Áhyggjulaust ævikvöld Gísli Rafn Ólafsson skrifar 15. nóvember 2024 08:01 Eldra fólkið í samfélagi okkar á skilið áhyggjulaust og öruggt ævikvöld. Þessi kynslóð hefur lagt grunninn að því samfélagi sem við njótum í dag. Þau hafa unnið hörðum höndum alla sína ævi, byggt upp innviði landsins og skapað þau tækifæri sem við nótum nú. Það er því skylda okkar að tryggja að þau geti lifað með reisn og án áhyggna um fjárhag eða heilbrigði. Það er óásættanlegt að eldri borgarar þurfi að herða sultarólina eða hafa áhyggjur af því hvernig þeir muni ná endum saman. Við verðum að tryggja að lífeyriskerfið sé sanngjarnt og nægilegt til að mæta grunnþörfum þeirra. Það þýðir að endurskoða þarf ellilífeyriskerfið þannig að það tryggi raunverulega framfærslu, án þess að fólk þurfi að treysta á viðbótarstuðning eða aðstoð frá fjölskyldu og vinum. Þurfum að efla heimaþjónustu Heimaþjónusta er einnig lykilatriði. Flestir eldri borgarar kjósa að búa heima hjá sér eins lengi og kostur er. Það veitir þeim sjálfstæði, öryggi og tengsl við sitt umhverfi. Til að gera þetta mögulegt þarf að efla heimaþjónustu, heimahjúkrun og aðra stuðningsþjónustu sem gerir fólki kleift að búa heima með reisn. Þetta krefst fjárfestinga í mannauði og innviðum, en ávinningurinn er mikill bæði fyrir einstaklingana sjálfa og samfélagið í heild. Þegar kemur að því að fólk þarf að flytja inn á stofnun, er nauðsynlegt að tryggja að næg pláss séu til staðar á hjúkrunarheimilum og öðrum búsetuúrræðum. Í dag er biðlisti eftir slíkum plássum víða langur, sem veldur óöryggi og streitu fyrir bæði eldri borgara og aðstandendur þeirra. Við þurfum að fjárfesta í uppbyggingu hjúkrunarheimila um allt land, þannig að fólk geti fengið þá umönnun sem það þarf, þar sem það kýs að vera. Snýst einnig um virðingu Við megum ekki gleyma því að þetta er kynslóðin sem kom okkur úr torfkofunum. Þau hafa lifað tímana tvenna, unnið að uppbyggingu landsins eftir erfiðleika og skilað af sér samfélagi sem við getum verið stolt af. Það er okkar ábyrgð að endurgjalda þeim fyrir þeirra framlag með því að tryggja þeim áhyggjulaust ævikvöld. Þetta snýst ekki aðeins um fjárhagslegan stuðning, heldur einnig um virðingu og þátttöku. Við þurfum að tryggja að eldri borgarar fái tækifæri til að taka þátt í samfélaginu, deila reynslu sinni og visku, og njóta menningar og tómstunda. Einangrun og félagsleg einmanaleiki eru alvarleg vandamál sem við þurfum að taka á. Aðstandendur gegna mikilvægu hlutverki, en samfélagið þarf að styðja þá í því hlutverki. Með því að veita fjölskyldum stuðning, fræðslu og úrræði getum við gert þeim kleift að sinna sínum nánustu án þess að það verði of þung byrði. Þetta getur falið í sér hvíldarinnlögn, ráðgjöf og aðra þjónustu sem léttir undir með fjölskyldum. Endurskoðun á ellilífeyriskerfinu er nauðsynleg. Við þurfum kerfi sem tekur mið af raunverulegum þörfum fólks, þar sem framfærslan er tryggð og sveigjanleiki er til staðar fyrir þá sem vilja halda áfram að vinna að einhverju leyti. Lífeyrir ætti