Háskólasamfélagið geri skyldu sína strax, stjórnvöld hafa brugðist Auður Magndís Auðardóttir, Elí Hörpu og Önundar, Eyrún Ólöf Sigurðardóttir, Helga Ögmundardóttir, Íris Ellenberger, Inga Björk Margrétar Bjarnadóttir og Katrín Pálmad. Þorgerðardóttir skrifa 25. september 2025 12:30 Sameinuðu þjóðirnar gáfu á dögunum út skýrslu rannsóknanefndar þar sem fram kemur að Ísrael fremji meðvitað og markvisst þjóðarmorð á Gaza. Áður höfðu Amnesty International, Human Rights Watch (HRW) og fleiri mannréttindasamtök komist að sömu niðurstöðu. Í þessu felast til að mynda markvissar árásir á börn, kerfisbundið kynferðislegt ofbeldi og víðtækar árásir á mennta- og menningarstofnanir. Þá tekur nefndin fram að Ísraelar sýni engan vilja til að hætta þjóðarmorðinu þrátt fyrir alþjóðlegar beiðnir þar um. Samkvæmt sáttmála Sameinuðu þjóðanna um þjóðarmorð, sem Ísland hefur samþykkt, er jákvæð skylda aðildarríkja að beita öllum tiltækum úrræðum sem þau hafa yfir að ráða til að reyna að koma í veg fyrir þjóðarmorð. Þessi skylda verði virk um leið og ríki veit, eða ætti að vita, af alvarlegri hættu á þjóðarmorði. Íslensk stjórnvöld hafa hins vegar enn ekki brugðist við af festu eins og þeim ber skylda til. Rauði krossinn á Íslandi hefur sent út neyðarkall, eins konar lokaviðvörun til stjórnvalda að bregðast við ástandinu, og segir tímann á þrotum. Ljóst er að Íslendingar, þar með talið íslenskar menntastofnanir geta ekki látið hjá líða að bregðast við þessu með afgerandi hætti. Eins og segir í tilkynningu Sameinuðu þjóðanna gerir þögn eða skeytingaleysi um þjóðarmorðið okkur öll samsek. Í þessu ljósi teljum hvern þann dag sem líður án þess að Háskóli Íslands taki virka afstöðu með aðgerðum gegn þjóðarmorðinu vera óásættanlegan. Akademísk sniðganga er hluti af siðferðislegri ábyrgð fræðasamfélagsins að bregðast við óréttlæti, standa gegn samsekt og að beita áhrifum sínum í þágu mannréttinda, frelsis og réttlætis. Sniðganga er friðsamlegt mótvægi við aðgerðir sem brjóta gegn alþjóðalögum og mannréttindasáttmálum og í raun lágmarksviðleitni til að bregðast við yfirstandandi þjóðarmorði. Í rektorsframboði sínu talaði núverandi rektor, Silja Bára Ómarsdóttir, skýrt um mikilvægi þess að taka afstöðu gegn þjóðar- og menntamorði sem Ísrael fremur í Palestínu. Nú, tæpum þremur mánuðum eftir að Silja Bára tók við embætti, hefur háskólinn ekkert aðhafst varðandi málefni Palestínu, fyrir utan óljós áform um upphaf samráðsferlis varðandi hvað gæti falist í sniðgöngu. Við fögnum frumkvæði rektorsskrifstofu í átt að auknu lýðræði í ákvarðanatöku sem varða stefnu Háskólans, en teljum þó að aðgerðir gegn þjóðarmorði sem hefur nú staðið yfir í tæp tvö ár séu ekki æskilegur vettvangur fyrir slíkar tilraunir. Í ljósi ofangreindra yfirlýsinga Sameinuðu Þjóðanna og Rauða krossins er það skylda stjórnar Háskóla Íslands að bregðast við með viðeigandi aðgerðum strax og er ein sú mikilvægasta að beita allar ísraelskar fræða- og ríkisstofnanir sniðgöngu. Ekki er um breytingu á starfsháttum Háskólans að ræða þar sem háskólaráð ákvað nýlega að slíta tengslum við allar rússneskar menntastofnanir af