Ríkið mátti ekki lækka laun dómara Árni Sæberg skrifar 15. maí 2023 19:46 Settir dómarar við Héraðsdóm Reykjavíkur felldu dóm í málinu í dag. Vísir/Vilhelm Ástríður Grímsdóttir héraðsdómari vann í dag mál á hendur íslenska ríkinu, sem hún höfðaði eftir að henni var tilkynnt um að hún hefði fengið ofgreidd laun. 260 af æðstu embættismönnum þjóðarinnar fengu sams konar tilkynningu. Fjársýslan greindi frá því í júlí í fyrra að 260 af æðstu embættismönnum landsins hefðu fengið ofgreidd laun um það sem nam um 105 milljónum króna. Launin voru ofgreidd vegna þess að fjársýslan notaðist ekki við lögbundið viðmið um laun þjóðkjörinna manna, ráðherra og tiltekinna embættismanna frá því að lög um þau tóku gildi árið 2019. Ástríður, sem er dómari við Héraðsdóm Reykjaness, vildi ekki una því að þurfa að endurgreiða hluta greiddra launa, 550 þúsund krónur og að laun hennar yrðu lækkuð um 34 þúsund krónur á mánuði. Því höfðaði hún mál fyrir Héraðsdómi Reykjavíkur til ógildingar ákvarðana Fjársýslu ríkisins um breytta útreikningsaðferð, lækkun launa hennar og endurkröfuna. Allir dómarar landsins vanhæfir Eðli málsins samkvæmt voru allir dómarar landsins taldir vanhæfir til þess að fjalla um málið, enda mun það að öllum líkindum hafa áhrif á launakjör þeirra allra. Ingibjörg Þorsteinsdóttir, dómstjóri Héraðsdóms Reykjavíkur, úrskurðaði að allir dómarar við dómstólinn væru vanhæfir til þess að fara með málið í desember síðasta árs. Eftir þann úrskurð var Gunnar Þór Pétursson settur dómari í málinu. Hann var settur dómari við Landsrétt síðasta vor og við EFTA-dómstólinn frá 1. júlí í fyrra. Þá var hann framkvæmdastjóri hjá eftirlitsstofnun EFTA frá 2017 til 2020. Þá voru þau Berglind Svavarsdóttir lögmaður og Sindri M. Stephensen dósent við lagadeild Háskólans í Reykjavík einnig settir dómarar í málinu. Fallist á allar kröfur dómarans Í niðurstöðukafla dómsins segir að ágreiningur aðila hafi lotið að þremur ákvörðunum ríkisins og kröfur Ástríðar um ógildingu þeirra. Í fyrsta lagi krafðist Ástríður að ákvörðun um nýja útreikningsaðferð á launum hennar yrði ógild á grundvelli þess að hún væri stjórnvaldsákvörðun sem hefði ekki verið tekin með lögmætum hætti. Ríkið hafnaði því að um stjórnvaldsákvörðun væri að ræða þar sem ákvörðunin hafi lotið að framkvæmd laga, grundvallist á settum lögum og varði ekki rétteða skyldur tiltekins aðila. Settir dómarar töldu að um stjórnvaldsákvörðun væri að ræða, meðal annars vegna þess að ekki yrði fallist á það með ríkinu að staða Ástríðar, sem er skipaður embættisdómari, hafi þá þýðingu að hún geti ekki talist í stöðu borgara gagnvart stjórnvaldi og sé þannig ekki aðili stjórnsýslumáls. Þá segir í dóminum að við töku ákvörðunarinnar hafi ríkið ekki fylgt málsmeðferðarreglum stjórnsýslulaga, þar sem Ástríði var ekki tilkynnt um að hún væri til meðferðar og gat því ekki nýtt lögmæltan andmælarétt sinn. „Telja verður umrædda annmarka verulega. Þegar af þessum sökum er fallist á fyrstu aðalkröfu stefnanda um ógildingu umræddrar ákvörðunar,“ segir í dóminum. Hvað varðar kröfu Ástríðar um ógildingu ákvörðunar um að krefja hana um endurgreiðslu meintra ofgreiddra launa segir að ekki hafi verið hægt að líta á kröfuna sem svo að um hana gildi eingöngu hefðbundin sjónarmið kröfuréttar. Hún sé samofin ákvörðun um breyttan launaútreikning. Þá segir að sömu rök, varðandi málsmeðferð, eigi við um aðra kröfu og fyrstu, að breyttu breytanda. Því var einnig fallist á kröfu Ástríðar og ákvörðun um endurkröfu ógilt. Loks krafðist Ástríður þess að ákvörðun um að laun hennar lækkuðu úr 1.646.286 krónum í 1.612.112 krónur yrði ógilt. Dómarar féllust á þá kröfu í ljósi þess að þegar hafði verið fallist á fyrstu aðalkröfuna um ákvörðun um breyttan launaútreikning. Þá var ríkinu gert að greiða Ástríði 1,7 milljónir króna í málskostnað. Dómstólar Dómsmál Rekstur