Hver er mannúð? – saga Amirs Toshiki Toma skrifar 12. mars 2016 18:04 Umsækjendur um alþjóðalega vernd eru ekki sérstök, „tegund“ manna. Þeir eru manneskjur. ,,Að leita hælis“ er staða sem hvaða manneskja sem er gæti lent í vegna hættu sem gæti ógnað henni í heimalandi hennar. Að baki sérhverri umsókn um alþjóðlega vernd liggur saga manneskju sem hefur lent í mikinn erfiðleikum og jafnvel þótt sögurnar eigi margt sameiginlegt þá er hver saga einstök. Amir Shokrogozar frá Íran á sína sögu. Hér er stutt samantekt hans sögu. Amir er 29 ára samkynhneigður maður. Það er ef til vill óþarft að útskýra hvers vegna hann þyrfti að flýja heimaland sitt, Íran, en fyrir þá sem ekki vita þá kveður 110 gr. og 111 gr. refsilaga íslamska lýðveldisins Írans á um að kynmörk milli tveggja einstaklinga af sama kyni varði dauðarefsingu. Amir flúði Íran árið 2009 og dvaldi í Tyrklandi í eitt ár, þaðan fór hann til Ítalíu í gegnum Grikkland. Hann sótti um alþjóðlega vernd í Ítalíu. Þar var honum sagt: ,,Við gefum þér sex mánaðar dvalarleyfi, en eftir það verður þú sendur baka til Grikklands“. En í raun virðist hann hafa fengið dvalarleyfi sem flóttamaður í einhvern tíma á meðan hann dvaldi í Ítalíu en þar var hann í 11 mánuði. En Amir fékk hins vegar aldrei neina formlega tilkynningu um það.Kynferðislegt ofbeldiAmir bjó í flóttamannabúðum og varð þar fyrir miklu áfalli þegar nokkrir menn réðust á hann og börðu hann og nauðguðu. Hann var skilinn eftir meðvitundarlaus. Hann varð að fara úr flóttamannabúðum, þar sem lögreglan tók hann ekki alvarlega og gerði ekkert í málinu. Þá var ekkert annað sem beið hans nema gatan því hann gat ekki fengið vinnu, íbúð eða mat. Þetta var mjög erfiður tími fyrir Amir. Svo skömmu eftir alvarlegt líkamlegt og andlegt áfall var hann neyddur til að lifa á götunni þar sem hann fékk enga formlega aðstoð sem flóttamaður. Hann fór því til Svíþjóðar. Hann sótti ekki um hæli í Svíþjóð. Lögfræðingur sem hann hafði hitti gaf honum það ráð að ef hann myndi sækja um hæli í Svíþjóð yrði hann sendur aftur til Ítalíu vegna Dyflinnarreglunnar. Hann var ólöglegur útlendingur í þrjú ár þar í Svíþjóð. Hann tók svarta vinnu að sér af og til svo að hann gæti lifað af. Það leituðu oft á hann sjálfsvígshugsanir þegar hann varð þreyttur á að leita sér að stað til að gista á hverja einustu nótt. Í Svíþjóð kynntist Amir kristninni í gegnum vin sinn og hann naut þess að sækja messu í St. Klarakirkju í Stokkhólmi og fá góða fræðslu um hana sem leikmaður og hann lét skírast. Þá fékk Amir annað ráð frá vini sínum um að Ísland gæti verið rétti staðurinn fyrir hann því þar byggi sú þjóð sem taldist meðal þeirra sem minnsta fordóma hafa til samkynhneigðra. Hann kom til Íslands júní 2015 og sótti þá um alþjóðlega vernd.Hvað er mannúðarlegt sjónarmið? Amir fékk synjun frá útlendingastofnun í september 2015, og einnig synjun frá kærunefnd útlendingamála í janúar 2016. Nú stendur hann frammi fyrir brottvísun til Ítalíu samkvæmt Dyflinnarreglugerðinni. Álit útlendingastofnunar er í stuttu máli sagt þannig: í fyrsta lagi fékk Amir dvalarleyfi í Ítalíu (nægileg ástæða til að synja hælisumsókn), í öðru lagi virðist ástæða flutnings Amirs vera á efnahagslegum nótum, en ekki að hann óttist öryggi sitt (nægileg ástæða til að synja hælisumsókn). Í þriðju lagi, þó að aðstæður flóttafólks í Ítalíu séu ekki viðunandi, þá bannar Flóttamannastofnun Sameinuðu þjóðanna ekki endursendingu flóttafólks til þangað (réttlæting brottvísunar). Og í fjórða lagi telst kynferðislegt ofbeldi sem Amir upplifði í Ítalíu lítilsháttar ,,verður (...) ekki jafnað við pyntingar eða annað sem réttlætt gæti þá afstöðu að telja skuli hann í sérstakri stöðu“(úr úrskurði ÚTL – réttlæting brottvísunar). Álit