Brennt barn forðast eldinn Hrefna Sigurjónsdóttir skrifar 2. júlí 2024 09:30 Borið hefur á því ítrekað að eldur komi upp á byggingar- og framkvæmdasvæðum. Nýlegt atvik er eldur sem braust út í Kringlunni á dögunum og olli þar gríðarlegu tjóni, þótt blessunarlega hafi betur farið en á horfðist og enginn slasast alvarlega. Byggingar- og brunaverkfræðingurinn Böðvar Tómasson skrifaði góða grein hér á Vísi um brunavarnir á byggingarsvæðum sem vert er að mæla með. Því miður eru brunar tengdir logavinnu of algengir og því vert að spyrja sig hvort eitthvað megi betur fara í þeim efnum? Ljóst er að mikið er í húfi. Hvað er logavinna? Heit vinna eða logavinna er almennt skilgreind sem öll störf sem skapað geta hættu á íkveikju. Það er þá til dæmis vinna sem unnin er með slípirokk, rafsuðu, logsuðu og við lagningu þakpappa og viðhald á honum. Brunavarnir eiga alltaf að vera í forgangi á byggingarsvæðum. Gerðar eru ákveðnar kröfur til þeirra sem eru með byggingarsvæði að tryggja brunavarnir á svæðunum og fylgja ákveðnum verklagsreglum. Móta þarf heildstæða brunavarnaáætlun og kynna hana öllum starfsmönnum og verktökum á svæðinu. Framkvæma þarf reglulegt mat á brunaáhættu, tryggja góða umgengni á byggingarsvæðum, tryggja að hentugur eldvarnarbúnaður sé á staðnum svo sem slökkvitæki, eldvarnarteppi og reykskynjarar eftir atvikum. Einnig þarf að gera ráðstafanir varðandi rafmagnsöryggi, takmarka hættu vegna heitrar vinnu og sækja um sérstakt leyfi fyrir vinnunni samkvæmt þar til greindu eyðublaði. Ganga þarf úr skugga um að eldfim efni séu rétt geymd fjarri eldhættu og veita þarf þjálfun í slysavörnum og framkvæmd brunavarna. Eru þessi mál í góðum farvegi á Íslandi? Við nefndum nýyfirstaðinn bruna í verslunarmiðstöð Kringlunnar hér í upphafi þar sem talið er líklegt að kviknað hafi í út frá vinnu við þakið þegar verið var að bræða þakpappa. Samkvæmt upplýsingum frá Slökkviliði höfuðborgarsvæðisins hafa síðastliðinn áratug komið árlega upp útköll vegna bruna sem tengjast vinnu við þakpappa, að undanskildu einu ári, árinu 2016. Þetta eru samtals 40 útköll vegna bruna í tengslum við þakpappavinnu. Ljóst er að mikil áhætta fylgir því að vinna með opinn eld á húsþaki og þess vegna hafa til að mynda Norðurlöndin sett ákveðinn ramma og eftirlit í kringum þá vinnu. Þar þurfa þau sem vinna við lagningu þakpappa að hafa ákveðin réttindi eða vottun eftir að hafa sótt námskeið. Hér á landi erum við með ákveðnar reglur um logavinnu og sækja þarf um sérstakt leyfi fyrir vinnunni en í raun getur hver sem er tekið að sér slíka vinnu án þess að hafa hlotið til þess sérstaka þjálfun. Í viðtali við Regínu Valdimarsdóttur, framkvæmdastjóra brunavarnasviðs Húsnæðis- og mannvirkjastofnunar (HMS), kemur fram að í dag séu engar kröfur í regluverkinu um menntun eða hæfni þeirra sem starfa við lagningu þakpappa og að þessu þurfi að bæta úr. Í Svíþjóð hefur til að mynda verið þróað sérstakt kerfi