Inga skellihló að Sigurði Inga Árni Sæberg skrifar 24. september 2024 16:23 Sigurður Ingi gefur lítið fyrir hugmyndir Ingu. Vísir Formaður Flokks fólksins segir að það myndi bæta lífskjör almennings og minnka verðbólgu verulega að taka húsnæðisliðinn út úr verðbólgumælingum og spyr hvers vegna það sé ekki gert. Fjármála- og efnahagsráðherra segir það af og frá. Inga Sæland, formaður Flokks fólksins, óskaði eftir sérstakri umræðu á Alþingi í dag þar sem fjallað var um áhrif húsnæðisliðarins á verðbólgu og vísitölu neysluverðs. Í ræðu sinni undir liðnum fullyrti Inga að verðbólgan væri aðeins 3,6 prósent í stað 6 prósent ef húsnæðisliðurinn væri ekki hluti af vísitölu neysluverðs. „Hvers vegna tökum við ekki húsnæðisliðinn út úr mælingum vísitölunnar, öllu samfélaginu til hagsbóta? Hvers vegna sláum við ekki á þenslu? Hvers vegna er verðbólgan ekki 3,6 prósent í dag, eins og viðurkennt hefur verið af ýmsum hæstvirtum ráðherrum að væri raunin ef húsnæðisliðurinn væri ekki inni í vísitölunni?“ Þar vísaði hún meðal annars til orða Sigurðar Inga Jóhannssonar fjármála- og efnahagsráðherra árið 2022, sem þá var innviðaráðherra. Sagði Hagstofuna eina á móti breytingunni Sigurður Ingi sagði þá í samtali við fréttastofu að húsnæðisliðurinn ýkti vísitölu neysluverðs og að Hagstofan ein legðist gegn breytingum á vísitölunni. „Það þýðir að hún ýkir það. Þannig að þegar mikið gengur á hér á höfuðborgarsvæðinu og húsnæðisverð rýkur upp hækkar vísitala á öllu landinu og þar með eins og áður var verðtryggð lán heimila,“ sagði Sigurður Ingi. „Eftir hverju er verið að bíða?“ Inga rakti meðal annars nýja greiningu Húsnæðis- og mannvirkjastofnunar um samdrátt í nýbyggingu íbúðarhúsnæðis og verðbólguspáa viðskiptabankanna. „Þannig að ég velti fyrir mér og ég spyr hæstvirtan ráðherra, hvers vegna er húsnæðisliðurinn ekki tekin út úr vísitölunni? Eftir hverju er verið að bíða? Er það virkilega svo að við viljum raunverulega horfa á þessa fjármagnsflutninga frá heimilum og skuldsettum litlum og meðalstórum fyrirtækjum beinustu leið í fjármálastofnanir?“ Aðferðin í samræmi við viðurkenndar aðferðir Sigurður Ingi hóf svar sitt á því að þakka Ingu fyrir að hafa óskað eftir sérstöku umræðunni. Hann sagði mikla og endurtekna umræðu hafa átt sér stað í gegnum árin um húsnæðisliðinn í vísitölu neysluverð. Hún kæmi helst upp þegar húsnæðis og leiguverð víkur frá annarri verðlagsþróun. Fjöldi skýrslna hafi verið birtur af ýmsum nefndum og hópum. „Niðurstöður þeirra eru undantekningarlaust að aðferð Hagstofunnar við útreikning vísitölu neysluverðs sé í fullu samræmi við alþjóðlega viðurkenndar aðferðir.“ Breytingar myndu ekki hafa áhrif á lífskjör Þá segir Sigurður Ingi að breytingar á verðmælingum séu ekki til þess fallnar að hafa veruleg áhrif á lífskjör almennings. Ástæður þess séu þríþættar. Í fyrsta lagi myndu lán sem verðtryggð væru með vísitölu sem undanskilju reiknaða húsaleigu bera hærri vexti en verðtryggð lán gera í dag. „Það er ekki hægt að stýra greiðslubyrði verðtryggðra lána með því einfaldlega að breyta um verðlagsmælikvarða með því að fjarlægja einstaka liði úr verðmælingum.