Tvö ár af samviskubiti yfir því að vera örugg Nataliia Pelypets skrifar 24. febrúar 2024 08:01 Í dag eru liðin tvö ár frá því að átökin í heimalandi mínu, Úkraínu, stigmögnuðust. Að morgni 24. febrúar 2022 breyttist allt fyrir mig og alla aðra Úkraínumenn. Ég kom til Íslands sem nemi í gegnum Erasmus+ hálfu ári áður og eins og allir aðrir hafði ég alls kyns vonir, áætlanir og væntingar, en átökin eyðilögðu áætlanir allra Úkraínumanna og skildu aðeins eftir sameiginlegan draum um frið. Með samviskubit yfir að vera örugg Orð ná ekki að lýsa sársaukanum, gremjunni og reiðinni sem fylgdu þessum degi, en það vöknuðu um leið upp ýmsar flóknar tilfinningar. Annars vegar var ég svo heppinn að vera hér á Íslandi, eiga hlýtt heimili, mat og að búa við frelsi, en á hinn bóginn voru vinir mínir og fjölskylda að upplifa hræðilegt stríð. Ég var með samviskubit yfir því að vera örugg. En á meðan vinir mínir og ættingjar í heimalandinu börðust á víglínunum ákvað ég að gera mitt besta til að hjálpa þeim samlöndum mínum sem flúðu átökin til Íslands. Ég sótti strax um sem sjálfboðaliði hjá Rauða krossinum og í apríl 2022 hóf ég störf sem verkefnastjóri í málefnum umsækjenda um alþjóðlega vernd, með sérstaka áherslu á að styðja Úkraínumenn. Minni umfjöllun en verra ástand Nú, tveimur árum síðar, sér enn ekki fyrir endann á átökunum. Um daginn var ég spurð hvort ástandið væri að skána í Úkraínu, því fjölmiðlaumfjöllun um átökin hefði minnkað svo mikið, en ástandið er ekkert betra en fyrir tveimur árum og gæti verið að versna. Úkraína og Rússland hafa misst yfir 500 þúsund mannslíf og milljónir saklausra Úkraínumanna þurfa að þola afleiðingar stríðsins daglega. Heilu borgirnar í Úkraínu, eins og Mariupol, sem áður hafði 450 þúsund íbúa, fleiri en allt Ísland, hafa verið gjöreyðilagðar. Ég á níu mánaða gamlan son og mig dreymir um að fara með hann til Úkraínu, sýna honum húsið sem ég ólst upp í og kynna hann fyrir úkraínskri menningu. En ég spyr mig á hverjum degi hvort það verði nokkurn tímann möguleiki. Íslendingar opnuðu hjörtu sín og heimili Ísland hefur nú tekið á móti um fjögur þúsund flóttamönnum frá Úkraínu og veitt þeim fjárhagslega aðstoð, húsnæði, aðgengi að heilbrigðisþjónustu og menntun fyrir börn. Öll erum við mjög þakklát fyrir þennan stuðning og auk hans hafa margir Íslendingar opnað hjörtu sín og heimili fyrir Úkraínumönnum. Það er huggun í því að Ísland hafi orðið annað heimili marga Úkraínumanna. Sjálf hef ég unnið að því að veita samlöndum mínum félagslegan stuðning, en við hjá Rauða krossinum vinnum að því að draga úr félagslegri einangrun flóttafólks og umsækjenda um alþjóðlega vernd og veita þeim öruggt rými til að hittast, tengjast og verja tíma með hvort öðru og öðrum meðlimum í íslensku samfélagi. Við bjóðum upp á fjölbreytt félagsstarf og kennum bæði íslensku og ensku. Gagnsemi heldur með gangandi Þegar ég hitti aðra Úkraínumenn sem hafa gengið í gegnum ólýsanlega erfiðleika í heimalandinu fæ ég oft samviskubit. En móttaka og stuðningur við flóttafólk er hluti af kjarnanum í starfsemi Rauða krossins og það hjálpar að vita að félagið getur bætt líf þessa fólks. Á hverjum degi vinnur starfsfólk og sjálfboðaliðar okkar að því að veita þeim sálrænan stuðning, fataaðstoð og stuðning í daglegu lífi. Fleiri en 1760 Úkraínumenn hafa gist í skammtímadvöl fyrir umsækjendur um alþjóðlega vernd