ekki að skerðast vegna smávægilegra tekna, heldur ætti að hvetja fólk til þátttöku eftir getu og áhuga. Fjárfesting til framtíðar Fjárfesting í uppbyggingu hjúkrunarheimila er brýn. Með hækkandi meðalaldri þjóðarinnar mun þörfin fyrir slík úrræði aukast. Með því að byrja núna getum við tryggt að nægileg pláss verði til staðar þegar þörfin eykst. Þetta skapar einnig störf og stuðlar að efnahagslegri virkni um allt land. Fráflæðivandi bráðamóttöku og sjúkrahúsa vegna skorts á rýmum á hjúkrunarheimilum felur í sér árlegan kostnað sem er margfaldur sá sem það kostar að byggja fleiri hjúkrunarheimili. Við verðum að líta á þetta sem fjárfestingu til framtíðar. Með því að tryggja eldri borgurum gott líf, erum við að byggja upp samfélag sem við viljum sjálf eldast í. Við erum öll á sömu vegferð og munum einn daginn þurfa á þessum úrræðum að halda. Með því að sýna eldri borgurum virðingu og umhyggju, setjum við fordæmi fyrir komandi kynslóðir. Það er ekki nóg að tala um þetta; við þurfum aðgerðir. Stjórnvöld þurfa að setja þessi mál í forgang, tryggja fjármagn og móta stefnu sem miðar að raunverulegum breytingum. Samfélagið allt þarf að taka þátt, bæði opinberir aðilar, einkageirinn og félagasamtök. Eldri borgarar eru auðlind – ekki byrði Við þurfum einnig að breyta viðhorfum okkar til öldrunar. Eldri borgarar eru ekki byrði, heldur auðlind. Þeir búa yfir reynslu, þekkingu og visku sem getur gagnast okkur öllum. Með því að skapa tækifæri fyrir þá til að taka þátt, deila og miðla, auðgum við samfélagið. Að lokum er þetta spurning um mannréttindi og samfélagslega ábyrgð. Við getum ekki leyft okkur að láta eldri borgara búa við skort eða óöryggi. Það er skylda okkar að tryggja þeim áhyggjulaust ævikvöld, þar sem þau geta notið lífsins, verið örugg og hamingjusöm. Tökum höndum saman og gerum það sem þarf til að tryggja eldri borgurum okkar þá virðingu og umönnun sem þau eiga skilið. Með samstilltu átaki getum við breytt stöðunni til hins betra og byggt upp samfélag sem við getum verið stolt af. Með réttri stefnu og vilja getum við tryggt að allir, óháð aldri, fái að njóta lífsins til fulls. Við skuldum foreldrum okkar, öfum og ömmum að gera það sem þarf. Látum verkin tala og sýnum í verki að við berum virðingu fyrir þeim sem lögðu grunninn að því samfélagi sem við njótum í dag. Höfundur er þingmaður Pírata og frambjóðandi í 2. sæti í Suðvesturkjördæmi. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Gísli Rafn Ólafsson Skoðun: Alþingiskosningar 2024 Eldri borgarar Mest lesið Heiðursgestur Viðreisnar vill heimsveldi Hjörtur J. Guðmundsson Skoðun Skapandi menntun skilar raunverulegum árangri Bryngeir Valdimarsson Skoðun Sex ára sáttmáli Davíð Þorláksson Skoðun Af hverju kynjafræði? Og hvaða greinar hafa fengið svipaðar mótbárur í gegnum tíðina? Guðrún Elísa Friðbjargardóttir Sævarsdóttir Skoðun Framtíðarskipulag Keldnalands er ekki útópía – og þaðan af síður dystópía Birkir Ingibjartsson Skoðun Styrkjum stöðu leigjenda Kristján Þórður Snæbjarnarson