Í lífshættu sextán ára en hefur öðlast nýtt líf með þyngdarstjórnunarlyfjum Lovísa Arnardóttir skrifar 3. september 2024 08:59 Feðgarnir Sveinn Hjörtur, til vinstri, og Sveinn Rúnar, til hægri, segja mikilvægt að hægt sé að tala opinskátt um offitu. Sveinn Rúnar Sveinsson er með sjaldgæfan efnaskiptasjúkdóm. Sextán ára gamall var hann orðinn 140 kíló og fékk að heyra að ef hann héldi áfram á sömu braut myndi hann ekki lifa fram á fullorðinsár. Stuttu seinna byrjaði hann á þyngdarstjórnunarlyfinu Saxenda. Eitt einkenna sjúkdómsins PKU er að líkaminn brýtur ekki niður próteinið sem fólk borðar. Frá fæðingu hefur Sveinn Rúnar því verið á sérstakri mjólk og fæðu og þurfti að vera með nesti hvert sem hann fór. Sveinn Hjörtur Guðfinnsson, faðir hans, segir þetta hafa gengið misvel en að þau foreldrarnir hafi þurft að útskýra fyrir skólanum hvað hann mætti fá og hvað ekki á hverju skólaári. „Ef hann gerir það ekki þá veldur það þroskaskerðingu og ýmsu öðru. Þá er of mikið prótein í líkamanum því hann nær ekki að brjóta það niður,“ segir Sveinn en feðgarnir voru í Bítinu á Bylgjunni í morgun til að ræða þessi mál. Hann segir eina afleiðingu þessa mataræðis að fólk getur þyngst þegar það fer að þroskast og eins og kom fram að ofan var hann orðinn 140 kíló 16 ára. Stuttu seinna byrjaði hann á Saxenda. Sveinn Rúnar segir það hafa bjargað lífi sínu. Hann sprautar sig með lyfinu á hverjum degi og segir að eftir að hann byrjaði hafi hann verið búinn að léttast um fimm kíló eftir mánuð. „Í dag er ég í kringum 91 kíló,“ segir hann. „Ég sá að ég var búinn að léttast um fimm kíló og þá vildi ég halda áfram. Svo léttist ég um önnur fimm kíló og þá vildi ég halda áfram því ég sá árangur,“ segir Sveinn Rúnar. Fann að hann væri öðruvísi í afmælum og veislum Hann segir að hann hafi mest fundið fyrir því í afmælum eða annars konar viðburðum að hann hafi verið eitthvað öðruvísi. Hann hafi þurft að koma með sitt eigið nesti og að maturinn hafi ekki alltaf verið líkur þeim sem var í boði. Foreldrar og börn hafi mikið spurt um matinn hans. „Ég nenni ekki að svara þessu lengur. Ég fæ í dag, þegar ég er búinn að segja fólki svona tíu sinnum að ég sé með þennan sjúkdóm og að ég megi bara borða hitt og þetta, þá spyrja þau alltaf sömu spurninganna. „Af hverju máttu ekki borða þetta?“ Það er dálítið þreytandi.“ Þegar Sveinn Rúnar var tíu ára smakkaði hann svo „venjulegan“ mat í fyrsta sinn. „Ég man nákvæmlega hvað það var. Það var egg og beikon í morgunmat. Ég sagði við mömmu að ég ætla að fá egg og beikon og þú hefur ekkert val,“ segir Sveinn Rúnar en þá var hann byrjaður á nýjum lyfjum sem áttu að gera honum kleift að smakka „venjulegan“ mat. „Eggin eru allt í lagi en beikonið er miklu betra.“ Erfitt að stjórna þyngdinni Sveinn Rúnar segir að fyrir hann hafi verið erfitt að stjórna þyngdinni. Sérstaklega eftir að hann byrjaði að taka þessi lyf og hætti því svo. Það hafi verið erfitt að fara til baka. Maturinn væri svo góður. „Eftir það var þyngdin að fara hærra og hærra,“ segir hann og að það hafi líklega bjargað honum að vera í handbolta í þrettán ár. Mikill fjöldi Íslendinga er á þyngdarstjórnunarlyfjum og þar með talið einhver börn. Vísir/EPA Hann segir að hann hafi farið í mælingu til læknis fyrir nokkrum árum og hann hafi verið hissa á því hversu mikinn vöðvamassa hann væri með miðað við þyngd. Hann segir það handboltanum að þakka. Samt var hann orðinn 