og meira en þúsund Úkraínumenn hafa tekið þátt í félagsstarfinu okkar og nýtt sér verkefni sem stuðla að inngildingu. Auk þess vinnur Rauði krossinn að fjölskyldusameiningum, sem ganga út á að því að sameina fjölskyldur sem hafa orðið aðskildar. Ég kom líka á fót verkefni fyrir Úkraínumenn sem heitir „Velkomin til Íslands“, en það eru vinnustofur um menningu og gildi íslensks samfélags og fleira sem miðar að inngildingu Úkraínumanna á Íslandi. Þessi vinna hefur veitt mér styrk og sú tilfinning að ég sé að gera gagn fyrir samlanda mína og hafa áhrif er eldsneytið sem heldur mér gangandi. Evrópuverkefni fyrir andlega heilsu Nú vinn ég í verkefni sem heitir EU4Health og er styrkt af Evrópusambandinu. Verkefnið gengur út á að veita þolendum átakanna í Úkraínu sálrænan stuðning, en mörg þeirra sem koma frá Úkraínu hafa misst ættingja og heimili og orðið viðskila við ástvini eða þurft að flýja sprengjuárásir eða hernám. Þetta hefur allt umtalsverð áhrif á fólk og getur skapað líkamleg og andleg heilsufarsvandamál. Þessi leyndu sár geta valdið alvarlegum og langtíma skaða, bæði fyrir einstaklinga og heilu samfélögin. EU4Health verkefnið sér til þess að það sé einhver til staðar sem hlustar, sýnir samkennd og bendir á lífsnauðsynlegar upplýsingar. Verkefnið er hluti af viðbrögðum Evrópusambandsins við átökunum í Úkraínu og leggur áherslu á sálræna fyrstu hjálp til að bæta andlega heilsu þolenda átakanna. Höfundur er verkefnafulltrúi í sálfélagslegum stuðningi hjá Rauða krossinum. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Innrás Rússa í Úkraínu Úkraína Mest lesið Bob Marley og íslenskar kosningar Gísli Hvanndal Jakobsson Skoðun Örvæntingarfullur maður sker út grasker Þórður Snær Júlíusson Skoðun Ég var barnið sem vildi ekki taka í höndina á kennaranum sínum Fida Abu Libdeh Skoðun Sjálfstæðisflokkur hækkar kostnað heimilanna Kristrún Frostadóttir Skoðun Gerum þetta að kosningamáli Ágúst Ólafur Ágústsson Skoðun Ölmusuhagkerfið Unnur Rán Reynisdóttir Skoðun Eru vaxtarmörkin vandinn? Dóra Björt Guðjónsdóttir Skoðun Stóri grænþvotturinn Heiðrún Lind Marteinsdóttir Skoðun Fyrirmyndarstjórn Viðreisnar og Samfylkingar á Reykjavíkurborg? Diljá Mist Einarsdóttir Skoðun Búum til „vandamál“ – leysum það með samræmdum prófum Árelía Eydís Guðmundsdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Hver ætlar að taka fimmtu vaktina? Ákall til stjórnmálaflokka María Fjóla Harðardóttir,Halla Thoroddsen skrifar Skoðun Afkastadrifin menntun og verðgildi nemenda Halldóra Mogensen skrifar Skoðun Ég er deildarstjóri í leikskóla Helga Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Draumastarfið Arnfríður Hermannsdóttir skrifar Skoðun Hjartsláttur sjávarbyggðanna Lilja Rafney Magnúsdóttir skrifar Skoðun Erum við tilbúin til að bæta menntakerfið okkar? Jónína Einarsdóttir skrifar Skoðun Eru vaxtarmörkin vandinn? Dóra Björt Guðjónsdóttir skrifar Skoðun Búum til „vandamál“ – leysum það með samræmdum prófum Árelía Eydís Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Þöggun Guðbjörg Ása Jóns Huldudóttir,Margrét Kristín Blöndal,Margrét Rut Eddudóttir,Lukka Sigurðardóttir,Sigtryggur Ari Jóhannsson,Halldóra Jóhanna Hafsteins Âû skrifar Skoðun Ölmusuhagkerfið Unnur Rán Reynisdóttir skrifar Skoðun Fyrirmyndarstjórn Viðreisnar og Samfylkingar á Reykjavíkurborg? Diljá Mist Einarsdóttir skrifar Skoðun