“ Peningastefnunefndin lítur til annarra þátta Í öðru lagi hefðu breytingar á verðmælingum ólíklega afgerandi áhrif á framkvæmd peningastefnu Seðlabanka Íslands. „Ákvarðanir um stjórntæki peningastefnunnar eru teknar af peningastefnunefnd sem fer ítarlega yfir þróun og horfur í efnahagslífinu og á fjármálamörkuðum. Peningastefnunefnd horfir á fleiri vísitölur en VNV. Það er svokallaða samræmda vísitölu eða neysluvísitölu án húsnæðis og ýmsar kjarnavísitölur, sem Hagstofa Íslands tekur saman og Seðlabankinn og peningastefnunefnd hafa aðgang að, með það fyrir augum að halda verðbólgu við markmið yfir langan tíma, sem er jú aðalmarkmið Seðlabankans.“ Hringl gæti haft neikvæð áhrif Sigurður Ingi segir að í þriðja lagi gæti hringl með verðmælingar hreinlega haft neikvæð áhrif á lífskjör fólks. Árið 2013 hafi hagstofa Bretlands breytt mælikvarða sínum á verðbólgu vegna ágalla á verðmælingum. Við breytingarnar hafi nokkrar nýjar vísitölur orðið til. „Niðurstaðan varð hins vegar sú að einstaklingar og fyrirtæki notuðu þá vísitölu sem þau könnuðust við, jafnvel þó að sýnt hefði verið fram á að hún væri full af ágöllum. Óþarfa hringl með verðmælingar, þegar verðbólga er vel yfir markmiði, er til þess fallið að draga úr trúverðugleika efnahagsstefnunnar Veðrið hefði ekki verið betra í sumar þótt Veðurstofan hefði verið lögð niður Að lokum segir Sigurður Ingi að markmiðið með hugmynd Ingu sé að auðvelda skuldsetningu með lækkun vaxta. Sé það markmiðið væri vænlegra að stuðla að stöðugu verðlagi til lengri tíma með ábyrgri og trúverðugri ríkisfjármálastefnu og skynsamlegri umgjörð um kjarasamninga. „Veðrið hefði til dæmis ekki verið betra í sumar ef við hefðum lagt niður Veðurstofu Íslands. Það er engin styttri leið. Verðbólgan er á niðurleið. Alþjóðagjaldeyrissjóðurinn telur plan ríkisstjórnarinnar ábyrgt og nú síðast hækkaði Moody's, eitt af lánshæfisfyrirtækjum, lánshæfiseinkunn Íslands vegna þess að ríkisfjármálastefnan og efnahagsstefnan er trúverðug. Ég hef sagt það áður og segi það aftur: Þetta er allt að koma,“ sagði Sigurður Ingi að lokum og uppskar hlátur minnst eins þingmanns. Ef blaðamanni skjátlast ekki var það Inga sem skellti upp úr. Flokkur fólksins Alþingi Framsóknarflokkurinn Seðlabankinn Efnahagsmál Mest lesið Segir 60 mínútur hafa misst sjálfstæðið og hættir Erlent Eldur Smári segir að sér sé haldið í myrkrinu Innlent Sagður bjóða frið fyrir formlega eign á Krímskaga Erlent Beint flug milli Akureyrar og útlanda aldrei verið meira Innlent Óþarfi að nota kauðslega þýdda málshætti í páskaeggin Innlent Valdatafl í Vatíkaninu: Hver verður næsti páfi? Erlent Nýjar íbúðir seljast verr en aðrar vegna stærðar Viðskipti innlent Mikil reiði eftir árásina