Kemur til greina að Ísland sendi fólk til Úkraínu Elín Margrét Böðvarsdóttir skrifar 14. apríl 2025 20:30 Þorgerður Katrín Gunnarsdóttir utanríkisráðherra. Vísir/Vilhelm Til greina kemur að Ísland efli stuðning við Úkraínu með því að senda þangað borgaralega sérfræðinga segir utanríkisráðherra. Beiðni Íslands um samstarfsyfirlýsingu við Evrópusambandið í öryggis- og varnarmálum er í farvegi, en þingmenn stjórnarandstöðunnar hafa kallað eftir auknu samráði við þingið. Þorgerður Katrín Gunnarsdóttir utanríkisráðherra er ein þeirra sem fordæmt hafa blóðugar árásir Rússa í Úkraínu um helgina. „Þetta er enn ein ömurðin og yfirgangur af hálfu Rússa. Við skulum draga það fram og hafa það alveg skýrt í huga að Úkraínumenn eru búnir að fallast skilyrðislaust á vopahlé. Rússar eru alltaf að leika einhverja tafaleiki og þessir tafaleikir felast meðal annars í því að ráðast á innviði, borgaralega innviði og drepa fjölskyldur og börn,“ segir Þorgerður í samtali við fréttastofu. Sjá einnig: Fordæma harkalega árás Rússa í Úkraínu Það er eitt að fordæma og sýna stuðning í orði en svo annað í verki, kemur til greina að Ísland auki við stuðning sinn í Úkraínu með einhverjum hætti? „Við höfum verið að gera það og ætlum okkur að halda áfram í ljósi þess sem allar Evrópuþjóðir eru að gera og ég lýsti því yfir í síðustu viku að innan ramma ráðuneytisins þá erum við að auka um 600 milljónir til þessa verkefnis sem við erum að leiða ásamt Litháen sem er jarðsprengjuleitarverkefni. Það er mjög mikilvægt, bæði út frá hernaði en ekki síður út frá mannúð. Þannig við erum að auka þar, það er mjög vel þegið. En Úkraínumenn eru náttúrlega að biðja fyrst og síðast um beinan stuðning sem að lítur að hernaði og vörnum, og við auðvitað hlustum á það,“ svarar Þorgerður. Skoða hvers konar sérfræðinga Ísland geti sent til Úkraínu Þá segir hún koma til greina að senda mannskap frá Íslandi til Úkraínu. „Við höfum sagt að við erum tilbúin til þess að skoða meðal annars á grundvelli viljugra þjóða til stuðnings Úkraínu að skoða það sem bæði hentar okkur Íslendingum, við erum náttúrlega góð í borgaralegum verkefnum og við erum með eitt og annað í huga til þess að styðja við Úkraínu þegar þar að kemur og vonandi fyrr en síðar,“ segir Þorgerður. „Við erum að skoða hvaða og hvers konar sérfræðinga við getum sent til Úkraínu. En það þarf náttúrlega fleiri sérfræðingar á sviði orkumála og orkumannvirkja og það er hluti af þeirri aðstoð sem að við höfum á umliðnum misserum verið að senda til,“ segir Þorgerður, en Ísland hefur meðal annars stutt Úkraínu með búnaði og tækjum til enduruppbyggingar á orkumannvirkjum sem hafa verið skotmörk Rússa. Vill gera samstarfsyfirlýsingu um öryggis- og varnarmál við ESB Öryggis- og varnarmál hafa verið í brennidepli á vettvangi Evrópusambandsins undanfarin misseri. Fyrir helgi kom fram í fréttum að samstarf Íslands og ESB í varnarmálum sé komið í formlegan farveg og er beiðni Íslands um yfirlýsingu þess efnis í farvegi. Þorgerður segir að markmiðið sé að fjölga stoðum undir varnir og öryggi landsins, en Ísland en varnarsamningur við Bandaríkin og aðild að Atlantshafsbandalaginu eru stærstu stoðirnar í þeim efnum sem stendur. „Erum að gera eins og til dæmis Norðmenn sem að gerðu svona samstarfsyfirlýsingu fyrir ári síðan. Japan og Suður-Kórea eru líka búin að gera samastarfsyfirlýsingu við Evrópusambandið á grunni varna- og öryggis. Við höfum sótt um það formlega að við gerum með okkur svona