Stöðvum aðför að heilsu kvenna Erna Bjarnadóttir, Margrét Hildur Ríkharðsdóttir, Jóna Dóra Karlsdóttir og Una María Óskarsdóttir skrifa 4. mars 2021 10:00 Fésbókarhópurinn „Aðför að heilsu kvenna“, sem öllum er opinn, hefur vaxið upphafskonunum, Ernu og Margréti Hildi, yfir höfuð. Þann 21. febrúar sl. settu þær af stað undirskriftasöfnun vegna þeirrar óvissu sem upp var komin við skimanir fyrir leghálskrabbameini hér á landi. Þegar þetta er skrifað hafa rösklega 4.500 einstaklingar skrifað undir eftirfarandi áskorun og enn er tekið við undirskriftum. Í fyrstu tilkynningu fésbókarhópsins segir: Stöðvum aðför að heilsu kvenna. Greining leghálssýna hefur verið flutt úr landi, þvert á ráðleggingar sérfræðinga. Við förum fram á að þessu verði breytt og að öryggi og heilsa kvenna verði tryggð. Greiningu sýnanna er best borgið hér á landi bæði vegna þeirrar þekkingar sem hér er til staðar og nálægðar við þjónustuna sjálfa. Einnig er búið er að breyta boðunum í leghálsskimanir á þann veg að konur verða boðaðar á fimm ára fresti samanborið við þrjú ár áður. Þessu þarf að breyta til fyrra horfs. Stjórnvöldum ber að tryggja öryggi og heilsu kvenna sem annarra með ábyrgum hætti. Læknaráð Íslands, Félag rannsóknarlækna, lífeindafræðingar og kvensjúkdómalæknar hafa sett sig upp á móti þessari nýju ráðstöfun, þ.e. að greining sýna fari fram í útlöndum. Næstum daglega birtast greinar sem benda allar í sömu átt. Mikið óhagræði og flækja getur skapast með því að senda leghálssýnin úr landi. Færa þurfi sýnin á danskar kennitölur og svo aftur á íslenskar. Talað er um slys í stjórnsýslunni og kallað á viðhlítandi skýringar. Í ályktun Samtaka yfirlækna á Landspítalanum segir m.a.: „Sú ákvörðun var tekin þvert á nýleg álit skimunarráðs, embættis landlæknis, meirihluta fagráðs um leghálsskimanir og verkefnastjórnar um framkvæmd breytinga á krabbameinsskimunum.“, sjá hér. Þá hefur læknaráð LSH benti á í ályktun að það fyrirkomulag að senda leghálssýni úr landi til greiningar sé aðför að heilsu kvenna, sjá hér. Stjórn Læknafélags Íslands hefur tekið í sama streng, sjá hér. Með þessu nýja fyrirkomulagi er einnig fórnað þeirri þekkingu sem til er hér á landi við greiningu sýna sem þessara og er það mjög miður. Yfirlæknir Sýkla- og veirufræðideildar Landspítala hefur einnig stigið fram og staðfest að hægt sé að sinna HPV greiningu leghálssýna hér á landi m.a. með nýju og afkastamiklu tæki, en deildin hefur sinnt HPV greiningum fyrir Krabbameinsfélagið síðustu 2 ár eða a.m.k. til októberloka 2020. Við hreinlega skiljum ekki hvað er að gerast hér? Við höfum persónulega reynslu af þessu klúðri og ófremdarástandi, og höfum undanfarið heyrt dapurlegar reynslusögur fjölda kvenna af baráttu þeirra við kerfið. Við lýsum því furðu okkar og hneykslan á því sem hér er á ferðinni. Fyrst tók við margra mánaða bið og síðan voru sýnin send úr landi með öllu því óhagræði sem því fylgir. Hvers vegna er ekki haft samband við hverja og eina konu í stað þess að láta þær frétta það í fjölmiðlum hvernig komið var? Að frétta það í fjölmiðlum að sýni sem tekin voru þá um haustið væru á vergangi í pappakössum úti í bæ er óboðlegt. Lengi vel var óljóst hvað yrði með skoðun á sýnunum og var sú staða fjölda kvenna ofviða og fylltust margar kvíða og vanmætti um stöðu sína og líf. Það er óréttlátt og ólíðandi að leggja slíkt á herðar kvenna sem sumar hverjar eiga fyrri sögu um krabbamein og ættu því að njóta sérstakrar natni og umhyggju heilbrigðisyfirvalda. Öll framkvæmd stjórnsýslu heilbrigðismála í þessu máli er óskiljanleg. Í 76. gr. stjórnarskrárinnar segir: „Öllum, sem þess þurfa, skal tryggður í lögum réttur til aðstoðar vegna sjúkleika, örorku, elli atvinnuleysis, örbirgðar og sambærilega atvika.