Krossfestingar nútímans Brynjar Níelsson skrifar 8. desember 2010 06:15 Undanfarin misseri og ár hafa sprottið fram fólk með aðstoð fjölmiðla og borið nafngreinda einstaklinga sökum um refsiverða háttsemi sem á að hafa átt sér stað fyrir tugum ára. Nýjasta dæmið eru ásakanir á umdeildan mann, Gunnar Þorsteinnson, um kynferðisbrot, sem komu fram eftir að hann giftist umdeildri konu, Jónínu Benediktsdóttur. Þær ásakanir komu fram í kjölfar deilna innan trúfélagsins Krossins. Réttarríkið gerir ráð fyrir því, að þeir sem telji að á sér hafi verið brotið með refsiverðun hætti geti kært verknaðinn til lögreglu. Lögreglu og ákæruvaldi ber þá að rannsaka málið og vinna að því að hið sanna og rétta komi í ljós og gæta jafnt að þeim atriðum sem horfa til sýknu og sektar. Samkvæmt lögum verða þeir sem ásaka annan um kynferðisbrot að kæra verknaðinn innan ákveðins frests, að öðrum kosti fer engin lögreglurannsókn fram. Ástæða þessara fyrningareglna er m.a. sú, að útlokað er oftast að leiða hið sanna í ljós ef langt er um liðið, og á það sérstaklega við í brotum þar sem sönnunarfærslan er byggð á munnlegum framburði meints geranda og þolanda. Auk þess er þekkt að veruleikinn og upplifun fólks breytist gjarnan eftir því sem árin líða frá atburðum, sérstaklega ef ósætti hefur komið upp milli aðila eða deilur. Nú mun vera þannig að sex nafngreindar konur bera Gunnar Þorsteinsson sökum um kynferðisbrot. Enginn þeirra kærði meint brot Gunnars á sínum tíma til lögreglu eða hafa komið fram með þessar ásakanir fyrr en núna. Ásakanir þessara kvenna um kynferðisleg áreitni Gunnars eiga það sammerkt að vera um margt óljósar. Einnig bera yfirlýsingar sumra kvennanna þess merki að vera stuðningur við þá konu sem fyrst fór fram með ásakanir á hendur Gunnari. Jafnframt er ekki ljóst hvort allt það sem Gunnari er gefið að sök teljist kynferðisbrot í skilningi laga. Það er undarleg þörf að fara fram nú með ásakanir á hendur Gunnari um kynferðislegar snertingar úr fortíðinni með þeim hætti sem gert er. Ég ætla ekki að gera lítið úr afleiðingum kynferðisbrota, jafnvel þótt þau brot teljist minniháttar. En skipulögð herferð á opinberum vettvangi eins sú sem beinist að Gunnari er ekki líkleg til að bæta andlega heilsu þessara kvenna, heldur þvert á móti. Umræða verður gjarnan óvægin og meiðandi fyrir alla, ekki bara fyrir konurnar og Gunnar, heldur einnig þá sem eru nákomnir þeim. Mér liði ekki betur með því að eyðileggja líf annars manns þótt ég telji hann hafa gert á minni hlut fyrir 25 árum síðan. Þessi aðferð kvennanna veldur því tortryggni og læðist sá grunur að mörgum að aðrar ástæður kunni að vera að baki, sérstaklega þegar litið er til aðdraganda og framsetningu ásakana á hendur Gunnari. Ég var ekki á vettvangi fyrir 25 árum og veit því ekki frekar en aðrir landsmenn hvað er rétt eða rangt í þessu máli. Gunnar hefur neitað öllum kynferðislegum snertingar við þessar konur. Mér geðjast lítt af því að saka nafngreinda menn opinberlega í gegnum fjölmiðla um refsiverða háttsemi. Þeir menn munu aldrei geta sannað sakleysi sitt eins og hugsanlegt hefði verið hægt með lögreglurannsókn. Aðferð af þessu tagi samræmist ekki reglum réttarríkisins og líkist meira galdrafári fyrri alda. Okkur íslendingum er tamt um þessar mundir að tala um bætt siðferði og mannréttindi. Er það merki um gott siðferði að saka mann opinberlega um refsiverða háttsemi í gegnum fjölmiðla og ráða til sín sérstakan talsmann til að sinna því starfi? Er það merki um gott siðferði að fjölmiðlar taki þátt og ýti undir ásakanirmeð umfjöllun sinni? Er það virkilega svo í hinu nýja og siðlega Íslandi, að við teljum það í góðu lagi að bera menn fyrndum sökum og fá þá "dæmda" af samfélaginu með aðstoð fjölmiðla? Svona eru kannski galdrabrennur nútímans. Í þessu tilviki ætti kannski betur við að kalla þetta nútíma krossfestingu. