FO: Hvernig getur þú skipt sköpum fyrir konur í Súdan? Áslaug Eva Björnsdóttir skrifar 27. september 2024 10:00 Kveikju viðvörun: Athugið að greinin inniheldur lýsingar af kynferðisofbeldi. Það herja því miður stríð víða um heim. Þau fá mismikla athygli fjölmiðla og annarra sem bera okkur fréttir. Stríð eru alltaf hræðileg en hryllingurinn virðist smám saman dofna í huga okkar, þetta er allt svo langt frá okkur og ekki á fólk leggjandi að horfa upp á eymdina svo dögum, vikum og mánuðum skiptir. Ímyndaðu þér ef að á Íslandi geysaði mikil styrjöld, en enginn væri að skipta sér af því, Ísland er jú svo langt í burtu frá öllu, eyja úti í miðju hafi. Mig langar að beina athygli þinni að slíku stríði, hinu svokallaða gleymda stríði í Súdan. Fatima er 21 árs stúlka frá Súdan og er komin 4 mánuði á leið. Hún hefur ekki tölu á því hvað henni hefur verið nauðgað oft síðan átökin hófust. Fatima er kynlífsþræll í stríðinu. Hver er framtíðardraumur Fatimu? Fleiri milljónir á flótta og í þörf fyrir mannúðaraðstoð Kynferðis- og kynbundið ofbeldi er orðið að faraldri. Samkvæmt Alþjóðaheilbrigðismálastofnuninni (WHO) eiga yfir fjórar milljónir kvenna og stúlkna í Súdan í hættu á að verða fyrir kynferðisofbeldi. Uppreisnarher RSF er þekktur fyrir gróf mannréttindabrot, þar sem skipulagðar nauðganir, mannrán og brottnám stúlkna er stundað. Í sumum tilfellum virðast þessar nauðganir eiga rót sína í kynþáttamisrétti, ekki ólíkt því sem gerðist í Darfur fyrir um 20 árum. Ástandið í Súdan er skelfilegt fyrir íbúa landsins og er svæðið talið eitt það óstöðugasta í heimi. Hvað veldur? Súdan hefur frá því það öðlaðist sjálfstæði fyrir 70 árum verið miðpunktur pólitískra og hernaðarlegra átaka. Ástandið var slæmt en hefur versnað gríðarlega frá því borgarastyrjöld braust út í apríl 2023. Átök brutust út milli SAF stjórnarhersins og RSF uppreisnarhersins, og hafa þau valdið ómældum hörmungum fyrir almenning í landinu. Yfir 17.000 manns hafa látist í átökunum og meira en helmingur þjóðarinnar, eða um 25 milljónir, þurfa nú á lífsnauðsynlegri aðstoð að halda. Matarskortur hefur náð áður óþekktum hæðum, 18 milljónir glíma við alvarlegan matarskort og fimm milljónir horfast í augu við hungursneyð. Óléttar konur og börn eru í hvað mestri hættu og er talið að um 7.000 nýjar mæður eigi á hættu að deyja á næstu mánuðum ef þær fá ekki aðgengi að mat og heilbrigðisþjónustu. Um 13 milljónir fólks hefur verið neytt til að flýja heimili sín í kjölfar átakanna, 10,7 milljónir eru flóttafólk í eigin landi og 2,1 milljón hefur flúið til nágrannaríkja. Eins og í öðrum átökum og mannúðarkrísum leggst þetta harðast á konur og börn. Að mati Sameinuðu þjóðanna þarf um helmingur súdönsku þjóðarinnar, yfir 25 milljónir manns, á mannúðaraðstoð að halda, þar af er um helmingurinn börn. Ljóst er að stríðið í Súdan er orðið að einni mestu mannúðarkrísu heims. Líf móður í Súdan Mig langar að segja ykkur frá Kawther, hún er fertug fimm barna móðir sem þurfti að flýja heimili sitt í ágúst 2023 vegna átakanna. Á flóttanum voru hún og börnin stöðvuð við eftirlitsstöð, hermenn þreifuðu á henni kynferðislega og reyndu að stela af henni armböndum sem hún bar. Þrettán ára sonur hennar reyndi að verja móður sína, byssu var beint að höfði hans og hann handtekinn fyrir upplognar sakir. Kawther fann son sinn í herbúðum RSF í slæmu ástandi. Fjölskyldan var öll höfð í haldi í 15 daga, þar sem þau urðu fyrir daglegu líkamlegu- og andlegu ofbeldi. Þeim tókst að flýja og finna skjól í flóttamannabúðum, það eru ekki öll svo heppin. Ofbeldið hefur haft djúpstæð áhrif á Kawther