Kópavogsmódelið er lífgjöf til leikskólans Rakel Ýr Isaksen skrifar 6. september 2024 09:01 Ísland er eina Evrópuríkið sem hefur tekist að stytta vinnutíma launafólks verulega á síðustu árum með því markmiði að gera íslenskt samfélag fjölskylduvænna (bsrb.is).Eiga börnin okkar ekki að njóta góðs af því? Hart hefur verið tekist á um Kópavogsmódelið í leikskólamálum undanfarið. Einkum vegna þess að gjöld fyrir dvalartíma barna í leikskólum Kópavogs, umfram 30 gjaldfrjálsar stundir á viku, hafa hækkað. Margir foreldrar sem hafa tök á því, hafa stytt dvalartíma barna sinna og þar með dregið úr útgjöldum heimilisins. Styttri viðvera einstakra barna dregur jafnframt úr álagi, hávaða og þrengslum fyrir þau börn sem dvelja þar lengur. Tekjulágir foreldrar og starfsfólk leikskóla fá verulegan afslátt af dvalargjöldum barna sinna umfram gjaldfrjálsa tímann. Allir foreldrar sem kjósa eða þurfa dvalartíma umfram sex gjaldfrjálsar klukkustundir á dag hafa því tök á því, óháð efnahag eða aðstæðum. Það var þó ekki skortur á fjármagni sem knúði fram breytingarnar heldur var megin orsök vanda leikskólanna of langur dvalartími barna. Fyrir breytingar var meðal dvalartími barna vel umfram daglegt vinnuframlag starfsmanns í fullu starfi. Kópavogsbær niðurgreiðir áfram 6 milljarða króna í leikskólagjöld eða 3,3 milljónir með hverju leikskólabarni. Vellíðan barna í leikskólum er ekki eingöngu skilgreind út frá lengd dvalartíma þeirra í leikskólanum, heldur gæðum þeirrar þjónustu sem hægt er að veita, stöðugleika í starfsmannahaldi og fagmennsku leikskólakennara. Rannsóknir sýna jafnframt að þegar hávaði, lítið pláss og mannekla einkennir leikskólastarfið hefur það neikvæð áhrif á börn og starfsfólk. Kópavogsbær leiðir þessar breytingar í þágu barna til þess að tryggja gæði og tilvist leikskólans. Mikilvægrar stofnunar sem ýtir undir jafnrétti í samfélaginu. Eins og komið hefur fram var ekki unnt að sinna þessari mikilvægu þjónustu án umfangsmikilla breytinga. Við finnum hve mikið hefur dregið úr áreiti og hávaða sérstaklega í upphafi og lok dags. Betur hefur gengið að ráða inn starfsfólk og því geta fleiri börn fengið leikskólapláss. Ekki hefur þurft að senda börn heim eða loka deildum vegna manneklu, en slík skerðing á þjónustu bitnaði líklega áður meira á tekjulægra foreldri barns. Ekki finnum við markverðan mun á því hvort móðir eða faðir sæki börnin oftar í leikskólann fyrir eða eftir breytingar. Það er þó mín upplifun að feður hafa flestir, undanfarin ár, verið mjög virkir þátttakendur í daglegu lífi barna sinna og að þeir ekki síður en mæður hagræði vinnutíma sínum til þess að stytta vinnudag barna sinna. Hins vegar sjáum við fleiri ömmur og afa taka þátt í að sækja börnin einstaka sinnum sem er ánægjuleg viðbót og styrkir tengsl fjölskyldu og leikskóla enn frekar. Það þarf þorp til að ala upp barn og þessi lífgjöf til leikskóla í Kópavogi er samstarfsverkefni foreldra og starfsfóks sveitarfélagsins. Að eyða örlítið minni tíma í vinnunni og meiri tíma með barni sínu tel ég ekki vera fórn eða afturför í réttindabaráttu kvenna. Né