140 kíló við 16 ára aldur. Sveinn Hjörtur segir blendnar tilfinningar fylgja þessu. Sem foreldri hafi hann álasað sjálfum sér. Hann hafi sjálfur glímt við þyngdarvandamál og farið svo í aðgerð fyrir fjórum árum. „Maður fer að horfa í eigin barm og hvað ég hafi verið að gera rangt. En þetta er bara ekki þannig. Því þetta er sjúkdómur og það er kalda staðreyndin,“ segir Sveinn Hjörtur og að það sé erfitt að heyra að barnið mann sé kominn í hættu á að fá sykursýki. Ofan í þessa líkamlegu vanlíðan hafi svo komið andleg vanlíðan sem þeir hafi reynt að takast á við sömuleiðis. „Vanlíðan tengd öllu að vera í offitu. Bara að vera með færri möguleika á að gera hluti. Ég hef alltaf verið á eftir öllum í nánast öllu. Bæði tengd lærdómi og íþróttum en það sem hjálpaði mér í gegnum þetta er að ég lét það ekki stoppa mig í að komast að því markmiði sem ég vildi ná. Ég nota handboltann til að hreyfa mig og nýti hvert einasta tækifæri sem ég fæ til að bæta mig,“ segir Sveinn Rúnar. Saman í lífstílsbreytingum Sveinn Hjörtur segir að það hafi verið magnað upplifa þetta saman. Þeir hafi farið saman út að hjóla, hreyfa sig reglulega og orðið nánir vinir. „Við urðum samferða í þessari lífstílsbreytni.“ Feðgarnir segja áríðandi að það sé talað opinskátt um offitu og allt því tengt. Þeir stigu fyrst fram í viðtali við RÚV á sunnudaginn og segja viðbrögðin hafa verið mjög mikil. Þar kom fram að um 50 börn og ungmenni eru á þyngdarstjórnunarlyfjum á Íslandi. Sveinn Rúnar er einn þeirra fyrstu sem prófaði þau. Lyf Heilbrigðismál Geðheilbrigði Börn og uppeldi Íþróttir barna Bítið Þyngdarstjórnunarlyf Tengdar fréttir Of þung en annars hraust á Ozempic Íslendingum sem nota sykursýki- og þyngdarstjórnunarlyf hefur fjölgað um rúm sextíu prósent á aðeins sextán mánuðum. Notendur lyfjanna sem fréttastofa hefur rætt við segjast flestir eingöngu á lyfjunum til að léttast en eru hraustir að öðru leyti. Ung kona sem notaði Ozempic segir sligandi kostnað einu ástæðu þess að hún hætti á lyfinu. 18. maí 2024 08:01 Úr 256 pakkningum á mánuði upp í sex þúsund Sprenging hefur orðið í sölu á megrunarlyfinu Ozempic hér á landi síðustu ár. Seldar pakkningar af lyfinu voru tuttugu og þrisvar sinnum fleiri á mánuði í fyrra en árið 2019. Forstjóri Lyfjastofnunar telur að minnsta kosti tíu þúsund manns noti lyfið á Íslandi. 15. maí 2024 12:06 Þekkir dæmi um endalaus uppköst og garnalömun vegna lyfjanna Klínískur næringarfræðingur hefur áhyggjur af stóraukinni notkun þyngdarstjórnunarlyfja hér á landi. Hún þekkir dæmi um að fólk hljóti af þeim alvarlegar aukaverkanir á borð við garnalömun. Þá telur hún lækna sæta mikilli pressu frá skjólstæðingum sínum um að skrifa upp á lyfin. 19. maí 2024 09:42 Mest lesið Vaktin: Totur farnar að teygja sig til norðurs Innlent Sigmundur hafi viljað í kennslustund með nemendum Innlent Jafnast ekki út að vera með annan fótinn í hrauni og hinn í ís Innlent Eigandi gistiheimilis handtekinn í gengslum við metanóleitrun Erlent Segir notkun eldflaugarinnar fela í sér stigmögnun átaka Erlent Kosningavaktin: Íslendingar ganga að kjörborðinu Innlent Stöðug virkni í nótt og og litlar breytingar Innlent Bættu krakkpípu við styttu Nínu Sæmundsson í Los Angeles Erlent Kostnaðurinn við krýningu Karls konungs 13 milljarðar króna Erlent Hótaði heimilismönnum með skærum Innlent Fleiri fréttir Bein útsending: Heilbrigðisstarfsfólk grillar frambjóðendur Meirihluti