Innviðir og orkuskipti Sigurður Ingi Friðleifsson skrifar 16. ágúst 2024 13:00 Ýmsir setja fyrir sig innviðaleysi þegar ákvörðun er tekin um að kaupa nýjan bensín- eða dísilbíl. Velja sem sagt að kaupa glænýjan olíuknúin bíl þrátt fyrir tæknilega yfirburði rafbíla, lægri kostnað rafbíla og meiri samfélagsávinning rafbíla (sjá fyrri greinar): https://www.visir.is/g/20242595786d/10-taekni-legir-yfir-burdir-rafbila https://www.visir.is/g/20242584083d/ahugaverdar-akvardanir https://www.visir.is/g/20212194936d/samfelagsbillinn Er algert hleðsluinnviðaleysi? Við erum á skrítnum tímum og því miður virðist eina umræðan sem nær í gegn í fjöl- eða samfélagsmiðlum vera annað hvort upphrópanir eða útgildi. Setningin „ það eru engir innviðir fyrir rafbíla“ er stunduð kastað fram sem staðreynd. Þó að innviðir þurfi að batna, sem þeir munu gera, þá er alveg ljóst að nú þegar er til staðar grunnur að hraðhleðsluneti eins og sjá má á myndinni. Staðsetning hraðhleðslustöðva.Aðsend Meint innviðaleysi er því miður notað sem rök gegn kaupum á rafbílum og því er mikilvægt að taka aðeins raunstöðuna. Í fyrsta lagi hefur ýmislegt breyst á síðustu tíu árum og mun halda áfram að breytast. Fyrstu hraðhleðslustöðvar landsins opnuðu fyrir aðeins tíu árum og voru þá bara 50 kW í afli. Nú eru hundruð hraðhleðslutengla og flestar stöðvar sem settar eru upp núna eru 150-400 kW. Sem sagt stöðugt fleiri staðir og stöðugt hraðari hleðsla. Meðaldrægni rafbíla hefur líka aukist mikið á þessum tíu árum þar sem í upphafi voru flestir bílar með um 200 km hámarksdrægni en nú eru þeir með 400-500 km hámarksdrægni. Flestir rafbílar í dag komast lengra til að hlaða hraðar á mun fleiri stöðum. Ríkið hefur, í gegnum Orkusjóð, stutt rækilega við uppbyggingu hleðslustöðva um allt land og fjölmörg verkefni eru í pípunum á næstunni. Miðað við fyrirliggjandi uppbyggingaráætlanir verður hvergi lengra á milli hraðhleðslustöðva en um 90 km og langoftast mun styttra. Í raun er bara einn leggur eftir þar sem vegalengd milli stöðva er meira en 100 km og það er Mývatn-Egilsstaðir sem klárast að öllum líkindum á næsta ári. Ef þú kaupir nýjar rafbíl núna er líklegast að hann sé með 300-500 km drægni og þá er varla mikil áhætta að leggja af stað í langferð vitandi að hvergi er meira en 100 km í næstu hraðhleðslustöð þar sem þú getur bætt á bílinn 100-200 km á 10-20 mínútum. Er það of erfitt? Hraðhleðslutengjum á hverjum stað fjölgar líka stöðugt sem minnkar áhættuna á biðröð eða bilunum. Til dæmis voru fyrir örfáum árum voru fjögur hraðhleðslutengi á Akureyri en eru nú um fjörtíu. Vegstyttingar hafa líka komið sterkar inn eins Vaðlaheiði, sunnanverðir Vestfirðir og bráðum á Hornafjörður og Öxi. Þetta er staðan núna sem mun svo bara batna og batna. Hnökrar Við erum stödd í upphafi samgöngu byltingar og það er ekkert nema eðlilegt að eitthvað vesen verði á þeirri vegferð. Að láta einstaka hnökra gera okkur fráhverf orkuskiptum er jafnvitlaust og að gefast upp og hætta leik ef við lendum eitt núll undir í fótboltaleik þegar 80 mínútur eru eftir. Það verða bilanir og einstaka sinnum einhver bið en það er einungis við sérstakar aðstæður alveg eins og það