Skoðun Háskólasamfélagið geri skyldu sína strax, stjórnvöld hafa brugðist Auður Magndís Auðardóttir,Elí Hörpu og Önundar,Eyrún Ólöf Sigurðardóttir,Helga Ögmundardóttir,Íris Ellenberger,Inga Björk Margrétar Bjarnadóttir,Katrín Pálmad. Þorgerðardóttir Skoðun Áskorun til ríkisstjórnarinnar: Innleiðum birgðaskyldu á eldsneyti Halla Hrund Logadóttir Skoðun Stjórnendur sem mega ekki stjórna Stefán Vagn Stefánsson Skoðun Þúsundir kusu Sönnu Anna Bentína Hermansen Einarsdóttir,Ármann Hákon Gunnarsson,Baldvin Björgvinsson,Brynja Guðnadóttir,Haraldur Ingi Haraldsson,Jón Hallur Haraldsson,Kolbrún Erna Pétursdóttir,Ólafur H. Ólafsson,Rakel Hildardóttir,Sigrún Jónsdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Það eru fleiri fiskar í sjónum og fleiri sjónarmið í hafstjórn Guðbjörg Ásta Ólafsdóttir skrifar Skoðun Skapandi menntun skilar raunverulegum árangri Bryngeir Valdimarsson skrifar Skoðun Sex ára sáttmáli Davíð Þorláksson skrifar Skoðun Af hverju kynjafræði? Og hvaða greinar hafa fengið svipaðar mótbárur í gegnum tíðina? Guðrún Elísa Friðbjargardóttir Sævarsdóttir skrifar Skoðun Stjórnendur sem mega ekki stjórna Stefán Vagn Stefánsson skrifar Skoðun Stokkhólmseinkenni sem við ættum að forðast Aðalsteinn Júlíus Magnússon skrifar Skoðun Eflum iðnlöggjöfina og stöðvum brotin Hilmar Harðarson skrifar Skoðun Pjattkratar taka til Þorsteinn Sæmundsson skrifar Skoðun Sumt er bara ekki hægt að rökræða Ása Lind Finnbogadóttir skrifar Skoðun Vaxtamunarviðskipti láta aftur á sér kræla Jökull Sólberg Auðunsson skrifar Skoðun Áskorun til ríkisstjórnarinnar: Innleiðum birgðaskyldu á eldsneyti Halla Hrund Logadóttir skrifar Skoðun Rétt skal vera rétt um gatnamót við Höfðabakka og Bæjarháls Dóra Björt Guðjónsdóttir skrifar Skoðun Háskólasamfélagið geri skyldu sína strax, stjórnvöld hafa brugðist Auður Magndís Auðardóttir,Elí Hörpu og Önundar,Eyrún Ólöf Sigurðardóttir,Helga Ögmundardóttir,Íris Ellenberger,Inga Björk Margrétar Bjarnadóttir,Katrín Pálmad. Þorgerðardóttir skrifar Skoðun Þúsundir kusu Sönnu Anna Bentína Hermansen Einarsdóttir,Ármann Hákon Gunnarsson,Baldvin Björgvinsson,Brynja Guðnadóttir,Haraldur Ingi Haraldsson,Jón Hallur Haraldsson,Kolbrún Erna Pétursdóttir,Ólafur H. Ólafsson,Rakel Hildardóttir,Sigrún Jónsdóttir skrifar Skoðun NATO riðar til falls en hvað þýðir það fyrir skilnaðarbarnið Ísland? Steinunn Ólína Þorsteinsdóttir skrifar Skoðun Græðgin í forgrunni Kolbrún Áslaugar Baldursdóttir skrifar Skoðun Greiningar eða lausnir – hvort vegur þyngra? Sigurður Árni Reynisson skrifar Skoðun Sterk staða Hafnarfjarðar Orri Björnsson skrifar Skoðun Bless bless jafnlaunavottun Sigríður Margrét Oddsdóttir skrifar Skoðun Miðstýrt skólakerfi eða fjölbreytni með samræmdu gæðamati? Bogi Ragnarsson skrifar Skoðun Heiðursgestur Viðreisnar vill heimsveldi Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Veðmál barna – hættulegur leikur sem hægt er að stöðva Jóhann Steinar Ingimundarson skrifar Skoðun Allt leikur í umburðarlyndi – eða hvað? Sigurður Eyjólfur