Skrifaði bók fyrir börn sem getin eru með aðstoð tækninnar Auður Ösp Guðmundsdóttir skrifar 17. febrúar 2024 08:01 Andrea Björt og Ingibjörg Rún eru á meðal fjölmargra íslenskra para sem nýtt hafa sér tæknifrjóvgun til að eignast barn. „Öll börn eiga rétt á því að vita hvernig þau urðu til og fá tækifæri til að fá upplýsingar um uppruna sinn,“ segir Andrea Björt en hún og eiginkona hennar eignuðust son sinn með aðstoð sæðisgjafa. Andrea rak sig á það á sínum tíma að það var lítið sem ekkert efni til á íslensku sem ætlað var börnum sem getin eru með aðstoð sæðis- eða eggjagjafa. Hún tók því til sinna ráða og hefur nú útbúið bók sem aðstoðar fjölskyldur við að upplýsa börn um hvernig þau urðu til. Andrea nýtir tímann vel á meðan hún er í fæðingarorlofi með Blæ.Aðsend „Ég fann bækling á netinu sem kom inn á mikilvægi þess að segja börnum frá því hvernig þau urðu til, og þá sérstaklega þegar börn verða til með sæðis- eða eggjagjöf,“ segir hún og bætir við að foreldrar eiga oftast erfitt með að útskýra fyrir börnum sínum hvernig þau urðu til og hvað þá ef foreldrar fá aðstoð við barneignarferlið. Í kjölfarið kviknaði löngun hjá Andreu til að útbúa eigulega bók sem gæti hentað einstaklingum sem eignast börn ein og einnig samkynja- og tvíkynja pörum. Hún bendir þó á að hægt sé að aðlaga bókina að öllum fjölskyldum, og hún sé því einnig hentug fyrir til dæmis trans foreldra, foreldra sem ættleiða og foreldra sem þurfa aðstoð til að eignast börn. „Þetta er ekki svona hefðbundin fræðslubók, heldur er hún með svipuðu sniði og „Fyrsta ár barnsins“, þar sem meðal annars er hægt að setja inn myndir af barninu, foreldri eða foreldrum og gjafa og útskýra fyrir barninu hvernig það varð til. Mig langaði að búa til bók sem væri eiguleg, sem foreldrar og börn gætu skoðað saman.“ Líkt og Andrea bendir á er hægt að aðlaga bókina að öllum fjölskyldum, og hún er því einnig hentug fyrir til dæmis trans foreldra, foreldra sem ættleiða og foreldra sem þurfa aðstoð til að eignast börn.Aðsend Mikilvægt að taka samtalið Andrea og Ingibjörg völdu sjálfar að hafa opinn gjafa. „Og ég hugsaði með mér að ég væri til í að geta seinna meir sýnt stráknum mínum myndir af honum sjálfum, myndir af okkur fjölskyldunni og af gjafanum. Ég hugsaði þetta þannig að bókin gæti nýst sem ákveðið verkfæri, og hjálpað foreldrum að hefja þetta samtal. Það er auðvitað mismunandi á hvaða aldri börnin eru þegar þetta samtal hefst, en jafnvel þó að barnið sé mjög ungt, þá getur það líka verið gagnlegt fyrir foreldrana að undirbúa sig fyrirfram, æfa sig að segja hlutina upphátt.“ Hér má brot úr bók Andreu.Skjáskot/Karolina Fund Andrea fékk í lið með sér teiknarann, grafíska hönnuðinn og prentsmiðinn hann Svein Snæ til að sjá um umbrot bókarinnar. Sveinn Snær sá um hönnunina á öllu fyrir Hinsegin Daga 2023. Teiknarinn og grafíski hönnuðurinn Alda Lilja bætir við teikningum í bókina. Til að fjármagna útgáfu bókarinnar hrundi Andrea af stað söfnun á Karolina Fund sem mun standa yfir næstu vikur. Þeir sem vilja styrkja útgáfu bókarinnar er bent á svæði verkefnisins á vef Karolina Fund. Andrea bendir á þessi umræða sé mikilvæg upp á að stuðla að heiðarlegum og opnum samskiptum innan fjölskyldna. Enda er staðreyndin sú að á hverju ári nýta mörg hundruð pör sér tæknifrjóvgun til að búa til barn. Sem dæmi má nefna að á árunum 2018–2022 gengust alls 2168 einstaklingar eða pör undir tæknifrjóvgun hjá Livio Reykjavík. „Ef að barn elst upp án þess að vita nokkuð um uppruna sinn, og kemst svo kannski að því fyrir tilviljun seinna meir, þá geta afleiðingarnar verið mjög neikvæðarr. Barnið gæti upplifað eins og það hafi verið svikið og það getur líka leitt til þess að það fari að vantreysta foreldrum sínum, og það geta allskyns erjur sprottið upp.