Hræðsluáróður og útúrsnúningar hæstaréttarlögmanns Örn Bárður Jónsson skrifar 8. janúar 2013 06:00 Þakka ber Reimari Péturssyni fyrir að auglýsa bölsýna afstöðu sína til nýrrar stjórnarskrár. Hann brást við mánaðargömlum greinarstúfi mínum og gefur mér þar með kærkomið tilefni til að ítreka skoðanir mínar á seinheppni fræðasamfélagsins og málflutningi andstæðinga nýrrar stjórnarskrár. Honum svíður undan orðabrandi mínum. Ég á mér það þó til málsbóta að Fréttablaðið birti ranga útgáfu af greininni og beittari en ég ætlaði mér og bað ritstjórinn mig afsökunar á því. Auðvitað er það fyrirgefið og mér er engin vorkunn að standa við hið prentaða orð. Fv. fulltrúar í Stjórnlagaráði (Slr.) lögðu í það krafta sína og reynslu að semja nýja stjórnarskrá, störfuðu í fjóra mánuði í galopnu, lýðræðislegu ferli, þar sem kallað var eftir viðbrögðum almennings og stofnana, félagsheilda og fræðasamfélags. Þeir hafa margir hverjir orðið fyrir vonbrigðum þegar sniglum líkir einstaklingar hafa loks rænu á að tjá sig, löngu eftir að ferlinu lauk og meira að segja eftir að þjóðin hafði sagt álit sitt í þjóðaratkvæðagreiðslu. Hugmyndir Slr. voru ræddar í þaula á starfstíma ráðsins. Þær voru ekki flausturslega unnar heldur ávöxtur af heilbrigðum skoðanaskiptum, snörpum á köflum, faglegri vinnu, virðingu fyrir skoðunum annarra og með ívafi frá almenningi, samtökum, félögum og hagsmunahópum. Einna háværastir í gagnrýni á frumvarpið eru lögmenn sem flestir koma reyndar úr einum og sama stjórnmálaflokki og líklega er það algjör tilviljun að flokkur þeirra stendur þver og þrár í vegi frumvarpsins. Lögfræðingar margir hverjir láta eins og þeir standi á skjálfandi jörð, eins og búið sé að kippa undan þeim tilvistargrundvellinum. Þeir óttast lagalega óvissu. Og ég sem hélt í sakleysi mínu að lögfræðingar, sem eru með slyngustu mönnum landsins þegar kemur að verðlagningu útseldrar vinnu sinnar, myndu skynja öll verkefnin og tekjurnar sem ný stjórnarskrá mun skapa þeim. Ekki meitluð í stein Fullkomin stjórnarskrá verður aldrei til og sú sem nú er í umræðunni verður ekki meitluð í stein. Henni má breyta, finni menn á henni alvarlega agnúa í náinni framtíð. Ég talaði um „úrtölufólk" og „gungur". Það voru mín orð og ég stend við þau. Orðin eiga við um fólk sem ekki þorir að horfast í augu við þær erfiðu aðstæður sem þjóðin býr nú við. Við erum enn í rústabjörgun eftir hrunið sem varð að mestu vegna bjálfráða þeirra sem nú skarast á við þau sem harðast ganga gegn lýðræðisumbótum og réttlátu þjóðfélagi. Reimar hengir reyndar prest fyrir kóng þegar hann gerir mig að höfundi þeirra orða sem hinn vitri, Salómon, mælti þegar hann talaði um „heimskingja" og líkir þeim við „hund" sem snýr aftur til „spýju" sinnar. Þau eru því miður allt of mörg hér á landi sem vilja engu breyta, vilja bara horfa til baka, til gömlu góðu daganna, þegar menn „græddu á daginn og grilluðu á kvöldin" eins og draup af vörum einnar brekkunnar í fræðasamfélaginu á dögum „óðærisins". Líkingamál Salómons er sterkt og beitt og það á vissulega við um þau sem vilja ekki nýja framtíð heldur gömlu forréttindin. Gott er til þess að vita, Reimars vegna og annarra sem illa þola tæpitungulaust málfar um afglöp og skaðræði, að séra Jón Vídalín er undir grænni torfu. Reimar segir: „Tillögurnar fela í sér mikla hættu fyrir lýðræðið" og