Sigurjónsson skrifar Skoðun Lyfjafræðingar - traustur stuðningur í flóknum heimi Sigurbjörg Sæunn Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Þvílíkt „plan“ fyrir íslensk heimili Magnea Gná Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Ísland og móðurplanta með erindi Steinunn Ólína Þorsteinsdóttir skrifar Skoðun Háttvirta nýja þingkonan, María Rut Kristinsdóttir Ólafur Grétar Gunnarsson skrifar Skoðun Alþjóðadagur krabbameinsrannsókna – eitthvað sem mig varðar? Halla Þorvaldsdóttir skrifar Skoðun Af hverju ættum við að stunda geðrækt, rétt eins og líkamsrækt? Sigrún Þóra Sveinsdóttir skrifar Skoðun Villa um fyrir bæjarbúum Vilhjálmur Árnason skrifar Sjá meira
Eldra fólkið í samfélagi okkar á skilið áhyggjulaust og öruggt ævikvöld. Þessi kynslóð hefur lagt grunninn að því samfélagi sem við njótum í dag. Þau hafa unnið hörðum höndum alla sína ævi, byggt upp innviði landsins og skapað þau tækifæri sem við nótum nú. Það er því skylda okkar að tryggja að þau geti lifað með reisn og án áhyggna um fjárhag eða heilbrigði. Það er óásættanlegt að eldri borgarar þurfi að herða sultarólina eða hafa áhyggjur af því hvernig þeir muni ná endum saman. Við verðum að tryggja að lífeyriskerfið sé sanngjarnt og nægilegt til að mæta grunnþörfum þeirra. Það þýðir að endurskoða þarf ellilífeyriskerfið þannig að það tryggi raunverulega framfærslu, án þess að fólk þurfi að treysta á viðbótarstuðning eða aðstoð frá fjölskyldu og vinum. Þurfum að efla heimaþjónustu Heimaþjónusta er einnig lykilatriði. Flestir eldri borgarar kjósa að búa heima hjá sér eins lengi og kostur er. Það veitir þeim sjálfstæði, öryggi og tengsl við sitt umhverfi. Til að gera þetta mögulegt þarf að efla heimaþjónustu, heimahjúkrun og aðra stuðningsþjónustu sem gerir fólki kleift að búa heima með reisn. Þetta krefst fjárfestinga í mannauði og innviðum, en ávinningurinn er mikill bæði fyrir einstaklingana sjálfa og samfélagið í heild. Þegar kemur að því að fólk þarf að flytja inn á stofnun, er nauðsynlegt að tryggja að næg pláss séu til staðar á hjúkrunarheimilum og öðrum búsetuúrræðum. Í dag er biðlisti eftir slíkum plássum víða langur, sem veldur óöryggi og streitu fyrir bæði eldri borgara og aðstandendur þeirra. Við þurfum að fjárfesta í uppbyggingu hjúkrunarheimila um allt land, þannig að fólk geti fengið þá umönnun sem það þarf, þar sem það kýs að vera. Snýst einnig um virðingu Við megum ekki gleyma því að þetta er kynslóðin sem kom okkur úr torfkofunum. Þau hafa lifað tímana tvenna, unnið að uppbyggingu landsins eftir erfiðleika og skilað af sér samfélagi sem við getum verið stolt af. Það er okkar ábyrgð að endurgjalda þeim fyrir þeirra framlag með því að tryggja þeim áhyggjulaust ævikvöld. Þetta snýst ekki aðeins um fjárhagslegan stuðning, heldur einnig um virðingu og þátttöku. Við þurfum að tryggja að eldri borgarar fái tækifæri til að taka þátt í samfélaginu, deila reynslu sinni og visku, og njóta menningar og tómstunda. Einangrun og félagsleg einmanaleiki eru alvarleg