getur verið pínu röð í blómabúð á konudaginn þó flesta aðra daga fáir þú afgreiðslu strax. Ofmat á þörf Byggðarsamsetning íslands er afar sérstök þar sem þrír fjórðu hlutar íbúa búa á einu horni landsins. Þetta þýðir að langflestir fara allar sínar daglegu ferðir innan 100 km radíusar. Á vef Orkuseturs má finna drægnireikni sem sýnir hversu langt er hægt að ferðast miðað við gefna drægni. Á myndinni má sjá það svæði sem hægt er að fara, fram og til baka, án hleðslu miðað við 250 km drægni. Þetta sýnir að rafbíll getur léttilega þvælst um þetta svæði án sértækar hleðslu en til hægðarauka er þó samt fjöldi hraðhleðslustöðva innan þessa svæðis. Aðsend Bílar eru ekki einota dagvara og þegar fólk fjárfestir í glænýjum bíl þá er oftast stefnan að eiga hann næstu 3-10 ár. Það er næsta öruggt að innviðir munu áfram batna næstu árin og gera langferðir á rafbíl enn auðveldari. Að mörgu leyti mætti segja að meiri áhætta sé í kaupum á glænýjum jarðefnaeldsneytisbílum þar sem erfitt er að meta hversu auðvelt verður að endurselja þá á næstu 10 árum og hvort bensínstöðvum haldi áfram að fækka. Höfundur er sviðsstjóri orkuskipta og loftslagsmála hjá Orkustofnun. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Sigurður Ingi Friðleifsson Mest lesið Eru stjórnarandstæðingar viljandi að misskilja samsköttun? Þórhallur Valur Benónýsson Skoðun Spilavíti er og verður spilavíti Tryggvi Rúnar Brynjarsson Skoðun Skortur á metnaði í loftslagsmálum Svandís Svavarsdóttir,Guðmundur Ingi Guðbrandsson Skoðun Verjum frelsið og mannréttindin Sigurjón Njarðarson Skoðun Þjónusturof hefst í dag Hanna Birna Valdimarsdóttir Skoðun Konur sem stinga hvor aðra í bakið Sigríður Svanborgardóttir Skoðun Leiðtogi sem nær árangri Birkir Jón Jónsson Skoðun Það er list að lifa með krabbameini Hlíf Steingrímsdóttir Skoðun Sameining sem eflir íslenskan landbúnað Egill Gautason Skoðun Orðræða mótar menningu – og menningin mótar okkur öll Jóhanna Bárðardóttir Skoðun Skoðun Skoðun Þegar lýðheilsa, lýðræði og loftslagið eru í húfi, ekki efla samstarf við Bandaríkin Davíð Aron Routley skrifar Skoðun Þjónusturof hefst í dag Hanna Birna Valdimarsdóttir skrifar Skoðun Verjum frelsið og mannréttindin Sigurjón Njarðarson skrifar Skoðun Spilavíti er og verður spilavíti Tryggvi Rúnar Brynjarsson skrifar Skoðun Skortur á metnaði í loftslagsmálum Svandís Svavarsdóttir,Guðmundur Ingi Guðbrandsson skrifar Skoðun Eru stjórnarandstæðingar viljandi að misskilja samsköttun? Þórhallur Valur Benónýsson skrifar Skoðun Orðræða mótar menningu – og menningin mótar okkur öll Jóhanna Bárðardóttir skrifar Skoðun Eitt spilakort, betri spilamenning – er skaðaminnkandi Ingvar Örn Ingvarsson skrifar Skoðun Sameining sem eflir íslenskan landbúnað Egill Gautason skrifar Skoðun Konur sem stinga hvor aðra í bakið Sigríður Svanborgardóttir skrifar Skoðun Fjölbreytileiki er styrkleiki Guðmundur Ingi Kristinsson skrifar Skoðun Það er list að lifa með krabbameini Hlíf Steingrímsdóttir skrifar Skoðun Um kynjafræði og pólítík Hanna Björg Vilhjálmsdóttir skrifar Skoðun Við fylgjum þér frá getnaði til grafar Benedikt S. Benediktsson skrifar Skoðun Mega einhverf hverfa? Ármann Pálsson,Björg