Það er svo sannarlega kominn tími til að tengja Nils Gústavsson skrifar 11. mars 2023 07:31 Við hjá Landsneti erum sett í einkennilega stöðu þessa dagana. Við sækjum um framkvæmdaleyfi hjá stjórnvaldi, sem er Sveitarfélagið Vogar og í stað þess að fá efnislega og hlutlæga meðferð á leyfisumsókninni, þá er umræðan farin að snúast um allt aðra hluti en eru í umsókninni. Við erum sammála bæjarstjóra Voga um mikilvægi þess að auka afhendingaröryggi á svæðinu en við komumst ekki hjá því að fara yfir sögu málsins í ljósi pistils bæjarstjórans í vikunni. Ef farið er 17 ár aftur í tímann segir bæjarstjórinn að hlutaðeigandi sveitarfélög hafi lagt áherslu á að nýjar háspennulínur verði lagðar í jörð, enda óumdeilt að sú leið feli í sér minnst áhrif á landslag og ásýnd svæðisins. Þegar rýnt er í opinber gögn hins vegar, sést að í svæðisskipulagi Suðurnesja fyrir árin 2008-2024 er ekki minnst einu orði á jarðstrengi vegna Suðurnesjalínu 2, heldur er meginstefnan að nýta núverandi flutningaleiðir raforku og eru þær skilgreindar sem meginlagnabelti á Suðurnesjum. Samkomulag um loftlínur Í samkomulagi frá árinu 2009 við Sveitarfélagið Voga er fjallað um lagningu loftlínu um sveitarfélagið. Í stuttu máli kemur þar fram að aðilar séu sammála um að Landsneti sé heimilt að leggja 220 kV loftlínur um Sveitarfélagið Voga og að Landsnet muni síðar taka til athugunar lagningu jarðstrengja í stað loftlína ef forsendur breytast verulega en jafnframt með fyrirvara um niðurstöðu mats á umhverfisáhrifum. Það er rétt að taka hér fram að með verulega breyttum forsendum, þá er samkvæmt samkomulaginu einungis átt við breytingar sem snerta heildarkostnað við jarðstrengi, komi til lagabreytinga varðandi heimildir til að leggja jarðstrengi og þróun byggðar nærri fyrirhuguðum línum. Það er einnig rétt að minnast á að í umræddu samkomulagi, sem er enn í gildi, voru aðilar sammála um að þrátt fyrir breytingar á ofangreindum forsendum, þá er samkomulag um að loftlínur geti staðið óbreyttar innan sveitarfélagsins í að minnsta kosti 20 ár. Árið 2012 var annar samningur gerður á milli Landsnets og Sveitarfélagsins Voga. Í samningum semur Landsnet við sveitarfélagið sem landeiganda á línuleiðinni um landsréttindi vegna lands sem loftlína átti að fara í gegnum og greiddi í kjölfarið sveitarfélaginu fyrir þau réttindi. Átján mánaða bið Bæjarstjórinn segir einnig að stjórnendur Landsnets hafi hvergi hvikað og haldið sig við aðalvalkost sinn um nýja línu meðfram núverandi línu þrátt fyrir niðurstöður Skipulagsstofnunar. Ástæður þess að niðurstaða Skipulagsstofnunar breytti ekki afstöðu Landsnets eru tvíþættar. Annars vegar taldi Landsnet niðurstöðuna haldna ágöllum sem úrskurðarnefnd umhverfis- og auðlindamála staðfesti í úrskurði sínum um að ógilda ákvörðun Sveitarfélagsins Voga um að hafna umsókn Landsnets um framkvæmdaleyfi. Hins vegar segir í áliti Skipulagsstofnunar: “Það er í höndum hlutaðeigandi sveitarfélaga að taka afstöðu til þess hvaða valkostur verður endanlega fyrir valinu.” Í