fyrir heita vinnu (heta arbeten) sem stýrt er af Brandskyddsförening sem býður upp á þjálfun og vottun fyrir þá sem vinna með heit störf á fimm tungumálum víðs vegar um landið. Þetta fyrirkomulag hefur verið þar við lýði í yfir þrjá áratugi, allt frá árinu 1990. Lærum af reynslunni Málshættir fela iðulega í sér gamla lífsspeki eða lífsviðhorf sem vísa til almennt viðurkenndra sanninda um daglegt líf manneskjunnar. Ef einhver verður fyrir slæmri lífsreynslu er það eðli mannsins og heilbrigð skynsemi að reyna að forðast að lenda aftur í sömu ógöngum. Brennt barn forðast eldinn og þegar ítrekað skapast hættulegar aðstæður er mikilvægt að bregðast við. Eru aðrar hættuminni aðferðir sem notast mætti við í þakpappavinnu? Þá til dæmis við gömul hús með eldra timbri? Myndi aukin fræðsla og þjálfun skila sér í færri brunum? Brýnt er að skoða vel hvað má betur fara í þessum efnum og bæta úr í kjölfarið. Höfundur er verkefnastjóri forvarna hjá Sjóvá. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Eldsvoði í Kringlunni Tryggingar Byggingariðnaður Slökkvilið Mest lesið Falin tækifæri til náms Heiða Ingimarsdóttir Skoðun Gervigreind í námi: 5 lykilskref fyrir öryggi nemenda Björgmundur Guðmundsson Skoðun Þjóðkirkja á réttri leið Þórður Guðmundsson Skoðun Staðreyndir um einfaldara regluverk Guðlaugur Þór Þórðarson Skoðun Við þurfum hagkvæmu virkjunarkostina Gunnar Guðni Tómasson Skoðun Opið bréf til Rósu Guðbjartsdóttur Margrét Kristín Blöndal Skoðun Veitingastaðir eru ekki kjarnorkuver Jóhann Páll Jóhannsson Skoðun “Jákvæð viðbrögð” um veiðigjaldið? Heimir Örn Árnason Skoðun Halldór 21.06.2025 Halldór Rangfærslur Viðskiptaráðs Finnbjörn A. Hermannsson Skoðun Skoðun Skoðun Þjóðkirkja á réttri leið Þórður Guðmundsson skrifar Skoðun Staðreyndir um einfaldara regluverk Guðlaugur Þór Þórðarson skrifar Skoðun Við þurfum hagkvæmu virkjunarkostina Gunnar Guðni Tómasson skrifar Skoðun Falin tækifæri til náms Heiða Ingimarsdóttir skrifar Skoðun Gervigreind í námi: 5 lykilskref fyrir öryggi nemenda Björgmundur Guðmundsson skrifar Skoðun Grein til stuðnings Söngskóla Sigurðar Demetz Sveinn Dúa Hjörleifsson,Eyrún Unnarsdóttir,Elmar GIlbertsson,Álfheiður Guðmundsdóttir,Kristján Jóhannesson skrifar Skoðun “Jákvæð viðbrögð” um veiðigjaldið? Heimir Örn Árnason skrifar Skoðun Skattgreiðendur látnir borga brúsann Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Nokkur orð um Kúbudeiluna og viðskiptabannið Gylfi Páll Hersir skrifar Skoðun Ráðherrar með reiknivél og leyndarhyggju Kristinn Karl Brynjarsson skrifar Skoðun Gróf misbeiting illa fengins valds Örn Sigurðsson skrifar Skoðun Að sækja gullið (okkar) grein 2 Þröstur Friðfinnsson skrifar Skoðun Það verða aðrir þjóðhátíðardagar fyrir okkur en dagar Palestínumanna eru taldir Davíð Aron Routley skrifar Skoðun Pólítískt hugrekki Unnur Hrefna Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Vísir að lægri orkureikningi Einar