Er reiðhjólið klárt? Hrefna Sigurjónsdóttir skrifar 13. mars 2023 08:01 Daginn er tekinn að lengja og fleiri birtustundir færa okkur yl í hjartað. Birtan bræðir ísinn og færðin verður betri, þó enn megi gera ráð fyrir stöku svikavori. Nú taka ungir sem aldnir aftur fram reiðhjólin, rafmagnshjólin og hlaupahjólin sem margir hafa mögulega lagt yfir háveturinn. Æ fleiri harðjaxlar hjóla þó í öllum veðrum. En að ýmsu er að huga þegar reiðskjótarnir eru dregnir aftur fram í dagsljósið. Viðhald og yfirferð Mikilvægt er að fara vel yfir reiðhjólið áður en haldið er af stað í hjólatúr. Skoða þarf gíra, bremsur, keðjur, dekk, pedala, drifbúnað, hnakk og fleira. Ef hjólið gefur frá sér undarleg hljóð þegar hjólað er (eins og ískur, brak eða högghljóð) þá getur það verið vísbending um að eitthvað þurfi að laga, smyrja eða hreinsa. Ef þið eruð ekki viss um hvort búnaðurinn sé í lagi er best að fara með hjólið á næsta hjólaverkstæði og láta fara yfir gripinn. Nauðsynlegt er að skoða reglulega hvort hjól barna passi þeim enn þá því hjól af rangri stærð getur valdið þeim óþægindum og álagi á liði. Þau ráða líka betur við hjól af passlegri stærð sem á svo sem líka við um fullorðna. Á vef Samgöngustofu má finna lista yfir skyldubúnað reiðhjóla í umferð. Pössum upp á toppstykkið Nauðsynlegt er að ganga úr skugga um að hjólahjálmurinn sé í lagi, skoða yfirborð og festingar og athuga hvort það sé nokkuð sprunga í yfirborðinu. Framleiðendum reiðhjólahjálma ber að tilgreina endingu hjálms í notendaleiðbeiningum og framleiðsludagur kemur fram á límmiða innan í hjálminum. Ekki er gott að vera með gamlan hjálm þar sem það dregur úr öryggi og gagnsemi hjálmsins. Oft er miðað við fimm ár frá framleiðsludegi en þrjú ár frá söludegi. Börnum yngri en 16 ára ber samkvæmt lögum að nota hlífðarhjálm við hjólreiðar. Hjálmurinn þarf að vera í réttri stærð og rétt stilltur. Mælt er með að fullorðnir noti einnig hjálm þar sem hann er mikilvægur öryggisbúnaður og höfuðáverkar eru alvarlegustu áverkarnir. Hjólandi vegfarendur þurfa einnig að gæta þess að vera vel sýnilegir og hjólið þarf að vera sýnilegt bæði að framan og aftan. Undan vetri Við þekkjum það vel að vorið á Íslandi lætur stundum bíða eftir sér og veðrið hér er umhleypingasamt. Samkvæmt Veðurstofu Íslands nær vorið á Íslandi frá apríl til maí en mars er oft einn af köldustu mánuðum ársins. Við þurfum því að fara varlega þar sem hálka getur enn leynst á köflum og þegar snjóa leysir er oft mikill sandur og möl á gangstéttum og göngustígum eftir veturinn. Hvernig má koma í veg fyrir þjófnað? Reiðhjólum er stolið allt árið um kring en þjófnuðum fjölgar á vorin og fram á haust. Mikilvægt er að læsa ávallt hjólinu við fastan hlut og helst að geyma það inni yfir nóttina. Best er að kaupa U laga lás eða keðjulás sem erfiðara er að ná í sundur og hér skiptir máli að velja góðan og gerðarlegan lás. Einnig er hægt að fá lása með dekkjalási sem læsir bæði reiðhjólagrindinni og dekkinu við standinn. Ef einungis dekkinu er læst við reiðhjólastand er auðvelt að losa dekkið og ná þannig hjólinu burt. Því skiptir miklu máli að læsa bæði reiðhjólagrind og dekki við standinn. Hægt er að skrá hjólin sín hjá Reiðhjólaskrá og merkja þau. Skráningin kostar ekkert en greitt er fyrir merkimiða. Með skráningu hjólsins má auðvelda leit og skil á stolnum hjólum. Reiðhjól eru ökutæki Reiðhjól hafa sama rétt til að vera