færir engin rök fyrir þeirri staðhæfingu en gagnrýnir mig fyrir rökþrot. Misst af lestinni Nú er málið fyrir Alþingi og örfáar vikur til loka þess ferlis sem var vel skilgreint og varðað af hálfu Alþingis fyrir fjórum árum. Það liggur í augum uppi að það fræðasamfélag, sem Reimar ræðir nú, hefur misst af lestinni og getur ekki verið að hræra í efnisatriðum á þessu stigi málsins. Reyndar kom margt ágætt fólk úr svonefndu fræðasamfélagi að verki Slr. á sínum tíma, gaf góð ráð og holl, sem tillit var tekið til í langflestum tilfellum. En fræðasamfélagið veður í villu og svíma á þessum tímapunkti. Sérskipuð nefnd lögfræðinga sem falið var að fara yfir frumvarpið fékk skýr fyrirmæli um að hreyfa ekki við efnisatriðum nema þeim sem samkomulag var um að breyta á sérstökum samráðsfundi sem þingið boðaði til með fv. fulltrúum Slr. í mars 2012. Fræðasamfélagið athugi það. Hræðsluáróður og rökþrot þeirra sem nú sjá frumvarpinu allt til foráttu er til þess eins að tortíma hinni góðu smíð, sem rómuð er af fjölda fræðimanna og sérfræðinga, bæði hér innanlands og ekki síst við virtar fræðastofnanir erlendis. Það geta ekki allir fengið sérsmíðaða stjórnarskrá fyrir sig, ekki einu sinni fræðimenn. Málþófs- og þrætufólki á þingi sem í 68 ár hefur reynt að skapa nýja stjórnarskrá hefur ekki tekist það. Slr. var falið að vinna verkið og við þekkjum öll ferlið. Slr. lauk verkinu með sóma og samþykkti þaulrætt frumvarp að nýrri stjórnarskrá 25/0. Sumir hafa gagnrýnt að þetta hafi allt gerst á of skömmum tíma. Í því samhengi – og engu öðru – nefndi ég dagana 115 sem Slr. starfaði og bar þá saman við þá 116 sem þurfti til að koma saman bandarísku stjórnarskránni. Íslendingar tjáðu sig í atkvæðagreiðslu um frumvarpið 20. október sl. og lýstu afgerandi stuðningi við það. Og ég spyr: Hefur fræðasamfélagið enga sómakennd varðandi lýðræðið í landinu? Fræðasamfélagið, sem nú byltir sér, missti af tækifærinu. Það hefur haldið fundi um málið á liðnum vikum en gætti þess að bjóða ekki fulltrúum úr Slr. til að eiga þar rödd. Í Slr. starfaði fjöldi fræðimanna og fólk með viðtæka reynslu sem veit sínu viti. Nei, fræðasamfélagið talaði við sjálft sig og vildi enga aðra inn í fílabeinsturninn enda hefði það getað raskað ró og löngum svefni. Ég vitnaði í fyrri grein minni í Salómon konung og nú ætla ég að ganga ögn lengra og vitna í sjálfan Jesú sem sagði hina djúpvitru dæmisögu um meyjarnar tíu. Fimm voru hyggnar og misstu því ekki af hinu sögulega augnabliki og gengu inn til brúðkaupsins meðan hinar fimm fávísu enduðu utan gátta. Ég læt Reimari eftir að túlka dæmisöguna frekar og vænti þess að hann hafi kjassmálli prest en mig til að ráðfæra sig við í þeim efnum. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Örn Bárður Jónsson Mest lesið $€tjum í$lensku á (mat) $€ðilinn! Ólafur Guðsteinn Kristjánsson Skoðun Land rutt fyrir þúsundir íbúða í Úlfarsárdal Ragnar Þór Ingólfsson Skoðun Hvað gerir brjóstakrabbamein að ólæknandi brjóstakrabbameini? Helga Tryggvadóttir,Ólöf Kristjana Bjarnadóttir Skoðun Hver er þessi Davíð Oddsson? Daði Freyr Ólafsson Skoðun Kynjuð vísindi, leikskólaráð á villigötum, klámsýki, svipmyndir frá Norður-Kóreu Fastir pennar Minna tal, meiri uppbygging Guðrún Hafsteinsdóttir Skoðun Dýrmæt þjóðfélagsgerð Eva Björk Valdimarsdóttir Skoðun Tvöföld mismunun kvenna í hópi