Sjálfstæðisflokkur hækkar kostnað heimilanna Kristrún Frostadóttir skrifar Skoðun Hvar er mannúðin? Davíð Sól Pálsson skrifar Skoðun Gerum þetta að kosningamáli Ágúst Ólafur Ágústsson skrifar Skoðun Stóri grænþvotturinn Heiðrún Lind Marteinsdóttir skrifar Skoðun Örvæntingarfullur maður sker út grasker Þórður Snær Júlíusson skrifar Skoðun Vill íslenska þjóðin halda í einmenninguna? Matthildur Björnsdóttir skrifar Skoðun Inngilding eða „aðskilnaður“? Jasmina Vajzović Crnac skrifar Skoðun Vonin má aldrei deyja Guðmunda G. Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Ég var barnið sem vildi ekki taka í höndina á kennaranum sínum Fida Abu Libdeh skrifar Skoðun Um áhrif niðurskurðar á fjárlögum 2025 til kvikmyndagerðar og lista Steingrímur Dúi Másson skrifar Skoðun Bob Marley og íslenskar kosningar Gísli Hvanndal Jakobsson skrifar Skoðun Fólk eða fífl? Anna Gunndís Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Eru til lausnir við mönnunarvanda heilsugæslunnar? Gunnlaugur Már Briem skrifar Skoðun Er eitthvað mál að handtaka börn? Elsa Bára Traustadóttir skrifar Skoðun Er ferðaþjónusta útlendingavandamál? Halla Signý Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Íslenska kerfið framleiðir afbrotamenn Ágústa Ágústsdóttir skrifar Skoðun Ekki fokka þessu upp! Gunnar Dan Wiium skrifar Skoðun Kosningaloforð og hvað svo? Björn Snæbjörnsson skrifar Skoðun Fólk, fjárfestingar og framfarir Baldur Thorlacius skrifar Sjá meira
Í dag eru liðin tvö ár frá því að átökin í heimalandi mínu, Úkraínu, stigmögnuðust. Að morgni 24. febrúar 2022 breyttist allt fyrir mig og alla aðra Úkraínumenn. Ég kom til Íslands sem nemi í gegnum Erasmus+ hálfu ári áður og eins og allir aðrir hafði ég alls kyns vonir, áætlanir og væntingar, en átökin eyðilögðu áætlanir allra Úkraínumanna og skildu aðeins eftir sameiginlegan draum um frið. Með samviskubit yfir að vera örugg Orð ná ekki að lýsa sársaukanum, gremjunni og reiðinni sem fylgdu þessum degi, en það vöknuðu um leið upp ýmsar flóknar tilfinningar. Annars vegar var ég svo heppinn að vera hér á Íslandi, eiga hlýtt heimili, mat og að búa við frelsi, en á hinn bóginn voru vinir mínir og fjölskylda að upplifa hræðilegt stríð. Ég var með samviskubit yfir því að vera örugg. En á meðan vinir mínir og ættingjar í heimalandinu börðust á víglínunum ákvað ég að gera mitt besta til að hjálpa þeim samlöndum mínum sem flúðu átökin til Íslands. Ég sótti strax um sem sjálfboðaliði hjá Rauða krossinum og í apríl 2022 hóf ég störf sem verkefnastjóri í málefnum umsækjenda um alþjóðlega vernd, með sérstaka áherslu á að styðja Úkraínumenn. Minni umfjöllun en verra ástand Nú, tveimur árum síðar, sér enn ekki fyrir endann á átökunum. Um daginn var ég spurð hvort ástandið væri að skána í Úkraínu, því fjölmiðlaumfjöllun um átökin hefði minnkað svo mikið, en ástandið er ekkert betra en fyrir tveimur árum og gæti verið að versna. Úkraína og Rússland hafa misst yfir 500 þúsund mannslíf og milljónir saklausra Úkraínumanna þurfa að þola afleiðingar stríðsins daglega. Heilu borgirnar í Úkraínu, eins og Mariupol, sem áður hafði 450 þúsund íbúa, fleiri en allt Ísland, hafa verið gjöreyðilagðar. Ég á níu mánaða gamlan son og mig dreymir um að fara með hann til Úkraínu, sýna honum húsið sem ég ólst upp í og kynna hann fyrir úkraínskri menningu. En ég spyr mig á hverjum degi hvort það verði nokkurn