Hálfsannleikur, skreytni og skrökvísi Kolbeinn Óttarsson Proppé skrifar 19. ágúst 2016 11:20 Bjarni Benediktsson, fjármála- og efnahgasráðherra, sýnir mér þann heiður að svara grein minni sem ég ritaði til hans í gær. Það gerir hann reyndar á Facebook, sem er kannski ekki skrýtið þar sem Bjarni virðist ekki bera neitt traust til fjölmiðla og telur þá tóma skel. Fyrir mann sem þannig hugsar er Facebook kannski besti vettvangurinn. Annars er Bjarni óvenju pirraður þessa dagana. Fyrirspurnum, ábendingum og tilmælum tekur hann yfirleitt með skætingi og yfirlæti, sem er kannski stundarfróun en gerir afskaplega lítið nema að sýna öllum hvað maður er pirraður. Og pirrað fólk er ekki sérlega skemmtilegt. Tungumál, þau eru hins vegar skemmtileg. Maður minn! Íslenskan geymir til að mynda ýmis hugtök um það að segja ekki satt, t.d. hvít lygi, hálfsannleikur, skreytni, skrök, lygimál, skáldskapur og meira að segja skrökvísi. Það er skemmtilegt orð. Þannig er hægt að segja satt, það er að segja orðin sem maður lætur út úr sér eru sönn, en samt segja ekki satt - af því að maður sleppir því að segja ákveðna hluti, lætur til dæmis eins og samhengi skipti engu máli. Já, á meðan ég man, Bjarni. Ég sagði þig ranglega í gær hafa gegnt formennsku í ákveðnum nefndum. Það var ósatt hjá mér. Ekki einu sinni hálfsannleikur, eða hvít lygi, einfaldlega ekki satt. Skrökvísi, svo við notum hið skemmtilega orð. Ég biðst afsökunar á því, það var ekki illa meint, ég treysti einfaldlega um of á brigðult minni mitt og þó ég fletti þessu upp tókst mér ekki að breyta því sem ég hafði skrifað. Aftur bið ég þig afsökunar á að hafa logið upp á þig þessum nefndarformennskum. (Sérðu hvað það er í raun afskaplega auðvelt að leiðrétta orð sín og biðjast afsökunar?)En aftur að hálfsannleiknum þínum. Þú tiltókst í ræðu þinni á mánudag að afgangur á fjárlögum yfirstandandi árs yrði meiri en allur uppsafnaður halli ríkissjóðs. Þetta áréttaðir þú á Facebook í gærkvöldi og sagðir enn á ný að þarna hefðir þú nú bara víst verið að segja satt. Ég ætla hins vegar að segja aftur að þú ert ekki að segja allan sannleikann. Og maður getur sagt ósatt með því að þegja yfir ákveðnum hlutum, þó svo að orðin sem út úr manni koma séu ein og sér sönn. Samhengið, manstu?Vinstri stjórnin tók við efnahagslífinu í rúst, eftir nærri 18 ára valdatíð Sjálfstæðisflokksins. Halli ríkissjóðs á fyrsta starfsári hennar, var um 140 milljarðar króna. Samanlagður halli áranna eftir hrun var mun meiri, en viðsnúningur vinstri stjórnarinnar í efnahagsmálum varð upp á um 200 milljarða króna. Og er þetta ekki eitthvað að gleðjast yfir? Væri ekki rétt að vera bara pínulítið montinn yfir þessum árangri í efnahagsstjórn, á þessum erfiðu tímum sem árin eftir hrun voru?En, nei. Bjarni telur að það þurfi engar skýringar að fylgja með þegar talað er um rekstrarhallann á ríkissjóði. Hann kvartar yfir því að ekki megi minnast á hve vel gangi í dag „án þess að sumt fólk fari í „en hér varð“ hrun gírinn,“ eins og Bjarni segir á Facebook í gær.Mikið er ég sammála honum um þann gír, hvað hann getur verið hvimleiður. En hann er þó hátíð við hliðina á þeim gír sem Bjarni, og reyndar stjórnarmeirihlutinn allur, er í, sumsé að láta bara eins og hér hafi ekki orðið neitt hrun. Að horfa bara blákalt á tölur á blaði og vera voða hissa yfir því að vinstri stjórnin hafi nú skilað halla í ríkisrekstrinum. Það