hins opinbera Kjaramál Mest lesið Vaktin: Totur farnar að teygja sig til norðurs Innlent Kosningavaktin: Íslendingar ganga að kjörborðinu Innlent Sigmundur hafi viljað í kennslustund með nemendum Innlent Jafnast ekki út að vera með annan fótinn í hrauni og hinn í ís Innlent „Allt athafnasvæði Bláa lónsins er innan varnargarða“ Innlent Með hundruð kílóa af þýfi heima hjá sér Innlent Segir íbúafundinn ekki hafa verið nægilega upplýsandi Innlent Bein útsending: Heilbrigðisstarfsfólk grillar frambjóðendur Innlent Eigandi gistiheimilis handtekinn í gengslum við metanóleitrun Erlent Eldri maður á gamalli Corollu ógnaði ekki lífi hjóna á nýjum Ram Innlent Fleiri fréttir Eldri maður á gamalli Corollu ógnaði ekki lífi hjóna á nýjum Ram Virkni í þremur gígum og mest í miðjunni Mikill meirihluti vill ekki sjá sjókvíaeldi í Seyðisfirði Segir íbúafundinn ekki hafa verið nægilega upplýsandi FA klagar Willum Þór til umboðsmanns Með hundruð kílóa af þýfi heima hjá sér Bílar og byggingariðnaður losar mest í Reykjavík „Allt athafnasvæði Bláa lónsins er innan varnargarða“ Rokk og ról í Rockville holunni frestast fram í janúar Framsókn með þriggja prósenta fylgi í borginni Gist í um tuttugu húsum í Grindavík Njarðvíkuræðin heldur sem stendur og vaxtakjörin útskýrð á mannamáli Útkall vegna reyks við Borgarholtsbraut Ekki þörf enn á að stækka varnargarða við Bláa lónið Bein útsending: Heilbrigðisstarfsfólk grillar frambjóðendur Meirihluti styður verkfallsaðgerðir kennara Jafnast ekki út að vera með annan fótinn í hrauni og hinn í ís Stöðug virkni í nótt og og litlar breytingar Hótaði heimilismönnum með skærum Sigmundur hafi viljað í kennslustund með nemendum Gætu kosið strategískt þegar svo margir flokkar eru á mörkunum Funda áfram hjá sáttasemjara á morgun „Fólki er frekar misboðið“ Gosið gætið varað í nokkrar vikur Endalok goshrinunnar teygist inn á mitt næsta ár Bílaplan á bólakafi, könnun og frambjóðanda misboðið Höfðu ekki áhyggjur af lóninu sjálfu Skilorðsbundinn dómur yfir strætóbílstjóra staðfestur Veit ekki hver getur tekið við gögnunum Refsing Jaguars þyngd verulega Sjá meira
Fjársýslan greindi frá því í júlí í fyrra að 260 af æðstu embættismönnum landsins hefðu fengið ofgreidd laun um það sem nam um 105 milljónum króna. Launin voru ofgreidd vegna þess að fjársýslan notaðist ekki við lögbundið viðmið um laun þjóðkjörinna manna, ráðherra og tiltekinna embættismanna frá því að lög um þau tóku gildi árið 2019. Ástríður, sem er dómari við Héraðsdóm Reykjaness, vildi ekki una því að þurfa að endurgreiða hluta greiddra launa, 550 þúsund krónur og að laun hennar yrðu lækkuð um 34 þúsund krónur á mánuði. Því höfðaði hún mál fyrir Héraðsdómi Reykjavíkur til ógildingar ákvarðana Fjársýslu ríkisins um breytta útreikningsaðferð, lækkun launa hennar og endurkröfuna. Allir dómarar landsins vanhæfir Eðli málsins samkvæmt voru allir dómarar landsins taldir vanhæfir til þess að fjalla um málið, enda mun það að öllum líkindum hafa áhrif á launakjör þeirra allra. Ingibjörg Þorsteinsdóttir, dómstjóri Héraðsdóms Reykjavíkur, úrskurðaði að allir dómarar við dómstólinn væru vanhæfir til þess að fara með málið í desember síðasta árs. Eftir þann úrskurð var Gunnar Þór Pétursson settur dómari í málinu. Hann var settur dómari við Landsrétt síðasta vor og við EFTA-dómstólinn frá 1. júlí í fyrra. Þá var hann framkvæmdastjóri hjá eftirlitsstofnun EFTA frá 2017 til 2020. Þá voru þau Berglind Svavarsdóttir lögmaður og Sindri M. Stephensen dósent við lagadeild Háskólans í Reykjavík einnig settir dómarar í málinu. Fallist á allar kröfur dómarans Í niðurstöðukafla dómsins segir að ágreiningur aðila hafi lotið að þremur ákvörðunum ríkisins og kröfur Ástríðar um ógildingu þeirra. Í fyrsta lagi krafðist Ástríður að ákvörðun um nýja útreikningsaðferð á launum hennar yrði ógild á grundvelli þess að