Eru sumir heppnari en aðrir? Anna Kristín Jensdóttir skrifar 22. nóvember 2024 17:03 Það var heiður himinn yfir litla bænum þeirra Siggu og Palla. Þar gekk lífið sinn hæga, ótrauða gang, eins og fagnandi lækur sem sækir niður brekku, og fuglasöngurinn bar með sér aldagamla tónlist náttúrunnar. Hér bjuggu þau, þar sem himinn og jörð mættust í sífelldu samspili, og draumar þeirra teygðu sig út fyrir sjóndeildarhringinn. Í Reykjavík, þar sem Gunni og Jónína héldu til, var annars konar heimur; þar virtust tækifærin dreifast um á hverju strái, og lífið virtist vera líkt auðugri hendingu. Sigga, þessi hraustlega stúlka með brennandi vilja og drauma stærri en himininn, stóð þó í sínum litla heimi, þar sem íþróttamiðstöðin, sem var ætluð gömlum tíma, gat aðeins boðið upp á fáeinar stundir og skerta möguleika. Palli, sem átti í sinni ævilöngu glímu við líkamann, bjó við þau örlög að þurfa að sækja hjálp handan fjalla og fjarða, þar sem sérfræðingarnir hans áttu þess sjaldnast kost að koma og hitta hann í hans heimabæ á landsbyggðinni. Foreldrar hans drógu hann um vegleysur og bröltu yfir ófærur til að veita honum það sem nauðsynlegt var, en oft var förin þyngri en þeir máttu bera.Hann bjó við þau sannindi að á milli drauma hans og raunveruleika var vegur, oft langur, stundum ófær. Í höfuðborginni virtust hlutirnir liggja betur við fæti. Gunni, sem sveif með sínum metnaði eins og veiðifálki í vindinum, hafði allt fyrir hendi. Hann æfði í aðstöðu sem var sköpuð til sigra, og draumar hans voru ekki fjarlægir heldur innan seilingar. Jónína, sem hreyfði sig á hjólastól sínum með sama léttleika og rafhjól rennur, naut sérfræðiþjónustu og hlýlegs stuðnings, og foreldrar hennar þurftu ekki að fórna hvorki tíma né tekjum fyrir þau lífsgæði, þar sem þau voru í Reykjavík. En þó standa þau öll, þessi fjögur, með sína spurningu á vörum: „Hvert liggur vegurinn?“ Sigga stóð frammi fyrir því að velja á milli drauma sinna og bæjarins sem hún hafði alist upp í. Palli og fjölskylda hans mættu hinni eilífu spurningu: Hversu lengi má draga slíka byrði? Gunni og Jónína, þó betur stödd, þurftu samt að velja og hafna, því enginn gengur veg lífsins án fórna. Þá rís upp spurningin: Er þetta réttlæti? Að sumir eigi heiminn að gjöf, á meðan aðrir berjist við að þræða sjálfan jarðveginn? Að í þessu landi, sem við köllum okkar, þurfi einhverjir að fórna ævistörfum, heimilum og heilu lífinu til að tryggja það sem ætti að vera sjálfsagt, réttur allra til að njóta jafnræðis? Í Samningi Sameinuðu þjóðanna um réttindi fatlaðs fólks er þetta skýrt. Þeir sem búa við fötlun skulu eiga rétt á fullu og jafnu lífi. Hvorki staður né kringumstæður mega verða til hindrunar. Í litlum sveitarfélögum ætti enginn að þurfa að velja milli atvinnu og þess að hlúa að barni sínu. Í borgum landsins ætti enginn að þurfa að snúa sér frá landsbyggðinni með hroka og spyrja: „Hvað veldur, að jafnrétti verður heppni?“ Og nú þegar við lítum fram á veginn, þar sem stjórnarherrarnir okkar ræða stefnur og úrræði, ættum við að krefjast þess að sagan breytist. Það er engin vegferð nema við jöfnum hana. Ísland, það Ísland sem sögurnar okkar ortu um, er ekki það Ísland sem mismunar, heldur það sem lyftir öllum jafnt, svo enginn þurfi að leita handan sjóndeildarhringsins eftir réttlæti. Þar býr sannleikurinn, og þar finnum við Íslandið sem okkur dreymir um. Höfundur er náms- og starfsráðgjafi og fötluð kona sem býr svo vel að búa í borginni nálægt nauðsynlegri þjónustu. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Málefni fatlaðs fólks Mest lesið Halldór 4.10.2025 Halldór Leikskóli þarf meira en þak og veggi. Kópavogsmódelið og Akureyrarleiðin sem leið að aukinni velferð barna Anna Elísa Hreiðarsdóttir,Svava Björg Mörk Skoðun Barnafjölskyldur í Reykjavík eiga betra skilið Þorbjörg Sigríður Gunnlaugsdóttir Skoðun Kæra Epli, skilur þú mig? Lilja Dögg Jónsdóttir Skoðun Þorgerður og erlendu dómstólarnir Hjörtur J. Guðmundsson Skoðun Lyftum umræðunni á örlítið hærra plan Jóna Hlíf Halldórsdóttir Skoðun Jákvæð áhrif dánaraðstoðar á sorgarferli aðstandenda og umönnunaraðila í Viktoríuríki í Ástralíu Ingrid Kuhlman Skoðun Transumræðan og ruglið um fjölda kynja Einar Steingrímsson Skoðun 752 dánir vegna geðheilsuvanda – enginn vegna fjölþáttaógnar Grímur Atlason Skoðun 7 milljarða húsnæðisstuðningur afnuminn… en hvað kemur í staðinn? Vilhjálmur Hilmarsson Skoðun Skoðun Skoðun Leikskóli þarf meira en þak og veggi. Kópavogsmódelið og Akureyrarleiðin sem leið að aukinni velferð barna Anna Elísa Hreiðarsdóttir,Svava Björg Mörk skrifar Skoðun Jákvæð áhrif dánaraðstoðar á sorgarferli aðstandenda og umönnunaraðila í Viktoríuríki í Ástralíu Ingrid Kuhlman skrifar Skoðun Kæra Epli, skilur þú mig? Lilja Dögg Jónsdóttir skrifar Skoðun Þorgerður og erlendu dómstólarnir Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Barnafjölskyldur í Reykjavík eiga betra skilið Þorbjörg Sigríður Gunnlaugsdóttir skrifar Skoðun Lyftum umræðunni á örlítið hærra plan Jóna Hlíf Halldórsdóttir skrifar Skoðun Lykillinn að hamingju og heilbrigði Auður Kjartansdóttir skrifar Skoðun Staða bænda styrkt Hanna Katrín Friðriksson skrifar Skoðun Transumræðan og ruglið um fjölda kynja Einar Steingrímsson skrifar Skoðun Leikskólar eru ekki munaður Íris Eva Gísladóttir skrifar Skoðun Vísindarannsóknir og þróun – til umhugsunar í tiltekt Þorgerður J. Einarsdóttir skrifar Skoðun 752 dánir vegna geðheilsuvanda – enginn vegna fjölþáttaógnar Grímur Atlason skrifar Skoðun Foreldrar þurfa bara að vera duglegri Björg Magnúsdóttir skrifar Skoðun Kópavogsmódelið – sveigjanleiki á pappír, en álag á foreldrar í raun og veru Örn Arnarson skrifar Skoðun Dýrkeypt eftirlitsleysi Lilja Björk Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Uppgjöf Reykjavíkurborgar í leikskólamálum Finnbjörn A. Hermannsson,Sonja Ýr Þorbergsdóttir skrifar Skoðun Svindl eða sjálfsvernd? Sigurður Árni Reynisson skrifar Skoðun Magga Stína! Helga Völundardóttir skrifar Skoðun Mannauðurinn á vinnustaðnum þarf góða innivist til að dafna Ásta Logadóttir skrifar Skoðun Þetta er námið sem lifir áfram Bryngeir Valdimarsson skrifar Skoðun Árborg - spennandi kostur fyrir öll Guðný Björk Pálmadóttir skrifar Skoðun Tökum á glæpahópum af meiri þunga Þorbjörg Sigríður Gunnlaugsdóttir skrifar Skoðun Minntist ekkert á Evrópusambandið Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Hugsum stórt í skipulags- og samgöngumálum Hilmar Ingimundarson skrifar Skoðun Eitt eilífðar smáblóm Þorgerður Katrín Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Betri mönnun er lykillinn Skúli Helgason,Sabine Leskopf skrifar Skoðun Borgarhönnunarstefna, sú fyrsta sinnar tegundar í Reykjavík Dóra Björt Guðjónsdóttir skrifar Skoðun Hversu oft á að fresta framtíðinni? Erna Magnúsdóttir,Stefán Þórarinn Sigurðsson skrifar Skoðun Getur Ísland staðið fremst í heilsutækni? Arna Harðardóttir skrifar Skoðun Slæm innivist skerðir afköst og hækkar kostnað Ingibjörg Magnúsdóttir skrifar Sjá meira
Það var heiður himinn yfir litla bænum þeirra Siggu og Palla. Þar gekk lífið sinn hæga, ótrauða gang, eins og fagnandi lækur sem sækir niður brekku, og fuglasöngurinn bar með sér aldagamla tónlist náttúrunnar. Hér bjuggu þau, þar sem himinn og jörð mættust í sífelldu samspili, og draumar þeirra teygðu sig út fyrir sjóndeildarhringinn. Í Reykjavík, þar sem Gunni og Jónína héldu til, var annars konar heimur; þar virtust tækifærin dreifast um á hverju strái, og lífið virtist vera líkt auðugri hendingu. Sigga, þessi hraustlega stúlka með brennandi vilja og drauma stærri en himininn, stóð þó í sínum litla heimi, þar sem íþróttamiðstöðin, sem var ætluð gömlum tíma, gat aðeins boðið upp á fáeinar stundir