kærunefndar útlendingamála er á sömu nótum. Mér sýnist að vinnubrögð Útlendingastofunar séu, sem og vinnubrögð kærunefndar útlendingamála, þau að sundurgreina sögu umsækjanda í þeim tilgangi til að réttlæta synjun. Kærunefndin segir að Ítalía hafi veitt Amir vernd. Er það rétt? Mig langar að spyrja. Við þurfum að lesa sögu Amirs heildstætt. Amir var aðeins 11 mánuði á Ítalíu. Hann skildi ekki hvað var að gerast í kringum sig því hann fékk ekki nægar upplýsingar. Hann trúði því að hann myndi verða sendur til Grikklands eftir hálft ár. Þá var ráðist á hann og honum nauðgað. Álit Útlendingastofnunar og kærunefndar þykir lítið til þeirrar lífsreynslu koma og það vekur mér ekkert annað en undrun. Hann áleit sig öruggari á götunni en í flóttamannabúðunum en þar vantaði hann vitaskuld húsaskjól og mat. Amir áleit að hann fengi aldrei vernd á Ítalíu. Allt þetta reið yfir Amir á fáum mánuðum, næstum samstundis. Að sundurgreina sögu hans eins og yfirvöld hafa gert er hvorki réttlátt né mannúðlegt. Það er nauðsynlegt að lesa og skilja söguna sem heild, skilja aðstæðurnar þar sem Amir hafði verið settur og hugsa hvort hann eigi skilið mannúðarlega björgun eða ekki. Lögfræðileg sundurgreining hlýtur að vera mikilvæg fyrir lögfræðing til að rökstyðja eitthvert mál og sinna starfi sínu almennilega. Ég gagnrýni ekki alla sundurgreiningu. En þegar um mannúðarsjónarmið er að ræða, þá þurfum við að skoða heildarmynd sögunnar, manns eins og Amir. Mannúðarsjónarmið skoða hlutina heildrænt og hvað það er sem mótar lífsreynslu manns og möguleika í lífinu. Það sem sést ekki í rofnum hlutum getur sést í heildarmynd og heildarsögu. Ég vil skora á yfirvöld að endurskoða mál Amir Shokrogozar og veita honum dvalarleyfi af mannúðarástæðum. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Toshiki Toma Mest lesið Það eru fleiri fiskar í sjónum og fleiri sjónarmið í hafstjórn Guðbjörg Ásta Ólafsdóttir Skoðun Háskólinn á Bifröst – Öflugur og sjálfstæður fjarnámsskóli Sólveig Hallsteinsdóttir Skoðun Skapandi menntun skilar raunverulegum árangri Bryngeir Valdimarsson Skoðun Þvílíkt „plan“ fyrir íslensk heimili Magnea Gná Jóhannsdóttir Skoðun Sumt er bara ekki hægt að rökræða Ása Lind Finnbogadóttir Skoðun Þúsundir kusu Sönnu Anna Bentína Hermansen Einarsdóttir,Ármann Hákon Gunnarsson,Baldvin Björgvinsson,Brynja Guðnadóttir,Haraldur Ingi Haraldsson,Jón Hallur Haraldsson,Kolbrún Erna Pétursdóttir,Ólafur H. Ólafsson,Rakel Hildardóttir,Sigrún Jónsdóttir Skoðun Af hverju kynjafræði? Og hvaða greinar hafa fengið svipaðar mótbárur í gegnum tíðina? Guðrún Elísa Friðbjargardóttir Sævarsdóttir Skoðun Sex ára sáttmáli Davíð Þorláksson Skoðun Pjattkratar taka til Þorsteinn Sæmundsson Skoðun Kosningar í september Guðveig Lind Eyglóardóttir Skoðun Skoðun Skoðun Háskólinn á Bifröst – Öflugur og sjálfstæður fjarnámsskóli Sólveig Hallsteinsdóttir skrifar Skoðun Það eru fleiri fiskar í sjónum og fleiri sjónarmið í hafstjórn Guðbjörg Ásta Ólafsdóttir skrifar Skoðun Skapandi menntun skilar raunverulegum árangri Bryngeir Valdimarsson skrifar Skoðun Sex ára sáttmáli Davíð Þorláksson skrifar Skoðun Af hverju kynjafræði? Og hvaða greinar hafa fengið svipaðar mótbárur í gegnum tíðina? Guðrún Elísa Friðbjargardóttir Sævarsdóttir skrifar Skoðun Stjórnendur sem mega ekki stjórna Stefán Vagn Stefánsson skrifar Skoðun Stokkhólmseinkenni sem við ættum að forðast Aðalsteinn Júlíus Magnússon skrifar Skoðun Eflum iðnlöggjöfina og stöðvum brotin Hilmar Harðarson skrifar Skoðun Pjattkratar taka til Þorsteinn Sæmundsson skrifar Skoðun Sumt er bara ekki hægt að rökræða Ása Lind Finnbogadóttir skrifar Skoðun Vaxtamunarviðskipti láta aftur á sér kræla Jökull Sólberg Auðunsson skrifar Skoðun Áskorun til ríkisstjórnarinnar: Innleiðum birgðaskyldu á eldsneyti Halla Hrund Logadóttir skrifar Skoðun Rétt skal vera rétt um gatnamót við Höfðabakka og Bæjarháls Dóra Björt Guðjónsdóttir skrifar Skoðun Háskólasamfélagið geri skyldu sína strax, stjórnvöld hafa brugðist Auður Magndís Auðardóttir,Elí Hörpu og Önundar,Eyrún Ólöf Sigurðardóttir,Helga Ögmundardóttir,Íris Ellenberger,Inga Björk Margrétar Bjarnadóttir,Katrín Pálmad. Þorgerðardóttir skrifar Skoðun Þúsundir kusu Sönnu Anna Bentína Hermansen Einarsdóttir,Ármann Hákon Gunnarsson,Baldvin Björgvinsson,Brynja Guðnadóttir,Haraldur Ingi Haraldsson,Jón Hallur Haraldsson,Kolbrún Erna Pétursdóttir,Ólafur H. Ólafsson,Rakel Hildardóttir,Sigrún Jónsdóttir skrifar Skoðun NATO riðar til falls en hvað þýðir það fyrir skilnaðarbarnið Ísland? Steinunn Ólína Þorsteinsdóttir skrifar Skoðun Græðgin í forgrunni Kolbrún Áslaugar Baldursdóttir skrifar Skoðun Greiningar eða lausnir – hvort vegur þyngra? Sigurður Árni Reynisson skrifar Skoðun Sterk staða Hafnarfjarðar Orri Björnsson skrifar Skoðun Bless bless jafnlaunavottun Sigríður Margrét Oddsdóttir skrifar Skoðun Miðstýrt skólakerfi eða fjölbreytni með samræmdu gæðamati? Bogi Ragnarsson skrifar Skoðun Heiðursgestur Viðreisnar vill heimsveldi Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Veðmál barna – hættulegur leikur sem hægt er að stöðva Jóhann Steinar Ingimundarson skrifar Skoðun Allt leikur í umburðarlyndi – eða hvað? Sigurður Eyjólfur Sigurjónsson skrifar Skoðun Lyfjafræðingar - traustur stuðningur í flóknum heimi Sigurbjörg Sæunn Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Þvílíkt „plan“ fyrir íslensk heimili Magnea Gná Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Ísland og móðurplanta með erindi Steinunn Ólína Þorsteinsdóttir skrifar Skoðun Háttvirta nýja þingkonan, María Rut Kristinsdóttir Ólafur Grétar Gunnarsson skrifar Skoðun Alþjóðadagur krabbameinsrannsókna – eitthvað sem mig varðar? Halla Þorvaldsdóttir skrifar Skoðun Af hverju ættum við að stunda geðrækt, rétt eins og líkamsrækt? Sigrún Þóra Sveinsdóttir skrifar Sjá meira
Umsækjendur um alþjóðalega vernd eru ekki sérstök, „tegund“ manna. Þeir eru manneskjur. ,,Að leita hælis“ er staða sem hvaða manneskja sem er gæti lent í vegna hættu sem gæti ógnað henni í heimalandi hennar. Að baki sérhverri umsókn um alþjóðlega vernd liggur saga manneskju sem hefur lent í mikinn erfiðleikum og jafnvel þótt sögurnar eigi margt sameiginlegt þá er hver saga einstök. Amir Shokrogozar frá Íran á sína sögu. Hér er stutt samantekt hans sögu. Amir er 29 ára samkynhneigður maður. Það er ef til vill óþarft að útskýra hvers vegna hann þyrfti að flýja heimaland sitt, Íran, en fyrir þá sem ekki vita þá kveður 110 gr. og 111 gr. refsilaga íslamska lýðveldisins Írans á um að kynmörk milli tveggja einstaklinga af sama kyni varði dauðarefsingu. Amir flúði Íran árið 2009 og dvaldi í Tyrklandi í eitt ár, þaðan fór hann til Ítalíu í gegnum Grikkland. Hann sótti um alþjóðlega vernd í Ítalíu. Þar var honum sagt: ,,Við gefum þér sex mánaðar dvalarleyfi, en eftir það verður þú sendur baka til Grikklands“. En í raun virðist hann hafa fengið dvalarleyfi sem flóttamaður í einhvern tíma á meðan hann dvaldi í Ítalíu en þar var hann í 11 mánuði. En Amir fékk hins vegar aldrei neina formlega tilkynningu um það.Kynferðislegt ofbeldiAmir bjó í flóttamannabúðum og varð þar fyrir miklu áfalli þegar nokkrir menn réðust á hann og börðu hann og nauðguðu. Hann var skilinn eftir meðvitundarlaus. Hann varð að fara úr flóttamannabúðum, þar sem lögreglan tók hann ekki alvarlega og gerði ekkert í málinu. Þá var ekkert annað sem beið hans nema gatan því hann gat ekki fengið vinnu, íbúð eða mat. Þetta var mjög erfiður tími fyrir Amir. Svo skömmu eftir alvarlegt