hún væri stjórnvaldsákvörðun sem hefði ekki verið tekin með lögmætum hætti. Ríkið hafnaði því að um stjórnvaldsákvörðun væri að ræða þar sem ákvörðunin hafi lotið að framkvæmd laga, grundvallist á settum lögum og varði ekki rétteða skyldur tiltekins aðila. Settir dómarar töldu að um stjórnvaldsákvörðun væri að ræða, meðal annars vegna þess að ekki yrði fallist á það með ríkinu að staða Ástríðar, sem er skipaður embættisdómari, hafi þá þýðingu að hún geti ekki talist í stöðu borgara gagnvart stjórnvaldi og sé þannig ekki aðili stjórnsýslumáls. Þá segir í dóminum að við töku ákvörðunarinnar hafi ríkið ekki fylgt málsmeðferðarreglum stjórnsýslulaga, þar sem Ástríði var ekki tilkynnt um að hún væri til meðferðar og gat því ekki nýtt lögmæltan andmælarétt sinn. „Telja verður umrædda annmarka verulega. Þegar af þessum sökum er fallist á fyrstu aðalkröfu stefnanda um ógildingu umræddrar ákvörðunar,“ segir í dóminum. Hvað varðar kröfu Ástríðar um ógildingu ákvörðunar um að krefja hana um endurgreiðslu meintra ofgreiddra launa segir að ekki hafi verið hægt að líta á kröfuna sem svo að um hana gildi eingöngu hefðbundin sjónarmið kröfuréttar. Hún sé samofin ákvörðun um breyttan launaútreikning. Þá segir að sömu rök, varðandi málsmeðferð, eigi við um aðra kröfu og fyrstu, að breyttu breytanda. Því var einnig fallist á kröfu Ástríðar og ákvörðun um endurkröfu ógilt. Loks krafðist Ástríður þess að ákvörðun um að laun hennar lækkuðu úr 1.646.286 krónum í 1.612.112 krónur yrði ógilt. Dómarar féllust á þá kröfu í ljósi þess að þegar hafði verið fallist á fyrstu aðalkröfuna um ákvörðun um breyttan launaútreikning. Þá var ríkinu gert að greiða Ástríði 1,7 milljónir króna í málskostnað.
Dómstólar Dómsmál Rekstur hins opinbera Kjaramál Mest lesið Vaktin: Totur farnar að teygja sig til norðurs Innlent Kosningavaktin: Íslendingar ganga að kjörborðinu Innlent Sigmundur hafi viljað í kennslustund með nemendum Innlent Jafnast ekki út að vera með annan fótinn í hrauni og hinn í ís Innlent „Allt athafnasvæði Bláa lónsins er innan varnargarða“ Innlent Með hundruð kílóa af þýfi heima hjá sér Innlent Segir íbúafundinn ekki hafa verið nægilega upplýsandi Innlent Bein útsending: Heilbrigðisstarfsfólk grillar frambjóðendur Innlent Eigandi gistiheimilis handtekinn í gengslum við metanóleitrun Erlent Eldri maður á gamalli Corollu ógnaði ekki lífi hjóna á nýjum Ram Innlent Fleiri fréttir Eldri maður á gamalli Corollu ógnaði ekki lífi hjóna á nýjum Ram Virkni í þremur gígum og mest í miðjunni Mikill meirihluti vill ekki sjá sjókvíaeldi í Seyðisfirði Segir íbúafundinn ekki hafa verið nægilega upplýsandi FA klagar Willum Þór til umboðsmanns Með hundruð kílóa af þýfi heima hjá sér Bílar og byggingariðnaður losar mest í Reykjavík „Allt athafnasvæði Bláa lónsins er innan varnargarða“ Rokk og ról í Rockville holunni frestast fram í janúar Framsókn með þriggja prósenta fylgi í borginni Gist í um tuttugu húsum í Grindavík Njarðvíkuræðin heldur sem stendur og vaxtakjörin útskýrð á mannamáli Útkall vegna reyks við Borgarholtsbraut Ekki þörf enn á að stækka varnargarða við Bláa lónið Bein útsending: Heilbrigðisstarfsfólk grillar frambjóðendur Meirihluti styður verkfallsaðgerðir kennara Jafnast ekki út að vera með annan fótinn í hrauni og hinn í ís Stöðug virkni í nótt og og litlar breytingar Hótaði heimilismönnum með skærum Sigmundur hafi viljað í kennslustund með nemendum Gætu kosið strategískt þegar svo margir flokkar eru á mörkunum Funda áfram hjá sáttasemjara á morgun „Fólki er frekar misboðið“ Gosið gætið varað í nokkrar vikur Endalok goshrinunnar teygist inn á mitt næsta ár Bílaplan á bólakafi, könnun og frambjóðanda misboðið Höfðu ekki áhyggjur af lóninu sjálfu Skilorðsbundinn dómur yfir strætóbílstjóra staðfestur Veit ekki hver getur tekið við gögnunum Refsing Jaguars þyngd verulega Sjá meira