“ Í lögum nr. 40/2007 um heilbrigðisþjónustu er tiltekið að markmið laganna sé að allir landsmenn eigi kost á fullkomnustu heilbrigðisþjónustu sem á hverjum tíma eru tök á að veita. Í 3. gr. laga nr. 74/1997 um réttindi sjúklinga, sem ber yfirskriftina „gæði heilbrigðisþjónustu“, segir að sjúklingur eigi rétt á fullkomnustu heilbrigðisþjónustu sem á hverjum tíma er völ á að veita. Það er skoðun greinarhöfunda að framganga stjórnvalda brjóti gegn rétti kvenna til heilbrigðisþjónustu, sérstaklega að teknu tilliti til þess að Læknafélag Íslands, embætti landlæknis og læknaráð LSH o.fl. hafa fullyrt að þessa þjónustu sé hægt og eigi að veita hér á landi. Það er skoðun okkar að heilsugæslan eigi að segja upp samningnum við dönsku rannsóknarstofuna, en uppsagnarfresturinn er þrír mánuðir og reyna með þeim hætti að byggja upp tiltrú og traust íslenskra kvenna til þjónustuveitenda sinna. Við viljum stuðla að bættri heilsu kvenna sem annarra og hvetjum alla til að skrifa undir fyrrnefnda áskorun með því að fara inn á undirskriftasöfnunina og rita nafn sitt við, sjá hér, og styðja þar með málefnið. Tengil á undirskriftalistann er einnig að finna í fésbókarhópnum „Aðför að heilsu kvenna“ , sem og á ensku og pólsku. Erna Bjarnadóttir, Margrét Hildur Ríkharðsdóttir, Jóna Dóra Karlsdóttir, Una María Óskarsdóttir. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Skimun fyrir krabbameini Heilbrigðismál Erna Bjarnadóttir Mest lesið Glútenlaust gull á grillið Anna Gunndís Guðmundsdóttir Skoðun Heilræði fyrir Nýhaldið Sigmundur Davíð Gunnlaugsson Skoðun Evrópa og myrkrið framundan Hilmar Þór Hilmarsson Skoðun Lokunaruppboð í Kauphöllinni Baldur Thorlacius Skoðun Fögnum á degi líffræðilegrar fjölbreytni Rannveig Magnúsdóttir,Ragnhildur Guðmundsdóttir,Skúli Skúlason,Ole Sandberg,Sæunn Júlía Sigurjónsdóttir Skoðun Ferðatryggingar og val á kreditkorti Svandís Edda Hólm Jónudóttir Skoðun Viðreisn mun leggja fram tillögu um íbúakosningu um Coda Terminal verkefnið í Hafnarfirði Jón Ingi Hákonarson Skoðun Ert þú í góðu netsambandi? Áslaug Arna Sigurbjörnsdóttir Skoðun Stórnotendur eru kjölfestan í íslenska raforkukerfinu Guðríður Eldey Arnardóttir Skoðun Af hverju að byggja Coda Terminal? Ólafur Elínarson,Sandra Ósk Snæbjörnsdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Stórnotendur eru kjölfestan í íslenska raforkukerfinu Guðríður Eldey Arnardóttir skrifar Skoðun Ert þú í góðu netsambandi? Áslaug Arna Sigurbjörnsdóttir skrifar Skoðun Evrópa og myrkrið framundan Hilmar Þór Hilmarsson skrifar Skoðun Heilræði fyrir Nýhaldið Sigmundur Davíð Gunnlaugsson skrifar Skoðun Glútenlaust gull á grillið Anna Gunndís Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Kaupin á eyrinni Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Lokunaruppboð í Kauphöllinni Baldur Thorlacius skrifar Skoðun Viðreisn mun leggja fram tillögu um íbúakosningu um Coda Terminal verkefnið í Hafnarfirði Jón Ingi Hákonarson skrifar Skoðun Ferðatryggingar og val á kreditkorti Svandís Edda Hólm Jónudóttir skrifar Skoðun Af hverju að byggja Coda Terminal? Ólafur Elínarson,Sandra Ósk Snæbjörnsdóttir skrifar Skoðun Hljóð úr horni Ingólfur Sverrisson skrifar Skoðun ESB fyrir almenning Oddný G. Harðardóttir skrifar Skoðun Strámaðurinn mikli Kristján Hreinsson skrifar Skoðun Árið er 2024 Halla Signý Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Samkeppni í nýju ljósi Páll Hermannsson skrifar Skoðun Það er verið að grafa dýpri fátæktargjá Rúnar Sigurjónsson skrifar Skoðun „Hæ ástin, þarf að millifæra, getur þú samþykkt beiðnina?