og son hennar. Hver er framtíðardraumur Kawther? Saga Kawter er eitt dæmi af mörgum þúsundum, sem við munum aldrei heyra af. FO herferðin FO herferð UN Women á Íslandi „Fokk Ofbeldi“ er ætlað að vekja athygli og vera ákall gegn ofbeldi gagnvart konum og minnihlutahópum. FO-herferð UN Women á Íslandi í ár styður við konur og stúlkur í Súdan sem búa við erfiðar aðstæður vegna átakanna, og er ætlað að vekja athygli á því ofbeldi sem þær þurfa að líða. Þessi stuðningur er þeim lífsnauðsynlegur. Hver einasta króna sem safnast í herferðinni í ár mun renna til verkefna UN Women í Súdan, en samtökin hafa bent á að jaðarsetning kvenna hefur aukist til muna og stór hluti stúlkna hefur ekki sótt skóla í meira en ár. Kynslóðir kvenna og stúlkna munu týnast, verða fyrir andlegu- og líkamlegu ofbeldi eða deyja vegna stríðsins. Mátturinn í samstöðunni Sem stjórnarkona UN Women á Íslandi hef ég séð hvað samstaða getur gert. FO herferðin snýst ekki bara um að safna peningum heldur snýst hún líka um samstöðu með konum í Súdan, að uppræta ofbeldi og breyta til hins betra. Ég hvet ykkur öll til að taka þátt í herferðinni með okkur. Þó við séum bara eyja úti í hafi getum við sent skýr skilaboð um að ofbeldi eigi aldrei rétt á sér. Saman getum við búið konum í Súdan og um allan heim bjartari og öruggari framtíð. Konur í Súdan eiga rétt á friði, öryggi og tækifærum til að búa sér betri framtíð. FOKK OFBELDI. Höfundur er stjórnarkona UN Women á Íslandi. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Súdan Mest lesið Sameiginlegt sundkort fyrir höfuðborgarsvæðið – löngu tímabært Þórdís Lóa Þórhallsdóttir Skoðun Okur fákeppni og ofurvextir halda uppi verðbólgu Þorsteinn Sæmundsson Skoðun Tvær leiðir færar til þess að skóli fyrir alla geti virkað Íris Björk Eysteinsdóttir Skoðun Viljum við læra af sögunni eða endurtaka hana? Arndís Anna Kristínardóttir Gunnarsdóttir Skoðun Skrift er málið Guðbjörg Rut Þórisdóttir Skoðun Viltu hafa jákvæð áhrif þegar þú ferðast? Ásdís Guðmundsdóttir Skoðun Ástarsvik ein tegund ofbeldis gegn eldra fólki Kolbrún Áslaugar Baldursdóttir Skoðun Óverjandi framkoma við fyrirtæki Ólafur Stephensen Skoðun Sköpum samfélag fyrir börn Gunnar Salvarsson Skoðun Frá Peking 1995 til 2025: Samstarf, framþróun og ný heimsskipan Karl Héðinn Kristjánsson Skoðun Skoðun Skoðun Okur fákeppni og ofurvextir halda uppi verðbólgu Þorsteinn Sæmundsson skrifar Skoðun Óverjandi framkoma við fyrirtæki Ólafur Stephensen skrifar Skoðun Viljum við læra af sögunni eða endurtaka hana? Arndís Anna Kristínardóttir Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Réttlæti hins sterka. Þegar vitleysan í dómsal slær allt út Jörgen Ingimar Hansson skrifar Skoðun Sameiginlegt sundkort fyrir höfuðborgarsvæðið – löngu tímabært Þórdís Lóa Þórhallsdóttir skrifar Skoðun Frá Peking 1995 til 2025: Samstarf, framþróun og ný heimsskipan Karl Héðinn Kristjánsson skrifar Skoðun Ástarsvik ein tegund ofbeldis gegn eldra fólki Kolbrún Áslaugar Baldursdóttir skrifar Skoðun Lítil bleik slaufa kemur miklu til leiðar Halla Þorvaldsdóttir skrifar Skoðun Fræ menntunar – frá Froebel til Jung Kristín Magdalena Ágústsdóttir skrifar Skoðun 1500 vanvirk ungmenni í Reykjavík Magnea Gná Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Hvað eiga kaffihúsin á 18. öld á Englandi og gervigreind sameiginlegt? Stefán Atli Rúnarsson skrifar Skoðun Að hafa trú á samfélaginu Hjálmar Bogi Hafliðason skrifar Skoðun Sköpum samfélag fyrir börn Gunnar Salvarsson skrifar Skoðun Skrift er málið Guðbjörg Rut Þórisdóttir skrifar Skoðun Viltu hafa jákvæð áhrif þegar þú