samræmi við þessa niðurstöðu beið Landsnet í 6 mánuði með að sækja um framkvæmdaleyfi svo sveitarfélögunum gæfist tækifæri til að komast að niðurstöðu um valkost í samræmi við leiðbeiningar Skipulagsstofnunar. Þegar 6 mánuðir voru liðnir frá áliti Skipulagsstofnunar sótti Landsnet um framkvæmdaleyfi sveitarfélaganna. Þrjú þeirra hafa afgreitt umsókn Landsnets og veitt framkvæmdaleyfi en Vogar höfnuðu umsókn Landsnets. Sú afgreiðsla Voga var ógilt af úrskurðarnefnd umhverfis- og auðlindamála fyrir tæplega einu og hálfu ári en enn bólar ekkert á afgreiðslu Sveitarfélagsins Voga. Samtal og samráð allan tímann Bæjarstjórinn spyr líka hvers vegna Landsnet hafi frá upphafi lagst gegn öllu sem frá hlutaðeigandi sveitarfélögum hafi komið í málinu. Þessu höfnum við alfarið. Ekkert verkefni á vegum fyrirtækisins hefur verið með jafn víðtækt samráð og við höfum þvert á móti lagt okkur fram um að hlusta á sveitarfélögin og komið meðal annars á sérstöku verkefnaráði með fulltrúum hagaðila, þar með talið fulltrúum sveitarfélaga á línuleiðinni. Hægt er að nálgast fundargerðir og gögn sem lögð hafa verið fram á fundum ráðsins á heimasíðunni okkar, www.landsnet.is Sex valkostir voru metnir til jafns í mati á umhverfisáhrifum framkvæmdarinnar, kynntir í opinberum ferlum mats á umhverfisáhrifum með aðkomu leyfisveitenda, fagstofnanna og almennings auk þess sem um þá var fjallað í verkefnaráði. Enginn valkostur hafði afgerandi verri eða betri umhverfisleg áhrif og enginn þeirra var metinn hafa verulega neikvæð áhrif á umhverfisþætti innan Voga, þrátt fyrir að eðlilega væru ekki samskonar áhrif af jarðstreng og loftlínu. Niðurstaðan er sá valkostur sem nú liggur framkvæmdaleyfi fyrir í þremur sveitarfélögum, bæði í samræmi við staðfest svæðisskipulag og aðalskipulag allra sveitarfélaga á línuleiðinni. Það þarf einnig að hafa í huga að framkvæmdir eins og þessi er ekki einungis háð skipulagslegum forsendum, heldur þurfa þær líka að samræmast öðrum lagakröfum, eins og raforkulaga sem kveða meðal annars á um hagkvæmni og öryggi ásamt því að vísa í stefnumörkun stjórnvalda um uppbyggingu flutningskerfisins. Í grein sinni talar bæjarstjórinn um aukna hættu á tjóni á mannvirkjum vegna jarðhræringa og eldsumbrota. Það liggur fyrir að jarðskjálftar og jarðhreyfingar eru ógn við áreiðanleika jarðstrengja á meðan loftlínur þola slíkar hreyfingar vel. Hraunflæði getur hins vegar verið ógn við bæði loftlínur og jarðstrengi og ef hraun rennur yfir jarðstrengslögn er sá kafli strengsins ónýtur. Íbúar svæðisins þurfa bætt afhendingaröryggi strax Við minnum á að öll sveitarfélög á línuleiðinni utan Voga hafa samþykkt lagningu Suðurnesjalínu 2 og það liggur fyrir skipulagsnefnd sveitarfélagsins Voga að taka ákvörðun um framkvæmdaleyfi fyrir lagningu línunnar í lofti. Að fara aðra leið hefur talsverðar afleiðingar í tíma og kostnaði á svæði þar sem neyðarástand ríkir í orkumálum hvað varðar afhendingaröryggi og aðgengi að orku. Landsnet er ekki í neinni störukeppni eða öðrum leik við