Torfadóttir,Sigrún Ósk,Sigurjón Már,Halldóra Hafsteins,Guðlaug Svala Kristjánsdóttir,Mamiko Dís Ragnarsdóttir skrifar Skoðun Ef þið bara hefðuð séð heiminn út frá mínum augum: Börn & ADHD Stefán Þorri Helgason skrifar Skoðun 112. liðurinn í aðgerðaáætlun í menntamálum? Ingólfur Ásgeir Jóhannesson skrifar Skoðun Konur á örorku Sigríður Ingibjörg Ingadóttir,Steinunn Bragadóttir skrifar Skoðun Drambið okkar Júlíus Valsson skrifar Skoðun Við vitum Guðrún Jónsdóttir skrifar Skoðun Ekki sama hvaðan gott kemur Magnea Gná Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Börn í meðferð eiga rétt á fagfólki orð duga ekki lengur! Steindór Þórarinsson skrifar Skoðun Greindarskerðing eða ofurgáfur með gervigreind Björgmundur Örn Guðmundsson skrifar Skoðun Að hafa hemil á nýjum ófjármögnuðum útgjöldum er lykillinn að sjálfbærum rekstri sveitarfélaga Jón Ingi Hákonarson skrifar Skoðun Homo sapiens að öðrum toga: Af hverju ætti ég eiginlega að mæta á PIFF-kvikmyndhátíðina? Ólafur Guðsteinn Kristjánsson skrifar Skoðun Stöndum saman gegn fjölþáttaógnum Bryndís Haraldsdóttir skrifar Skoðun Hagræðing á kostnað fjölbreytni og gæðamenntunar Ida Marguerite Semey skrifar Skoðun Umbúðir en ekkert innihald í Hafnarfirði Einar Geir Þorsteinsson skrifar Skoðun Við viljum tala íslensku, en hvernig Ólafur Guðsteinn Kristjánsson skrifar Skoðun Mansalsmál á Íslandi Kristján Þórður Snæbjarnarson skrifar Sjá meira
Ýmsir setja fyrir sig innviðaleysi þegar ákvörðun er tekin um að kaupa nýjan bensín- eða dísilbíl. Velja sem sagt að kaupa glænýjan olíuknúin bíl þrátt fyrir tæknilega yfirburði rafbíla, lægri kostnað rafbíla og meiri samfélagsávinning rafbíla (sjá fyrri greinar): https://www.visir.is/g/20242595786d/10-taekni-legir-yfir-burdir-rafbila https://www.visir.is/g/20242584083d/ahugaverdar-akvardanir https://www.visir.is/g/20212194936d/samfelagsbillinn Er algert hleðsluinnviðaleysi? Við erum á skrítnum tímum og því miður virðist eina umræðan sem nær í gegn í fjöl- eða samfélagsmiðlum vera annað hvort upphrópanir eða útgildi. Setningin „ það eru engir innviðir fyrir rafbíla“ er stunduð kastað fram sem staðreynd. Þó að innviðir þurfi að batna, sem þeir munu gera, þá er alveg ljóst að nú þegar er til staðar grunnur að hraðhleðsluneti eins og sjá má á myndinni. Staðsetning hraðhleðslustöðva.Aðsend Meint innviðaleysi er því miður notað sem rök gegn kaupum á rafbílum og því er mikilvægt að taka aðeins raunstöðuna. Í fyrsta lagi hefur ýmislegt breyst á síðustu tíu árum og mun halda áfram að breytast. Fyrstu hraðhleðslustöðvar landsins opnuðu fyrir aðeins tíu árum og voru þá bara 50 kW í afli. Nú eru hundruð hraðhleðslutengla og flestar stöðvar sem settar eru upp núna eru 150-400 kW. Sem sagt stöðugt fleiri staðir og stöðugt hraðari hleðsla. Meðaldrægni rafbíla hefur líka aukist mikið á þessum tíu árum þar sem í upphafi voru flestir bílar með um 200 km hámarksdrægni en nú eru þeir með 400-500 km hámarksdrægni. Flestir rafbílar í dag komast lengra til að hlaða hraðar á mun fleiri stöðum. Ríkið hefur, í gegnum Orkusjóð, stutt rækilega við uppbyggingu hleðslustöðva um allt land og fjölmörg verkefni eru í pípunum á næstunni. Miðað