ferðast? Ásdís Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Tvær leiðir færar til þess að skóli fyrir alla geti virkað Íris Björk Eysteinsdóttir skrifar Skoðun Örorkubyrði og örorkuframlag lífeyrissjóða Björgvin Jón Bjarnason skrifar Skoðun Komið gott! Álfhildur Leifsdóttir,Hólmfríður Jennýjar Árnadóttir skrifar Skoðun Gervigreind er persónulegi kennarinn þinn – Lærum að læra upp á nýtt Sigvaldi Einarsson skrifar Skoðun Gegn áætluðu kílómetragjaldi stjórnvalda á bifhjól Matthías Arngrímsson skrifar Skoðun Tillaga um hærri vörugjöld á mótorhjól er skref aftur á bak Unnar Már Magnússon skrifar Skoðun Hvernig hugsar þú um hreint vatn? Lovísa Árnadóttir skrifar Skoðun Takk Vigdís! Takk Guðni! Takk Halla! — Takk þjóð! Hjörtur Hjartarson skrifar Skoðun Blóðmerar - skeytingarleysi hinna þriggja valda Árni Stefán Árnason skrifar Skoðun Krefjandi tímar í veitingageiranum Einar Bárðarson skrifar Skoðun Má endalaust vera níðingur!! Arna Magnea Danks skrifar Skoðun Um pólitík óttans, öryggisvæðingu fólksflótta og hina ICElensku varðhaldsstöð Sema Erla Serdaroglu skrifar Skoðun Silfurfat Samfylkingarinnar Helgi Áss Grétarsson skrifar Skoðun Opið bréf til Jóhanns Páls Jóhannssonar umhverfis-, orku- og loftlagsráðherra Kolbrún Georgsdóttir skrifar Skoðun Fjármálabylting: Gervigreind og táknvæðing fyrir almenning Björgmundur Örn Guðmundsson skrifar Sjá meira
Kveikju viðvörun: Athugið að greinin inniheldur lýsingar af kynferðisofbeldi. Það herja því miður stríð víða um heim. Þau fá mismikla athygli fjölmiðla og annarra sem bera okkur fréttir. Stríð eru alltaf hræðileg en hryllingurinn virðist smám saman dofna í huga okkar, þetta er allt svo langt frá okkur og ekki á fólk leggjandi að horfa upp á eymdina svo dögum, vikum og mánuðum skiptir. Ímyndaðu þér ef að á Íslandi geysaði mikil styrjöld, en enginn væri að skipta sér af því, Ísland er jú svo langt í burtu frá öllu, eyja úti í miðju hafi. Mig langar að beina athygli þinni að slíku stríði, hinu svokallaða gleymda stríði í Súdan. Fatima er 21 árs stúlka frá Súdan og er komin 4 mánuði á leið. Hún hefur ekki tölu á því hvað henni hefur verið nauðgað oft síðan átökin hófust. Fatima er kynlífsþræll í stríðinu. Hver er framtíðardraumur Fatimu? Fleiri milljónir á flótta og í þörf fyrir mannúðaraðstoð Kynferðis- og kynbundið ofbeldi er orðið að faraldri. Samkvæmt Alþjóðaheilbrigðismálastofnuninni (WHO) eiga yfir fjórar milljónir kvenna og stúlkna í Súdan í hættu á að verða fyrir kynferðisofbeldi. Uppreisnarher RSF er þekktur fyrir gróf mannréttindabrot, þar sem skipulagðar nauðganir, mannrán og brottnám stúlkna er stundað. Í sumum tilfellum virðast þessar nauðganir eiga rót sína í kynþáttamisrétti, ekki ólíkt því sem gerðist í Darfur fyrir um 20 árum. Ástandið í Súdan er skelfilegt fyrir íbúa landsins og er svæðið talið eitt það óstöðugasta í heimi. Hvað veldur? Súdan hefur frá því það öðlaðist sjálfstæði fyrir 70 árum verið miðpunktur pólitískra og hernaðarlegra átaka. Ástandið var slæmt en hefur versnað gríðarlega frá því borgarastyrjöld braust út í apríl 2023. Átök brutust út milli SAF stjórnarhersins og RSF uppreisnarhersins, og hafa þau valdið ómældum hörmungum fyrir almenning í landinu. Yfir 17.000 manns hafa látist í átökunum og meira en helmingur þjóðarinnar, eða um 25 milljónir, þurfa nú á lífsnauðsynlegri aðstoð að halda. Matarskortur hefur náð áður óþekktum hæðum, 18 milljónir glíma við alvarlegan matarskort og fimm milljónir horfast í augu við hungursneyð. Óléttar konur og börn eru í hvað mestri hættu og er talið að um 7.000 nýjar mæður eigi á hættu að deyja