Sveitarfélagið Voga. Við erum sammála bæjarstjóranum að það þurfi kjark, þor og auðmýkt í verkefni eins og þessu. Málið snýst fyrst og fremst um öryggi og hagsmuni íbúa og atvinnulífs á svæðinu og í því ljósi þolir framkvæmdin ekki meiri bið. Við hjá Landsneti erum alltaf tilbúin að ræða málið og höfum ekki vikið okkur undan samtali við hagsmunaaðila á línuleiðinni. Það er því ekki úr vegi að ítreka heimboð okkar til forráðamanna sveitarfélagsins til okkar á Gylfaflötinni til að halda samtalinu áfram varðandi mikilvægi Suðurnesjalínu 2 og öryggi hennar. Höfundur er framkvæmdastjóri eigna og reksturs hjá Landsneti. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Vogar Suðurnesjalína 2 Orkumál Mest lesið 1 stk. ísl. ríkisborgararéttur - kr. 1,600 Róbert Björnsson Skoðun Þegar þeir sem segjast þjóna þjóðinni ráðast á hana Ágústa Árnadóttir Skoðun Faglegt mat eða lukka? I: Frá kennslustofu til stafbókar Bogi Ragnarsson Skoðun Ósk um sérbýli, garð og rólegt umhverfi dregur fólk frá höfuðborgarsvæðinu Margrét Þóra Sæmundsdóttir Skoðun Hvers vegna ekki bókun 35? Hjörtur J. Guðmundsson Skoðun „Elska skaltu náunga þinn“ – gegn rasisma, hatri og sögufölsunum öfga hægrisins Guðrún Ósk Þórudóttir Skoðun Hvað kosta mannréttindi? Anna Lára Steindal Skoðun Eru borgir barnvænar? Þétting byggðar og staða barna í skipulagi Lára Ingimundardóttir Skoðun Héraðsvötn og Kjalölduveitu í nýtingarflokk Jens Garðar Helgason,Ólafur Adolfsson Skoðun Evrópumet! Háskólamenntun minnst metin á Íslandi Vilhjálmur Hilmarsson Skoðun Skoðun Skoðun Bras og brall við gerð Brákarborgar Helgi Áss Grétarsson skrifar Skoðun Getur uppbyggilegur fréttaflutningur aukið velsæld í íslensku samfélagi? Ása Fríða Kjartansdóttir, Dóra Guðrún Guðmundsdóttir skrifar Skoðun „Elska skaltu náunga þinn“ – gegn rasisma, hatri og sögufölsunum öfga hægrisins Guðrún Ósk Þórudóttir skrifar Skoðun Ósk um sérbýli, garð og rólegt umhverfi dregur fólk frá höfuðborgarsvæðinu Margrét Þóra Sæmundsdóttir skrifar Skoðun Auðlindarentan heim í hérað Arna Lára Jónsdóttir skrifar Skoðun Héraðsvötn og Kjalölduveitu í nýtingarflokk Jens Garðar Helgason,Ólafur Adolfsson skrifar Skoðun Eru borgir barnvænar? Þétting byggðar og staða barna í skipulagi Lára Ingimundardóttir skrifar Skoðun Hvað kosta mannréttindi? Anna Lára Steindal skrifar Skoðun Faglegt mat eða lukka? I: Frá kennslustofu til stafbókar Bogi Ragnarsson skrifar Skoðun Hvers vegna ekki bókun 35? Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun 1 stk. ísl. ríkisborgararéttur - kr. 1,600 Róbert Björnsson skrifar Skoðun Ný nálgun fyrir börn með fjölþættan vanda Guðmundur Ingi Þóroddsson,Guðbjörg Sveinsdóttir skrifar Skoðun Setjum kraft í íslenskukennslu fullorðinna Anna Linda Sigurðardóttir skrifar Skoðun Áhrif veiðigjalda ná út fyrir atvinnugreinina Ásgerður Kristín Gylfadóttir skrifar Skoðun Við stöndum með Anahitu og Elissu Valgerður Árnadóttir,Rósa Líf Darradóttir,Aldís Amah Hamilton,Þorgerður María Þorbjarnardóttir,Árni Finnsson skrifar Skoðun RÚV - ljósritunarstofa