Vegna FB færslu Kristins Hrafnssonar: Misskilningur um endurgreiðslukerfi kvikmynda Ólafur William Hand skrifar 8. janúar 2025 16:30 Kristinn Hrafnsson lýsir í grein sinni áhyggjum af því að stór verkefni, eins og tökur á True Detective: Night Country á Íslandi, hafi tæmt sjóði Kvikmyndamiðstöðvarinnar. Það virðist hins vegar vera misskilningur hvernig endurgreiðslukerfið virkar og hvaða ávinningur fylgir því að fá svona stór verkefni til landsins. Skilningur á endurgreiðslukerfinu Endurgreiðslukerfi kvikmyndagerðar á Íslandi byggist á því að hluti af þeim kostnaði, sem erlendir framleiðendur greiða hérlendis, er endurgreiddur af íslenska ríkinu. Þetta kerfi er ekki styrkjakerfi heldur skattalegt hvatakerfi sem er eingöngu bundið við útgjöld sem eiga sér stað á Íslandi, svo sem launakostnað, aðstöðu og þjónustu. Það er því rangt að halda því fram að þessar endurgreiðslur tæmi sjóði ríkisins, þar sem þær byggja á fyrirfram gerðum útgjöldum. Ef þessi verkefni myndu ekki koma hingað, þá væru engir slíkir sjóðir til að „tæma.“ Hvers vegna bjóða endurgreiðslur? Svona verkefni leita að löndum sem bjóða upp á slík kerfi. Ef Ísland býður ekki upp á samkeppnishæf endurgreiðslukerfi, þá fara þessi verkefni einfaldlega annað, til landa eins og Írlands, Kanada eða Ungverjalands, þar sem svipuð kerfi eru í boði. Það að fá stór verkefni hingað skilar íslenskum atvinnulífi miklum beinum og óbeinum ávinningi. Ávinningur af stórum erlendum verkefnum Bein störf og tekjur: Stór framleiðsla eins og True Detective skapar fjölda starfa fyrir Íslendinga í kvikmyndagerð, tæknivinnu, þjónustu og öðrum tengdum geirum. Einnig koma erlendu fyrirtækin með milljarða í bein útgjöld sem nýtast íslensku hagkerfi.Markaðssetning Íslands: Slík verkefni vekja alþjóðlega athygli á Íslandi sem tökustað og ferðamannastað, sem eykur eftirspurn eftir þjónustu og ferðalögum hingað.Uppbygging innviða: Regluleg stór verkefni hjálpa til við að byggja upp betri aðstöðu, sérhæfða þekkingu og hæfileika innanlands, sem gagnast einnig innlendri kvikmyndagerð. Ekki tengt styrkjum til íslenskrar kvikmyndagerðar Það er mikilvægt að skýra að þessar endurgreiðslur hafa ekkert með þá styrki að gera sem ríkið veitir beint til íslenskrar kvikmyndagerðar. Kvikmyndasjóður styrkir innlenda framleiðslu með fjárframlögum, og það ferli er óháð endurgreiðslukerfinu. Ríkið styrkir til dæmis íslenska framleiðslu ríkulega í gegnum ofurstyrki RÚV, sem nema yfir 6 milljörðum króna árlega. Það að fá stór erlend verkefni hingað tekur því ekki af þeirri köku. Niðurstaða Endurgreiðslukerfið er hannað til að laða að erlend verkefni og tryggja samkeppnishæfni Íslands á alþjóðlegum markaði. Fullyrðingar um að þetta kerfi tæmi sjóði eða bitni á íslenskum framleiðendum eiga ekki við rök að styðjast. Slík verkefni skila gríðarlegum ávinningi fyrir íslenskt hagkerfi og skapa mikilvægt svigrúm fyrir áframhaldandi þróun kvikmyndagerðar á Íslandi. Einnig má benda á að í skrifum Kristins gleymist sú staðreynd að þessi endurgreiðsla á framleiðslukostnaði á ekki einungis við um erlend kvikmyndaverkefni. Hún nær einnig til