á götunum og bílar og eru lögum samkvæmt skilgreind sem ökutæki. Í grundvallaratriðum gilda því sömu lög og reglur um akstur reiðhjóla og bíla. Þegar ekið er fram úr reiðhjóli eða léttu bifhjóli skal hliðarbil vera að lágmarki 1,5 metri samkvæmt umferðarlögum. Þótt nota megi reiðhjól á gangstéttum og göngustígum njóta þau ekki sömu réttinda þar. Þar á hjólreiðamaður að víkja fyrir gangandi vegfarendum og sýna þeim fulla tillitssemi. Á vef Samgöngustofu segir þó að allir vegfarendur á stígum og gangstéttum ættu að miða við að í gildi sé hægri umferð og að taka eigi fram úr vinstra megin. Þar sem merkingar aðgreina hluta stígsins fyrir gangandi annars vegar og hjólandi hins vegar er farsælast að virða þær merkingar. Gott er að muna eftir bjöllunni og láta gangandi vita af sér þegar hjólað er framhjá. Tillitssemi í umferðinni Umferðin er fjölbreyttari en áður þar sem nú eru auk gangandi og akandi margir hjólandi eða á rafskútum og rafhjólum ýmiss konar. Fólk á öllum aldri notar þessi farartæki. Það tekur tíma að skapa örugga innviði fyrir fjölbreytta umferð og nauðsynlegt er að allir fari varlega og sýni tillitssemi. Umferðin er samstarfsverkefni og gengur ekki upp nema allir leggi sitt af mörkum. Óvarðir vegfarendur mega sín lítils í árekstri við þung farartæki. Því er gríðarlega mikilvægt að virða hámarkshraða, hafa hugann við aksturinn og fara varlega í umferðinni. Við eigum öll að geta ferðast um í sátt og samlyndi. Höfundur er verkefnastjóri forvarna hjá Sjóvá. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Hrefna Sigurjónsdóttir Hjólreiðar Slysavarnir Mest lesið Halldór 28.09.2024 Halldór Heilsugæsla í vanda Jón Magnús Kristjánsson Skoðun „Sýndu mér vini þína og ég sýni þér framtíð þína“ Gísli Hvanndal Jakobsson Skoðun Skynsemishyggja Miðflokksins hvarf hratt Kristófer Már Maronsson Skoðun Að eldast – ertu undirbúin? Hafdís Dögg Sveinbjarnardóttir ,Lára María Valgerðardóttir ,Magnús E. Smith Skoðun Græn vindorka Ásdís Hlökk Theodórsdóttir Skoðun Af hverju þetta tímabundna álag á útsvarið? Bragi Bjarnason Skoðun Aðgengi að húsnæði fyrir ungt fólk – ekki lúxus heldur grundvallarréttur Gísli Rafn Ólafsson Skoðun „Með Guði vinkonu okkar“ Sigurvin Lárus Jónsson Skoðun Er rúmdýnan þín hægt og rólega að murka úr þér líftóruna? Gunnar Dan Wiium Skoðun Skoðun Skoðun „Sýndu mér vini þína og ég sýni þér framtíð þína“ Gísli Hvanndal Jakobsson skrifar Skoðun Evrópusambandið er í vanda Þórður Birgisson skrifar Skoðun Skynsemishyggja Miðflokksins hvarf hratt Kristófer Már Maronsson skrifar Skoðun Þetta gengur ekki lengur! Reynir Böðvarsson skrifar Skoðun „Með Guði vinkonu okkar“ Sigurvin Lárus Jónsson skrifar Skoðun Græn vindorka Ásdís Hlökk Theodórsdóttir skrifar Skoðun Af hverju þetta tímabundna álag á útsvarið? Bragi Bjarnason skrifar Skoðun Aðgengi að húsnæði fyrir ungt fólk – ekki lúxus heldur grundvallarréttur Gísli Rafn Ólafsson skrifar Skoðun Að eldast – ertu undirbúin? Hafdís Dögg Sveinbjarnardóttir ,Lára María Valgerðardóttir ,Magnús E. Smith skrifar Skoðun Heilsugæsla í vanda Jón Magnús Kristjánsson skrifar Skoðun Laxalús og varnir gegn henni Jón Sveinsson skrifar Skoðun En hér er ég ekkert... Nichole Leigh Mosty skrifar Skoðun Við getum ekki beðið í 131 ár Jódís Skúladóttir skrifar Skoðun Nýtt upphaf hjá Vinstri grænum Hólmfríður Jennýjar Árnadóttir skrifar Skoðun Íslensk kjör á íslenskum vinnumarkaði Kristrún