er svona dálítið eins og Parísarbúi hefði gengið um stræti borgar sinnar 20. ágúst 1944 og kvartað yfir því að hér væri nú bara allt í drasli, voðalega hefur borgarstjórn staðið sig illa í götusópun.Samhengið, aftur.Staðreyndin er hins vegar sú að vinstri stjórnin skilaði 200 milljarða viðsnúningi á rekstri ríkisins. Það er ekki endilega nákvæm tala, en nær nokkurn veginn utan um það gat sem þurfti að stoppa í eftir efnahagshrunið.Bjarni Benediktsson tók við þeirri gjöf þegar hann settist í fjármálaráðuneytið. Ríkisrekstri í jafnvægi. Og hefur farið þannig með völdin að þrátt fyrir stöðugleikaframlögin, einskiptisaðgerð, hjakkar hann á sama stað ár eftir ár. Ef stöðugleikaframlögin hefðu ekki komið til, væri ríkisfjármálum að hraka hér verulega á ný.Það er af því að Bjarni og ríkisstjórnin ákváðu að afsala ríkinu mikilvægum tekjum, sem vinstri stjórnin hafði komið á og miðuðu sérstaklega að því að auka jöfnuð, með því að leggja gjöld á þau best stæðu til að standa undir mikilvægri opinberri þjónustu fyrir alla. Afnám auðlegðarskatts, lækkun veiðigjalda og lækkun tekjuskatts á tekjuháa hefur til að mynda minnkað tekjur ríkissjóðs um í kringum 30 milljarða króna. Á hverju ári. Það slagar hátt í 100 milljarðana á líftíma ríkisstjórnarinnar.Við skulum ekki útskýra allt og afsaka með því að hér hafi orðið hrun. En við skulum heldur ekki setja augnspeldin á okkur og láta eins og hér hafi ekki orðið hrun. Það er nefnilega hálfsannleikur. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Kolbeinn Óttarsson Proppé Mest lesið Milljarðatugir Jóns Baldvins Hjörtur J. Guðmundsson Skoðun Greiðslubyrði húsnæðislána lækkar um helming! Frekari lækkana að vænta á næstu mánuðum Baldur Borgþórsson Skoðun Að sjúga í sig orkulindir Íslendinga Snæbjörn Guðmundsson Skoðun Við mótmælum… Ásthildur Lóa Þórsdóttir,Ragnar Þór Ingólfsson Skoðun Þetta er alveg orðið alveg ágætt Þórarinn Eyfjörð Skoðun Afleit afkoma heimila Stefán Ólafsson Skoðun Rannsóknarleit Selfossveitna heldur áfram að skila árangri Sveinn Ægir Birgisson Skoðun Réttum konunni gjallarhornið Yngvi Sighvatsson Skoðun Snúum leiknum í ávinning fyrir alla Friðrik Einarsson Skoðun Að þróa og efla gróskuhugarfar Ingrid Kuhlman Skoðun Skoðun Skoðun Aðgerðir fyrir heimilin strax! Sonja Ýr Þorbergsdóttir skrifar Skoðun Þetta litríka líf Matthildur Björnsdóttir skrifar Skoðun Snúum leiknum í ávinning fyrir alla Friðrik Einarsson skrifar Skoðun Þetta er alveg orðið alveg ágætt Þórarinn Eyfjörð skrifar Skoðun Afleit afkoma heimila Stefán Ólafsson skrifar Skoðun Rannsóknarleit Selfossveitna heldur áfram að skila árangri Sveinn Ægir Birgisson skrifar Skoðun Við mótmælum… Ásthildur Lóa Þórsdóttir,Ragnar Þór Ingólfsson skrifar Skoðun Milljarðatugir Jóns Baldvins Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Að þróa og efla gróskuhugarfar Ingrid Kuhlman skrifar Skoðun Réttum konunni gjallarhornið Yngvi Sighvatsson skrifar Skoðun Að sjúga í sig orkulindir Íslendinga Snæbjörn Guðmundsson skrifar Skoðun Varist eftirlíkingar Hildur Björnsdóttir skrifar Skoðun Greiðslubyrði húsnæðislána lækkar um helming! Frekari lækkana að vænta á næstu mánuðum Baldur Borgþórsson skrifar Skoðun Er allt í baklás? Þú getur meira en þú heldur... Guðlaugur Birgisson skrifar Skoðun Ég svelt þá í nafni kvenréttinda Magnea Gná Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Að stytta