líkamlegt og andlegt áfall var hann neyddur til að lifa á götunni þar sem hann fékk enga formlega aðstoð sem flóttamaður. Hann fór því til Svíþjóðar. Hann sótti ekki um hæli í Svíþjóð. Lögfræðingur sem hann hafði hitti gaf honum það ráð að ef hann myndi sækja um hæli í Svíþjóð yrði hann sendur aftur til Ítalíu vegna Dyflinnarreglunnar. Hann var ólöglegur útlendingur í þrjú ár þar í Svíþjóð. Hann tók svarta vinnu að sér af og til svo að hann gæti lifað af. Það leituðu oft á hann sjálfsvígshugsanir þegar hann varð þreyttur á að leita sér að stað til að gista á hverja einustu nótt. Í Svíþjóð kynntist Amir kristninni í gegnum vin sinn og hann naut þess að sækja messu í St. Klarakirkju í Stokkhólmi og fá góða fræðslu um hana sem leikmaður og hann lét skírast. Þá fékk Amir annað ráð frá vini sínum um að Ísland gæti verið rétti staðurinn fyrir hann því þar byggi sú þjóð sem taldist meðal þeirra sem minnsta fordóma hafa til samkynhneigðra. Hann kom til Íslands júní 2015 og sótti þá um alþjóðlega vernd.Hvað er mannúðarlegt sjónarmið? Amir fékk synjun frá útlendingastofnun í september 2015, og einnig synjun frá kærunefnd útlendingamála í janúar 2016. Nú stendur hann frammi fyrir brottvísun til Ítalíu samkvæmt Dyflinnarreglugerðinni. Álit útlendingastofnunar er í stuttu máli sagt þannig: í fyrsta lagi fékk Amir dvalarleyfi í Ítalíu (nægileg ástæða til að synja hælisumsókn), í öðru lagi virðist ástæða flutnings Amirs vera á efnahagslegum nótum, en ekki að hann óttist öryggi sitt (nægileg ástæða til að synja hælisumsókn). Í þriðju lagi, þó að aðstæður flóttafólks í Ítalíu séu ekki viðunandi, þá bannar Flóttamannastofnun Sameinuðu þjóðanna ekki endursendingu flóttafólks til þangað (réttlæting brottvísunar). Og í fjórða lagi telst kynferðislegt ofbeldi sem Amir upplifði í Ítalíu lítilsháttar ,,verður (...) ekki jafnað við pyntingar eða annað sem réttlætt gæti þá afstöðu að telja skuli hann í sérstakri stöðu“(úr úrskurði ÚTL – réttlæting brottvísunar). Álit kærunefndar útlendingamála er á sömu nótum. Mér sýnist að vinnubrögð Útlendingastofunar séu, sem og vinnubrögð kærunefndar útlendingamála, þau að sundurgreina sögu umsækjanda í þeim tilgangi til að réttlæta synjun. Kærunefndin segir að Ítalía hafi veitt Amir vernd. Er það rétt? Mig langar að spyrja. Við þurfum að lesa sögu Amirs heildstætt. Amir var aðeins 11 mánuði á Ítalíu. Hann skildi ekki hvað var að gerast í kringum sig því hann fékk ekki nægar upplýsingar. Hann trúði því að hann myndi verða sendur til Grikklands eftir hálft ár. Þá var ráðist á hann og honum nauðgað. Álit Útlendingastofnunar og kærunefndar þykir lítið til þeirrar lífsreynslu koma og það vekur mér ekkert annað en undrun. Hann áleit sig öruggari á götunni en í flóttamannabúðunum en þar vantaði hann vitaskuld húsaskjól og mat. Amir áleit að hann fengi aldrei vernd á Ítalíu. Allt þetta reið yfir Amir á fáum mánuðum, næstum samstundis. Að sundurgreina sögu hans eins og yfirvöld hafa gert er hvorki réttlátt né mannúðlegt. Það er nauðsynlegt að lesa og skilja söguna sem heild, skilja aðstæðurnar þar sem Amir hafði verið settur og hugsa hvort hann eigi skilið mannúðarlega björgun eða ekki. Lögfræðileg sundurgreining hlýtur að vera mikilvæg fyrir lögfræðing til að rökstyðja eitthvert mál og sinna starfi sínu almennilega. Ég gagnrýni ekki alla sundurgreiningu. En þegar um mannúðarsjónarmið er að ræða, þá þurfum við að skoða heildarmynd sögunnar, manns eins og Amir. Mannúðarsjónarmið skoða hlutina heildrænt og hvað það er sem mótar lífsreynslu manns og möguleika í lífinu. Það sem sést ekki í rofnum hlutum getur sést í heildarmynd og heildarsögu. Ég vil skora á yfirvöld að endurskoða mál Amir Shokrogozar og veita honum dvalarleyfi af mannúðarástæðum.