sambærilegum ástæðum, en sú ákvörðun krafðist ekki eins víðtæks samráðsferlis og nú er í bígerð. Háskólaráð hefur bæði valdheimild og skyldu til að grípa til aðgerða gegn Ísrael. Við hvetjum stjórnendur HÍ að sýna hugrekki og taka skýra afstöðu gegn þjóðarmorði og með alþjóðakerfinu með tafarlausum aðgerðum. Fyrir hönd Háskólafólks fyrir Palestínu, Auður Magndís Auðardóttir, dósent við Menntavísindasvið HÍ Elí Hörpu og Önundar, meistaranemi á Menntavísindasviði HÍ Eyrún Ólöf Sigurðardóttir, aðjúnkt við Menntavísindasvið HÍ Helga Ögmundardóttir, dósent við Félagsvísindasvið HÍ Íris Ellenberger, prófessor við Menntavísindasvið HÍ Inga Björk Margrétar Bjarnadóttir, doktorsnemi og aðjúnkt við Menntavísindasvið HÍ Katrín Pálmad. Þorgerðardóttir, doktorsnemi við Hugvísindasvið HÍ –––––––––––––––––––––––– Hér getur þú skráð þig á lista starfsfólks við Háskóla Íslands sem tekur þátt í akademískri sniðgöngu gegn Ísrael Kynningarfundur um sniðgöngu verður haldinn þann 8. Október kl. 12-13 á háskólasvæðinu (nánari upplýsingar verða tilkynntar von bráðar). Hafðu samband við Háskólafólk fyrir Palestínu á fyrirpalestinu@gmail.com ef þú vilt: Fá frekari upplýsingar um akademíska sniðgöngu. Fá stuðning við að koma af stað umræðum um akademíska sniðgöngu innan þinnar deildar við HÍ. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Mest lesið Íslenska er leiðinleg Nói Pétur Á Guðnason Skoðun Hverjum voru ráðherrann og RÚV að refsa? Júlíus Valsson Skoðun Þrjú slys á sama stað en svarið er: Það er allt í lagi hér! Róbert Ragnarsson Skoðun Árásir á gyðinga í skugga þjóðarmorðs Helen Ólafsdóttir Skoðun Hvernig varð staðan svona í Hafnarfirði? Einar Geir Þorsteinsson Skoðun Djöfulsins, helvítis, andskotans pakk Vilhjálmur H. Vilhjálmsson Skoðun Kjósið reið og óupplýst! Ragnheiður Kristín Finnbogadóttir Skoðun Eingreiðsla til öryrkja í desember bundin við lögheimili á Íslandi Jón Frímann Jónsson Skoðun „Quiet, piggy“ Harpa Kristbergsdóttir Skoðun Betri en við höldum Hjálmar Gíslason Skoðun Skoðun Skoðun Hverjum voru ráðherrann og RÚV að refsa? Júlíus Valsson skrifar Skoðun Íslenska er leiðinleg Nói Pétur Á Guðnason skrifar Skoðun Þrjú slys á sama stað en svarið er: Það er allt í lagi hér! Róbert Ragnarsson skrifar Skoðun Réttar upplýsingar um rekstur og fjármögnun RÚV Stefán Eiríksson,Björn Þór Hermannsson skrifar Skoðun Kjósið reið og óupplýst! Ragnheiður Kristín Finnbogadóttir skrifar Skoðun Ekkert barn á Íslandi á að búa við fátækt Kolbrún Áslaugar Baldursdóttir skrifar Skoðun Árásir á gyðinga í skugga þjóðarmorðs Helen Ólafsdóttir skrifar Skoðun Hundrað doktorsgráður Ólafur Eysteinn Sigurjónsson skrifar Skoðun EES: ekki slagorð — heldur réttindi Yngvi Ómar Sigrúnarson skrifar Skoðun Að þjóna íþróttum Rögnvaldur Hreiðarsson skrifar Skoðun „Quiet, piggy“ Harpa Kristbergsdóttir skrifar Skoðun Ísland er ekki í hópi þeirra sem standa sig best í loftslagsmálum Eyþór Eðvarðsson skrifar Skoðun Ísland, öryggi og almennur viðbúnaður Magnús Árni Skjöld Magnússon skrifar Skoðun Um ólaunaða vinnu, velsæld og nýja sýn á hagkerfið Dóra Guðrún Guðmundsdóttir,Soffía S. Sigurgeirsdóttir,Elva