styður verkfallsaðgerðir kennara Jafnast ekki út að vera með annan fótinn í hrauni og hinn í ís Stöðug virkni í nótt og og litlar breytingar Hótaði heimilismönnum með skærum Sigmundur hafi viljað í kennslustund með nemendum Gætu kosið strategískt þegar svo margir flokkar eru á mörkunum Funda áfram hjá sáttasemjara á morgun „Fólki er frekar misboðið“ Gosið gætið varað í nokkrar vikur Endalok goshrinunnar teygist inn á mitt næsta ár Bílaplan á bólakafi, könnun og frambjóðanda misboðið Höfðu ekki áhyggjur af lóninu sjálfu Skilorðsbundinn dómur yfir strætóbílstjóra staðfestur Veit ekki hver getur tekið við gögnunum Refsing Jaguars þyngd verulega Sjálfstæðisflokkur og Miðflokkur takist á í bergmálshelli Samið um sjálfstæða leikskóla í Reykjavík Vilja byggja vísindasetur fyrir almenning í Háskólabíói Útlit fyrir að varnir Bláa lónsins haldi Hart tekist á um fyrirætlanir Heidelberg í Þorlákshöfn Bein útsending: Hver er sýn flokkanna á lífskjör eldra fólks? Verkföll boðuð í fjórum grunnskólum í janúar „Þetta var bara besta stund kosningabaráttunnar til þessa“ Komust langt að gosinu því það gleymdist að loka veginum Nýsköpun eða „rándýr aðgangur“?: 300.000 króna heilskimun aftur á boðstólnum Telur Bláa lónið öruggt vegna varnargarðanna Káfaði á konu á salerni skemmtistaðar Segir komið fram við sig eins og glæpamann fyrir að vilja vera heima í Grindavík „Ekki rólegur með hraunið ofan á“ Sjá meira
Eitt einkenna sjúkdómsins PKU er að líkaminn brýtur ekki niður próteinið sem fólk borðar. Frá fæðingu hefur Sveinn Rúnar því verið á sérstakri mjólk og fæðu og þurfti að vera með nesti hvert sem hann fór. Sveinn Hjörtur Guðfinnsson, faðir hans, segir þetta hafa gengið misvel en að þau foreldrarnir hafi þurft að útskýra fyrir skólanum hvað hann mætti fá og hvað ekki á hverju skólaári. „Ef hann gerir það ekki þá veldur það þroskaskerðingu og ýmsu öðru. Þá er of mikið prótein í líkamanum því hann nær ekki að brjóta það niður,“ segir Sveinn en feðgarnir voru í Bítinu á Bylgjunni í morgun til að ræða þessi mál. Hann segir eina afleiðingu þessa mataræðis að fólk getur þyngst þegar það fer að þroskast og eins og kom fram að ofan var hann orðinn 140 kíló 16 ára. Stuttu seinna byrjaði hann á Saxenda. Sveinn Rúnar segir það hafa bjargað lífi sínu. Hann sprautar sig með lyfinu á hverjum degi og segir að eftir að hann byrjaði hafi hann verið búinn að léttast um fimm kíló eftir mánuð. „Í dag er ég í kringum 91 kíló,“ segir hann. „Ég sá að ég var búinn að léttast um fimm kíló og þá vildi ég halda áfram. Svo léttist ég um önnur fimm kíló og þá vildi ég halda áfram því ég sá árangur,“ segir Sveinn Rúnar. Fann að hann væri öðruvísi í afmælum og veislum Hann segir að hann hafi mest fundið fyrir því í afmælum eða annars konar viðburðum að hann hafi verið eitthvað öðruvísi. Hann hafi þurft að koma með sitt eigið nesti og að maturinn hafi ekki alltaf verið líkur þeim sem var í boði. Foreldrar og börn hafi mikið spurt um matinn hans. „Ég nenni ekki að svara þessu lengur. Ég fæ í dag, þegar ég er búinn að segja fólki svona tíu sinnum að ég sé með þennan sjúkdóm og að ég megi bara borða hitt og þetta, þá spyrja þau alltaf sömu spurninganna. „Af hverju máttu ekki borða þetta?“ Það er dálítið þreytandi.