biðlista Gunnar Hrafn Birgisson skrifar Skoðun Bókin er minn óvinur David Bergmann skrifar Skoðun Hatursorðræða á Íslandi Einar Baldvin skrifar Skoðun Hvernig væri nú að spyrja unga fólkið? – Um dagleg mannréttindabrot okkar á börnum og unglingum Jón Karl Stefánsson skrifar Skoðun Mjóbaksverkir – Hvað er rétt og rangt? Gunnlaugur Már Briem skrifar Skoðun Sannleikurinn um Evrópusambandið III: Eflum álfuna okkar, Evrópu, og þar með ESB, barnanna okkar vegna! Ole Anton Bieldtvedt skrifar Skoðun Í tilefni af alþjóðlegum degi læsis: Brettum upp ermar! Guðbjörg Rut Þórisdóttir skrifar Skoðun Af upplýsingaóreiðu um orkumál Kristinn Karl Brynjarsson skrifar Skoðun Póstur í rugli? Árni Guðmundsson skrifar Skoðun Er traustið endanlega farið? Bubbi Morthens skrifar Skoðun Breytingar, gjörið svo vel Einar Þorsteinsson skrifar Skoðun Um fyrirsjáanleika aflaheimilda og tvöfeldni SFS Þorgerður Katrín Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Að hjóla í manninn! Guðmundur Haukur Jakobsson skrifar Skoðun Er Kópavogsmódelið ógn við jafnrétti? Hrund Traustadóttir,Ágústa Dröfn Kristleifsdóttir,Ólöf Björk Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Leikskólarnir eru fjöregg samfélagsins Sonja Ýr Þorbergsdóttir skrifar Sjá meira
Bjarni Benediktsson, fjármála- og efnahgasráðherra, sýnir mér þann heiður að svara grein minni sem ég ritaði til hans í gær. Það gerir hann reyndar á Facebook, sem er kannski ekki skrýtið þar sem Bjarni virðist ekki bera neitt traust til fjölmiðla og telur þá tóma skel. Fyrir mann sem þannig hugsar er Facebook kannski besti vettvangurinn. Annars er Bjarni óvenju pirraður þessa dagana. Fyrirspurnum, ábendingum og tilmælum tekur hann yfirleitt með skætingi og yfirlæti, sem er kannski stundarfróun en gerir afskaplega lítið nema að sýna öllum hvað maður er pirraður. Og pirrað fólk er ekki sérlega skemmtilegt. Tungumál, þau eru hins vegar skemmtileg. Maður minn! Íslenskan geymir til að mynda ýmis hugtök um það að segja ekki satt, t.d. hvít lygi, hálfsannleikur, skreytni, skrök, lygimál, skáldskapur og meira að segja skrökvísi. Það er skemmtilegt orð. Þannig er hægt að segja satt, það er að segja orðin sem maður lætur út úr sér eru sönn, en samt segja ekki satt - af því að maður sleppir því að segja ákveðna hluti, lætur til dæmis eins og samhengi skipti engu máli. Já, á meðan ég man, Bjarni. Ég sagði þig ranglega í gær hafa gegnt formennsku í ákveðnum nefndum. Það var ósatt hjá mér. Ekki einu sinni hálfsannleikur, eða hvít lygi, einfaldlega ekki satt. Skrökvísi, svo við notum hið skemmtilega orð. Ég biðst afsökunar á því, það var ekki illa meint, ég treysti einfaldlega um of á brigðult minni mitt og þó ég fletti þessu upp tókst mér ekki að breyta því sem ég hafði skrifað. Aftur bið ég þig afsökunar á að hafa logið upp á þig þessum nefndarformennskum. (Sérðu hvað það er í raun afskaplega auðvelt að leiðrétta orð sín og biðjast afsökunar?)En aftur að hálfsannleiknum þínum. Þú tiltókst í ræðu þinni á mánudag að afgangur á fjárlögum yfirstandandi árs yrði meiri en allur uppsafnaður halli ríkissjóðs. Þetta áréttaðir þú á Facebook í gærkvöldi og sagðir enn á ný að þarna hefðir þú nú bara víst verið að segja satt. Ég ætla hins vegar að segja aftur að þú ert ekki að segja allan sannleikann. Og maður getur sagt ósatt með því að þegja yfir ákveðnum hlutum, þó svo að orðin sem út úr manni koma