innflytjenda Sigríður Ingibjörg Ingadóttir,Steinunn Bragadóttir Skoðun Þöggun, hroki og afneitun voru móttökur Samfylkingarinnar til okkar Elín A. Eyfjörð Ármannsdóttir Skoðun Tækni og ungmenni: Hvar liggur ábyrgðin og hvað getum við gert? Stefán Þorri Helgason Skoðun Skoðun Skoðun $€tjum í$lensku á (mat) $€ðilinn! Ólafur Guðsteinn Kristjánsson skrifar Skoðun Minna tal, meiri uppbygging Guðrún Hafsteinsdóttir skrifar Skoðun Tvöföld mismunun kvenna í hópi innflytjenda Sigríður Ingibjörg Ingadóttir,Steinunn Bragadóttir skrifar Skoðun Ný nálgun – sama markmið: Heimili fyrir fólkið í borginni Heiða Björg Hilmisdóttir skrifar Skoðun Geymt en ekki gleymt Ástþór Ólafsson skrifar Skoðun Tækni og ungmenni: Hvar liggur ábyrgðin og hvað getum við gert? Stefán Þorri Helgason skrifar Skoðun Hvað gerir brjóstakrabbamein að ólæknandi brjóstakrabbameini? Helga Tryggvadóttir,Ólöf Kristjana Bjarnadóttir skrifar Skoðun „Lánin hækka – framtíðin minnkar“ Sveinn Óskar Sigurðsson skrifar Skoðun Hey Pawels í harðindunum Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Land rutt fyrir þúsundir íbúða í Úlfarsárdal Ragnar Þór Ingólfsson skrifar Skoðun Dýrmæt þjóðfélagsgerð Eva Björk Valdimarsdóttir skrifar Skoðun Hver er þessi Davíð Oddsson? Daði Freyr Ólafsson skrifar Skoðun Hugsanlega löglegt, en siðlaust og grimmt — af hundsráni í GOGG Kristinn Ka. Nína Sigríðarson skrifar Skoðun Þjóðkirkjan engu svarar – hylur sig í fræðilegri þoku Hilmar Kristinsson skrifar Skoðun Borgarstefna kallar á aðgerðir og fjármagn Ásthildur Sturludóttir skrifar Skoðun Skjáheimsókn getur dimmu í dagsljós breytt Auður Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Eru álverin á Íslandi útlensk? Guðríður Eldey Arnardóttir skrifar Skoðun Öryggisgæslu í Mjódd, núna, takk fyrir! Helgi Áss Grétarsson skrifar Skoðun Erum við ennþá hrædd við Davíð Oddsson? Magnús Árni Skjöld Magnússon skrifar Skoðun Saman getum við komið í veg fyrir slag Alma D. Möller skrifar Skoðun Lýðræði eða hópeinelti? Margrét Pétursdóttir,Þórarinn Haraldsson,Þórdís Guðjónsdóttir,Sigurveig Benediktsdóttir skrifar Skoðun Blóðtaka er ekki landbúnaður Guðrún Scheving Thorsteinsson,Rósa Líf Darradóttir skrifar Skoðun Svar til stjórnunarlegs ábyrgðarmanns frá Keflavík Soffía Sigurðardóttir skrifar Skoðun Ríkisstjórnin ræðst gegn launafólki og atvinnulausum Finnbjörn A. Hermannson skrifar Skoðun 764/O9A: Kannt þú að vernda barnið á netinu? Anna Bergþórsdóttir skrifar Skoðun Opinberir starfsmenn kjósa síður áminningarskyldu Ísak Einar Rúnarsson skrifar Skoðun Einkavæðing orkunnar, skattasniðganga og lífeyrissjóðir Ögmundur Jónasson skrifar Skoðun Er gervigreindarprestur trúlaus eða trúaður? Björgmundur Örn Guðmundsson skrifar Skoðun Skattaferðalandið Ísland Björn Ragnarsson skrifar Skoðun Til hamingju Víkingur Heiðar! Halla Hrund Logadóttir skrifar Sjá meira