Vilmarsson skrifar Skoðun Frábær fundur, frábært framtak, vanvirk stjórnsýsla, meðvirk stjórnvöld Ögmundur Jónasson skrifar Skoðun Opið bréf til Rósu Guðbjartsdóttur Margrét Kristín Blöndal skrifar Skoðun Mikil réttarbót fyrir fatlað fólk mætir hindrunum Kolbrún Áslaugar Baldursdóttir skrifar Skoðun Verið brjáluð. Ég fer ekki neitt Ian McDonald skrifar Skoðun Hvernig eiga umsækjendur í opinbera sjóði að fylgja forsendum sem eru þversagnakenndar? Bogi Ragnarsson skrifar Skoðun Vönduð vinnubrögð? Heiðrún Lind Marteinsdóttir skrifar Skoðun Við viljum styðja ungmenni í að velja rétt fyrir sig og sína framtíð Þórdís Jóna Sigurðardóttir skrifar Skoðun Veitingastaðir eru ekki kjarnorkuver Jóhann Páll Jóhannsson skrifar Skoðun Nýr vegvísir Evrópusambandsins um jafnrétti kynjanna Clara Ganslandt skrifar Skoðun Frá stjórnun til tengsla – Endurmat á atferlismeðferð í ljósi tilfinningagreindar Kristín Magdalena Ágústsdóttir skrifar Skoðun Blaður 35 Gunnar Hólmsteinn Ársælsson skrifar Skoðun Kaldar kveðjur frá forsætisráðherrra til ferðaþjónustunnar Pétur Óskarsson skrifar Skoðun Nú hefst samræmt próf í stærðfræði Sigrún Ólöf Ingólfsdóttir skrifar Skoðun Rangfærslur Viðskiptaráðs Finnbjörn A. Hermannsson skrifar Skoðun Sanngirni í Kópavogsmódelinu Eydís Inga Valsdóttir skrifar Sjá meira
Borið hefur á því ítrekað að eldur komi upp á byggingar- og framkvæmdasvæðum. Nýlegt atvik er eldur sem braust út í Kringlunni á dögunum og olli þar gríðarlegu tjóni, þótt blessunarlega hafi betur farið en á horfðist og enginn slasast alvarlega. Byggingar- og brunaverkfræðingurinn Böðvar Tómasson skrifaði góða grein hér á Vísi um brunavarnir á byggingarsvæðum sem vert er að mæla með. Því miður eru brunar tengdir logavinnu of algengir og því vert að spyrja sig hvort eitthvað megi betur fara í þeim efnum? Ljóst er að mikið er í húfi. Hvað er logavinna? Heit vinna eða logavinna er almennt skilgreind sem öll störf sem skapað geta hættu á íkveikju. Það er þá til dæmis vinna sem unnin er með slípirokk, rafsuðu, logsuðu og við lagningu þakpappa og viðhald á honum. Brunavarnir eiga alltaf að vera í forgangi á byggingarsvæðum. Gerðar eru ákveðnar kröfur til þeirra sem eru með byggingarsvæði að tryggja brunavarnir á svæðunum og fylgja ákveðnum verklagsreglum. Móta þarf heildstæða brunavarnaáætlun og kynna hana öllum starfsmönnum og verktökum á svæðinu. Framkvæma þarf reglulegt mat á brunaáhættu, tryggja góða umgengni á byggingarsvæðum, tryggja að hentugur eldvarnarbúnaður sé á staðnum svo sem slökkvitæki, eldvarnarteppi og reykskynjarar eftir atvikum. Einnig þarf að gera ráðstafanir varðandi rafmagnsöryggi, takmarka hættu vegna heitrar vinnu og sækja um sérstakt leyfi fyrir vinnunni samkvæmt þar til greindu eyðublaði. Ganga þarf úr skugga um að eldfim efni séu rétt geymd fjarri eldhættu og veita þarf þjálfun í slysavörnum og framkvæmd brunavarna. Eru þessi mál í góðum farvegi á Íslandi? Við nefndum