heldur að verið sé að velta vanda leikskólans yfir á foreldra eða konur sérstaklega. Ábyrgð á velferð barna liggur alltaf fyrst og fremst hjá foreldrum. Fæstir foreldrar myndu sætta sig til langframa við þann raunveruleika sem blasti við í leikskólamálum, þar sem foreldrar þurftu ítrekað að sækja börnin vegna manneklu og vanmáttugt starfsfólk gerði sitt besta í óbærilegum aðstæðum. Ég er leikskólakennari með 20 ára starfsreynslu, aðstoðarleikskólastjóri með meistaragráðu í stjórnun menntastofnana og mér er annt um leikskólastarf. Að mínu mati er Kópavogsmódelið velheppnuð björgunaraðgerð þjónustu sem var nær dauða en lífi. Virkilega flott og hugrakkt framfaraskref sem þjónar okkar besta fólki, leikskólabörnunum. Höfundur er aðstoðarleikskólastjóri í Kópavogi. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Kópavogur Börn og uppeldi Leikskólar Skóla- og menntamál Mest lesið Til þeirra sem fagna Sigurður Gísli Bond Snorrason Skoðun Stöðvum helvíti á jörðu Birna Þórarinsdóttir,Bjarni Gíslason,Gísli Rafn Ólafsson,Sigríður Schram,Stella Samúelsdóttir,Tótla I. Sæmundsdóttir Skoðun Tekist á um hvort lýðræðið á Íslandi sé virkt eða hvort hefðaréttur sé á völdum Þórður Snær Júlíusson Skoðun Óboðlegt ástand á Landspítala – okkar sjónarhorn Hildur Jónsdóttir,Einar Freyr Ingason,Þórir Bergsson Skoðun Orðhengilsháttur og lygar Elín Erna Steinarsdóttir Skoðun Hversu mikið er nóg? Guðríður Eldey Arnardóttir Skoðun Að semja er ekki veikleiki – það er forsenda lýðræðis Elliði Vignisson Skoðun Sumar og sól – en ekki alltaf sátt í sálinni Ellen Calmon Skoðun Þetta eru ekki eðlileg vinnubrögð Bryndís Haraldsdóttir Skoðun Geislameðferð sem lífsbjörg Ingibjörg Isaksen Skoðun Skoðun Skoðun Kúnstin að vera ósammála sjálfum sér Heiða Ingimarsdóttir skrifar Skoðun Óboðlegt ástand á Landspítala – okkar sjónarhorn Hildur Jónsdóttir,Einar Freyr Ingason,Þórir Bergsson skrifar Skoðun Geislameðferð sem lífsbjörg Ingibjörg Isaksen skrifar Skoðun Þetta eru ekki eðlileg vinnubrögð Bryndís Haraldsdóttir skrifar Skoðun Stöðvum helvíti á jörðu Birna Þórarinsdóttir,Bjarni Gíslason,Gísli Rafn Ólafsson,Sigríður Schram,Stella Samúelsdóttir,Tótla I. Sæmundsdóttir skrifar Skoðun Hversu mikið er nóg? Guðríður Eldey Arnardóttir skrifar Skoðun Til þeirra sem fagna Sigurður Gísli Bond Snorrason skrifar Skoðun Að semja er ekki veikleiki – það er forsenda lýðræðis Elliði Vignisson skrifar Skoðun Tekist á um hvort lýðræðið á Íslandi sé virkt eða hvort hefðaréttur sé á völdum Þórður Snær Júlíusson skrifar Skoðun Sumar og sól – en ekki alltaf sátt í sálinni Ellen Calmon skrifar Skoðun Að flokka hver vinnur og hver tapar Tryggvi Rúnar Brynjarsson skrifar Skoðun Hagur hluthafanna alltaf og undantekningarlaust í forgangi Jón Kaldal skrifar Skoðun Má berja blaðamenn? Sigríður Dögg Auðunsdóttir skrifar Skoðun Nýr rektor og 2025 – tímamót í háskólamálum Ástráður Eysteinsson,Magnús Karl Magnússon,Margrét Helga Ögmundsdóttir,Tinna Laufey Ásgeirsdóttir skrifar Skoðun Vonir um vopnahlé eins og hálmstrá Sveinn Rúnar Hauksson skrifar Skoðun Samfélagið innan samfélagsins Sigríður Svanborgardóttir skrifar Skoðun Til hamingju Íslendingar með nýja Óperu Andri Björn Róbertsson skrifar Skoðun Hvers vegna hatar SFS smábáta? Svarið tengist veiðigjöldum Kjartan Páll Sveinsson skrifar Skoðun „Oft er flagð undir fögru skinni“ Guðmunda G. Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Orðhengilsháttur og lygar Elín Erna Steinarsdóttir skrifar Skoðun Fjögurra daga vinnuvika – nýr veruleiki? Sigvaldi Einarsson skrifar Skoðun Ráðherra gengur fram án laga Svanur Guðmundsson skrifar Skoðun Hagkvæmur kostur utan friðlands Jóna Bjarnadóttir skrifar Skoðun Gagnsæi og inntak Halldóra Lillý Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Sumargjöf Þórunn Sigurðardóttir skrifar Skoðun Hannað fyrir miklu stærri markaði Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Grafarvogur framtíðar verður til Sara Björg Sigurðardóttir skrifar Skoðun Málþófið um veiðigjöldin vekur miskunnsama Samverja Sigurjón Þórðarson skrifar Skoðun Menntastefna 2030 Guðmundur Ingi Kristinsson skrifar Skoðun Ágætu fyrrum samstarfsaðilar á Þjóðminjasafni Íslands Uggi Jónsson skrifar Sjá meira
Ísland er eina Evrópuríkið sem hefur tekist að stytta vinnutíma launafólks verulega á síðustu árum með því markmiði að gera íslenskt samfélag fjölskylduvænna (bsrb.is).Eiga börnin okkar ekki að njóta góðs af því? Hart hefur verið tekist á um Kópavogsmódelið í leikskólamálum undanfarið. Einkum vegna þess að gjöld fyrir dvalartíma barna í leikskólum Kópavogs, umfram 30 gjaldfrjálsar stundir á viku, hafa hækkað. Margir foreldrar sem hafa tök á því, hafa stytt dvalartíma barna sinna og þar með dregið úr útgjöldum heimilisins. Styttri viðvera einstakra barna dregur jafnframt úr álagi, hávaða og þrengslum fyrir þau börn sem dvelja þar lengur. Tekjulágir foreldrar og starfsfólk leikskóla fá verulegan afslátt af dvalargjöldum barna sinna umfram gjaldfrjálsa tímann. Allir foreldrar sem kjósa eða þurfa dvalartíma umfram sex gjaldfrjálsar klukkustundir á dag hafa því tök á því, óháð efnahag eða aðstæðum. Það var þó ekki skortur á fjármagni sem knúði fram breytingarnar heldur var megin orsök vanda leikskólanna of langur dvalartími barna. Fyrir breytingar var meðal dvalartími barna vel umfram daglegt vinnuframlag starfsmanns í fullu starfi. Kópavogsbær niðurgreiðir áfram 6 milljarða króna í leikskólagjöld eða 3,3 milljónir með hverju leikskólabarni. Vellíðan barna í leikskólum er ekki eingöngu skilgreind út frá lengd dvalartíma þeirra í leikskólanum, heldur gæðum þeirrar þjónustu sem hægt er að veita, stöðugleika í starfsmannahaldi og fagmennsku leikskólakennara. Rannsóknir sýna jafnframt að þegar hávaði, lítið pláss og mannekla einkennir leikskólastarfið hefur það neikvæð áhrif á börn og starfsfólk. Kópavogsbær leiðir þessar breytingar í þágu barna til þess að tryggja gæði og tilvist leikskólans. Mikilvægrar stofnunar sem ýtir undir jafnrétti í samfélaginu. Eins og komið hefur fram var ekki unnt að sinna þessari mikilvægu þjónustu án umfangsmikilla breytinga. Við finnum hve mikið hefur dregið úr áreiti og hávaða sérstaklega í upphafi og