Þakka ber Reimari Péturssyni fyrir að auglýsa bölsýna afstöðu sína til nýrrar stjórnarskrár. Hann brást við mánaðargömlum greinarstúfi mínum og gefur mér þar með kærkomið tilefni til að ítreka skoðanir mínar á seinheppni fræðasamfélagsins og málflutningi andstæðinga nýrrar stjórnarskrár. Honum svíður undan orðabrandi mínum. Ég á mér það þó til málsbóta að Fréttablaðið birti ranga útgáfu af greininni og beittari en ég ætlaði mér og bað ritstjórinn mig afsökunar á því. Auðvitað er það fyrirgefið og mér er engin vorkunn að standa við hið prentaða orð. Fv. fulltrúar í Stjórnlagaráði (Slr.) lögðu í það krafta sína og reynslu að semja nýja stjórnarskrá, störfuðu í fjóra mánuði í galopnu, lýðræðislegu ferli, þar sem kallað var eftir viðbrögðum almennings og stofnana, félagsheilda og fræðasamfélags. Þeir hafa margir hverjir orðið fyrir vonbrigðum þegar sniglum líkir einstaklingar hafa loks rænu á að tjá sig, löngu eftir að ferlinu lauk og meira að segja eftir að þjóðin hafði sagt álit sitt í þjóðaratkvæðagreiðslu. Hugmyndir Slr. voru ræddar í þaula á starfstíma ráðsins. Þær voru ekki flausturslega unnar heldur ávöxtur af heilbrigðum skoðanaskiptum, snörpum á köflum, faglegri vinnu, virðingu fyrir skoðunum annarra og með ívafi frá almenningi, samtökum, félögum og hagsmunahópum. Einna háværastir í gagnrýni á frumvarpið eru lögmenn sem flestir koma reyndar úr einum og sama stjórnmálaflokki og líklega er það algjör tilviljun að flokkur þeirra stendur þver og þrár í vegi frumvarpsins. Lögfræðingar margir hverjir láta eins og þeir standi á skjálfandi jörð, eins og búið sé að kippa undan þeim tilvistargrundvellinum. Þeir óttast lagalega óvissu. Og ég sem hélt í sakleysi mínu að lögfræðingar, sem eru með slyngustu mönnum landsins þegar kemur að verðlagningu útseldrar vinnu sinnar, myndu skynja öll verkefnin og tekjurnar sem ný stjórnarskrá mun skapa þeim. Ekki meitluð í stein Fullkomin stjórnarskrá verður aldrei til og sú sem nú er í umræðunni verður ekki meitluð í stein. Henni má breyta, finni menn á henni alvarlega agnúa í náinni framtíð. Ég talaði um „úrtölufólk" og „gungur". Það voru mín orð og ég stend við þau. Orðin eiga við um fólk sem ekki þorir að horfast í augu við þær erfiðu aðstæður sem þjóðin býr nú við. Við erum enn í rústabjörgun eftir hrunið sem varð að mestu vegna bjálfráða þeirra sem nú skarast á við þau sem harðast ganga gegn lýðræðisumbótum og réttlátu þjóðfélagi. Reimar hengir reyndar prest fyrir kóng þegar hann gerir mig að höfundi þeirra orða sem hinn vitri, Salómon, mælti þegar hann talaði um „heimskingja" og líkir þeim við „hund" sem snýr aftur til „spýju" sinnar. Þau eru því miður allt of mörg hér á landi sem vilja engu breyta, vilja bara horfa til baka, til gömlu góðu daganna, þegar menn „græddu á daginn og grilluðu á kvöldin" eins og draup af vörum einnar brekkunnar í fræðasamfélaginu á dögum „óðærisins". Líkingamál Salómons er sterkt og beitt og það á vissulega við um þau sem vilja ekki nýja framtíð heldur gömlu forréttindin. Gott er til þess að vita, Reimars vegna og annarra sem illa þola tæpitungulaust málfar um afglöp og skaðræði, að séra Jón Vídalín er undir grænni torfu. Reimar segir: „Tillögurnar fela í sér mikla hættu fyrir lýðræðið" og færir engin rök fyrir þeirri staðhæfingu en gagnrýnir mig fyrir rökþrot. Misst af lestinni Nú er málið fyrir Alþingi og örfáar vikur til loka þess ferlis sem var vel skilgreint og varðað af hálfu Alþingis fyrir fjórum árum. Það liggur í augum uppi að það fræðasamfélag, sem Reimar ræðir nú, hefur misst af lestinni og getur ekki verið að hræra í efnisatriðum á þessu stigi málsins. Reyndar kom margt ágætt fólk úr svonefndu fræðasamfélagi að verki Slr. á sínum tíma, gaf góð ráð og holl, sem tillit var tekið til í langflestum tilfellum. En fræðasamfélagið veður í villu og svíma á