yfirlýsingu og skoðum sérstaklega hvað hægt er að gera með varnir og öryggi og hagsmuni Íslands í huga. Og munum náttúrlega og viljum undirstrika það að fullveldið er mjög mikilvægt, að það sé varðveitt, friðhelgi landamæra og sjálfstæði landa,“ segir Þorgerður. Sendi minnisblað til utanríkismálanefndar Þingmenn stjórnarandstöðunnar hafa sumir gagnrýnt að málið hafi ekki fengið næga umræðu í þinginu áður en stjórnvöld fóru á stað í þessa vegferð. Þeirra á meðal Snorri Másson, þingmaður Miðflokksins, sem vakti máls á þessu á samfélagsmiðlum um helgina, og Sigurður Ingi Jóhannsson, formaður Framsóknarflokksins, sem tók málið upp í óundirbúnum fyrirspurnartíma á Alþingi í síðustu viku. Er þetta ekki eitthvað sem þarf að ræða þétt og í samstarfi við Alþingi? „Jú, ekki spurning. Enda hef ég þegar sent utanríkismálanefnd minnisblað um nákvæmlega þetta,“ svarar Þorgerður. „Ég sé gríðarleg sóknarfæri líka fyrir íslenskt atvinnulíf af því að Evrópusambandið er að stórauka við á þessu sviði. Við erum að sjá Evrópu og NATO vinna miklu þéttar saman, kemur fram á hverjum fundinum á fætur öðrum,“ segir Þorgerður. Til að mynda sé Evrópa líka að bæta í sjóði sem að Íslendingar geti líklega sótt í, þar hjálpi að Ísland sé aðili að EES. „En ég sé sóknarfæri í nýsköpun og ákveðnum verkefnum hér innanlands líka í tengslum við, jafn hörmulegt og ástand og er samt í heiminum, en við getum gert eitt og annað og erum með dýrmæta þekkingu á ýmsum sviðum.“ Utanríkismál Öryggis- og varnarmál Úkraína Evrópusambandið Ríkisstjórn Kristrúnar Frostadóttur Innrás Rússa í Úkraínu Mest lesið Sári djúpt snortinn yfir stuðningi Innlent Endurvekur ferðabannið Erlent Segir ljóst að Víðir hafi brotið stjórnsýslureglur: „Það er verið að kaupa sér vinsældir“ Innlent Réttað yfir sakhæfum Ym fyrir luktum dyrum Innlent Krefst fimm prósenta til varnarmála: „Allir þurfa að leggja hönd á plóg“ Erlent Ætlar að gera allt í sínu valdi til að tryggja rekstur Kaffistofunnar Innlent Loka kaffiskúrnum umtalaða við Leifsstöð Innlent Strætó dældi milljónum í öryggisgæslu í Mjódd Innlent Sundhöllinni lokað vegna reyks Innlent Bannar nú erlenda nemendur í Harvard á grunni þjóðaröryggis Erlent Fleiri fréttir Strætó dældi milljónum í öryggisgæslu í Mjódd Banna lagningu bíla í beygjum í Álakvísl Með hvalssporð um hálsinn við þingfestingu Sári djúpt snortinn yfir stuðningi Sundhöllinni lokað vegna reyks Rúmur helmingur ánægður með störf Höllu Réttað yfir sakhæfum Ym fyrir luktum dyrum Svara fyrir skýrslu fjármálaeftirlitsnefndar Rignir enn fyrir norðan þótt heldur hafi dregið úr ákefðinni Ofurölvi þjófur gisti í fangageymslu Segir ljóst að Víðir hafi brotið stjórnsýslureglur: „Það er verið að kaupa sér vinsældir“ Ætlar að gera allt í sínu valdi til að tryggja rekstur Kaffistofunnar Fádæma úrhelli á Ólafsfirði Hildur er nýr formaður Almannaheilla Loka kaffiskúrnum umtalaða við Leifsstöð Öryggismál að eiga reiðufé heima fyrir „ef í harðbakkann slær“ Um 100 skemmtiferðaskip í Vestmannaeyjum í sumar „Auðvitað bregður fólki“ Ríkið keypti nýjan sendiherrabústað á 750 milljónir Hlutfall barna sem beitti foreldra eða skylda ofbeldi tvöfaldaðist Strandveiðimenn huga að samstöðufundi við Austurvöll Tilkynningum um heimilisofbeldi fjölgar og endurfrumsýning Brúðubílsins Skemmtiferðaskipi snúið vegna vinds „Djöflablístur“ stafi líklega af svölum nýbygginga Stöðvaði miðasölu um leið og hann áttaði sig á stöðu mála Hrottalegu ofbeldi lýst í ákæru á hendur Stefáni, Lúkasi og Matthíasi Tvöfalt fleiri Parkinson-sjúklingar eftir fimmtán ár Alvarlegum ofbeldisbrotum fjölgað á síðustu kvartöld „Þetta eru alveg galin vinnubrögð“ Sex ára fangelsi fyrir árás á fyrrverandi sambýliskonu Sjá meira