Frostadóttir skrifar Skoðun Viðbrögð við vanlíðan ungmenna Sandra Björk Birgisdóttir skrifar Skoðun Valdatafl Skák og Mát! Lárus Guðmundsson skrifar Skoðun FO: Hvernig getur þú skipt sköpum fyrir konur í Súdan? Áslaug Eva Björnsdóttir skrifar Skoðun Tvö útspil Pírata fyrir notendur heilbrigðiskerfisins Halldóra Mogensen,Eva Sjöfn Helgadóttir skrifar Skoðun Miðflokkurinn: fjarverandi í landi tækifæranna Lilja Hrund Lúðvíksdóttir skrifar Skoðun Við stöndum saman með réttindum táknmálsins! Mordekaí Elí Esrason skrifar Skoðun Það sem „gleymist“ að segja Sigmar Guðmundsson skrifar Skoðun Hvar er fótspor stjórnvalda gegn vinnumansali? Þorbjörrg Sigríður Gunnlaugsdóttir skrifar Skoðun Þegar Joe Camel varð jafngóður vinur barnanna og Mikki mús Eyrún Magnúsdóttir skrifar Skoðun Riddarar kærleikans Halla Tómasdóttir skrifar Skoðun Um mennsku og samfélag Bolli Pétur Bollason skrifar Skoðun Er rúmdýnan þín hægt og rólega að murka úr þér líftóruna? Gunnar Dan Wiium skrifar Skoðun Sársaukafull vaxtarmörk Berglind Ósk Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Skynsemi Miðflokksins Ása Lind Finnbogadóttir skrifar Skoðun Tölum íslensku Kolbrún Áslaugar Baldursdóttir skrifar Sjá meira
Daginn er tekinn að lengja og fleiri birtustundir færa okkur yl í hjartað. Birtan bræðir ísinn og færðin verður betri, þó enn megi gera ráð fyrir stöku svikavori. Nú taka ungir sem aldnir aftur fram reiðhjólin, rafmagnshjólin og hlaupahjólin sem margir hafa mögulega lagt yfir háveturinn. Æ fleiri harðjaxlar hjóla þó í öllum veðrum. En að ýmsu er að huga þegar reiðskjótarnir eru dregnir aftur fram í dagsljósið. Viðhald og yfirferð Mikilvægt er að fara vel yfir reiðhjólið áður en haldið er af stað í hjólatúr. Skoða þarf gíra, bremsur, keðjur, dekk, pedala, drifbúnað, hnakk og fleira. Ef hjólið gefur frá sér undarleg hljóð þegar hjólað er (eins og ískur, brak eða högghljóð) þá getur það verið vísbending um að eitthvað þurfi að laga, smyrja eða hreinsa. Ef þið eruð ekki viss um hvort búnaðurinn sé í lagi er best að fara með hjólið á næsta hjólaverkstæði og láta fara yfir gripinn. Nauðsynlegt er að skoða reglulega hvort hjól barna passi þeim enn þá því hjól af rangri stærð getur valdið þeim óþægindum og álagi á liði. Þau ráða líka betur við hjól af passlegri stærð sem á svo sem líka við um fullorðna. Á vef Samgöngustofu má finna lista yfir skyldubúnað reiðhjóla í umferð. Pössum upp á toppstykkið Nauðsynlegt er að ganga úr skugga um að hjólahjálmurinn sé í lagi, skoða yfirborð og festingar og athuga hvort það sé nokkuð sprunga í yfirborðinu. Framleiðendum reiðhjólahjálma ber að tilgreina endingu hjálms í notendaleiðbeiningum og framleiðsludagur kemur fram á límmiða innan í hjálminum. Ekki er gott að vera með gamlan hjálm þar sem það dregur úr öryggi og gagnsemi hjálmsins. Oft er miðað við fimm ár frá framleiðsludegi en þrjú ár frá söludegi. Börnum yngri en 16 ára ber samkvæmt lögum að nota hlífðarhjálm við hjólreiðar. Hjálmurinn þarf að vera í réttri stærð og rétt stilltur. Mælt er með að fullorðnir noti einnig hjálm þar sem hann er mikilvægur öryggisbúnaður og höfuðáverkar eru alvarlegustu áverkarnir. Hjólandi vegfarendur þurfa einnig að gæta þess að vera vel sýnilegir og hjólið þarf að vera sýnilegt bæði að framan og aftan. Undan vetri Við þekkjum það vel að vorið á Íslandi lætur stundum bíða eftir sér og veðrið hér er umhleypingasamt. Samkvæmt