Tungumálastuðningur lykillinn að bættri stöðu drengja í skólakerfinu Sólrún Dögg Jósefsdóttir skrifar 6. júní 2024 16:30 Mennta- og barnamálaráðuneytið og Háskóla-, iðnaðar- og nýsköpunarráðuneytið stóðu fyrir verkefninu. Vísir/Vilhelm Fjölbreyttari áskoranir, stuðningur sem mætir kröfum drengja, skýr tilgangur og tungumálastuðningur eru lykilatriði að bættri stöðu drengja í skólakerfinu samkvæmt skýrslu á vegum tveggja ráðuneyta sem kynnt var á blaðamannafundi í dag. Tryggvi Hjaltason höfundur skýrslunnar kynnti hana á blaðamannafundi í dag. Úttektin var unnin síðustu átján mánuði og niðurstöðurnar byggja á ítarlegri tölfræðigreiningu og viðtölum við yfir hundrað aðila í menntakerfinu. Meðal viðmælenda eru drengir, kennarar og skólastjórar úr skólakerfinu, fræðimenn úr skólaumhverfinu og aðrir aðilar ótengdir skólaumverfinu. Í henni kemur fram að meira en þriðjungur drengja nær ekki grunnhæfni í stærðfræðilæsi if læsi á náttúruvísindi við útskrift úr grunnskóla. Þá ná einungis sex prósent íslenskra drengja afburðahæfni í stærðfræði við útskrift, nær tvöfalt lægra en meðaltal OECD-ríkjanna, sem er ellefu prósent. Þá kom fram að á Íslandi sé eitt mesta brottfall drengja úr framhaldsskóla á Vesturlöndum, eða fjörutíu prósent meira en hjá stúlkum. Tjá vanlíðan síður með orðum Tryggvi lagði fram nokkrar breytur sem mögulegar orsakir bágrar stöðu drengja í menntakerfinu. Hann sagði menntakerfið oft eiga erfitt með að veita drengjum stuðning og umhverfi sem mæti þeirra þörfum. Drengjum leiðist frekar í námi og þurfi skýrari tilgang og fjölbreyttari áskoranir til að efla virkni í námi. Þá þurfi þeir meiri tungumálastuðning. „Og ég held að það sé grunnurinn að þessu öllu,“ segir Tryggvi, en í skýrslunni kom meðal annars fram að drengir mælist talsvert á eftir stúlkum í tungumálagetu og fleiri drengir séu með málþroskaraskanir en stúlkur, sem virðist frá ýta undir áskoranir í tungumálageta alla skólagönguna. Þá sagði hann rauða þráðinn í viðtölum sem hann tók við fimmtán til sautján ára drengi að þeir tjái vanlíðan og vanmátt síður í gegnum orð og meira með hætti sem skólakerfið mæti með ófullnægjandi hætti. Þeir eigi í meira mæli erfiðara með hefðbundna bóknámskennslu og þeim sé síður mætt á þeirra forsendum til náms. Til að bæta stöðu drengja voru lagðar til átta lausnir með samtals 27 aðgerðum. Hver aðgerð byggir á ráðgjöf og reynslu kennara og sérfræðinga, árangri af vel heppnuðum úrræðum og mælingum á farsæld drengja. Aðgerðirnar eru eftirfarandi: Viðurkennum mikilvægi tilgangs, virkni og árangurs hvers barns í menntun sinni og mótum mælikvarða til gæðaviðmiðunar Eflum framleiðslu og aðgang að fjölbreyttara námsefni. Styrkjum kennarastéttina. Eflum málþroska, málskilning og innri áhugahvöt til lesturs á öllum stigum. Eflum hreyfingu sem skipulagðari hluta af skóladeginum. Hjálpum foreldrum með skýr markmið, þjálfun og verkfæri svo þeir geti veitt betri stuðning við nám og velferð barna sinna og tekið aukna ábyrgð. Styðjum einstaka sveitarfélög og skóla til að sækja fram og koma með sínar lausnir. Styðjum verkefni sem gefið hafa góða raun og/eða sýna mælanlegan árangur. Skýrsluna má nálgast á vef stjórnarráðsins. Skóla- og menntamál Grunnskólar Íslensk tunga Innflytjendamál Mest lesið Ökumaður dráttarvélarinnar fluttur með þyrlu Innlent Fjögurra ára martröð Karlottu lauk með sýknudómi Innlent Vill fá úr skorið hvort „annarlegar hvatir“ liggi að baki sniðgöngunni Innlent „Af hverju sit ég einn af öllum þessum mönnum fyrir framan dómara?