“ Heiðrún Jónsdóttir skrifar Skoðun Algeng þvæla um Evrópusambandið Jón Frímann Jónsson skrifar Skoðun Stundum hefur Gunnar Smári rétt fyrir sér Magnús Árni Skjöld Magnússon skrifar Skoðun Hamingjan grundvallast á gæðum hugsananna Árni Már Jensson skrifar Skoðun Hátt reitt til höggs Hjálmar Jónsson skrifar Skoðun Brennt barn forðast eldinn Hrefna Sigurjónsdóttir skrifar Skoðun Varnir gegn gagnagíslatökum Unnur Kristín Sveinbjarnardóttir skrifar Skoðun Uppbygging almannahagsmuna á Íslandi Hlynur Már Vilhjálmsson skrifar Skoðun Málað sig út í horn Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Full orkuskipti ríkisflota og samgönguþjónustu fyrir 2030 Sigurður Friðleifsson skrifar Skoðun Einelti er veruleikabrenglun Matthildur Björnsdóttir skrifar Skoðun „Lýtalaus íslenska“ er ekki til Eiríkur Rögnvaldsson skrifar Skoðun Hvatning til mótshaldara Landsmóts hestamanna Linda Karen Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Áróður Kremls gegn Úkraínu og NATO Guðni Freyr Öfjörð skrifar Sjá meira
Fésbókarhópurinn „Aðför að heilsu kvenna“, sem öllum er opinn, hefur vaxið upphafskonunum, Ernu og Margréti Hildi, yfir höfuð. Þann 21. febrúar sl. settu þær af stað undirskriftasöfnun vegna þeirrar óvissu sem upp var komin við skimanir fyrir leghálskrabbameini hér á landi. Þegar þetta er skrifað hafa rösklega 4.500 einstaklingar skrifað undir eftirfarandi áskorun og enn er tekið við undirskriftum. Í fyrstu tilkynningu fésbókarhópsins segir: Stöðvum aðför að heilsu kvenna. Greining leghálssýna hefur verið flutt úr landi, þvert á ráðleggingar sérfræðinga. Við förum fram á að þessu verði breytt og að öryggi og heilsa kvenna verði tryggð. Greiningu sýnanna er best borgið hér á landi bæði vegna þeirrar þekkingar sem hér er til staðar og nálægðar við þjónustuna sjálfa. Einnig er búið er að breyta boðunum í leghálsskimanir á þann veg að konur verða boðaðar á fimm ára fresti samanborið við þrjú ár áður. Þessu þarf að breyta til fyrra horfs. Stjórnvöldum ber að tryggja öryggi og heilsu kvenna sem annarra með ábyrgum hætti. Læknaráð Íslands, Félag rannsóknarlækna, lífeindafræðingar og kvensjúkdómalæknar hafa sett sig upp á móti þessari nýju ráðstöfun, þ.e. að greining sýna fari fram í útlöndum. Næstum daglega birtast greinar sem benda allar í sömu átt. Mikið óhagræði og flækja getur skapast með því að senda leghálssýnin úr landi. Færa þurfi sýnin á danskar kennitölur og svo aftur á íslenskar. Talað er um slys í stjórnsýslunni og kallað á viðhlítandi skýringar. Í ályktun Samtaka yfirlækna á Landspítalanum segir m.a.: „Sú ákvörðun var tekin þvert á nýleg álit skimunarráðs, embættis landlæknis, meirihluta fagráðs um leghálsskimanir og verkefnastjórnar um framkvæmd breytinga á krabbameinsskimunum.