) ●"Innflytjendamál og félagsleg samheldni: Gögn frá 19 löndum" Pew rannsóknarmiðstöðin (2015) ●Samræmingaraðili framkvæmdastjórnar Evrópusambandsins gegn hryðjuverkum. (2022). 2021 Skýrsla ESB um hryðjuverk og þróun. ●https://safecities.economist.com/
Skoðun Þöggun Guðbjörg Ása Jóns Huldudóttir,Margrét Kristín Blöndal,Margrét Rut Eddudóttir,Lukka Sigurðardóttir,Sigtryggur Ari Jóhannsson,Halldóra Jóhanna Hafsteins Âû skrifar
Skoðun Fyrirmyndarstjórn Viðreisnar og Samfylkingar á Reykjavíkurborg? Diljá Mist Einarsdóttir skrifar
Skoðun Um áhrif niðurskurðar á fjárlögum 2025 til kvikmyndagerðar og lista Steingrímur Dúi Másson skrifar
Skoðun Séreignarsparnaður nauðsynlegur valkostur til að létta greiðslubyrði Kolbrún Halldórsdóttir skrifar