Þorgerður Katrín Gunnarsdóttir utanríkisráðherra er ein þeirra sem fordæmt hafa blóðugar árásir Rússa í Úkraínu um helgina. „Þetta er enn ein ömurðin og yfirgangur af hálfu Rússa. Við skulum draga það fram og hafa það alveg skýrt í huga að Úkraínumenn eru búnir að fallast skilyrðislaust á vopahlé. Rússar eru alltaf að leika einhverja tafaleiki og þessir tafaleikir felast meðal annars í því að ráðast á innviði, borgaralega innviði og drepa fjölskyldur og börn,“ segir Þorgerður í samtali við fréttastofu. Sjá einnig: Fordæma harkalega árás Rússa í Úkraínu Það er eitt að fordæma og sýna stuðning í orði en svo annað í verki, kemur til greina að Ísland auki við stuðning sinn í Úkraínu með einhverjum hætti? „Við höfum verið að gera það og ætlum okkur að halda áfram í ljósi þess sem allar Evrópuþjóðir eru að gera og ég lýsti því yfir í síðustu viku að innan ramma ráðuneytisins þá erum við að auka um 600 milljónir til þessa verkefnis sem við erum að leiða ásamt Litháen sem er jarðsprengjuleitarverkefni. Það er mjög mikilvægt, bæði út frá hernaði en ekki síður út frá mannúð. Þannig við erum að auka þar, það er mjög vel þegið. En Úkraínumenn eru náttúrlega að biðja fyrst og síðast um beinan stuðning sem að lítur að hernaði og vörnum, og við auðvitað hlustum á það,“ svarar Þorgerður. Skoða hvers konar sérfræðinga Ísland geti sent til Úkraínu Þá segir hún koma til greina að senda mannskap frá Íslandi til Úkraínu. „Við höfum sagt að við erum tilbúin til þess að skoða meðal annars á grundvelli viljugra þjóða til stuðnings Úkraínu að skoða það sem bæði hentar okkur Íslendingum, við erum náttúrlega góð í borgaralegum verkefnum og við erum með eitt og annað í huga til þess að styðja við Úkraínu þegar þar að kemur og vonandi fyrr en síðar,“ segir Þorgerður. „Við erum að skoða hvaða og hvers konar sérfræðinga við getum sent til Úkraínu. En það þarf náttúrlega fleiri sérfræðingar á sviði orkumála og orkumannvirkja og það er hluti af þeirri aðstoð sem að við höfum á umliðnum misserum verið að senda til,“ segir Þorgerður, en Ísland hefur meðal annars stutt Úkraínu með búnaði og tækjum til enduruppbyggingar á orkumannvirkjum sem hafa verið skotmörk Rússa. Vill gera samstarfsyfirlýsingu um öryggis- og varnarmál við ESB Öryggis- og varnarmál hafa verið í brennidepli á vettvangi Evrópusambandsins undanfarin misseri. Fyrir helgi kom fram í fréttum að samstarf Íslands og ESB í varnarmálum sé komið í formlegan farveg og er beiðni Íslands um yfirlýsingu þess efnis í farvegi. Þorgerður segir að markmiðið sé að fjölga stoðum undir varnir og öryggi landsins, en Ísland en varnarsamningur við Bandaríkin og aðild að Atlantshafsbandalaginu eru stærstu stoðirnar í þeim efnum sem stendur. „Erum að gera eins og til dæmis Norðmenn sem að gerðu svona samstarfsyfirlýsingu fyrir ári síðan. Japan og Suður-Kórea eru líka búin að gera samastarfsyfirlýsingu við Evrópusambandið á grunni varna- og öryggis. Við höfum sótt um það formlega að við gerum með okkur svona yfirlýsingu og skoðum sérstaklega hvað hægt er að gera með varnir og öryggi og hagsmuni Íslands í huga. Og munum náttúrlega og viljum undirstrika það að fullveldið er mjög mikilvægt, að það sé varðveitt, friðhelgi landamæra og sjálfstæði