í Kasmír Erlent „Ég er mannleg“ Innlent Segir líklega langt í næsta gos við Sundhnúka Innlent Fleiri fréttir Eldur Smári segir að sér sé haldið í myrkrinu Beint flug milli Akureyrar og útlanda aldrei verið meira „Ég er mannleg“ Segir líklega langt í næsta gos við Sundhnúka Óþarfi að nota kauðslega þýdda málshætti í páskaeggin Lofar betra sumri en í fyrra Fagnar umræðu um þátttöku Ísraels og segir útspil ráðherra gagnlegt Oscar þori varla út úr húsi af ótta við að vera sendur úr landi Breytingar á gosvirkni, júró-þrýstingur og umdeildir málshættir Missti vélarafl suður af Snæfellsnesi Reiknar með að sækja útför Frans páfa Páskaeggjaframleiðandi fagnar gagnrýni á málshætti Vildi „tagga“ Frans páfa en niðurstaðan reyndist slysaleg „Hér hefur verið unninn skaði sem þarf að stöðva“ Landris heldur áfram en dregið hefur úr hraðanum „Skrítið og óeðlilegt“ að Ísrael fái að vera með í Eurovision Barn á óskoðuðum bíl á 151 kílómetra hraða Gallar í nýbyggingum: Eigendur nýrra íbúða eigi ríkari rétt Ráðherra ræðir þátttöku Ísraels í Eurovision Vill að allir flokkar hafi hlutverk í borgarstjórn Mótmæltu brottvísun Oscars við dómsmálaráðuneytið Reyndu að fá Ingu á sitt band með fötu af „extra crispy“ kjúklingavængjum Mjög gjarnan kölluð nasisti og fasisti Stöðvaður á 116 kílómetra hraða Þrjátíu prestar krefjast dvalarleyfis fyrir Oscar Deilt um „Pope Francis“ forsetans: „Óboðlegt og óskiljanlegt“ eða hneykslunargirni heilagra? Hvalreki í Njarðvík við Borgarfjörð eystri Forsætisráðherra vill sjá nýtt fangelsi á Stóra Hrauni sem fyrst „Til hamingju hálfvitar“ Svikahrappur beið eftir flugferð framkvæmdastjórans Sjá meira
Inga Sæland, formaður Flokks fólksins, óskaði eftir sérstakri umræðu á Alþingi í dag þar sem fjallað var um áhrif húsnæðisliðarins á verðbólgu og vísitölu neysluverðs. Í ræðu sinni undir liðnum fullyrti Inga að verðbólgan væri aðeins 3,6 prósent í stað 6 prósent ef húsnæðisliðurinn væri ekki hluti af vísitölu neysluverðs. „Hvers vegna tökum við ekki húsnæðisliðinn út úr mælingum vísitölunnar, öllu samfélaginu til hagsbóta? Hvers vegna sláum við ekki á þenslu? Hvers vegna er verðbólgan ekki 3,6 prósent í dag, eins og viðurkennt hefur verið af ýmsum hæstvirtum ráðherrum að væri raunin ef húsnæðisliðurinn væri ekki inni í vísitölunni?“ Þar vísaði hún meðal annars til orða Sigurðar Inga Jóhannssonar fjármála- og efnahagsráðherra árið 2022, sem þá var innviðaráðherra. Sagði Hagstofuna eina á móti breytingunni Sigurður Ingi sagði þá í samtali við fréttastofu að húsnæðisliðurinn ýkti vísitölu neysluverðs og að Hagstofan ein legðist gegn breytingum á vísitölunni. „Það þýðir að hún ýkir það. Þannig að þegar mikið gengur á hér á höfuðborgarsvæðinu og húsnæðisverð rýkur upp hækkar vísitala á öllu landinu og þar með eins og áður var verðtryggð lán heimila,“ sagði Sigurður Ingi. „Eftir hverju er verið að bíða?