innlendrar framleiðslu á kvikmyndum og þáttaseríum sem uppfylla skilyrði fyrir slíka endurgreiðslu. Með öðrum orðum, öll verkefni, bæði innlend og erlend, sem uppfylla reglurnar, eiga möguleika á að fá endurgreiddan hluta af þeim framleiðslukostnaði sem fellur undir kerfið. Þetta gerir kerfið í raun að hvetjandi aðgerð fyrir innlenda framleiðslu, þar sem það stuðlar að aukinni atvinnu og þróun í íslenskri kvikmyndagerð. Höfundur er fyrrverandi stjórnarmaður hjá TrueNorth. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Kvikmyndagerð á Íslandi Mest lesið Stærðfræðikennari sem kann ekki að reikna? (Og getur ekki lært það!) Brynjólfur Þorvarðsson Skoðun Laxaharmleikur Jóhannes Sturlaugsson Skoðun Íslendingar greiða sama hlutfall útgjalda í mat og Norðurlöndin Margrét Gísladóttir Skoðun Ferðamannaþorpin - Náttúruvá Þóra B. Hafsteinsdóttir Skoðun Vonarsvæði fyrir framtíðina – ábyrgð stjórnvalda kallar á verndun Huld Hafliðadóttir,Heimir Harðarson Skoðun Lýðræðið í skötulíki! Lilja Rafney Magnúsdóttir Skoðun Krónan, Nettó, Hagkaup, Bónus - það er kominn tími á formlega sniðgöngu Helen Ólafsdóttir Skoðun Ef Veðurstofan spáði vitlausu veðri í 40 ár, væri það bara í lagi? Björn Ólafsson Skoðun Heimaþjónusta og velferðartækni: Lykillinn að sjálfbæru heilbrigðiskerfi Auður Guðmundsdóttir Skoðun „Finnst ykkur skrýtið að ég mæti á Austurvöll – Pabba mínum var fórnað á altari niðurskurðar“ Davíð Bergmann Skoðun Skoðun Skoðun Ferðamannaþorpin - Náttúruvá Þóra B. Hafsteinsdóttir skrifar Skoðun Vonarsvæði fyrir framtíðina – ábyrgð stjórnvalda kallar á verndun Huld Hafliðadóttir,Heimir Harðarson skrifar Skoðun Laxaharmleikur Jóhannes Sturlaugsson skrifar Skoðun Lýðræðið í skötulíki! Lilja Rafney Magnúsdóttir skrifar Skoðun Stærðfræðikennari sem kann ekki að reikna? (Og getur ekki lært það!) Brynjólfur Þorvarðsson skrifar Skoðun Íslendingar greiða sama hlutfall útgjalda í mat og Norðurlöndin Margrét Gísladóttir skrifar Skoðun Til varnar jafnlaunavottun Magnea Marinósdóttir skrifar Skoðun Heimaþjónusta og velferðartækni: Lykillinn að sjálfbæru heilbrigðiskerfi Auður Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Barnaræninginn Pútín Gunnar Hólmsteinn Ársælsson skrifar Skoðun Um þjóð og ríki Gauti Kristmannsson skrifar Skoðun Málfrelsi og mörk þess á vettvangi lýðræðisins Helga Vala Helgadóttir skrifar Skoðun Sjókvíaeldi á Íslandi fjarstýrt með gervigreind frá Noregi Ingólfur Ásgeirsson skrifar Skoðun „Finnst ykkur skrýtið að ég mæti á Austurvöll – Pabba mínum var fórnað á altari niðurskurðar“ Davíð Bergmann skrifar Skoðun Hvers vegna skipta hagsmunir verslanakeðja meira máli en öryggi barna í Ásahverfi Reykjanesbæ? Ólafur Ívar Jónsson skrifar Skoðun Kjarnorkuákvæðið: Neyðarhemill en ekki léttvægt leikfang popúlista Kristinn Karl Brynjarsson skrifar Skoðun Stjórnarandstaðan er vannýtt auðlind Jón Daníelsson skrifar Skoðun Ef Veðurstofan spáði vitlausu veðri í 40 ár, væri það bara í lagi? Björn Ólafsson skrifar Skoðun Hægri sósíalismi Jón Ingi Hákonarson skrifar Skoðun 5 ára vegferð að skóla framtíðarinnar – eða ekki! Björgmundur Örn Guðmundsson skrifar