Rakel Jónsdóttir skrifar Skoðun Leysum húsnæðisvandann Guðjón Sigurbjartsson skrifar Skoðun Hugleiðing um jól, fæðingu Krists og inngilding á Íslandi Nicole Leigh Mosty skrifar Skoðun Betri en við höldum Hjálmar Gíslason skrifar Skoðun Draumurinn um ESB-samning er uppgjöf – Ekki fórna framtíðinni fyrir falsöryggi Eggert Sigurbergsson skrifar Skoðun Setjum við Ísland í fyrsta sæti? Júlíus Valsson skrifar Skoðun Misskilningur Viðreisnar um áhrif EES-úrsagnar á Íslendinga erlendis Eggert Sigurbergsson skrifar Skoðun Skattahækkanir í felum – árás á heimilin Lóa Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Að fyrirgefa sjálfum sér Sigurður Árni Reynisson skrifar Skoðun Hér starfa líka (alls konar) konur Selma Svavarsdóttir skrifar Skoðun Kílómetragjald í blindgötu – þegar stjórnvöld misskilja ferðaþjónustuna Þórir Garðarsson skrifar Skoðun 5 vaxtalækkanir á einu ári Arna Lára Jónsdóttir skrifar Skoðun Falskur finnst mér tónninn Kristján Fr. Friðbertsson skrifar Skoðun Treystir Viðreisn þjóðinni í raun? Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Frá sr. Friðriki til Eurovision: Sama woke-frásagnarvélin, sama niðurrifsverkefni gegn gyðing-kristnum rótum Vesturlanda Hilmar Kristinsson skrifar Skoðun Þingmaður með hálfsannleik um voffann Úffa Árni Stefán Árnason skrifar Skoðun Allt fyrir ekkert – eða ekkert fyrir allt? Eggert Sigurbergsson skrifar Sjá meira
Sameinuðu þjóðirnar gáfu á dögunum út skýrslu rannsóknanefndar þar sem fram kemur að Ísrael fremji meðvitað og markvisst þjóðarmorð á Gaza. Áður höfðu Amnesty International, Human Rights Watch (HRW) og fleiri mannréttindasamtök komist að sömu niðurstöðu. Í þessu felast til að mynda markvissar árásir á börn, kerfisbundið kynferðislegt ofbeldi og víðtækar árásir á mennta- og menningarstofnanir. Þá tekur nefndin fram að Ísraelar sýni engan vilja til að hætta þjóðarmorðinu þrátt fyrir alþjóðlegar beiðnir þar um. Samkvæmt sáttmála Sameinuðu þjóðanna um þjóðarmorð, sem Ísland hefur samþykkt, er jákvæð skylda aðildarríkja að beita öllum tiltækum úrræðum sem þau hafa yfir að ráða til að reyna að koma í veg fyrir þjóðarmorð. Þessi skylda verði virk um leið og ríki veit, eða ætti að vita, af alvarlegri hættu á þjóðarmorði. Íslensk stjórnvöld hafa hins vegar enn ekki brugðist við af festu eins og þeim ber skylda til. Rauði krossinn á Íslandi hefur sent út neyðarkall, eins konar lokaviðvörun til stjórnvalda að bregðast við ástandinu, og segir tímann á þrotum. Ljóst er að Íslendingar, þar með talið íslenskar menntastofnanir geta ekki látið hjá líða að bregðast við þessu með afgerandi hætti. Eins og segir í tilkynningu Sameinuðu þjóðanna gerir þögn eða skeytingaleysi um þjóðarmorðið okkur öll samsek. Í þessu ljósi teljum hvern þann dag sem líður án þess að Háskóli Íslands taki virka afstöðu með aðgerðum gegn þjóðarmorðinu vera óásættanlegan. Akademísk sniðganga er hluti af siðferðislegri ábyrgð fræðasamfélagsins að bregðast við óréttlæti, standa gegn samsekt og að beita áhrifum sínum í þágu mannréttinda, frelsis og réttlætis. Sniðganga er friðsamlegt mótvægi við aðgerðir sem brjóta gegn alþjóðalögum og