“ Inga rakti meðal annars nýja greiningu Húsnæðis- og mannvirkjastofnunar um samdrátt í nýbyggingu íbúðarhúsnæðis og verðbólguspáa viðskiptabankanna. „Þannig að ég velti fyrir mér og ég spyr hæstvirtan ráðherra, hvers vegna er húsnæðisliðurinn ekki tekin út úr vísitölunni? Eftir hverju er verið að bíða? Er það virkilega svo að við viljum raunverulega horfa á þessa fjármagnsflutninga frá heimilum og skuldsettum litlum og meðalstórum fyrirtækjum beinustu leið í fjármálastofnanir?“ Aðferðin í samræmi við viðurkenndar aðferðir Sigurður Ingi hóf svar sitt á því að þakka Ingu fyrir að hafa óskað eftir sérstöku umræðunni. Hann sagði mikla og endurtekna umræðu hafa átt sér stað í gegnum árin um húsnæðisliðinn í vísitölu neysluverð. Hún kæmi helst upp þegar húsnæðis og leiguverð víkur frá annarri verðlagsþróun. Fjöldi skýrslna hafi verið birtur af ýmsum nefndum og hópum. „Niðurstöður þeirra eru undantekningarlaust að aðferð Hagstofunnar við útreikning vísitölu neysluverðs sé í fullu samræmi við alþjóðlega viðurkenndar aðferðir.“ Breytingar myndu ekki hafa áhrif á lífskjör Þá segir Sigurður Ingi að breytingar á verðmælingum séu ekki til þess fallnar að hafa veruleg áhrif á lífskjör almennings. Ástæður þess séu þríþættar. Í fyrsta lagi myndu lán sem verðtryggð væru með vísitölu sem undanskilju reiknaða húsaleigu bera hærri vexti en verðtryggð lán gera í dag. „Það er ekki hægt að stýra greiðslubyrði verðtryggðra lána með því einfaldlega að breyta um verðlagsmælikvarða með því að fjarlægja einstaka liði úr verðmælingum.“ Peningastefnunefndin lítur til annarra þátta Í öðru lagi hefðu breytingar á verðmælingum ólíklega afgerandi áhrif á framkvæmd peningastefnu Seðlabanka Íslands. „Ákvarðanir um stjórntæki peningastefnunnar eru teknar af peningastefnunefnd sem fer ítarlega yfir þróun og horfur í efnahagslífinu og á fjármálamörkuðum. Peningastefnunefnd horfir á fleiri vísitölur en VNV. Það er svokallaða samræmda vísitölu eða neysluvísitölu án húsnæðis og ýmsar kjarnavísitölur, sem Hagstofa Íslands tekur saman og Seðlabankinn og peningastefnunefnd hafa aðgang að, með það fyrir augum að halda verðbólgu við markmið yfir langan tíma, sem er jú aðalmarkmið Seðlabankans.“ Hringl gæti haft neikvæð áhrif Sigurður Ingi segir að í þriðja lagi gæti hringl með verðmælingar hreinlega haft neikvæð áhrif á lífskjör fólks. Árið 2013 hafi hagstofa Bretlands breytt mælikvarða sínum á verðbólgu vegna ágalla á verðmælingum. Við breytingarnar hafi nokkrar nýjar vísitölur orðið til. „Niðurstaðan varð hins vegar sú að einstaklingar og fyrirtæki notuðu þá vísitölu sem þau könnuðust við, jafnvel þó að sýnt hefði verið fram á að hún væri full af ágöllum. Óþarfa hringl með verðmælingar, þegar verðbólga er vel yfir markmiði, er til þess fallið að draga úr trúverðugleika efnahagsstefnunnar Veðrið hefði ekki verið betra í sumar þótt Veðurstofan hefði verið lögð niður Að lokum segir Sigurður Ingi að markmiðið með hugmynd Ingu sé að auðvelda skuldsetningu