Skoðun Ójafnvægi í jöfnunarkerfinu Anna Sigríður Guðnadóttir,Halla Karen Kristjánsdóttir,Lovísa Jónsdóttir skrifar Skoðun Það sem ekki má segja um það sem enginn vill sjá Viðar Hreinsson skrifar Skoðun Krónan, Nettó, Hagkaup, Bónus - það er kominn tími á formlega sniðgöngu Helen Ólafsdóttir skrifar Skoðun Löggæslumál og aðstöðuleysi í Búðardal – ákall um viðbragð og aðgerðir Björn Bjarki Þorsteinsson skrifar Skoðun Listin að verða fullkomlega ósammála sjálfri sér á mettíma Þórður Snær Júlíusson skrifar Skoðun Þingmenn auðvaldsins Karl Héðinn Kristjánsson skrifar Skoðun Arðgreiðslur í sjávarútvegi: Staðreyndir gegn fullyrðingum Elliði Vignisson skrifar Skoðun Verðugur bandamaður? Steinar Harðarson skrifar Skoðun Við þurfum nýja sýn á stjórnmál okkar - Mamdani-sýn Hlynur Már Vilhjálmsson skrifar Skoðun Sósíalistaflokkurinn heimilislaus - hvað næst? Trausti Breiðfjörð Magnússon skrifar Skoðun Rán um hábjartan dag Guðbergur Egill Eyjólfsson skrifar Sjá meira
Kristinn Hrafnsson lýsir í grein sinni áhyggjum af því að stór verkefni, eins og tökur á True Detective: Night Country á Íslandi, hafi tæmt sjóði Kvikmyndamiðstöðvarinnar. Það virðist hins vegar vera misskilningur hvernig endurgreiðslukerfið virkar og hvaða ávinningur fylgir því að fá svona stór verkefni til landsins. Skilningur á endurgreiðslukerfinu Endurgreiðslukerfi kvikmyndagerðar á Íslandi byggist á því að hluti af þeim kostnaði, sem erlendir framleiðendur greiða hérlendis, er endurgreiddur af íslenska ríkinu. Þetta kerfi er ekki styrkjakerfi heldur skattalegt hvatakerfi sem er eingöngu bundið við útgjöld sem eiga sér stað á Íslandi, svo sem launakostnað, aðstöðu og þjónustu. Það er því rangt að halda því fram að þessar endurgreiðslur tæmi sjóði ríkisins, þar sem þær byggja á fyrirfram gerðum útgjöldum. Ef þessi verkefni myndu ekki koma hingað, þá væru engir slíkir sjóðir til að „tæma.“ Hvers vegna bjóða endurgreiðslur? Svona verkefni leita að löndum sem bjóða upp á slík kerfi. Ef Ísland býður ekki upp á samkeppnishæf endurgreiðslukerfi, þá fara þessi verkefni einfaldlega annað, til landa eins og Írlands, Kanada eða Ungverjalands, þar sem svipuð kerfi eru í boði. Það að fá stór verkefni hingað skilar íslenskum atvinnulífi miklum beinum og óbeinum ávinningi. Ávinningur af stórum erlendum verkefnum Bein störf og tekjur: Stór framleiðsla eins og True Detective skapar fjölda starfa fyrir Íslendinga í kvikmyndagerð, tæknivinnu, þjónustu og öðrum tengdum geirum. Einnig koma erlendu fyrirtækin með milljarða í bein útgjöld sem nýtast íslensku hagkerfi.Markaðssetning Íslands: Slík verkefni vekja alþjóðlega athygli á Íslandi sem tökustað og ferðamannastað, sem eykur eftirspurn eftir þjónustu og ferðalögum hingað.Uppbygging innviða: Regluleg stór verkefni hjálpa til við að byggja upp betri aðstöðu, sérhæfða þekkingu og hæfileika innanlands, sem gagnast einnig innlendri kvikmyndagerð. Ekki tengt styrkjum til íslenskrar kvikmyndagerðar Það er mikilvægt að skýra að þessar endurgreiðslur hafa ekkert með þá styrki að gera sem ríkið veitir beint til íslenskrar kvikmyndagerðar. Kvikmyndasjóður