Líkt við apa og klappað eins og hundi Kristín Ólafsdóttir skrifar 27. mars 2024 10:17 Júlíana Dögg Önnudóttir Chipa lýsir reynslu sinni af kynþáttafordómum í Íslandi í dag. Ung kona af blönduðum uppruna segir kynþáttafordóma hafa litað uppvöxt hennar og fullorðinsár á Íslandi. Hún sé því miður orðin vön rasismanum en tvö nýleg atvik knúðu hana til að stíga fram og lýsa reynslu sinni. „Síðastliðin vika hefur verið skrítin. Full af vonbrigðum, vanmætti, sorg og reiði.“ Svona hófst Facebook-færsla Júlíönu Daggar Önnudóttur Chipa, sem vakti mikla athygli í nýliðinni viku og var víða dreift á samfélagsmiðlum. Í færslunni lýsir Júlíana viðamikilli og viðvarandi reynslu sinni af kynþáttafordómum á Íslandi. Við settumst niður með Júlíönu í Íslandi í dag í gærkvöldi og ræddum kynþáttafordóma sem grassera í samfélaginu - án þess að endilega fari mikið fyrir þeim. Júlíana er 23 ára. Hún á íslenska móður en faðir hennar er frá Mósambík í Suðaustur-Afríku. Hún er alin upp í Háaleitinu í Reykjavík, hefur raunar aldrei komið til Mósambíkur, en hefur alla tíð þurft að þræta fyrir uppruna sinn. Hún kveðst ekki muna hvenær hún varð fyrst fyrir kynþáttafordómum, þeir hafi alltaf verið hluti af daglegu lífi hennar. „Fólk kemur upp að mér og snertir á mér hárið. Klappar mér eins og ég sé hundur, hlutir sem ég myndi aldrei leyfa mér að gera við annað fólk.“ Tvö nýleg atvik urðu kveikjan að áðurnefndri Facebook-færslu. Júlíana lýsir því að fyrri uppákoman hafi orðið í tíma í háskólanum, þar sem kennari hafi líkt henni við apa á klaufalegan hátt. Slíkar samlíkingar hafa rótgróna rasíska skírskotun. „Við vorum að æfa okkur fyrir framsögn fyrir það og kennarinn lætur okkur fara í leik til að hita upp. Ég stend við hliðina á henni og hún segist ætla að sýna þetta með mér. [...] Svo tekur hún utan um mig og segir: „Þú ert apinn. Augljóslega!“ og blikkar allan hópinn. Við stöndum í hring og ég lít á bekkjarfélaga mína og það þótti öllum þetta skrýtið,“ segir Júlíana. Júlíana lýsir atvikunum tveimur ítarlega í viðtalinu í spilaranum hér fyrir ofan, fer yfir versta tilfelli rasisma sem hún hefur orðið fyrir og segir frá því hvernig óttinn við að vera öðruvísi hafði áhrif á æsku hennar. Þáttinn í heild er að finna á Stöð 2+ og frelsiskerfi Stöðvar 2. Ísland í dag Kynþáttafordómar Mest lesið Andrés og Margrét gengin í það heilaga Lífið Bankaforstjóri selur glæsihýsi í Laugardalnum Lífið Myndaveisla: Suðræn stemning í afmælisveislu Tres Locos Lífið „Þetta er enginn helvítis félagskvíði, það bara þolir mig enginn“ Áskorun Keypti lóð Gylfa og Alexöndru á 225 milljónir Lífið „Ekki fylgja hverju einasta tískutrendi“ Tíska og hönnun Frændsystkini á leið í lækninn: „Sá á fjölskyldugrúppunni að hann hafði líka komist inn“ Lífið Damon Younger og Ásdís hætt saman: „Það þarf enginn að efast um hvort ég elski hana“ Lífið Gústi B fann ástina hjá Hafdísi Sól Lífið Einstakt hönnunarhús í Hlíðunum með gufu, heitum potti og útisturtu Lífið Fleiri fréttir Andrés og Margrét gengin í það heilaga Bankaforstjóri selur glæsihýsi í Laugardalnum Myndaveisla: Suðræn stemning í afmælisveislu Tres Locos Allt í keng: Varð brátt í brók í vorveiðinni Keypti lóð Gylfa og Alexöndru á 225 milljónir Nostalgía og glænýr sumarsmellur Spænsk sumarveisla að hætti Maríu Gomez Sumarglaðningur Vigdísar og Ara Freys sparkaði sér í heiminn Dóttir Alfreðs og Fríðu komin með nafn Einstakt hönnunarhús í Hlíðunum með gufu, heitum potti og útisturtu Auðveldara að vera aðeins væmnari saman Ætla að fylla Borgarnes með mörgþúsund manns Fimmtán ómissandi hlutir í útileguna Helvítis kokkurinn: Eldbökuð pizzasamloka Damon Younger og Ásdís hætt saman: „Það þarf enginn að efast um hvort ég elski hana“ Frændsystkini á leið í lækninn: „Sá á fjölskyldugrúppunni að hann hafði líka komist inn“ Gústi B fann ástina hjá Hafdísi Sól Lækkuðu hitastigið fyrir leðurklædda kvikmyndaáhugamenn Íslendingur áberandi í bandarískri raunveruleikaseríu Undurfagurt og heillandi einbýli í Mosfellsbæ Jarðhitasýningin í Hellisheiðarvirkjun fékk óvænta heimsókn Vilt þú taka fjármálin þín í gegn? Gummi Emil grípur til sinna ráða eftir fangelsisdóm Pétur G. Markan og Margrét selja einbýli við eina fallegustu götu Hafnarfjarðar Aron Can og Gummi Emil í fullu fjöri með Mari Laufey ástfangin Sumarleg grillveisla að hætti Lindu Ben Féll kylliflatur fyrir einlægni Taylor Swift Allt frá flugferðum yfir í dót úr bílskúrnum í vinning Söngvari Crazy Town látinn Sjá meira