ríkisins? Birgir Finnsson skrifar Skoðun Að vera hvítur og kristinn Guðbrandur Einarsson skrifar Skoðun Heilbrigðisþjónusta í heimabyggð – loksins orðin að veruleika Anton Guðmundsson skrifar Skoðun Komum heil heim eftir hvítasunnuhelgina Ágúst Mogensen skrifar Skoðun Leiðin til Parísar (bókstaflega) Ólafur St. Arnarsson skrifar Skoðun Ósnertanlegir eineltisseggir og óhæfir starfsmenn Diljá Mist Einarsdóttir skrifar Skoðun Opinber skýring til Sigurjóns Þórðarsonar Heiðrún Lind Marteinsdóttir skrifar Skoðun Ekkert kerfi lifir af pólitískan geðþótta Guðrún Hafsteinsdóttir skrifar Skoðun Þegar undirskrift skiptir máli – um gervigreind, vottun og verðmæti mannlegra athafna Henning Arnór Úlfarsson skrifar Skoðun Hoppað yfir girðingarnar Vilhjálmur Árnason skrifar Skoðun Þegar ég fékk séns Heiða Ingimarsdóttir skrifar Skoðun Verður greinilega að vera Ísrael Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Evrópumet! Háskólamenntun minnst metin á Íslandi Vilhjálmur Hilmarsson skrifar Skoðun Ríkið tekur – landsbyggðirnar fá minna Hjálmar Bogi Hafliðason skrifar Skoðun Snjallasta stefnubreyting Samfylkingarinnar Jóhann Frímann Arinbjarnarson skrifar Sjá meira
Við hjá Landsneti erum sett í einkennilega stöðu þessa dagana. Við sækjum um framkvæmdaleyfi hjá stjórnvaldi, sem er Sveitarfélagið Vogar og í stað þess að fá efnislega og hlutlæga meðferð á leyfisumsókninni, þá er umræðan farin að snúast um allt aðra hluti en eru í umsókninni. Við erum sammála bæjarstjóra Voga um mikilvægi þess að auka afhendingaröryggi á svæðinu en við komumst ekki hjá því að fara yfir sögu málsins í ljósi pistils bæjarstjórans í vikunni. Ef farið er 17 ár aftur í tímann segir bæjarstjórinn að hlutaðeigandi sveitarfélög hafi lagt áherslu á að nýjar háspennulínur verði lagðar í jörð, enda óumdeilt að sú leið feli í sér minnst áhrif á landslag og ásýnd svæðisins. Þegar rýnt er í opinber gögn hins vegar, sést að í svæðisskipulagi Suðurnesja fyrir árin 2008-2024 er ekki minnst einu orði á jarðstrengi vegna Suðurnesjalínu 2, heldur er meginstefnan að nýta núverandi flutningaleiðir raforku og eru þær skilgreindar sem meginlagnabelti á Suðurnesjum. Samkomulag um loftlínur Í samkomulagi frá árinu 2009 við Sveitarfélagið Voga er fjallað um lagningu loftlínu um sveitarfélagið. Í stuttu máli kemur þar fram að aðilar séu sammála um að Landsneti sé heimilt að leggja 220 kV loftlínur um Sveitarfélagið Voga og að Landsnet muni síðar taka til athugunar lagningu jarðstrengja í stað loftlína ef forsendur breytast verulega en jafnframt með fyrirvara um niðurstöðu mats á umhverfisáhrifum. Það er rétt að taka hér fram að með verulega breyttum forsendum, þá er samkvæmt samkomulaginu einungis átt við breytingar sem snerta heildarkostnað við jarðstrengi, komi til lagabreytinga varðandi heimildir til að leggja jarðstrengi og þróun byggðar nærri fyrirhuguðum línum. Það er einnig rétt að minnast á að í umræddu samkomulagi, sem er enn í gildi, voru aðilar sammála um að þrátt fyrir breytingar á ofangreindum