mannréttindasáttmálum og í raun lágmarksviðleitni til að bregðast við yfirstandandi þjóðarmorði. Í rektorsframboði sínu talaði núverandi rektor, Silja Bára Ómarsdóttir, skýrt um mikilvægi þess að taka afstöðu gegn þjóðar- og menntamorði sem Ísrael fremur í Palestínu. Nú, tæpum þremur mánuðum eftir að Silja Bára tók við embætti, hefur háskólinn ekkert aðhafst varðandi málefni Palestínu, fyrir utan óljós áform um upphaf samráðsferlis varðandi hvað gæti falist í sniðgöngu. Við fögnum frumkvæði rektorsskrifstofu í átt að auknu lýðræði í ákvarðanatöku sem varða stefnu Háskólans, en teljum þó að aðgerðir gegn þjóðarmorði sem hefur nú staðið yfir í tæp tvö ár séu ekki æskilegur vettvangur fyrir slíkar tilraunir. Í ljósi ofangreindra yfirlýsinga Sameinuðu Þjóðanna og Rauða krossins er það skylda stjórnar Háskóla Íslands að bregðast við með viðeigandi aðgerðum strax og er ein sú mikilvægasta að beita allar ísraelskar fræða- og ríkisstofnanir sniðgöngu. Ekki er um breytingu á starfsháttum Háskólans að ræða þar sem háskólaráð ákvað nýlega að slíta tengslum við allar rússneskar menntastofnanir af sambærilegum ástæðum, en sú ákvörðun krafðist ekki eins víðtæks samráðsferlis og nú er í bígerð. Háskólaráð hefur bæði valdheimild og skyldu til að grípa til aðgerða gegn Ísrael. Við hvetjum stjórnendur HÍ að sýna hugrekki og taka skýra afstöðu gegn þjóðarmorði og með alþjóðakerfinu með tafarlausum aðgerðum. Fyrir hönd Háskólafólks fyrir Palestínu, Auður Magndís Auðardóttir, dósent við Menntavísindasvið HÍ Elí Hörpu og Önundar, meistaranemi á Menntavísindasviði HÍ Eyrún Ólöf Sigurðardóttir, aðjúnkt við Menntavísindasvið HÍ Helga Ögmundardóttir, dósent við Félagsvísindasvið HÍ Íris Ellenberger, prófessor við Menntavísindasvið HÍ Inga Björk Margrétar Bjarnadóttir, doktorsnemi og aðjúnkt við Menntavísindasvið HÍ Katrín Pálmad. Þorgerðardóttir, doktorsnemi við Hugvísindasvið HÍ –––––––––––––––––––––––– Hér getur þú skráð þig á lista starfsfólks við Háskóla Íslands sem tekur þátt í akademískri sniðgöngu gegn Ísrael Kynningarfundur um sniðgöngu verður haldinn þann 8. Október kl. 12-13 á háskólasvæðinu (nánari upplýsingar verða tilkynntar von bráðar). Hafðu samband við Háskólafólk fyrir Palestínu á fyrirpalestinu@gmail.com ef þú vilt: Fá frekari upplýsingar um akademíska sniðgöngu. Fá stuðning við að koma af stað umræðum um akademíska sniðgöngu innan þinnar deildar við HÍ.
Skoðun Réttar upplýsingar um rekstur og fjármögnun RÚV Stefán Eiríksson,Björn Þór Hermannsson skrifar
Skoðun Um ólaunaða vinnu, velsæld og nýja sýn á hagkerfið Dóra Guðrún Guðmundsdóttir,Soffía S. Sigurgeirsdóttir,Elva Rakel Jónsdóttir skrifar
Skoðun Draumurinn um ESB-samning er uppgjöf – Ekki fórna framtíðinni fyrir falsöryggi Eggert Sigurbergsson skrifar
Skoðun Misskilningur Viðreisnar um áhrif EES-úrsagnar á Íslendinga erlendis Eggert Sigurbergsson skrifar
Skoðun Kílómetragjald í blindgötu – þegar stjórnvöld misskilja ferðaþjónustuna Þórir Garðarsson skrifar
Skoðun Frá sr. Friðriki til Eurovision: Sama woke-frásagnarvélin, sama niðurrifsverkefni gegn gyðing-kristnum rótum Vesturlanda Hilmar Kristinsson skrifar