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Brynjar Níelsson Mest lesið Tímaskekkjan skólaíþróttir Davíð Már Sigurðsson Skoðun Nei, við skulum ekki kaupa handa þeim fleiri vopn Haraldur Ólafsson Skoðun Ég kýs mælskan og mannlegan leiðtoga sem rektor Engilbert Sigurðsson Skoðun Eigandinn smánaður Sigurjón Þórðarson Skoðun VR á krossgötum - félagsmenn verða að hafna sundrungu Harpa Sævarsdóttir Skoðun Bakpokinn sem þyngist þegar á brattann sækir Gunnar Úlfarsson Skoðun Að kenna eða ekki kenna Helga Margrét Marzellíusardóttir Skoðun Hvað er kona? - Þörf kynjakerfisins til að skilgreina og stjórna konum Arna Magnea Danks Skoðun Er þetta satt eða heyrði ég þetta bara nógu oft? Gunnhildur Birna Gunnarsdóttir Skoðun Sólarhringur til stefnu Flosi Eiríksson Skoðun Skoðun Skoðun Lífið gefur engan afslátt Davíð Bergmann skrifar Skoðun Kolbrún Pálsdóttir sem næsti rektor HÍ Árni Guðmundsson skrifar Skoðun Vitskert veröld Einar Helgason skrifar Skoðun Draumurinn um hið fullkomna öryggisnet Signý Jóhannesdóttir skrifar Skoðun Sönnunarbyrði og hagsmunaárekstur Arnar Sigurðsson skrifar Skoðun Sem doktorsnemi styð ég Silju Báru til Rektors Háskóla Íslands Eva Jörgensen skrifar Skoðun Sterk og breið samtök – tími til að styrkja rödd minni fyrirtækja Friðrik Árnason skrifar Skoðun Nýjar ráðleggingar um mataræði María Heimisdóttir skrifar Skoðun Börn með fjölþættan vanda Kolbrún Áslaugar Baldursdóttir skrifar Skoðun Hvalveiðar eru slæmar fyrir ímynd Íslands Clive Stacey skrifar Skoðun Netöryggi á krossgötum: Hvernig tryggjum við íslenska innviði? Heimir Fannar Gunnlaugsson skrifar Skoðun Í heimi sem samþykkir þjóðarmorð er ekkert jafnrétti Najlaa Attaallah skrifar Skoðun Heilinn okkar og klukka lífsins Birna V. Baldursdóttir ,Heiðdís B. Valdimarsdóttir skrifar Skoðun Hvað er kona? - Þörf kynjakerfisins til að skilgreina og stjórna konum Arna Magnea Danks skrifar Skoðun Ég styð Ingibjörgu Gunnarsdóttur í stöðu rektors við Háskóla Íslands Herdís Sveinsdóttir skrifar Skoðun Silja Bára skilur stjórnsýslu HÍ! Elva Ellertsdóttir,Kolbrún Eggertsdóttir skrifar Skoðun Hafðu áhrif til hádegis Bjarni Þór Sigurðsson skrifar Skoðun Stöndum vörð um hlutverk háskóla – Kjósum Kolbrúnu Ástríður Stefánsdóttir skrifar Skoðun Nei, við skulum ekki kaupa handa þeim fleiri vopn Haraldur Ólafsson skrifar Skoðun Tímaskekkjan skólaíþróttir Davíð Már Sigurðsson skrifar Skoðun Þegar fíllinn byltir sér.... Gunnar Pálsson skrifar Skoðun Leyfi til að syrgja Kolbrún Áslaugar Baldursdóttir skrifar Skoðun Kominn tími til að þingmenn axli ábyrgð Björn Ólafsson skrifar Skoðun VR-members, exercise your right to vote! Christopher Eva skrifar Skoðun Stöðvum það sem gott er Íris E. Gísladóttir skrifar Skoðun Kjósum Kolbrúnu – Styrk stjórnun á tímum breytinga Margrét Sigrún Sigurðardóttir skrifar Skoðun Vanfjármögnun Háskóla Íslands verður að breyta Magnús Karl Magnússon skrifar Skoðun Er þetta satt eða heyrði ég þetta bara nógu oft? Gunnhildur Birna Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Stöndum með börnum Jón Pétur Zimsen skrifar Skoðun „Án orku verður ekki hagvöxtur“ Jón Skafti Gestsson skrifar Sjá meira