forsendum, þá er samkomulag um að loftlínur geti staðið óbreyttar innan sveitarfélagsins í að minnsta kosti 20 ár. Árið 2012 var annar samningur gerður á milli Landsnets og Sveitarfélagsins Voga. Í samningum semur Landsnet við sveitarfélagið sem landeiganda á línuleiðinni um landsréttindi vegna lands sem loftlína átti að fara í gegnum og greiddi í kjölfarið sveitarfélaginu fyrir þau réttindi. Átján mánaða bið Bæjarstjórinn segir einnig að stjórnendur Landsnets hafi hvergi hvikað og haldið sig við aðalvalkost sinn um nýja línu meðfram núverandi línu þrátt fyrir niðurstöður Skipulagsstofnunar. Ástæður þess að niðurstaða Skipulagsstofnunar breytti ekki afstöðu Landsnets eru tvíþættar. Annars vegar taldi Landsnet niðurstöðuna haldna ágöllum sem úrskurðarnefnd umhverfis- og auðlindamála staðfesti í úrskurði sínum um að ógilda ákvörðun Sveitarfélagsins Voga um að hafna umsókn Landsnets um framkvæmdaleyfi. Hins vegar segir í áliti Skipulagsstofnunar: “Það er í höndum hlutaðeigandi sveitarfélaga að taka afstöðu til þess hvaða valkostur verður endanlega fyrir valinu.” Í samræmi við þessa niðurstöðu beið Landsnet í 6 mánuði með að sækja um framkvæmdaleyfi svo sveitarfélögunum gæfist tækifæri til að komast að niðurstöðu um valkost í samræmi við leiðbeiningar Skipulagsstofnunar. Þegar 6 mánuðir voru liðnir frá áliti Skipulagsstofnunar sótti Landsnet um framkvæmdaleyfi sveitarfélaganna. Þrjú þeirra hafa afgreitt umsókn Landsnets og veitt framkvæmdaleyfi en Vogar höfnuðu umsókn Landsnets. Sú afgreiðsla Voga var ógilt af úrskurðarnefnd umhverfis- og auðlindamála fyrir tæplega einu og hálfu ári en enn bólar ekkert á afgreiðslu Sveitarfélagsins Voga. Samtal og samráð allan tímann Bæjarstjórinn spyr líka hvers vegna Landsnet hafi frá upphafi lagst gegn öllu sem frá hlutaðeigandi sveitarfélögum hafi komið í málinu. Þessu höfnum við alfarið. Ekkert verkefni á vegum fyrirtækisins hefur verið með jafn víðtækt samráð og við höfum þvert á móti lagt okkur fram um að hlusta á sveitarfélögin og komið meðal annars á sérstöku verkefnaráði með fulltrúum hagaðila, þar með talið fulltrúum sveitarfélaga á línuleiðinni. Hægt er að nálgast fundargerðir og gögn sem lögð hafa verið fram á fundum ráðsins á heimasíðunni okkar, www.landsnet.is Sex valkostir voru metnir til jafns í mati á umhverfisáhrifum framkvæmdarinnar, kynntir í opinberum ferlum mats á umhverfisáhrifum með aðkomu leyfisveitenda, fagstofnanna og almennings auk þess sem um þá var fjallað í verkefnaráði. Enginn valkostur hafði afgerandi verri eða betri umhverfisleg áhrif og enginn þeirra var metinn hafa verulega neikvæð áhrif á umhverfisþætti innan Voga, þrátt fyrir að eðlilega væru ekki samskonar áhrif af jarðstreng og loftlínu. Niðurstaðan er sá valkostur sem nú liggur framkvæmdaleyfi fyrir í þremur sveitarfélögum, bæði í samræmi við staðfest svæðisskipulag og aðalskipulag allra sveitarfélaga á línuleiðinni. Það þarf einnig að hafa í huga að framkvæmdir eins og þessi er ekki einungis háð skipulagslegum forsendum, heldur