á næstu mánuðum ef þær fá ekki aðgengi að mat og heilbrigðisþjónustu. Um 13 milljónir fólks hefur verið neytt til að flýja heimili sín í kjölfar átakanna, 10,7 milljónir eru flóttafólk í eigin landi og 2,1 milljón hefur flúið til nágrannaríkja. Eins og í öðrum átökum og mannúðarkrísum leggst þetta harðast á konur og börn. Að mati Sameinuðu þjóðanna þarf um helmingur súdönsku þjóðarinnar, yfir 25 milljónir manns, á mannúðaraðstoð að halda, þar af er um helmingurinn börn. Ljóst er að stríðið í Súdan er orðið að einni mestu mannúðarkrísu heims. Líf móður í Súdan Mig langar að segja ykkur frá Kawther, hún er fertug fimm barna móðir sem þurfti að flýja heimili sitt í ágúst 2023 vegna átakanna. Á flóttanum voru hún og börnin stöðvuð við eftirlitsstöð, hermenn þreifuðu á henni kynferðislega og reyndu að stela af henni armböndum sem hún bar. Þrettán ára sonur hennar reyndi að verja móður sína, byssu var beint að höfði hans og hann handtekinn fyrir upplognar sakir. Kawther fann son sinn í herbúðum RSF í slæmu ástandi. Fjölskyldan var öll höfð í haldi í 15 daga, þar sem þau urðu fyrir daglegu líkamlegu- og andlegu ofbeldi. Þeim tókst að flýja og finna skjól í flóttamannabúðum, það eru ekki öll svo heppin. Ofbeldið hefur haft djúpstæð áhrif á Kawther og son hennar. Hver er framtíðardraumur Kawther? Saga Kawter er eitt dæmi af mörgum þúsundum, sem við munum aldrei heyra af. FO herferðin FO herferð UN Women á Íslandi „Fokk Ofbeldi“ er ætlað að vekja athygli og vera ákall gegn ofbeldi gagnvart konum og minnihlutahópum. FO-herferð UN Women á Íslandi í ár styður við konur og stúlkur í Súdan sem búa við erfiðar aðstæður vegna átakanna, og er ætlað að vekja athygli á því ofbeldi sem þær þurfa að líða. Þessi stuðningur er þeim lífsnauðsynlegur. Hver einasta króna sem safnast í herferðinni í ár mun renna til verkefna UN Women í Súdan, en samtökin hafa bent á að jaðarsetning kvenna hefur aukist til muna og stór hluti stúlkna hefur ekki sótt skóla í meira en ár. Kynslóðir kvenna og stúlkna munu týnast, verða fyrir andlegu- og líkamlegu ofbeldi eða deyja vegna stríðsins. Mátturinn í samstöðunni Sem stjórnarkona UN Women á Íslandi hef ég séð hvað samstaða getur gert. FO herferðin snýst ekki bara um að safna peningum heldur snýst hún líka um samstöðu með konum í Súdan, að uppræta ofbeldi og breyta til hins betra. Ég hvet ykkur öll til að taka þátt í herferðinni með okkur. Þó við séum bara eyja úti í hafi getum við sent skýr skilaboð um að ofbeldi eigi aldrei rétt á sér. Saman getum við búið konum í Súdan og um allan heim bjartari og öruggari framtíð. Konur í Súdan eiga rétt á friði, öryggi og tækifærum til að búa sér betri framtíð. FOKK OFBELDI. Höfundur er stjórnarkona UN Women á Íslandi.
Skoðun Viljum við læra af sögunni eða endurtaka hana? Arndís Anna Kristínardóttir Gunnarsdóttir skrifar
Skoðun Sameiginlegt sundkort fyrir höfuðborgarsvæðið – löngu tímabært Þórdís Lóa Þórhallsdóttir skrifar
Skoðun Frá Peking 1995 til 2025: Samstarf, framþróun og ný heimsskipan Karl Héðinn Kristjánsson skrifar
Skoðun Hvað eiga kaffihúsin á 18. öld á Englandi og gervigreind sameiginlegt? Stefán Atli Rúnarsson skrifar
Skoðun Gervigreind er persónulegi kennarinn þinn – Lærum að læra upp á nýtt Sigvaldi Einarsson skrifar
Skoðun Um pólitík óttans, öryggisvæðingu fólksflótta og hina ICElensku varðhaldsstöð Sema Erla Serdaroglu skrifar
Skoðun Opið bréf til Jóhanns Páls Jóhannssonar umhverfis-, orku- og loftlagsráðherra Kolbrún Georgsdóttir skrifar
Skoðun Fjármálabylting: Gervigreind og táknvæðing fyrir almenning Björgmundur Örn Guðmundsson skrifar