“ Innlent Verzlingar settu upp húfur og skelltu sér til Krítar Innlent Lét öllum illum látum og fær engar bætur Innlent Náðar raunveruleikastjörnur sem sviku tugmilljónir dala út úr bönkum Erlent Fólk flytur á landsbyggðina fyrir ódýrara húsnæði og rólegra umhverfi Innlent Frystir Facebook hópinn og rýfur tengsl við Sósíalistaflokkinn Innlent Stöðva vegabréfsáritanir námsmanna og rannsaka umsækjendur nánar Erlent Fleiri fréttir Fasteignamat fyrir 2026: Seltjarnarnes hástökkvarinn á höfuðborgarsvæðinu Tjaldaði á túni í miðborg Reykjavíkur Samrunatillögur bankanna og sjóveikur sundkappi Ökumaður dráttarvélarinnar fluttur með þyrlu Viðja bar sex lömbum takk fyrir „Af hverju sit ég einn af öllum þessum mönnum fyrir framan dómara?“ Dúxinn greip í saxófóninn Fjögurra ára martröð Karlottu lauk með sýknudómi Bein útsending: Uggandi yfir breytingum á Heiðmörk Úrslit hjá sósíalistum nær nákvæmlega eftir leiðbeiningum Dró vélarvana fiskibát að landi nærri Grindavík Bein útsending: Norðurslóðir í breyttum heimi Verzlingar settu upp húfur og skelltu sér til Krítar Óttast að stefna Trump-stjórnarinnar fæli námsmenn frá Bandaríkjunum Ísland verði að hafa skoðun á vörnum NATO við landið Fasteignamatið hækkar og áhyggjufullir námsmenn Staðfesta byggingaráform á Fannborgar- og Traðarreit Fólk flytur á landsbyggðina fyrir ódýrara húsnæði og rólegra umhverfi Kanna hvort ástæða sé til að endurvekja kjörstað í Fljótum Vill fá úr skorið hvort „annarlegar hvatir“ liggi að baki sniðgöngunni „Vestfirska efnahagsævintýrið“ í hættu verði veiðigjöldin hækkuð „Allsvakalega vímaður og ölvaður“ kallaði lögreglumenn „fagga og tíkur“ Sparnaðurinn bitni á fjölskyldum Málið alvarlegra en stjórnmálamenn gera sér grein fyrir Frystir Facebook hópinn og rýfur tengsl við Sósíalistaflokkinn Flugmaðurinn hafi verið mjög heppinn Lét öllum illum látum og fær engar bætur Börnin fagna litlu sigrunum með bjölluhringingu Telur að meðleigjandinn hafi kveikt í Kaup á kínverskum kísil „með ólíkindum“ og sérsveitaræfing Sjá meira
Tryggvi Hjaltason höfundur skýrslunnar kynnti hana á blaðamannafundi í dag. Úttektin var unnin síðustu átján mánuði og niðurstöðurnar byggja á ítarlegri tölfræðigreiningu og viðtölum við yfir hundrað aðila í menntakerfinu. Meðal viðmælenda eru drengir, kennarar og skólastjórar úr skólakerfinu, fræðimenn úr skólaumhverfinu og aðrir aðilar ótengdir skólaumverfinu. Í henni kemur fram að meira en þriðjungur drengja nær ekki grunnhæfni í stærðfræðilæsi if læsi á náttúruvísindi við útskrift úr grunnskóla. Þá ná einungis sex prósent íslenskra drengja afburðahæfni í stærðfræði við útskrift, nær tvöfalt lægra en meðaltal OECD-ríkjanna, sem er ellefu prósent. Þá kom fram að á Íslandi sé eitt mesta brottfall drengja úr framhaldsskóla á Vesturlöndum, eða fjörutíu prósent meira en hjá stúlkum. Tjá vanlíðan síður með orðum Tryggvi lagði fram nokkrar breytur sem mögulegar orsakir bágrar stöðu drengja í menntakerfinu. Hann sagði menntakerfið oft eiga erfitt með að veita drengjum stuðning og umhverfi sem mæti þeirra þörfum. Drengjum leiðist frekar í námi og þurfi skýrari tilgang og fjölbreyttari áskoranir til að efla virkni í námi. Þá þurfi þeir meiri tungumálastuðning. „Og ég held að það sé grunnurinn að þessu öllu,“ segir Tryggvi, en í skýrslunni kom meðal annars fram að drengir mælist talsvert á eftir stúlkum í tungumálagetu og fleiri drengir séu með málþroskaraskanir en stúlkur, sem virðist frá ýta undir áskoranir í tungumálageta alla skólagönguna. Þá sagði hann rauða þráðinn í viðtölum sem hann tók við