með lækkun vaxta. Sé það markmiðið væri vænlegra að stuðla að stöðugu verðlagi til lengri tíma með ábyrgri og trúverðugri ríkisfjármálastefnu og skynsamlegri umgjörð um kjarasamninga. „Veðrið hefði til dæmis ekki verið betra í sumar ef við hefðum lagt niður Veðurstofu Íslands. Það er engin styttri leið. Verðbólgan er á niðurleið. Alþjóðagjaldeyrissjóðurinn telur plan ríkisstjórnarinnar ábyrgt og nú síðast hækkaði Moody's, eitt af lánshæfisfyrirtækjum, lánshæfiseinkunn Íslands vegna þess að ríkisfjármálastefnan og efnahagsstefnan er trúverðug. Ég hef sagt það áður og segi það aftur: Þetta er allt að koma,“ sagði Sigurður Ingi að lokum og uppskar hlátur minnst eins þingmanns. Ef blaðamanni skjátlast ekki var það Inga sem skellti upp úr.
Flokkur fólksins Alþingi Framsóknarflokkurinn Seðlabankinn Efnahagsmál Mest lesið Segir 60 mínútur hafa misst sjálfstæðið og hættir Erlent Eldur Smári segir að sér sé haldið í myrkrinu Innlent Sagður bjóða frið fyrir formlega eign á Krímskaga Erlent Beint flug milli Akureyrar og útlanda aldrei verið meira Innlent Óþarfi að nota kauðslega þýdda málshætti í páskaeggin Innlent Valdatafl í Vatíkaninu: Hver verður næsti páfi? Erlent Nýjar íbúðir seljast verr en aðrar vegna stærðar Viðskipti innlent Mikil reiði eftir árásina í Kasmír Erlent „Ég er mannleg“ Innlent Segir líklega langt í næsta gos við Sundhnúka Innlent Fleiri fréttir Eldur Smári segir að sér sé haldið í myrkrinu Beint flug milli Akureyrar og útlanda aldrei verið meira „Ég er mannleg“ Segir líklega langt í næsta gos við Sundhnúka Óþarfi að nota kauðslega þýdda málshætti í páskaeggin Lofar betra sumri en í fyrra Fagnar umræðu um þátttöku Ísraels og segir útspil ráðherra gagnlegt Oscar þori varla út úr húsi af ótta við að vera sendur úr landi Breytingar á gosvirkni, júró-þrýstingur og umdeildir málshættir Missti vélarafl suður af Snæfellsnesi Reiknar með að sækja útför Frans páfa Páskaeggjaframleiðandi fagnar gagnrýni á málshætti Vildi „tagga“ Frans páfa en niðurstaðan reyndist slysaleg „Hér hefur verið unninn skaði sem þarf að stöðva“ Landris heldur áfram en dregið hefur úr hraðanum „Skrítið og óeðlilegt“ að Ísrael fái að vera með í Eurovision Barn á óskoðuðum bíl á 151 kílómetra hraða Gallar í nýbyggingum: Eigendur nýrra íbúða eigi ríkari rétt Ráðherra ræðir þátttöku Ísraels í Eurovision Vill að allir flokkar hafi hlutverk í borgarstjórn Mótmæltu brottvísun Oscars við dómsmálaráðuneytið Reyndu að fá Ingu á sitt band með fötu af „extra crispy“ kjúklingavængjum Mjög gjarnan kölluð nasisti og fasisti Stöðvaður á 116 kílómetra hraða Þrjátíu prestar krefjast dvalarleyfis fyrir Oscar Deilt um „Pope Francis“ forsetans: „Óboðlegt og óskiljanlegt“ eða hneykslunargirni heilagra? Hvalreki í Njarðvík við Borgarfjörð eystri Forsætisráðherra vill sjá nýtt fangelsi á Stóra Hrauni sem fyrst „Til hamingju hálfvitar“ Svikahrappur beið eftir flugferð framkvæmdastjórans Sjá meira