þessum tímapunkti. Sérskipuð nefnd lögfræðinga sem falið var að fara yfir frumvarpið fékk skýr fyrirmæli um að hreyfa ekki við efnisatriðum nema þeim sem samkomulag var um að breyta á sérstökum samráðsfundi sem þingið boðaði til með fv. fulltrúum Slr. í mars 2012. Fræðasamfélagið athugi það. Hræðsluáróður og rökþrot þeirra sem nú sjá frumvarpinu allt til foráttu er til þess eins að tortíma hinni góðu smíð, sem rómuð er af fjölda fræðimanna og sérfræðinga, bæði hér innanlands og ekki síst við virtar fræðastofnanir erlendis. Það geta ekki allir fengið sérsmíðaða stjórnarskrá fyrir sig, ekki einu sinni fræðimenn. Málþófs- og þrætufólki á þingi sem í 68 ár hefur reynt að skapa nýja stjórnarskrá hefur ekki tekist það. Slr. var falið að vinna verkið og við þekkjum öll ferlið. Slr. lauk verkinu með sóma og samþykkti þaulrætt frumvarp að nýrri stjórnarskrá 25/0. Sumir hafa gagnrýnt að þetta hafi allt gerst á of skömmum tíma. Í því samhengi – og engu öðru – nefndi ég dagana 115 sem Slr. starfaði og bar þá saman við þá 116 sem þurfti til að koma saman bandarísku stjórnarskránni. Íslendingar tjáðu sig í atkvæðagreiðslu um frumvarpið 20. október sl. og lýstu afgerandi stuðningi við það. Og ég spyr: Hefur fræðasamfélagið enga sómakennd varðandi lýðræðið í landinu? Fræðasamfélagið, sem nú byltir sér, missti af tækifærinu. Það hefur haldið fundi um málið á liðnum vikum en gætti þess að bjóða ekki fulltrúum úr Slr. til að eiga þar rödd. Í Slr. starfaði fjöldi fræðimanna og fólk með viðtæka reynslu sem veit sínu viti. Nei, fræðasamfélagið talaði við sjálft sig og vildi enga aðra inn í fílabeinsturninn enda hefði það getað raskað ró og löngum svefni. Ég vitnaði í fyrri grein minni í Salómon konung og nú ætla ég að ganga ögn lengra og vitna í sjálfan Jesú sem sagði hina djúpvitru dæmisögu um meyjarnar tíu. Fimm voru hyggnar og misstu því ekki af hinu sögulega augnabliki og gengu inn til brúðkaupsins meðan hinar fimm fávísu enduðu utan gátta. Ég læt Reimari eftir að túlka dæmisöguna frekar og vænti þess að hann hafi kjassmálli prest en mig til að ráðfæra sig við í þeim efnum.
Hvað gerir brjóstakrabbamein að ólæknandi brjóstakrabbameini? Helga Tryggvadóttir,Ólöf Kristjana Bjarnadóttir Skoðun
Tvöföld mismunun kvenna í hópi innflytjenda Sigríður Ingibjörg Ingadóttir,Steinunn Bragadóttir Skoðun
Þöggun, hroki og afneitun voru móttökur Samfylkingarinnar til okkar Elín A. Eyfjörð Ármannsdóttir Skoðun
Skoðun Tvöföld mismunun kvenna í hópi innflytjenda Sigríður Ingibjörg Ingadóttir,Steinunn Bragadóttir skrifar
Skoðun Tækni og ungmenni: Hvar liggur ábyrgðin og hvað getum við gert? Stefán Þorri Helgason skrifar
Skoðun Hvað gerir brjóstakrabbamein að ólæknandi brjóstakrabbameini? Helga Tryggvadóttir,Ólöf Kristjana Bjarnadóttir skrifar
Skoðun Hugsanlega löglegt, en siðlaust og grimmt — af hundsráni í GOGG Kristinn Ka. Nína Sigríðarson skrifar
Skoðun Lýðræði eða hópeinelti? Margrét Pétursdóttir,Þórarinn Haraldsson,Þórdís Guðjónsdóttir,Sigurveig Benediktsdóttir skrifar
Hvað gerir brjóstakrabbamein að ólæknandi brjóstakrabbameini? Helga Tryggvadóttir,Ólöf Kristjana Bjarnadóttir Skoðun
Tvöföld mismunun kvenna í hópi innflytjenda Sigríður Ingibjörg Ingadóttir,Steinunn Bragadóttir Skoðun
Þöggun, hroki og afneitun voru móttökur Samfylkingarinnar til okkar Elín A. Eyfjörð Ármannsdóttir Skoðun