fimmtán til sautján ára drengi að þeir tjái vanlíðan og vanmátt síður í gegnum orð og meira með hætti sem skólakerfið mæti með ófullnægjandi hætti. Þeir eigi í meira mæli erfiðara með hefðbundna bóknámskennslu og þeim sé síður mætt á þeirra forsendum til náms. Til að bæta stöðu drengja voru lagðar til átta lausnir með samtals 27 aðgerðum. Hver aðgerð byggir á ráðgjöf og reynslu kennara og sérfræðinga, árangri af vel heppnuðum úrræðum og mælingum á farsæld drengja. Aðgerðirnar eru eftirfarandi: Viðurkennum mikilvægi tilgangs, virkni og árangurs hvers barns í menntun sinni og mótum mælikvarða til gæðaviðmiðunar Eflum framleiðslu og aðgang að fjölbreyttara námsefni. Styrkjum kennarastéttina. Eflum málþroska, málskilning og innri áhugahvöt til lesturs á öllum stigum. Eflum hreyfingu sem skipulagðari hluta af skóladeginum. Hjálpum foreldrum með skýr markmið, þjálfun og verkfæri svo þeir geti veitt betri stuðning við nám og velferð barna sinna og tekið aukna ábyrgð. Styðjum einstaka sveitarfélög og skóla til að sækja fram og koma með sínar lausnir. Styðjum verkefni sem gefið hafa góða raun og/eða sýna mælanlegan árangur. Skýrsluna má nálgast á vef stjórnarráðsins.
Skóla- og menntamál Grunnskólar Íslensk tunga Innflytjendamál Mest lesið Ökumaður dráttarvélarinnar fluttur með þyrlu Innlent Fjögurra ára martröð Karlottu lauk með sýknudómi Innlent Vill fá úr skorið hvort „annarlegar hvatir“ liggi að baki sniðgöngunni Innlent „Af hverju sit ég einn af öllum þessum mönnum fyrir framan dómara?“ Innlent Verzlingar settu upp húfur og skelltu sér til Krítar Innlent Lét öllum illum látum og fær engar bætur Innlent Náðar raunveruleikastjörnur sem sviku tugmilljónir dala út úr bönkum Erlent Fólk flytur á landsbyggðina fyrir ódýrara húsnæði og rólegra umhverfi Innlent Frystir Facebook hópinn og rýfur tengsl við Sósíalistaflokkinn Innlent Stöðva vegabréfsáritanir námsmanna og rannsaka umsækjendur nánar Erlent Fleiri fréttir Fasteignamat fyrir 2026: Seltjarnarnes hástökkvarinn á höfuðborgarsvæðinu Tjaldaði á túni í miðborg Reykjavíkur Samrunatillögur bankanna og sjóveikur sundkappi Ökumaður dráttarvélarinnar fluttur með þyrlu Viðja bar sex lömbum takk fyrir „Af hverju sit ég einn af öllum þessum mönnum fyrir framan dómara?“ Dúxinn greip í saxófóninn Fjögurra ára martröð Karlottu lauk með sýknudómi Bein útsending: Uggandi yfir breytingum á Heiðmörk Úrslit hjá sósíalistum nær nákvæmlega eftir leiðbeiningum Dró vélarvana fiskibát að landi nærri Grindavík Bein útsending: Norðurslóðir í breyttum heimi Verzlingar settu upp húfur og skelltu sér til Krítar Óttast að stefna Trump-stjórnarinnar fæli námsmenn frá Bandaríkjunum Ísland verði að hafa skoðun á vörnum NATO við landið Fasteignamatið hækkar og áhyggjufullir námsmenn Staðfesta byggingaráform á Fannborgar- og Traðarreit Fólk flytur á landsbyggðina fyrir ódýrara húsnæði og rólegra umhverfi Kanna hvort ástæða sé til að endurvekja kjörstað í Fljótum Vill fá úr skorið hvort „annarlegar hvatir“ liggi að baki sniðgöngunni „Vestfirska efnahagsævintýrið“ í hættu verði veiðigjöldin hækkuð „Allsvakalega vímaður og ölvaður“ kallaði lögreglumenn „fagga og tíkur“ Sparnaðurinn bitni á fjölskyldum Málið alvarlegra en stjórnmálamenn gera sér grein fyrir Frystir Facebook hópinn og rýfur tengsl við Sósíalistaflokkinn Flugmaðurinn hafi verið mjög heppinn Lét öllum illum látum og fær engar bætur Börnin fagna litlu sigrunum með bjölluhringingu Telur að meðleigjandinn hafi kveikt í Kaup á kínverskum kísil „með ólíkindum“ og sérsveitaræfing Sjá meira