þurfa þær líka að samræmast öðrum lagakröfum, eins og raforkulaga sem kveða meðal annars á um hagkvæmni og öryggi ásamt því að vísa í stefnumörkun stjórnvalda um uppbyggingu flutningskerfisins. Í grein sinni talar bæjarstjórinn um aukna hættu á tjóni á mannvirkjum vegna jarðhræringa og eldsumbrota. Það liggur fyrir að jarðskjálftar og jarðhreyfingar eru ógn við áreiðanleika jarðstrengja á meðan loftlínur þola slíkar hreyfingar vel. Hraunflæði getur hins vegar verið ógn við bæði loftlínur og jarðstrengi og ef hraun rennur yfir jarðstrengslögn er sá kafli strengsins ónýtur. Íbúar svæðisins þurfa bætt afhendingaröryggi strax Við minnum á að öll sveitarfélög á línuleiðinni utan Voga hafa samþykkt lagningu Suðurnesjalínu 2 og það liggur fyrir skipulagsnefnd sveitarfélagsins Voga að taka ákvörðun um framkvæmdaleyfi fyrir lagningu línunnar í lofti. Að fara aðra leið hefur talsverðar afleiðingar í tíma og kostnaði á svæði þar sem neyðarástand ríkir í orkumálum hvað varðar afhendingaröryggi og aðgengi að orku. Landsnet er ekki í neinni störukeppni eða öðrum leik við Sveitarfélagið Voga. Við erum sammála bæjarstjóranum að það þurfi kjark, þor og auðmýkt í verkefni eins og þessu. Málið snýst fyrst og fremst um öryggi og hagsmuni íbúa og atvinnulífs á svæðinu og í því ljósi þolir framkvæmdin ekki meiri bið. Við hjá Landsneti erum alltaf tilbúin að ræða málið og höfum ekki vikið okkur undan samtali við hagsmunaaðila á línuleiðinni. Það er því ekki úr vegi að ítreka heimboð okkar til forráðamanna sveitarfélagsins til okkar á Gylfaflötinni til að halda samtalinu áfram varðandi mikilvægi Suðurnesjalínu 2 og öryggi hennar. Höfundur er framkvæmdastjóri eigna og reksturs hjá Landsneti.
Ósk um sérbýli, garð og rólegt umhverfi dregur fólk frá höfuðborgarsvæðinu Margrét Þóra Sæmundsdóttir Skoðun
„Elska skaltu náunga þinn“ – gegn rasisma, hatri og sögufölsunum öfga hægrisins Guðrún Ósk Þórudóttir Skoðun
Skoðun Getur uppbyggilegur fréttaflutningur aukið velsæld í íslensku samfélagi? Ása Fríða Kjartansdóttir, Dóra Guðrún Guðmundsdóttir skrifar
Skoðun „Elska skaltu náunga þinn“ – gegn rasisma, hatri og sögufölsunum öfga hægrisins Guðrún Ósk Þórudóttir skrifar
Skoðun Ósk um sérbýli, garð og rólegt umhverfi dregur fólk frá höfuðborgarsvæðinu Margrét Þóra Sæmundsdóttir skrifar
Skoðun Eru borgir barnvænar? Þétting byggðar og staða barna í skipulagi Lára Ingimundardóttir skrifar
Skoðun Ný nálgun fyrir börn með fjölþættan vanda Guðmundur Ingi Þóroddsson,Guðbjörg Sveinsdóttir skrifar
Skoðun Við stöndum með Anahitu og Elissu Valgerður Árnadóttir,Rósa Líf Darradóttir,Aldís Amah Hamilton,Þorgerður María Þorbjarnardóttir,Árni Finnsson skrifar
Skoðun Þegar undirskrift skiptir máli – um gervigreind, vottun og verðmæti mannlegra athafna Henning Arnór Úlfarsson skrifar
Ósk um sérbýli, garð og rólegt umhverfi dregur fólk frá höfuðborgarsvæðinu Margrét Þóra Sæmundsdóttir Skoðun
„Elska skaltu náunga þinn“ – gegn rasisma, hatri og sögufölsunum öfga hægrisins Guðrún Ósk Þórudóttir Skoðun