séu ein og sér sönn. Samhengið, manstu?Vinstri stjórnin tók við efnahagslífinu í rúst, eftir nærri 18 ára valdatíð Sjálfstæðisflokksins. Halli ríkissjóðs á fyrsta starfsári hennar, var um 140 milljarðar króna. Samanlagður halli áranna eftir hrun var mun meiri, en viðsnúningur vinstri stjórnarinnar í efnahagsmálum varð upp á um 200 milljarða króna. Og er þetta ekki eitthvað að gleðjast yfir? Væri ekki rétt að vera bara pínulítið montinn yfir þessum árangri í efnahagsstjórn, á þessum erfiðu tímum sem árin eftir hrun voru?En, nei. Bjarni telur að það þurfi engar skýringar að fylgja með þegar talað er um rekstrarhallann á ríkissjóði. Hann kvartar yfir því að ekki megi minnast á hve vel gangi í dag „án þess að sumt fólk fari í „en hér varð“ hrun gírinn,“ eins og Bjarni segir á Facebook í gær.Mikið er ég sammála honum um þann gír, hvað hann getur verið hvimleiður. En hann er þó hátíð við hliðina á þeim gír sem Bjarni, og reyndar stjórnarmeirihlutinn allur, er í, sumsé að láta bara eins og hér hafi ekki orðið neitt hrun. Að horfa bara blákalt á tölur á blaði og vera voða hissa yfir því að vinstri stjórnin hafi nú skilað halla í ríkisrekstrinum. Það er svona dálítið eins og Parísarbúi hefði gengið um stræti borgar sinnar 20. ágúst 1944 og kvartað yfir því að hér væri nú bara allt í drasli, voðalega hefur borgarstjórn staðið sig illa í götusópun.Samhengið, aftur.Staðreyndin er hins vegar sú að vinstri stjórnin skilaði 200 milljarða viðsnúningi á rekstri ríkisins. Það er ekki endilega nákvæm tala, en nær nokkurn veginn utan um það gat sem þurfti að stoppa í eftir efnahagshrunið.Bjarni Benediktsson tók við þeirri gjöf þegar hann settist í fjármálaráðuneytið. Ríkisrekstri í jafnvægi. Og hefur farið þannig með völdin að þrátt fyrir stöðugleikaframlögin, einskiptisaðgerð, hjakkar hann á sama stað ár eftir ár. Ef stöðugleikaframlögin hefðu ekki komið til, væri ríkisfjármálum að hraka hér verulega á ný.Það er af því að Bjarni og ríkisstjórnin ákváðu að afsala ríkinu mikilvægum tekjum, sem vinstri stjórnin hafði komið á og miðuðu sérstaklega að því að auka jöfnuð, með því að leggja gjöld á þau best stæðu til að standa undir mikilvægri opinberri þjónustu fyrir alla. Afnám auðlegðarskatts, lækkun veiðigjalda og lækkun tekjuskatts á tekjuháa hefur til að mynda minnkað tekjur ríkissjóðs um í kringum 30 milljarða króna. Á hverju ári. Það slagar hátt í 100 milljarðana á líftíma ríkisstjórnarinnar.Við skulum ekki útskýra allt og afsaka með því að hér hafi orðið hrun. En við skulum heldur ekki setja augnspeldin á okkur og láta eins og hér hafi ekki orðið hrun. Það er nefnilega hálfsannleikur.
Greiðslubyrði húsnæðislána lækkar um helming! Frekari lækkana að vænta á næstu mánuðum Baldur Borgþórsson Skoðun
Skoðun Greiðslubyrði húsnæðislána lækkar um helming! Frekari lækkana að vænta á næstu mánuðum Baldur Borgþórsson skrifar
Skoðun Hvernig væri nú að spyrja unga fólkið? – Um dagleg mannréttindabrot okkar á börnum og unglingum Jón Karl Stefánsson skrifar
Skoðun Sannleikurinn um Evrópusambandið III: Eflum álfuna okkar, Evrópu, og þar með ESB, barnanna okkar vegna! Ole Anton Bieldtvedt skrifar
Skoðun Er Kópavogsmódelið ógn við jafnrétti? Hrund Traustadóttir,Ágústa Dröfn Kristleifsdóttir,Ólöf Björk Jóhannsdóttir skrifar
Greiðslubyrði húsnæðislána lækkar um helming! Frekari lækkana að vænta á næstu mánuðum Baldur Borgþórsson Skoðun