“ Frjósemi Heilbrigðismál Börn og uppeldi Fjölskyldumál Mest lesið Frægar í fantaformi Lífið Lára og lyfjaprinsinn opinbera kynið Lífið Tilfinningar þvælast fyrir tiltektinni Lífið Framandi en fljótlegir smáréttir um jólin Jól Ofurpar úr tennisheiminum á Íslandi Lífið Ein glæsilegasta skvísa landsins komin á fast Lífið Bróðir Díönu Prinsessu naut sín í Reykjavík Menning Helgi Björns tryllti lýðinn á 40 ára afmæli Gagnrýni Reykti pabba sinn Lífið Lyftu barninu upp eins og hann væri Simbi Lífið Fleiri fréttir Lyftu barninu upp eins og hann væri Simbi Lára og lyfjaprinsinn opinbera kynið Tilfinningar þvælast fyrir tiltektinni Frægar í fantaformi Ofurpar úr tennisheiminum á Íslandi Gervigreindin stýrði ferðinni Ein glæsilegasta skvísa landsins komin á fast Gervigreindin heillar Ólaf Ragnar upp úr skónum Reykti pabba sinn Er ESB og Sameinuðu þjóðunum stjórnað af valdaklíku? Dóttir Anítu og Hafþórs komin í heiminn Sér lífið í nýju ljósi eftir móðurmissinn Ragga Sveins snýr aftur til Íslands Má gæi úr Húsasmiðjunni vera á listanum þínum? Tara Sif og Elfar selja íbúðina Innlit í nýuppgerða íbúð Kára Sverris Stjörnulífið: Sjóðheitar stjörnur í fimbulkulda Ísak og Karítas orðin foreldrar eftir bráðakeisara Ferðast umhverfis jörðina á 38 dögum Adele kveður sviðið um óákveðinn tíma Frambjóðendur stigu trylltan dans með unga fólkinu Hvað eru konur í framboði að hlusta á? Krakkatían: Eyðimerkur, býflugur og kjólar Hraðfréttir verða Hlaðfréttir Khalid kemur út úr skápnum Skautasvellið opnað í tíunda sinn Sykurlausar og dísætar smákökur Flaug alla leið frá Ástralíu til að heimsækja Eiðistorg Fréttatían: Gömul mannshvörf, rukkanir og gos Vængir, bjór og lófaklapp þegar Kaninn var forsýndur Sjá meira
Hún tók því til sinna ráða og hefur nú útbúið bók sem aðstoðar fjölskyldur við að upplýsa börn um hvernig þau urðu til. Andrea nýtir tímann vel á meðan hún er í fæðingarorlofi með Blæ.Aðsend „Ég fann bækling á netinu sem kom inn á mikilvægi þess að segja börnum frá því hvernig þau urðu til, og þá sérstaklega þegar börn verða til með sæðis- eða eggjagjöf,“ segir hún og bætir við að foreldrar eiga oftast erfitt með að útskýra fyrir börnum sínum hvernig þau urðu til og hvað þá ef foreldrar fá aðstoð við barneignarferlið. Í kjölfarið kviknaði löngun hjá Andreu til að útbúa eigulega bók sem gæti hentað einstaklingum sem eignast börn ein og einnig samkynja- og tvíkynja pörum. Hún bendir þó á að hægt sé að aðlaga bókina að öllum fjölskyldum, og hún sé því einnig hentug fyrir til dæmis trans foreldra, foreldra sem ættleiða og foreldra sem þurfa aðstoð til að eignast börn. „Þetta er ekki svona hefðbundin fræðslubók, heldur er hún með svipuðu sniði og „Fyrsta ár barnsins“, þar sem meðal annars er hægt að setja inn myndir af barninu, foreldri eða foreldrum og gjafa og útskýra fyrir barninu hvernig það varð til. Mig langaði að búa til bók sem væri eiguleg, sem foreldrar og börn gætu skoðað saman.