vandamál sem við þurfum að taka á. Aðstandendur gegna mikilvægu hlutverki, en samfélagið þarf að styðja þá í því hlutverki. Með því að veita fjölskyldum stuðning, fræðslu og úrræði getum við gert þeim kleift að sinna sínum nánustu án þess að það verði of þung byrði. Þetta getur falið í sér hvíldarinnlögn, ráðgjöf og aðra þjónustu sem léttir undir með fjölskyldum. Endurskoðun á ellilífeyriskerfinu er nauðsynleg. Við þurfum kerfi sem tekur mið af raunverulegum þörfum fólks, þar sem framfærslan er tryggð og sveigjanleiki er til staðar fyrir þá sem vilja halda áfram að vinna að einhverju leyti. Lífeyrir ætti ekki að skerðast vegna smávægilegra tekna, heldur ætti að hvetja fólk til þátttöku eftir getu og áhuga. Fjárfesting til framtíðar Fjárfesting í uppbyggingu hjúkrunarheimila er brýn. Með hækkandi meðalaldri þjóðarinnar mun þörfin fyrir slík úrræði aukast. Með því að byrja núna getum við tryggt að nægileg pláss verði til staðar þegar þörfin eykst. Þetta skapar einnig störf og stuðlar að efnahagslegri virkni um allt land. Fráflæðivandi bráðamóttöku og sjúkrahúsa vegna skorts á rýmum á hjúkrunarheimilum felur í sér árlegan kostnað sem er margfaldur sá sem það kostar að byggja fleiri hjúkrunarheimili. Við verðum að líta á þetta sem fjárfestingu til framtíðar. Með því að tryggja eldri borgurum gott líf, erum við að byggja upp samfélag sem við viljum sjálf eldast í. Við erum öll á sömu vegferð og munum einn daginn þurfa á þessum úrræðum að halda. Með því að sýna eldri borgurum virðingu og umhyggju, setjum við fordæmi fyrir komandi kynslóðir. Það er ekki nóg að tala um þetta; við þurfum aðgerðir. Stjórnvöld þurfa að setja þessi mál í forgang, tryggja fjármagn og móta stefnu sem miðar að raunverulegum breytingum. Samfélagið allt þarf að taka þátt, bæði opinberir aðilar, einkageirinn og félagasamtök. Eldri borgarar eru auðlind – ekki byrði Við þurfum einnig að breyta viðhorfum okkar til öldrunar. Eldri borgarar eru ekki byrði, heldur auðlind. Þeir búa yfir reynslu, þekkingu og visku sem getur gagnast okkur öllum. Með því að skapa tækifæri fyrir þá til að taka þátt, deila og miðla, auðgum við samfélagið. Að lokum er þetta spurning um mannréttindi og samfélagslega ábyrgð. Við getum ekki leyft okkur að láta eldri borgara búa við skort eða óöryggi. Það er skylda okkar að tryggja þeim áhyggjulaust ævikvöld, þar sem þau geta notið lífsins, verið örugg og hamingjusöm. Tökum höndum saman og gerum það sem þarf til að tryggja eldri borgurum okkar þá virðingu og umönnun sem þau eiga skilið. Með samstilltu átaki getum við breytt stöðunni til hins betra og byggt upp samfélag sem við getum verið stolt af. Með réttri stefnu og vilja getum við tryggt að allir, óháð aldri, fái að njóta lífsins til fulls. Við skuldum foreldrum okkar, öfum og ömmum að gera það sem þarf. Látum verkin tala og sýnum í verki að við berum virðingu fyrir þeim sem lögðu grunninn að því samfélagi sem við njótum í dag. Höfundur er þingmaður Pírata og frambjóðandi í 2. sæti í Suðvesturkjördæmi.