“ Þegar Sveinn Rúnar var tíu ára smakkaði hann svo „venjulegan“ mat í fyrsta sinn. „Ég man nákvæmlega hvað það var. Það var egg og beikon í morgunmat. Ég sagði við mömmu að ég ætla að fá egg og beikon og þú hefur ekkert val,“ segir Sveinn Rúnar en þá var hann byrjaður á nýjum lyfjum sem áttu að gera honum kleift að smakka „venjulegan“ mat. „Eggin eru allt í lagi en beikonið er miklu betra.“ Erfitt að stjórna þyngdinni Sveinn Rúnar segir að fyrir hann hafi verið erfitt að stjórna þyngdinni. Sérstaklega eftir að hann byrjaði að taka þessi lyf og hætti því svo. Það hafi verið erfitt að fara til baka. Maturinn væri svo góður. „Eftir það var þyngdin að fara hærra og hærra,“ segir hann og að það hafi líklega bjargað honum að vera í handbolta í þrettán ár. Mikill fjöldi Íslendinga er á þyngdarstjórnunarlyfjum og þar með talið einhver börn. Vísir/EPA Hann segir að hann hafi farið í mælingu til læknis fyrir nokkrum árum og hann hafi verið hissa á því hversu mikinn vöðvamassa hann væri með miðað við þyngd. Hann segir það handboltanum að þakka. Samt var hann orðinn 140 kíló við 16 ára aldur. Sveinn Hjörtur segir blendnar tilfinningar fylgja þessu. Sem foreldri hafi hann álasað sjálfum sér. Hann hafi sjálfur glímt við þyngdarvandamál og farið svo í aðgerð fyrir fjórum árum. „Maður fer að horfa í eigin barm og hvað ég hafi verið að gera rangt. En þetta er bara ekki þannig. Því þetta er sjúkdómur og það er kalda staðreyndin,“ segir Sveinn Hjörtur og að það sé erfitt að heyra að barnið mann sé kominn í hættu á að fá sykursýki. Ofan í þessa líkamlegu vanlíðan hafi svo komið andleg vanlíðan sem þeir hafi reynt að takast á við sömuleiðis. „Vanlíðan tengd öllu að vera í offitu. Bara að vera með færri möguleika á að gera hluti. Ég hef alltaf verið á eftir öllum í nánast öllu. Bæði tengd lærdómi og íþróttum en það sem hjálpaði mér í gegnum þetta er að ég lét það ekki stoppa mig í að komast að því markmiði sem ég vildi ná. Ég nota handboltann til að hreyfa mig og nýti hvert einasta tækifæri sem ég fæ til að bæta mig,“ segir Sveinn Rúnar. Saman í lífstílsbreytingum Sveinn Hjörtur segir að það hafi verið magnað upplifa þetta saman. Þeir hafi farið saman út að hjóla, hreyfa sig reglulega og orðið nánir vinir. „Við urðum samferða í þessari lífstílsbreytni.“ Feðgarnir segja áríðandi að það sé talað opinskátt um offitu og allt því tengt. Þeir stigu fyrst fram í viðtali við RÚV á sunnudaginn og segja viðbrögðin hafa verið mjög mikil. Þar kom fram að um 50 börn og ungmenni eru á þyngdarstjórnunarlyfjum á Íslandi. Sveinn Rúnar er einn þeirra fyrstu sem prófaði þau.
Lyf Heilbrigðismál Geðheilbrigði Börn og uppeldi Íþróttir barna Bítið Þyngdarstjórnunarlyf Tengdar fréttir Of þung en annars hraust á Ozempic Íslendingum sem nota sykursýki- og þyngdarstjórnunarlyf hefur fjölgað um rúm sextíu prósent á aðeins sextán mánuðum. Notendur lyfjanna sem fréttastofa hefur rætt við segjast flestir eingöngu á lyfjunum til að léttast en eru hraustir að öðru leyti. Ung kona sem notaði Ozempic segir sligandi kostnað einu ástæðu þess að hún hætti á lyfinu. 18. maí 2024 08:01 Úr 256 pakkningum á mánuði upp í sex þúsund Sprenging hefur orðið í sölu á megrunarlyfinu Ozempic hér á landi síðustu ár. Seldar pakkningar af lyfinu voru tuttugu og þrisvar sinnum fleiri á mánuði í fyrra en árið 2019. Forstjóri Lyfjastofnunar telur að minnsta kosti tíu þúsund manns noti lyfið á Íslandi. 