tímann möguleiki. Íslendingar opnuðu hjörtu sín og heimili Ísland hefur nú tekið á móti um fjögur þúsund flóttamönnum frá Úkraínu og veitt þeim fjárhagslega aðstoð, húsnæði, aðgengi að heilbrigðisþjónustu og menntun fyrir börn. Öll erum við mjög þakklát fyrir þennan stuðning og auk hans hafa margir Íslendingar opnað hjörtu sín og heimili fyrir Úkraínumönnum. Það er huggun í því að Ísland hafi orðið annað heimili marga Úkraínumanna. Sjálf hef ég unnið að því að veita samlöndum mínum félagslegan stuðning, en við hjá Rauða krossinum vinnum að því að draga úr félagslegri einangrun flóttafólks og umsækjenda um alþjóðlega vernd og veita þeim öruggt rými til að hittast, tengjast og verja tíma með hvort öðru og öðrum meðlimum í íslensku samfélagi. Við bjóðum upp á fjölbreytt félagsstarf og kennum bæði íslensku og ensku. Gagnsemi heldur með gangandi Þegar ég hitti aðra Úkraínumenn sem hafa gengið í gegnum ólýsanlega erfiðleika í heimalandinu fæ ég oft samviskubit. En móttaka og stuðningur við flóttafólk er hluti af kjarnanum í starfsemi Rauða krossins og það hjálpar að vita að félagið getur bætt líf þessa fólks. Á hverjum degi vinnur starfsfólk og sjálfboðaliðar okkar að því að veita þeim sálrænan stuðning, fataaðstoð og stuðning í daglegu lífi. Fleiri en 1760 Úkraínumenn hafa gist í skammtímadvöl fyrir umsækjendur um alþjóðlega vernd og meira en þúsund Úkraínumenn hafa tekið þátt í félagsstarfinu okkar og nýtt sér verkefni sem stuðla að inngildingu. Auk þess vinnur Rauði krossinn að fjölskyldusameiningum, sem ganga út á að því að sameina fjölskyldur sem hafa orðið aðskildar. Ég kom líka á fót verkefni fyrir Úkraínumenn sem heitir „Velkomin til Íslands“, en það eru vinnustofur um menningu og gildi íslensks samfélags og fleira sem miðar að inngildingu Úkraínumanna á Íslandi. Þessi vinna hefur veitt mér styrk og sú tilfinning að ég sé að gera gagn fyrir samlanda mína og hafa áhrif er eldsneytið sem heldur mér gangandi. Evrópuverkefni fyrir andlega heilsu Nú vinn ég í verkefni sem heitir EU4Health og er styrkt af Evrópusambandinu. Verkefnið gengur út á að veita þolendum átakanna í Úkraínu sálrænan stuðning, en mörg þeirra sem koma frá Úkraínu hafa misst ættingja og heimili og orðið viðskila við ástvini eða þurft að flýja sprengjuárásir eða hernám. Þetta hefur allt umtalsverð áhrif á fólk og getur skapað líkamleg og andleg heilsufarsvandamál. Þessi leyndu sár geta valdið alvarlegum og langtíma skaða, bæði fyrir einstaklinga og heilu samfélögin. EU4Health verkefnið sér til þess að það sé einhver til staðar sem hlustar, sýnir samkennd og bendir á lífsnauðsynlegar upplýsingar. Verkefnið er hluti af viðbrögðum Evrópusambandsins við átökunum í Úkraínu og leggur áherslu á sálræna fyrstu hjálp til að bæta andlega heilsu þolenda átakanna. Höfundur er verkefnafulltrúi í sálfélagslegum stuðningi hjá Rauða krossinum.
Skoðun Hver ætlar að taka fimmtu vaktina? Ákall til stjórnmálaflokka María Fjóla Harðardóttir,Halla Thoroddsen skrifar
Skoðun Þöggun Guðbjörg Ása Jóns Huldudóttir,Margrét Kristín Blöndal,Margrét Rut Eddudóttir,Lukka Sigurðardóttir,Sigtryggur Ari Jóhannsson,Halldóra Jóhanna Hafsteins Âû skrifar
Skoðun Fyrirmyndarstjórn Viðreisnar og Samfylkingar á Reykjavíkurborg? Diljá Mist Einarsdóttir skrifar
Skoðun Um áhrif niðurskurðar á fjárlögum 2025 til kvikmyndagerðar og lista Steingrímur Dúi Másson skrifar