Veðurstofu Íslands nær vorið á Íslandi frá apríl til maí en mars er oft einn af köldustu mánuðum ársins. Við þurfum því að fara varlega þar sem hálka getur enn leynst á köflum og þegar snjóa leysir er oft mikill sandur og möl á gangstéttum og göngustígum eftir veturinn. Hvernig má koma í veg fyrir þjófnað? Reiðhjólum er stolið allt árið um kring en þjófnuðum fjölgar á vorin og fram á haust. Mikilvægt er að læsa ávallt hjólinu við fastan hlut og helst að geyma það inni yfir nóttina. Best er að kaupa U laga lás eða keðjulás sem erfiðara er að ná í sundur og hér skiptir máli að velja góðan og gerðarlegan lás. Einnig er hægt að fá lása með dekkjalási sem læsir bæði reiðhjólagrindinni og dekkinu við standinn. Ef einungis dekkinu er læst við reiðhjólastand er auðvelt að losa dekkið og ná þannig hjólinu burt. Því skiptir miklu máli að læsa bæði reiðhjólagrind og dekki við standinn. Hægt er að skrá hjólin sín hjá Reiðhjólaskrá og merkja þau. Skráningin kostar ekkert en greitt er fyrir merkimiða. Með skráningu hjólsins má auðvelda leit og skil á stolnum hjólum. Reiðhjól eru ökutæki Reiðhjól hafa sama rétt til að vera á götunum og bílar og eru lögum samkvæmt skilgreind sem ökutæki. Í grundvallaratriðum gilda því sömu lög og reglur um akstur reiðhjóla og bíla. Þegar ekið er fram úr reiðhjóli eða léttu bifhjóli skal hliðarbil vera að lágmarki 1,5 metri samkvæmt umferðarlögum. Þótt nota megi reiðhjól á gangstéttum og göngustígum njóta þau ekki sömu réttinda þar. Þar á hjólreiðamaður að víkja fyrir gangandi vegfarendum og sýna þeim fulla tillitssemi. Á vef Samgöngustofu segir þó að allir vegfarendur á stígum og gangstéttum ættu að miða við að í gildi sé hægri umferð og að taka eigi fram úr vinstra megin. Þar sem merkingar aðgreina hluta stígsins fyrir gangandi annars vegar og hjólandi hins vegar er farsælast að virða þær merkingar. Gott er að muna eftir bjöllunni og láta gangandi vita af sér þegar hjólað er framhjá. Tillitssemi í umferðinni Umferðin er fjölbreyttari en áður þar sem nú eru auk gangandi og akandi margir hjólandi eða á rafskútum og rafhjólum ýmiss konar. Fólk á öllum aldri notar þessi farartæki. Það tekur tíma að skapa örugga innviði fyrir fjölbreytta umferð og nauðsynlegt er að allir fari varlega og sýni tillitssemi. Umferðin er samstarfsverkefni og gengur ekki upp nema allir leggi sitt af mörkum. Óvarðir vegfarendur mega sín lítils í árekstri við þung farartæki. Því er gríðarlega mikilvægt að virða hámarkshraða, hafa hugann við aksturinn og fara varlega í umferðinni. Við eigum öll að geta ferðast um í sátt og samlyndi. Höfundur er verkefnastjóri forvarna hjá Sjóvá.
Að eldast – ertu undirbúin? Hafdís Dögg Sveinbjarnardóttir ,Lára María Valgerðardóttir ,Magnús E. Smith Skoðun
Aðgengi að húsnæði fyrir ungt fólk – ekki lúxus heldur grundvallarréttur Gísli Rafn Ólafsson Skoðun
Skoðun Aðgengi að húsnæði fyrir ungt fólk – ekki lúxus heldur grundvallarréttur Gísli Rafn Ólafsson skrifar
Skoðun Að eldast – ertu undirbúin? Hafdís Dögg Sveinbjarnardóttir ,Lára María Valgerðardóttir ,Magnús E. Smith skrifar
Skoðun Tvö útspil Pírata fyrir notendur heilbrigðiskerfisins Halldóra Mogensen,Eva Sjöfn Helgadóttir skrifar
Að eldast – ertu undirbúin? Hafdís Dögg Sveinbjarnardóttir ,Lára María Valgerðardóttir ,Magnús E. Smith Skoðun
Aðgengi að húsnæði fyrir ungt fólk – ekki lúxus heldur grundvallarréttur Gísli Rafn Ólafsson Skoðun