“ Líkt og Andrea bendir á er hægt að aðlaga bókina að öllum fjölskyldum, og hún er því einnig hentug fyrir til dæmis trans foreldra, foreldra sem ættleiða og foreldra sem þurfa aðstoð til að eignast börn.Aðsend Mikilvægt að taka samtalið Andrea og Ingibjörg völdu sjálfar að hafa opinn gjafa. „Og ég hugsaði með mér að ég væri til í að geta seinna meir sýnt stráknum mínum myndir af honum sjálfum, myndir af okkur fjölskyldunni og af gjafanum. Ég hugsaði þetta þannig að bókin gæti nýst sem ákveðið verkfæri, og hjálpað foreldrum að hefja þetta samtal. Það er auðvitað mismunandi á hvaða aldri börnin eru þegar þetta samtal hefst, en jafnvel þó að barnið sé mjög ungt, þá getur það líka verið gagnlegt fyrir foreldrana að undirbúa sig fyrirfram, æfa sig að segja hlutina upphátt.“ Hér má brot úr bók Andreu.Skjáskot/Karolina Fund Andrea fékk í lið með sér teiknarann, grafíska hönnuðinn og prentsmiðinn hann Svein Snæ til að sjá um umbrot bókarinnar. Sveinn Snær sá um hönnunina á öllu fyrir Hinsegin Daga 2023. Teiknarinn og grafíski hönnuðurinn Alda Lilja bætir við teikningum í bókina. Til að fjármagna útgáfu bókarinnar hrundi Andrea af stað söfnun á Karolina Fund sem mun standa yfir næstu vikur. Þeir sem vilja styrkja útgáfu bókarinnar er bent á svæði verkefnisins á vef Karolina Fund. Andrea bendir á þessi umræða sé mikilvæg upp á að stuðla að heiðarlegum og opnum samskiptum innan fjölskyldna. Enda er staðreyndin sú að á hverju ári nýta mörg hundruð pör sér tæknifrjóvgun til að búa til barn. Sem dæmi má nefna að á árunum 2018–2022 gengust alls 2168 einstaklingar eða pör undir tæknifrjóvgun hjá Livio Reykjavík. „Ef að barn elst upp án þess að vita nokkuð um uppruna sinn, og kemst svo kannski að því fyrir tilviljun seinna meir, þá geta afleiðingarnar verið mjög neikvæðarr. Barnið gæti upplifað eins og það hafi verið svikið og það getur líka leitt til þess að það fari að vantreysta foreldrum sínum, og það geta allskyns erjur sprottið upp.“
Frjósemi Heilbrigðismál Börn og uppeldi Fjölskyldumál Mest lesið Frægar í fantaformi Lífið Lára og lyfjaprinsinn opinbera kynið Lífið Tilfinningar þvælast fyrir tiltektinni Lífið Framandi en fljótlegir smáréttir um jólin Jól Ofurpar úr tennisheiminum á Íslandi Lífið Ein glæsilegasta skvísa landsins komin á fast Lífið Bróðir Díönu Prinsessu naut sín í Reykjavík Menning Helgi Björns tryllti lýðinn á 40 ára afmæli Gagnrýni Reykti pabba sinn Lífið Lyftu barninu upp eins og hann væri Simbi Lífið Fleiri fréttir Lyftu barninu upp eins og hann væri Simbi Lára og lyfjaprinsinn opinbera kynið Tilfinningar þvælast fyrir tiltektinni Frægar í fantaformi Ofurpar úr tennisheiminum á Íslandi Gervigreindin stýrði ferðinni Ein glæsilegasta skvísa landsins komin á fast Gervigreindin heillar Ólaf Ragnar upp úr skónum Reykti pabba sinn Er ESB og Sameinuðu þjóðunum stjórnað af valdaklíku? Dóttir Anítu og Hafþórs komin í heiminn Sér lífið í nýju ljósi eftir móðurmissinn Ragga Sveins snýr aftur til Íslands Má gæi úr Húsasmiðjunni vera á listanum þínum? Tara Sif og Elfar selja íbúðina Innlit í nýuppgerða íbúð Kára Sverris Stjörnulífið: Sjóðheitar stjörnur í fimbulkulda Ísak og Karítas orðin foreldrar eftir bráðakeisara Ferðast umhverfis jörðina á 38 dögum Adele kveður sviðið um óákveðinn tíma Frambjóðendur stigu trylltan dans með unga fólkinu Hvað eru konur í framboði að hlusta á? Krakkatían: Eyðimerkur, býflugur og kjólar Hraðfréttir verða Hlaðfréttir Khalid kemur út úr skápnum Skautasvellið opnað í tíunda sinn Sykurlausar og dísætar smákökur Flaug alla leið frá Ástralíu til að heimsækja Eiðistorg Fréttatían: Gömul mannshvörf, rukkanir og gos Vængir, bjór og lófaklapp þegar Kaninn var forsýndur Sjá meira