Þúsundir kusu Sönnu Anna Bentína Hermansen Einarsdóttir,Ármann Hákon Gunnarsson,Baldvin Björgvinsson,Brynja Guðnadóttir,Haraldur Ingi Haraldsson,Jón Hallur Haraldsson,Kolbrún Erna Pétursdóttir,Ólafur H. Ólafsson,Rakel Hildardóttir,Sigrún Jónsdóttir Skoðun
Af hverju kynjafræði? Og hvaða greinar hafa fengið svipaðar mótbárur í gegnum tíðina? Guðrún Elísa Friðbjargardóttir Sævarsdóttir Skoðun
Skoðun Háskólinn á Bifröst – Öflugur og sjálfstæður fjarnámsskóli Sólveig Hallsteinsdóttir skrifar
Skoðun Það eru fleiri fiskar í sjónum og fleiri sjónarmið í hafstjórn Guðbjörg Ásta Ólafsdóttir skrifar
Skoðun Af hverju kynjafræði? Og hvaða greinar hafa fengið svipaðar mótbárur í gegnum tíðina? Guðrún Elísa Friðbjargardóttir Sævarsdóttir skrifar
Skoðun Áskorun til ríkisstjórnarinnar: Innleiðum birgðaskyldu á eldsneyti Halla Hrund Logadóttir skrifar
Skoðun Rétt skal vera rétt um gatnamót við Höfðabakka og Bæjarháls Dóra Björt Guðjónsdóttir skrifar
Skoðun Háskólasamfélagið geri skyldu sína strax, stjórnvöld hafa brugðist Auður Magndís Auðardóttir,Elí Hörpu og Önundar,Eyrún Ólöf Sigurðardóttir,Helga Ögmundardóttir,Íris Ellenberger,Inga Björk Margrétar Bjarnadóttir,Katrín Pálmad. Þorgerðardóttir skrifar
Skoðun Þúsundir kusu Sönnu Anna Bentína Hermansen Einarsdóttir,Ármann Hákon Gunnarsson,Baldvin Björgvinsson,Brynja Guðnadóttir,Haraldur Ingi Haraldsson,Jón Hallur Haraldsson,Kolbrún Erna Pétursdóttir,Ólafur H. Ólafsson,Rakel Hildardóttir,Sigrún Jónsdóttir skrifar
Skoðun NATO riðar til falls en hvað þýðir það fyrir skilnaðarbarnið Ísland? Steinunn Ólína Þorsteinsdóttir skrifar
Skoðun Af hverju ættum við að stunda geðrækt, rétt eins og líkamsrækt? Sigrún Þóra Sveinsdóttir skrifar
Þúsundir kusu Sönnu Anna Bentína Hermansen Einarsdóttir,Ármann Hákon Gunnarsson,Baldvin Björgvinsson,Brynja Guðnadóttir,Haraldur Ingi Haraldsson,Jón Hallur Haraldsson,Kolbrún Erna Pétursdóttir,Ólafur H. Ólafsson,Rakel Hildardóttir,Sigrún Jónsdóttir Skoðun
Af hverju kynjafræði? Og hvaða greinar hafa fengið svipaðar mótbárur í gegnum tíðina? Guðrún Elísa Friðbjargardóttir Sævarsdóttir Skoðun