og skerta möguleika. Palli, sem átti í sinni ævilöngu glímu við líkamann, bjó við þau örlög að þurfa að sækja hjálp handan fjalla og fjarða, þar sem sérfræðingarnir hans áttu þess sjaldnast kost að koma og hitta hann í hans heimabæ á landsbyggðinni. Foreldrar hans drógu hann um vegleysur og bröltu yfir ófærur til að veita honum það sem nauðsynlegt var, en oft var förin þyngri en þeir máttu bera.Hann bjó við þau sannindi að á milli drauma hans og raunveruleika var vegur, oft langur, stundum ófær. Í höfuðborginni virtust hlutirnir liggja betur við fæti. Gunni, sem sveif með sínum metnaði eins og veiðifálki í vindinum, hafði allt fyrir hendi. Hann æfði í aðstöðu sem var sköpuð til sigra, og draumar hans voru ekki fjarlægir heldur innan seilingar. Jónína, sem hreyfði sig á hjólastól sínum með sama léttleika og rafhjól rennur, naut sérfræðiþjónustu og hlýlegs stuðnings, og foreldrar hennar þurftu ekki að fórna hvorki tíma né tekjum fyrir þau lífsgæði, þar sem þau voru í Reykjavík. En þó standa þau öll, þessi fjögur, með sína spurningu á vörum: „Hvert liggur vegurinn?“ Sigga stóð frammi fyrir því að velja á milli drauma sinna og bæjarins sem hún hafði alist upp í. Palli og fjölskylda hans mættu hinni eilífu spurningu: Hversu lengi má draga slíka byrði? Gunni og Jónína, þó betur stödd, þurftu samt að velja og hafna, því enginn gengur veg lífsins án fórna. Þá rís upp spurningin: Er þetta réttlæti? Að sumir eigi heiminn að gjöf, á meðan aðrir berjist við að þræða sjálfan jarðveginn? Að í þessu landi, sem við köllum okkar, þurfi einhverjir að fórna ævistörfum, heimilum og heilu lífinu til að tryggja það sem ætti að vera sjálfsagt, réttur allra til að njóta jafnræðis? Í Samningi Sameinuðu þjóðanna um réttindi fatlaðs fólks er þetta skýrt. Þeir sem búa við fötlun skulu eiga rétt á fullu og jafnu lífi. Hvorki staður né kringumstæður mega verða til hindrunar. Í litlum sveitarfélögum ætti enginn að þurfa að velja milli atvinnu og þess að hlúa að barni sínu. Í borgum landsins ætti enginn að þurfa að snúa sér frá landsbyggðinni með hroka og spyrja: „Hvað veldur, að jafnrétti verður heppni?“ Og nú þegar við lítum fram á veginn, þar sem stjórnarherrarnir okkar ræða stefnur og úrræði, ættum við að krefjast þess að sagan breytist. Það er engin vegferð nema við jöfnum hana. Ísland, það Ísland sem sögurnar okkar ortu um, er ekki það Ísland sem mismunar, heldur það sem lyftir öllum jafnt, svo enginn þurfi að leita handan sjóndeildarhringsins eftir réttlæti. Þar býr sannleikurinn, og þar finnum við Íslandið sem okkur dreymir um. Höfundur er náms- og starfsráðgjafi og fötluð kona sem býr svo vel að búa í borginni nálægt nauðsynlegri þjónustu.
Leikskóli þarf meira en þak og veggi. Kópavogsmódelið og Akureyrarleiðin sem leið að aukinni velferð barna Anna Elísa Hreiðarsdóttir,Svava Björg Mörk Skoðun
Jákvæð áhrif dánaraðstoðar á sorgarferli aðstandenda og umönnunaraðila í Viktoríuríki í Ástralíu Ingrid Kuhlman Skoðun
Skoðun Leikskóli þarf meira en þak og veggi. Kópavogsmódelið og Akureyrarleiðin sem leið að aukinni velferð barna Anna Elísa Hreiðarsdóttir,Svava Björg Mörk skrifar
Skoðun Jákvæð áhrif dánaraðstoðar á sorgarferli aðstandenda og umönnunaraðila í Viktoríuríki í Ástralíu Ingrid Kuhlman skrifar
Skoðun Kópavogsmódelið – sveigjanleiki á pappír, en álag á foreldrar í raun og veru Örn Arnarson skrifar
Skoðun Uppgjöf Reykjavíkurborgar í leikskólamálum Finnbjörn A. Hermannsson,Sonja Ýr Þorbergsdóttir skrifar
Skoðun Borgarhönnunarstefna, sú fyrsta sinnar tegundar í Reykjavík Dóra Björt Guðjónsdóttir skrifar
Leikskóli þarf meira en þak og veggi. Kópavogsmódelið og Akureyrarleiðin sem leið að aukinni velferð barna Anna Elísa Hreiðarsdóttir,Svava Björg Mörk Skoðun
Jákvæð áhrif dánaraðstoðar á sorgarferli aðstandenda og umönnunaraðila í Viktoríuríki í Ástralíu Ingrid Kuhlman Skoðun