Af hverju kynjafræði? Og hvaða greinar hafa fengið svipaðar mótbárur í gegnum tíðina? Guðrún Elísa Friðbjargardóttir Sævarsdóttir Skoðun
Framtíðarskipulag Keldnalands er ekki útópía – og þaðan af síður dystópía Birkir Ingibjartsson Skoðun
Háskólasamfélagið geri skyldu sína strax, stjórnvöld hafa brugðist Auður Magndís Auðardóttir,Elí Hörpu og Önundar,Eyrún Ólöf Sigurðardóttir,Helga Ögmundardóttir,Íris Ellenberger,Inga Björk Margrétar Bjarnadóttir,Katrín Pálmad. Þorgerðardóttir Skoðun
Þúsundir kusu Sönnu Anna Bentína Hermansen Einarsdóttir,Ármann Hákon Gunnarsson,Baldvin Björgvinsson,Brynja Guðnadóttir,Haraldur Ingi Haraldsson,Jón Hallur Haraldsson,Kolbrún Erna Pétursdóttir,Ólafur H. Ólafsson,Rakel Hildardóttir,Sigrún Jónsdóttir Skoðun
Skoðun Það eru fleiri fiskar í sjónum og fleiri sjónarmið í hafstjórn Guðbjörg Ásta Ólafsdóttir skrifar
Skoðun Af hverju kynjafræði? Og hvaða greinar hafa fengið svipaðar mótbárur í gegnum tíðina? Guðrún Elísa Friðbjargardóttir Sævarsdóttir skrifar
Skoðun Áskorun til ríkisstjórnarinnar: Innleiðum birgðaskyldu á eldsneyti Halla Hrund Logadóttir skrifar
Skoðun Rétt skal vera rétt um gatnamót við Höfðabakka og Bæjarháls Dóra Björt Guðjónsdóttir skrifar
Skoðun Háskólasamfélagið geri skyldu sína strax, stjórnvöld hafa brugðist Auður Magndís Auðardóttir,Elí Hörpu og Önundar,Eyrún Ólöf Sigurðardóttir,Helga Ögmundardóttir,Íris Ellenberger,Inga Björk Margrétar Bjarnadóttir,Katrín Pálmad. Þorgerðardóttir skrifar
Skoðun Þúsundir kusu Sönnu Anna Bentína Hermansen Einarsdóttir,Ármann Hákon Gunnarsson,Baldvin Björgvinsson,Brynja Guðnadóttir,Haraldur Ingi Haraldsson,Jón Hallur Haraldsson,Kolbrún Erna Pétursdóttir,Ólafur H. Ólafsson,Rakel Hildardóttir,Sigrún Jónsdóttir skrifar
Skoðun NATO riðar til falls en hvað þýðir það fyrir skilnaðarbarnið Ísland? Steinunn Ólína Þorsteinsdóttir skrifar
Skoðun Af hverju ættum við að stunda geðrækt, rétt eins og líkamsrækt? Sigrún Þóra Sveinsdóttir skrifar
Af hverju kynjafræði? Og hvaða greinar hafa fengið svipaðar mótbárur í gegnum tíðina? Guðrún Elísa Friðbjargardóttir Sævarsdóttir Skoðun
Framtíðarskipulag Keldnalands er ekki útópía – og þaðan af síður dystópía Birkir Ingibjartsson Skoðun
Háskólasamfélagið geri skyldu sína strax, stjórnvöld hafa brugðist Auður Magndís Auðardóttir,Elí Hörpu og Önundar,Eyrún Ólöf Sigurðardóttir,Helga Ögmundardóttir,Íris Ellenberger,Inga Björk Margrétar Bjarnadóttir,Katrín Pálmad. Þorgerðardóttir Skoðun
Þúsundir kusu Sönnu Anna Bentína Hermansen Einarsdóttir,Ármann Hákon Gunnarsson,Baldvin Björgvinsson,Brynja Guðnadóttir,Haraldur Ingi Haraldsson,Jón Hallur Haraldsson,Kolbrún Erna Pétursdóttir,Ólafur H. Ólafsson,Rakel Hildardóttir,Sigrún Jónsdóttir Skoðun