nýyfirstaðinn bruna í verslunarmiðstöð Kringlunnar hér í upphafi þar sem talið er líklegt að kviknað hafi í út frá vinnu við þakið þegar verið var að bræða þakpappa. Samkvæmt upplýsingum frá Slökkviliði höfuðborgarsvæðisins hafa síðastliðinn áratug komið árlega upp útköll vegna bruna sem tengjast vinnu við þakpappa, að undanskildu einu ári, árinu 2016. Þetta eru samtals 40 útköll vegna bruna í tengslum við þakpappavinnu. Ljóst er að mikil áhætta fylgir því að vinna með opinn eld á húsþaki og þess vegna hafa til að mynda Norðurlöndin sett ákveðinn ramma og eftirlit í kringum þá vinnu. Þar þurfa þau sem vinna við lagningu þakpappa að hafa ákveðin réttindi eða vottun eftir að hafa sótt námskeið. Hér á landi erum við með ákveðnar reglur um logavinnu og sækja þarf um sérstakt leyfi fyrir vinnunni en í raun getur hver sem er tekið að sér slíka vinnu án þess að hafa hlotið til þess sérstaka þjálfun. Í viðtali við Regínu Valdimarsdóttur, framkvæmdastjóra brunavarnasviðs Húsnæðis- og mannvirkjastofnunar (HMS), kemur fram að í dag séu engar kröfur í regluverkinu um menntun eða hæfni þeirra sem starfa við lagningu þakpappa og að þessu þurfi að bæta úr. Í Svíþjóð hefur til að mynda verið þróað sérstakt kerfi fyrir heita vinnu (heta arbeten) sem stýrt er af Brandskyddsförening sem býður upp á þjálfun og vottun fyrir þá sem vinna með heit störf á fimm tungumálum víðs vegar um landið. Þetta fyrirkomulag hefur verið þar við lýði í yfir þrjá áratugi, allt frá árinu 1990. Lærum af reynslunni Málshættir fela iðulega í sér gamla lífsspeki eða lífsviðhorf sem vísa til almennt viðurkenndra sanninda um daglegt líf manneskjunnar. Ef einhver verður fyrir slæmri lífsreynslu er það eðli mannsins og heilbrigð skynsemi að reyna að forðast að lenda aftur í sömu ógöngum. Brennt barn forðast eldinn og þegar ítrekað skapast hættulegar aðstæður er mikilvægt að bregðast við. Eru aðrar hættuminni aðferðir sem notast mætti við í þakpappavinnu? Þá til dæmis við gömul hús með eldra timbri? Myndi aukin fræðsla og þjálfun skila sér í færri brunum? Brýnt er að skoða vel hvað má betur fara í þessum efnum og bæta úr í kjölfarið. Höfundur er verkefnastjóri forvarna hjá Sjóvá.
Skoðun Grein til stuðnings Söngskóla Sigurðar Demetz Sveinn Dúa Hjörleifsson,Eyrún Unnarsdóttir,Elmar GIlbertsson,Álfheiður Guðmundsdóttir,Kristján Jóhannesson skrifar
Skoðun Það verða aðrir þjóðhátíðardagar fyrir okkur en dagar Palestínumanna eru taldir Davíð Aron Routley skrifar
Skoðun Frábær fundur, frábært framtak, vanvirk stjórnsýsla, meðvirk stjórnvöld Ögmundur Jónasson skrifar
Skoðun Hvernig eiga umsækjendur í opinbera sjóði að fylgja forsendum sem eru þversagnakenndar? Bogi Ragnarsson skrifar
Skoðun Við viljum styðja ungmenni í að velja rétt fyrir sig og sína framtíð Þórdís Jóna Sigurðardóttir skrifar
Skoðun Frá stjórnun til tengsla – Endurmat á atferlismeðferð í ljósi tilfinningagreindar Kristín Magdalena Ágústsdóttir skrifar