landa,“ segir Þorgerður. Sendi minnisblað til utanríkismálanefndar Þingmenn stjórnarandstöðunnar hafa sumir gagnrýnt að málið hafi ekki fengið næga umræðu í þinginu áður en stjórnvöld fóru á stað í þessa vegferð. Þeirra á meðal Snorri Másson, þingmaður Miðflokksins, sem vakti máls á þessu á samfélagsmiðlum um helgina, og Sigurður Ingi Jóhannsson, formaður Framsóknarflokksins, sem tók málið upp í óundirbúnum fyrirspurnartíma á Alþingi í síðustu viku. Er þetta ekki eitthvað sem þarf að ræða þétt og í samstarfi við Alþingi? „Jú, ekki spurning. Enda hef ég þegar sent utanríkismálanefnd minnisblað um nákvæmlega þetta,“ svarar Þorgerður. „Ég sé gríðarleg sóknarfæri líka fyrir íslenskt atvinnulíf af því að Evrópusambandið er að stórauka við á þessu sviði. Við erum að sjá Evrópu og NATO vinna miklu þéttar saman, kemur fram á hverjum fundinum á fætur öðrum,“ segir Þorgerður. Til að mynda sé Evrópa líka að bæta í sjóði sem að Íslendingar geti líklega sótt í, þar hjálpi að Ísland sé aðili að EES. „En ég sé sóknarfæri í nýsköpun og ákveðnum verkefnum hér innanlands líka í tengslum við, jafn hörmulegt og ástand og er samt í heiminum, en við getum gert eitt og annað og erum með dýrmæta þekkingu á ýmsum sviðum.“
Utanríkismál Öryggis- og varnarmál Úkraína Evrópusambandið Ríkisstjórn Kristrúnar Frostadóttur Innrás Rússa í Úkraínu Mest lesið Sári djúpt snortinn yfir stuðningi Innlent Endurvekur ferðabannið Erlent Segir ljóst að Víðir hafi brotið stjórnsýslureglur: „Það er verið að kaupa sér vinsældir“ Innlent Réttað yfir sakhæfum Ym fyrir luktum dyrum Innlent Krefst fimm prósenta til varnarmála: „Allir þurfa að leggja hönd á plóg“ Erlent Ætlar að gera allt í sínu valdi til að tryggja rekstur Kaffistofunnar Innlent Loka kaffiskúrnum umtalaða við Leifsstöð Innlent Strætó dældi milljónum í öryggisgæslu í Mjódd Innlent Sundhöllinni lokað vegna reyks Innlent Bannar nú erlenda nemendur í Harvard á grunni þjóðaröryggis Erlent Fleiri fréttir Strætó dældi milljónum í öryggisgæslu í Mjódd Banna lagningu bíla í beygjum í Álakvísl Með hvalssporð um hálsinn við þingfestingu Sári djúpt snortinn yfir stuðningi Sundhöllinni lokað vegna reyks Rúmur helmingur ánægður með störf Höllu Réttað yfir sakhæfum Ym fyrir luktum dyrum Svara fyrir skýrslu fjármálaeftirlitsnefndar Rignir enn fyrir norðan þótt heldur hafi dregið úr ákefðinni Ofurölvi þjófur gisti í fangageymslu Segir ljóst að Víðir hafi brotið stjórnsýslureglur: „Það er verið að kaupa sér vinsældir“ Ætlar að gera allt í sínu valdi til að tryggja rekstur Kaffistofunnar Fádæma úrhelli á Ólafsfirði Hildur er nýr formaður Almannaheilla Loka kaffiskúrnum umtalaða við Leifsstöð Öryggismál að eiga reiðufé heima fyrir „ef í harðbakkann slær“ Um 100 skemmtiferðaskip í Vestmannaeyjum í sumar „Auðvitað bregður fólki“ Ríkið keypti nýjan sendiherrabústað á 750 milljónir Hlutfall barna sem beitti foreldra eða skylda ofbeldi tvöfaldaðist Strandveiðimenn huga að samstöðufundi við Austurvöll Tilkynningum um heimilisofbeldi fjölgar og endurfrumsýning Brúðubílsins Skemmtiferðaskipi snúið vegna vinds „Djöflablístur“ stafi líklega af svölum nýbygginga Stöðvaði miðasölu um leið og hann áttaði sig á stöðu mála Hrottalegu ofbeldi lýst í ákæru á hendur Stefáni, Lúkasi og Matthíasi Tvöfalt fleiri Parkinson-sjúklingar eftir fimmtán ár Alvarlegum ofbeldisbrotum fjölgað á síðustu kvartöld „Þetta eru alveg galin vinnubrögð“ Sex ára fangelsi fyrir árás á fyrrverandi sambýliskonu Sjá meira