“, sjá hér. Þá hefur læknaráð LSH benti á í ályktun að það fyrirkomulag að senda leghálssýni úr landi til greiningar sé aðför að heilsu kvenna, sjá hér. Stjórn Læknafélags Íslands hefur tekið í sama streng, sjá hér. Með þessu nýja fyrirkomulagi er einnig fórnað þeirri þekkingu sem til er hér á landi við greiningu sýna sem þessara og er það mjög miður. Yfirlæknir Sýkla- og veirufræðideildar Landspítala hefur einnig stigið fram og staðfest að hægt sé að sinna HPV greiningu leghálssýna hér á landi m.a. með nýju og afkastamiklu tæki, en deildin hefur sinnt HPV greiningum fyrir Krabbameinsfélagið síðustu 2 ár eða a.m.k. til októberloka 2020. Við hreinlega skiljum ekki hvað er að gerast hér? Við höfum persónulega reynslu af þessu klúðri og ófremdarástandi, og höfum undanfarið heyrt dapurlegar reynslusögur fjölda kvenna af baráttu þeirra við kerfið. Við lýsum því furðu okkar og hneykslan á því sem hér er á ferðinni. Fyrst tók við margra mánaða bið og síðan voru sýnin send úr landi með öllu því óhagræði sem því fylgir. Hvers vegna er ekki haft samband við hverja og eina konu í stað þess að láta þær frétta það í fjölmiðlum hvernig komið var? Að frétta það í fjölmiðlum að sýni sem tekin voru þá um haustið væru á vergangi í pappakössum úti í bæ er óboðlegt. Lengi vel var óljóst hvað yrði með skoðun á sýnunum og var sú staða fjölda kvenna ofviða og fylltust margar kvíða og vanmætti um stöðu sína og líf. Það er óréttlátt og ólíðandi að leggja slíkt á herðar kvenna sem sumar hverjar eiga fyrri sögu um krabbamein og ættu því að njóta sérstakrar natni og umhyggju heilbrigðisyfirvalda. Öll framkvæmd stjórnsýslu heilbrigðismála í þessu máli er óskiljanleg. Í 76. gr. stjórnarskrárinnar segir: „Öllum, sem þess þurfa, skal tryggður í lögum réttur til aðstoðar vegna sjúkleika, örorku, elli atvinnuleysis, örbirgðar og sambærilega atvika.“ Í lögum nr. 40/2007 um heilbrigðisþjónustu er tiltekið að markmið laganna sé að allir landsmenn eigi kost á fullkomnustu heilbrigðisþjónustu sem á hverjum tíma eru tök á að veita. Í 3. gr. laga nr. 74/1997 um réttindi sjúklinga, sem ber yfirskriftina „gæði heilbrigðisþjónustu“, segir að sjúklingur eigi rétt á fullkomnustu heilbrigðisþjónustu sem á hverjum tíma er völ á að veita. Það er skoðun greinarhöfunda að framganga stjórnvalda brjóti gegn rétti kvenna til heilbrigðisþjónustu, sérstaklega að teknu tilliti til þess að Læknafélag Íslands, embætti landlæknis og læknaráð LSH o.fl. hafa fullyrt að þessa þjónustu sé hægt og eigi að veita hér á landi. Það er skoðun okkar að heilsugæslan eigi að segja upp samningnum við dönsku rannsóknarstofuna, en uppsagnarfresturinn er þrír mánuðir og reyna með þeim hætti að byggja upp tiltrú og traust íslenskra kvenna til þjónustuveitenda sinna. Við viljum stuðla að bættri heilsu kvenna sem annarra og hvetjum alla til að skrifa undir fyrrnefnda áskorun með því að fara inn á undirskriftasöfnunina og rita nafn sitt við, sjá hér, og styðja þar með málefnið. Tengil á undirskriftalistann er einnig að finna í fésbókarhópnum „Aðför að heilsu kvenna“ , sem og á ensku og pólsku. Erna Bjarnadóttir, Margrét Hildur Ríkharðsdóttir, Jóna Dóra Karlsdóttir, Una María Óskarsdóttir.
Fögnum á degi líffræðilegrar fjölbreytni Rannveig Magnúsdóttir,Ragnhildur Guðmundsdóttir,Skúli Skúlason,Ole Sandberg,Sæunn Júlía Sigurjónsdóttir Skoðun
Viðreisn mun leggja fram tillögu um íbúakosningu um Coda Terminal verkefnið í Hafnarfirði Jón Ingi Hákonarson Skoðun
Skoðun Viðreisn mun leggja fram tillögu um íbúakosningu um Coda Terminal verkefnið í Hafnarfirði Jón Ingi Hákonarson skrifar
Fögnum á degi líffræðilegrar fjölbreytni Rannveig Magnúsdóttir,Ragnhildur Guðmundsdóttir,Skúli Skúlason,Ole Sandberg,Sæunn Júlía Sigurjónsdóttir Skoðun
Viðreisn mun leggja fram tillögu um íbúakosningu um Coda Terminal verkefnið í Hafnarfirði Jón Ingi Hákonarson Skoðun