Undanfarin misseri og ár hafa sprottið fram fólk með aðstoð fjölmiðla og borið nafngreinda einstaklinga sökum um refsiverða háttsemi sem á að hafa átt sér stað fyrir tugum ára. Nýjasta dæmið eru ásakanir á umdeildan mann, Gunnar Þorsteinnson, um kynferðisbrot, sem komu fram eftir að hann giftist umdeildri konu, Jónínu Benediktsdóttur. Þær ásakanir komu fram í kjölfar deilna innan trúfélagsins Krossins. Réttarríkið gerir ráð fyrir því, að þeir sem telji að á sér hafi verið brotið með refsiverðun hætti geti kært verknaðinn til lögreglu. Lögreglu og ákæruvaldi ber þá að rannsaka málið og vinna að því að hið sanna og rétta komi í ljós og gæta jafnt að þeim atriðum sem horfa til sýknu og sektar. Samkvæmt lögum verða þeir sem ásaka annan um kynferðisbrot að kæra verknaðinn innan ákveðins frests, að öðrum kosti fer engin lögreglurannsókn fram. Ástæða þessara fyrningareglna er m.a. sú, að útlokað er oftast að leiða hið sanna í ljós ef langt er um liðið, og á það sérstaklega við í brotum þar sem sönnunarfærslan er byggð á munnlegum framburði meints geranda og þolanda. Auk þess er þekkt að veruleikinn og upplifun fólks breytist gjarnan eftir því sem árin líða frá atburðum, sérstaklega ef ósætti hefur komið upp milli aðila eða deilur. Nú mun vera þannig að sex nafngreindar konur bera Gunnar Þorsteinsson sökum um kynferðisbrot. Enginn þeirra kærði meint brot Gunnars á sínum tíma til lögreglu eða hafa komið fram með þessar ásakanir fyrr en núna. Ásakanir þessara kvenna um kynferðisleg áreitni Gunnars eiga það sammerkt að vera um margt óljósar. Einnig bera yfirlýsingar sumra kvennanna þess merki að vera stuðningur við þá konu sem fyrst fór fram með ásakanir á hendur Gunnari. Jafnframt er ekki ljóst hvort allt það sem Gunnari er gefið að sök teljist kynferðisbrot í skilningi laga. Það er undarleg þörf að fara fram nú með ásakanir á hendur Gunnari um kynferðislegar snertingar úr fortíðinni með þeim hætti sem gert er. Ég ætla ekki að gera lítið úr afleiðingum kynferðisbrota, jafnvel þótt þau brot teljist minniháttar. En skipulögð herferð á opinberum vettvangi eins sú sem beinist að Gunnari er ekki líkleg til að bæta andlega heilsu þessara kvenna, heldur þvert á móti. Umræða verður gjarnan óvægin og meiðandi fyrir alla, ekki bara fyrir konurnar og Gunnar, heldur einnig þá sem eru nákomnir þeim. Mér liði ekki betur með því að eyðileggja líf annars manns þótt ég telji hann hafa gert á minni hlut fyrir 25 árum síðan. Þessi aðferð kvennanna veldur því tortryggni og læðist sá grunur að mörgum að aðrar ástæður kunni að vera að baki, sérstaklega þegar litið er til aðdraganda og framsetningu ásakana á hendur Gunnari. Ég var ekki á vettvangi fyrir 25 árum og veit því ekki frekar en aðrir landsmenn hvað er rétt eða rangt í þessu máli. Gunnar hefur neitað öllum kynferðislegum snertingar við þessar konur. Mér geðjast lítt af því að saka nafngreinda menn opinberlega í gegnum fjölmiðla um refsiverða háttsemi. Þeir menn munu aldrei geta sannað sakleysi sitt eins og hugsanlegt hefði verið hægt með lögreglurannsókn. Aðferð af þessu tagi samræmist ekki reglum réttarríkisins og líkist meira galdrafári fyrri alda. Okkur íslendingum er tamt um þessar mundir að tala um bætt siðferði og mannréttindi. Er það merki um gott siðferði að saka mann opinberlega um refsiverða háttsemi í gegnum fjölmiðla og ráða til sín sérstakan talsmann til að sinna því starfi? Er það merki um gott siðferði að fjölmiðlar taki þátt og ýti undir ásakanirmeð umfjöllun sinni? Er það virkilega svo í hinu nýja og siðlega Íslandi, að við teljum það í góðu lagi að bera menn fyrndum sökum og fá þá "dæmda" af samfélaginu með aðstoð fjölmiðla? Svona eru kannski galdrabrennur nútímans. Í þessu tilviki ætti kannski betur við að kalla þetta nútíma krossfestingu.
Skoðun Netöryggi á krossgötum: Hvernig tryggjum við íslenska innviði? Heimir Fannar Gunnlaugsson skrifar
Skoðun Hvað er kona? - Þörf kynjakerfisins til að skilgreina og stjórna konum Arna Magnea Danks skrifar
Skoðun Ég styð Ingibjörgu Gunnarsdóttur í stöðu rektors við Háskóla Íslands Herdís Sveinsdóttir skrifar