styrkir innlenda framleiðslu með fjárframlögum, og það ferli er óháð endurgreiðslukerfinu. Ríkið styrkir til dæmis íslenska framleiðslu ríkulega í gegnum ofurstyrki RÚV, sem nema yfir 6 milljörðum króna árlega. Það að fá stór erlend verkefni hingað tekur því ekki af þeirri köku. Niðurstaða Endurgreiðslukerfið er hannað til að laða að erlend verkefni og tryggja samkeppnishæfni Íslands á alþjóðlegum markaði. Fullyrðingar um að þetta kerfi tæmi sjóði eða bitni á íslenskum framleiðendum eiga ekki við rök að styðjast. Slík verkefni skila gríðarlegum ávinningi fyrir íslenskt hagkerfi og skapa mikilvægt svigrúm fyrir áframhaldandi þróun kvikmyndagerðar á Íslandi. Einnig má benda á að í skrifum Kristins gleymist sú staðreynd að þessi endurgreiðsla á framleiðslukostnaði á ekki einungis við um erlend kvikmyndaverkefni. Hún nær einnig til innlendrar framleiðslu á kvikmyndum og þáttaseríum sem uppfylla skilyrði fyrir slíka endurgreiðslu. Með öðrum orðum, öll verkefni, bæði innlend og erlend, sem uppfylla reglurnar, eiga möguleika á að fá endurgreiddan hluta af þeim framleiðslukostnaði sem fellur undir kerfið. Þetta gerir kerfið í raun að hvetjandi aðgerð fyrir innlenda framleiðslu, þar sem það stuðlar að aukinni atvinnu og þróun í íslenskri kvikmyndagerð. Höfundur er fyrrverandi stjórnarmaður hjá TrueNorth.
Vonarsvæði fyrir framtíðina – ábyrgð stjórnvalda kallar á verndun Huld Hafliðadóttir,Heimir Harðarson Skoðun
Heimaþjónusta og velferðartækni: Lykillinn að sjálfbæru heilbrigðiskerfi Auður Guðmundsdóttir Skoðun
„Finnst ykkur skrýtið að ég mæti á Austurvöll – Pabba mínum var fórnað á altari niðurskurðar“ Davíð Bergmann Skoðun
Skoðun Vonarsvæði fyrir framtíðina – ábyrgð stjórnvalda kallar á verndun Huld Hafliðadóttir,Heimir Harðarson skrifar
Skoðun Stærðfræðikennari sem kann ekki að reikna? (Og getur ekki lært það!) Brynjólfur Þorvarðsson skrifar
Skoðun Íslendingar greiða sama hlutfall útgjalda í mat og Norðurlöndin Margrét Gísladóttir skrifar
Skoðun Heimaþjónusta og velferðartækni: Lykillinn að sjálfbæru heilbrigðiskerfi Auður Guðmundsdóttir skrifar
Skoðun „Finnst ykkur skrýtið að ég mæti á Austurvöll – Pabba mínum var fórnað á altari niðurskurðar“ Davíð Bergmann skrifar
Skoðun Hvers vegna skipta hagsmunir verslanakeðja meira máli en öryggi barna í Ásahverfi Reykjanesbæ? Ólafur Ívar Jónsson skrifar
Skoðun Kjarnorkuákvæðið: Neyðarhemill en ekki léttvægt leikfang popúlista Kristinn Karl Brynjarsson skrifar
Skoðun Ójafnvægi í jöfnunarkerfinu Anna Sigríður Guðnadóttir,Halla Karen Kristjánsdóttir,Lovísa Jónsdóttir skrifar
Skoðun Krónan, Nettó, Hagkaup, Bónus - það er kominn tími á formlega sniðgöngu Helen Ólafsdóttir skrifar
Skoðun Löggæslumál og aðstöðuleysi í Búðardal – ákall um viðbragð og aðgerðir Björn Bjarki Þorsteinsson skrifar
Vonarsvæði fyrir framtíðina – ábyrgð stjórnvalda kallar á verndun Huld Hafliðadóttir,Heimir Harðarson Skoðun
Heimaþjónusta og velferðartækni: Lykillinn að sjálfbæru heilbrigðiskerfi Auður Guðmundsdóttir Skoðun
„Finnst ykkur skrýtið að ég mæti á Austurvöll – Pabba mínum var fórnað á altari niðurskurðar“ Davíð Bergmann Skoðun