við fyrirliggjandi uppbyggingaráætlanir verður hvergi lengra á milli hraðhleðslustöðva en um 90 km og langoftast mun styttra. Í raun er bara einn leggur eftir þar sem vegalengd milli stöðva er meira en 100 km og það er Mývatn-Egilsstaðir sem klárast að öllum líkindum á næsta ári. Ef þú kaupir nýjar rafbíl núna er líklegast að hann sé með 300-500 km drægni og þá er varla mikil áhætta að leggja af stað í langferð vitandi að hvergi er meira en 100 km í næstu hraðhleðslustöð þar sem þú getur bætt á bílinn 100-200 km á 10-20 mínútum. Er það of erfitt? Hraðhleðslutengjum á hverjum stað fjölgar líka stöðugt sem minnkar áhættuna á biðröð eða bilunum. Til dæmis voru fyrir örfáum árum voru fjögur hraðhleðslutengi á Akureyri en eru nú um fjörtíu. Vegstyttingar hafa líka komið sterkar inn eins Vaðlaheiði, sunnanverðir Vestfirðir og bráðum á Hornafjörður og Öxi. Þetta er staðan núna sem mun svo bara batna og batna. Hnökrar Við erum stödd í upphafi samgöngu byltingar og það er ekkert nema eðlilegt að eitthvað vesen verði á þeirri vegferð. Að láta einstaka hnökra gera okkur fráhverf orkuskiptum er jafnvitlaust og að gefast upp og hætta leik ef við lendum eitt núll undir í fótboltaleik þegar 80 mínútur eru eftir. Það verða bilanir og einstaka sinnum einhver bið en það er einungis við sérstakar aðstæður alveg eins og það getur verið pínu röð í blómabúð á konudaginn þó flesta aðra daga fáir þú afgreiðslu strax. Ofmat á þörf Byggðarsamsetning íslands er afar sérstök þar sem þrír fjórðu hlutar íbúa búa á einu horni landsins. Þetta þýðir að langflestir fara allar sínar daglegu ferðir innan 100 km radíusar. Á vef Orkuseturs má finna drægnireikni sem sýnir hversu langt er hægt að ferðast miðað við gefna drægni. Á myndinni má sjá það svæði sem hægt er að fara, fram og til baka, án hleðslu miðað við 250 km drægni. Þetta sýnir að rafbíll getur léttilega þvælst um þetta svæði án sértækar hleðslu en til hægðarauka er þó samt fjöldi hraðhleðslustöðva innan þessa svæðis. Aðsend Bílar eru ekki einota dagvara og þegar fólk fjárfestir í glænýjum bíl þá er oftast stefnan að eiga hann næstu 3-10 ár. Það er næsta öruggt að innviðir munu áfram batna næstu árin og gera langferðir á rafbíl enn auðveldari. Að mörgu leyti mætti segja að meiri áhætta sé í kaupum á glænýjum jarðefnaeldsneytisbílum þar sem erfitt er að meta hversu auðvelt verður að endurselja þá á næstu 10 árum og hvort bensínstöðvum haldi áfram að fækka. Höfundur er sviðsstjóri orkuskipta og loftslagsmála hjá Orkustofnun.
Skoðun Þegar lýðheilsa, lýðræði og loftslagið eru í húfi, ekki efla samstarf við Bandaríkin Davíð Aron Routley skrifar
Skoðun Eru stjórnarandstæðingar viljandi að misskilja samsköttun? Þórhallur Valur Benónýsson skrifar
Skoðun Mega einhverf hverfa? Ármann Pálsson,Björg Torfadóttir,Sigrún Ósk,Sigurjón Már,Halldóra Hafsteins,Guðlaug Svala Kristjánsdóttir,Mamiko Dís Ragnarsdóttir skrifar
Skoðun Að hafa hemil á nýjum ófjármögnuðum útgjöldum er lykillinn að sjálfbærum rekstri sveitarfélaga Jón Ingi Hákonarson skrifar
Skoðun Homo sapiens að öðrum toga: Af hverju ætti ég eiginlega að mæta á PIFF-kvikmyndhátíðina? Ólafur Guðsteinn Kristjánsson skrifar