lok dags. Betur hefur gengið að ráða inn starfsfólk og því geta fleiri börn fengið leikskólapláss. Ekki hefur þurft að senda börn heim eða loka deildum vegna manneklu, en slík skerðing á þjónustu bitnaði líklega áður meira á tekjulægra foreldri barns. Ekki finnum við markverðan mun á því hvort móðir eða faðir sæki börnin oftar í leikskólann fyrir eða eftir breytingar. Það er þó mín upplifun að feður hafa flestir, undanfarin ár, verið mjög virkir þátttakendur í daglegu lífi barna sinna og að þeir ekki síður en mæður hagræði vinnutíma sínum til þess að stytta vinnudag barna sinna. Hins vegar sjáum við fleiri ömmur og afa taka þátt í að sækja börnin einstaka sinnum sem er ánægjuleg viðbót og styrkir tengsl fjölskyldu og leikskóla enn frekar. Það þarf þorp til að ala upp barn og þessi lífgjöf til leikskóla í Kópavogi er samstarfsverkefni foreldra og starfsfóks sveitarfélagsins. Að eyða örlítið minni tíma í vinnunni og meiri tíma með barni sínu tel ég ekki vera fórn eða afturför í réttindabaráttu kvenna. Né heldur að verið sé að velta vanda leikskólans yfir á foreldra eða konur sérstaklega. Ábyrgð á velferð barna liggur alltaf fyrst og fremst hjá foreldrum. Fæstir foreldrar myndu sætta sig til langframa við þann raunveruleika sem blasti við í leikskólamálum, þar sem foreldrar þurftu ítrekað að sækja börnin vegna manneklu og vanmáttugt starfsfólk gerði sitt besta í óbærilegum aðstæðum. Ég er leikskólakennari með 20 ára starfsreynslu, aðstoðarleikskólastjóri með meistaragráðu í stjórnun menntastofnana og mér er annt um leikskólastarf. Að mínu mati er Kópavogsmódelið velheppnuð björgunaraðgerð þjónustu sem var nær dauða en lífi. Virkilega flott og hugrakkt framfaraskref sem þjónar okkar besta fólki, leikskólabörnunum. Höfundur er aðstoðarleikskólastjóri í Kópavogi.
Stöðvum helvíti á jörðu Birna Þórarinsdóttir,Bjarni Gíslason,Gísli Rafn Ólafsson,Sigríður Schram,Stella Samúelsdóttir,Tótla I. Sæmundsdóttir Skoðun
Tekist á um hvort lýðræðið á Íslandi sé virkt eða hvort hefðaréttur sé á völdum Þórður Snær Júlíusson Skoðun
Óboðlegt ástand á Landspítala – okkar sjónarhorn Hildur Jónsdóttir,Einar Freyr Ingason,Þórir Bergsson Skoðun
Skoðun Óboðlegt ástand á Landspítala – okkar sjónarhorn Hildur Jónsdóttir,Einar Freyr Ingason,Þórir Bergsson skrifar
Skoðun Stöðvum helvíti á jörðu Birna Þórarinsdóttir,Bjarni Gíslason,Gísli Rafn Ólafsson,Sigríður Schram,Stella Samúelsdóttir,Tótla I. Sæmundsdóttir skrifar
Skoðun Tekist á um hvort lýðræðið á Íslandi sé virkt eða hvort hefðaréttur sé á völdum Þórður Snær Júlíusson skrifar
Skoðun Nýr rektor og 2025 – tímamót í háskólamálum Ástráður Eysteinsson,Magnús Karl Magnússon,Margrét Helga Ögmundsdóttir,Tinna Laufey Ásgeirsdóttir skrifar
Stöðvum helvíti á jörðu Birna Þórarinsdóttir,Bjarni Gíslason,Gísli Rafn Ólafsson,Sigríður Schram,Stella Samúelsdóttir,Tótla I. Sæmundsdóttir Skoðun
Tekist á um hvort lýðræðið á Íslandi sé virkt eða hvort hefðaréttur sé á völdum Þórður Snær Júlíusson Skoðun
Óboðlegt ástand á Landspítala – okkar sjónarhorn Hildur Jónsdóttir,Einar Freyr Ingason,Þórir Bergsson Skoðun