15. maí 2024 12:06 Þekkir dæmi um endalaus uppköst og garnalömun vegna lyfjanna Klínískur næringarfræðingur hefur áhyggjur af stóraukinni notkun þyngdarstjórnunarlyfja hér á landi. Hún þekkir dæmi um að fólk hljóti af þeim alvarlegar aukaverkanir á borð við garnalömun. Þá telur hún lækna sæta mikilli pressu frá skjólstæðingum sínum um að skrifa upp á lyfin. 19. maí 2024 09:42 Mest lesið Vaktin: Totur farnar að teygja sig til norðurs Innlent Sigmundur hafi viljað í kennslustund með nemendum Innlent Jafnast ekki út að vera með annan fótinn í hrauni og hinn í ís Innlent Eigandi gistiheimilis handtekinn í gengslum við metanóleitrun Erlent Segir notkun eldflaugarinnar fela í sér stigmögnun átaka Erlent Kosningavaktin: Íslendingar ganga að kjörborðinu Innlent Stöðug virkni í nótt og og litlar breytingar Innlent Bættu krakkpípu við styttu Nínu Sæmundsson í Los Angeles Erlent Kostnaðurinn við krýningu Karls konungs 13 milljarðar króna Erlent Hótaði heimilismönnum með skærum Innlent Fleiri fréttir Bein útsending: Heilbrigðisstarfsfólk grillar frambjóðendur Meirihluti styður verkfallsaðgerðir kennara Jafnast ekki út að vera með annan fótinn í hrauni og hinn í ís Stöðug virkni í nótt og og litlar breytingar Hótaði heimilismönnum með skærum Sigmundur hafi viljað í kennslustund með nemendum Gætu kosið strategískt þegar svo margir flokkar eru á mörkunum Funda áfram hjá sáttasemjara á morgun „Fólki er frekar misboðið“ Gosið gætið varað í nokkrar vikur Endalok goshrinunnar teygist inn á mitt næsta ár Bílaplan á bólakafi, könnun og frambjóðanda misboðið Höfðu ekki áhyggjur af lóninu sjálfu Skilorðsbundinn dómur yfir strætóbílstjóra staðfestur Veit ekki hver getur tekið við gögnunum Refsing Jaguars þyngd verulega Sjálfstæðisflokkur og Miðflokkur takist á í bergmálshelli Samið um sjálfstæða leikskóla í Reykjavík Vilja byggja vísindasetur fyrir almenning í Háskólabíói Útlit fyrir að varnir Bláa lónsins haldi Hart tekist á um fyrirætlanir Heidelberg í Þorlákshöfn Bein útsending: Hver er sýn flokkanna á lífskjör eldra fólks? Verkföll boðuð í fjórum grunnskólum í janúar „Þetta var bara besta stund kosningabaráttunnar til þessa“ Komust langt að gosinu því það gleymdist að loka veginum Nýsköpun eða „rándýr aðgangur“?: 300.000 króna heilskimun aftur á boðstólnum Telur Bláa lónið öruggt vegna varnargarðanna Káfaði á konu á salerni skemmtistaðar Segir komið fram við sig eins og glæpamann fyrir að vilja vera heima í Grindavík „Ekki rólegur með hraunið ofan á“ Sjá meira
Of þung en annars hraust á Ozempic Íslendingum sem nota sykursýki- og þyngdarstjórnunarlyf hefur fjölgað um rúm sextíu prósent á aðeins sextán mánuðum. Notendur lyfjanna sem fréttastofa hefur rætt við segjast flestir eingöngu á lyfjunum til að léttast en eru hraustir að öðru leyti. Ung kona sem notaði Ozempic segir sligandi kostnað einu ástæðu þess að hún hætti á lyfinu. 18. maí 2024 08:01
Úr 256 pakkningum á mánuði upp í sex þúsund Sprenging hefur orðið í sölu á megrunarlyfinu Ozempic hér á landi síðustu ár. Seldar pakkningar af lyfinu voru tuttugu og þrisvar sinnum fleiri á mánuði í fyrra en árið 2019. Forstjóri Lyfjastofnunar telur að minnsta kosti tíu þúsund manns noti lyfið á Íslandi. 15. maí 2024 12:06
Þekkir dæmi um endalaus uppköst og garnalömun vegna lyfjanna Klínískur næringarfræðingur hefur áhyggjur af stóraukinni notkun þyngdarstjórnunarlyfja hér á landi. Hún þekkir dæmi um að fólk hljóti af þeim alvarlegar aukaverkanir á borð við garnalömun. Þá telur hún lækna sæta mikilli pressu frá skjólstæðingum sínum um að skrifa upp á lyfin. 19. maí 2024 09:42