„Síðastliðin vika hefur verið skrítin. Full af vonbrigðum, vanmætti, sorg og reiði.“ Svona hófst Facebook-færsla Júlíönu Daggar Önnudóttur Chipa, sem vakti mikla athygli í nýliðinni viku og var víða dreift á samfélagsmiðlum. Í færslunni lýsir Júlíana viðamikilli og viðvarandi reynslu sinni af kynþáttafordómum á Íslandi. Við settumst niður með Júlíönu í Íslandi í dag í gærkvöldi og ræddum kynþáttafordóma sem grassera í samfélaginu - án þess að endilega fari mikið fyrir þeim. Júlíana er 23 ára. Hún á íslenska móður en faðir hennar er frá Mósambík í Suðaustur-Afríku. Hún er alin upp í Háaleitinu í Reykjavík, hefur raunar aldrei komið til Mósambíkur, en hefur alla tíð þurft að þræta fyrir uppruna sinn. Hún kveðst ekki muna hvenær hún varð fyrst fyrir kynþáttafordómum, þeir hafi alltaf verið hluti af daglegu lífi hennar. „Fólk kemur upp að mér og snertir á mér hárið. Klappar mér eins og ég sé hundur, hlutir sem ég myndi aldrei leyfa mér að gera við annað fólk.“ Tvö nýleg atvik urðu kveikjan að áðurnefndri Facebook-færslu. Júlíana lýsir því að fyrri uppákoman hafi orðið í tíma í háskólanum, þar sem kennari hafi líkt henni við apa á klaufalegan hátt. Slíkar samlíkingar hafa rótgróna rasíska skírskotun. „Við vorum að æfa okkur fyrir framsögn fyrir það og kennarinn lætur okkur fara í leik til að hita upp. Ég stend við hliðina á henni og hún segist ætla að sýna þetta með mér. [...] Svo tekur hún utan um mig og segir: „Þú ert apinn. Augljóslega!“ og blikkar allan hópinn. Við stöndum í hring og ég lít á bekkjarfélaga mína og það þótti öllum þetta skrýtið,“ segir Júlíana. Júlíana lýsir atvikunum tveimur ítarlega í viðtalinu í spilaranum hér fyrir ofan, fer yfir versta tilfelli rasisma sem hún hefur orðið fyrir og segir frá því hvernig óttinn við að vera öðruvísi hafði áhrif á æsku hennar. Þáttinn í heild er að finna á Stöð 2+ og frelsiskerfi Stöðvar 2.
Ísland í dag Kynþáttafordómar Mest lesið Andrés og Margrét gengin í það heilaga Lífið Bankaforstjóri selur glæsihýsi í Laugardalnum Lífið Myndaveisla: Suðræn stemning í afmælisveislu Tres Locos Lífið „Þetta er enginn helvítis félagskvíði, það bara þolir mig enginn“ Áskorun Keypti lóð Gylfa og Alexöndru á 225 milljónir Lífið „Ekki fylgja hverju einasta tískutrendi“ Tíska og hönnun Frændsystkini á leið í lækninn: „Sá á fjölskyldugrúppunni að hann hafði líka komist inn“ Lífið Damon Younger og Ásdís hætt saman: „Það þarf enginn að efast um hvort ég elski hana“ Lífið Gústi B fann ástina hjá Hafdísi Sól Lífið Einstakt hönnunarhús í Hlíðunum með gufu, heitum potti og útisturtu Lífið Fleiri fréttir Andrés og Margrét gengin í það heilaga Bankaforstjóri selur glæsihýsi í Laugardalnum Myndaveisla: Suðræn stemning í afmælisveislu Tres Locos Allt í keng: Varð brátt í brók í vorveiðinni Keypti lóð Gylfa og Alexöndru á 225 milljónir Nostalgía og glænýr sumarsmellur Spænsk sumarveisla að hætti Maríu Gomez Sumarglaðningur Vigdísar og Ara Freys sparkaði sér í heiminn Dóttir Alfreðs og Fríðu komin með nafn Einstakt hönnunarhús í Hlíðunum með gufu, heitum potti og útisturtu Auðveldara að vera aðeins væmnari saman Ætla að fylla Borgarnes með mörgþúsund manns Fimmtán ómissandi hlutir í útileguna Helvítis kokkurinn: Eldbökuð pizzasamloka Damon Younger og Ásdís hætt saman: „Það þarf enginn að efast um hvort ég elski hana“ Frændsystkini á leið í lækninn: „Sá á fjölskyldugrúppunni að hann hafði líka komist inn“ Gústi B fann ástina hjá Hafdísi Sól Lækkuðu hitastigið fyrir leðurklædda kvikmyndaáhugamenn Íslendingur áberandi í bandarískri raunveruleikaseríu Undurfagurt og heillandi einbýli í Mosfellsbæ Jarðhitasýningin í Hellisheiðarvirkjun fékk óvænta heimsókn Vilt þú taka fjármálin þín í gegn? Gummi Emil grípur til sinna ráða eftir fangelsisdóm Pétur G. Markan og Margrét selja einbýli við eina fallegustu götu Hafnarfjarðar Aron Can og Gummi Emil í fullu fjöri með Mari Laufey ástfangin Sumarleg grillveisla að hætti Lindu Ben Féll kylliflatur fyrir einlægni Taylor Swift Allt frá flugferðum yfir í dót úr bílskúrnum í vinning Söngvari Crazy Town látinn Sjá meira